Barnæskan: Leikþroski Flashcards
Hvað einkennir leik barna?
- leikur er eins og hringur
- sjálfsprottinn
- byggir upp þekkingu
- stjórna sjálf - vera þátttakandi
- jafnvel markmiðalaus
- hár púls
- margar tegundir af leik
- þeirra eigin hugarheimur (heimur sem þau ráða við hverju sinni
Barnasáttmálinn - 31.grein Hvíld og tómstundir
Börn eiga rétt á hvíld, tómstundum, leikjum og skemmtunum sem hæfa aldri þeirra og til frjálsrar þátttöku í menningarlífi og listum
Umfram orku kenningin (surplus energy theory)
- Leikur er hvatning til að eyða umfram orku
- vera vakandi fyrir orku stigi barna
- skýrir ekki afhverju fólk með litla orku leikur sér
Afþreyingar eða slökunar kenning (recreation or relaxation theory)
- leikum okkur af því að við viljum slaka á eftir streitu dagsins
- Sumir eru samt ekki stressaðir
- Afþreying getur líka valdið samkeppni og kvíða
Klassískar kenningar um leik - Erfðakenningin
- þróunarsaga tegundanna endurtaki sig í þróun einstaklingsins
- Börn erfi reynslu forfeðra sinna - endurskapi leik og áhugamál þeirra
- Klifra og hanga rakið ti lhátterni apa sem eru forferður mannsins
Afhverju leika börn sér þá með bíla, brúður og fara í læknisleiki
Klassískar kenningar um leik - Æfinga og undirbúnings kenningin
- Leikur væri leið barna til að undirbúa sig fyrir alvöru heiminn
Fylgdist með þróun og atferli dýra - lítil spendýr léku sér líkt og börn
2 tegundir leikja
- Tilraunaleik (skyn og hreyfifærni) byggingaleiki og regluleiki = sjálfstjórn
- Félagslega leiki - samskipti við önnur börn og fullorða
Nútímakenningar um leik - Sálgreiningar sjónarhorn (Freud og Eriksson)
- Leikur veitir útrás fyrir bældar hvatir og innri spennu
- Leikur bundinn því sem tengist honum
- Leikur dragi úr sálrænni spennu og veiti útrás
Nútímakenningar um leik - Atferliskenning (Berlyne og Ellis)
Börn leika sér vegna þeirra áreita sem verka á þau - áreita á MTK
Nútímakenningar um leik - Tjáskipti (Bateson)
Hinn gagnkvæmi skilningur sem þróast
Leikur og vitsmunaþroski - Piaget
Hann lagði áherslu á vaxandi vitsmunaþroska barnsins. Leikur barnsins þroskast frá skynhreyfileikjum í flókna samskiptaleiki
- Æfingaleikir
- Táknrænir leikir
- Leikir byggðir á reglum
Æfingaleikir (Piaget)
þ.e barnið fer um og skoðar, vill miklar endurtekningar eins og að láta hluti detta í gólfið
Táknrænir leikir (Piaget)
þá gætu börnin notað tákn fyrir aðra hluti eins og að láta kubb vera síma og tala í hann. EFtir það færi barnið að leiak einfalda hlutverkaleiki þar sem barnið er farið að samsama sig upplifun sinni og reynslu eins og að fara í mömmuleik, búðarleik
Leikir byggðir á reglum
Krefst enn meiri vitsmunaroska. Hér er barnið að fara eftir ákv reglum sem gilda í leikjum
Leikur í náttúrunni
- Leikur: kostir leikja sem kennsluaðferðar eru ótvíræðir
- Dewey: ,,learning by doing’’
- Rousseau: leyfa börnum að vera börn - læra af reynslunni. Umnugað um skynfærin og reynslu í gegnum þau
- Pestalozzi: mikill talsmaður útikennslu, barn og samspil margra þátta eða óaðskiljanleg heild með hæfileikum frá hjarta, anda og líkama
- Howard Gardner: Fjölgreindarkenningin - fjölbreyttar námsaðferðir, kenna í gegnum styrkleika / sterkari greindir