Bakterie Flashcards
Leki w leczeniu Mycoplasma genitalum
Azytromycyna
W razie oporności - moksyfloksacyna
Ostatecznie doksycyklina
Typowe lokalizacje Mycoplasma genitalum
Kobiety - szyjka macicy i cewka moczowa
Mężczyźni - cewka moczowa
Najczęstsza bakteryjna choroba przenoszona drogą płciową
Chlamydioza genitalna - Chlamydia trachomatis
W jakim wieku najczęściej występuje chlamydioza genitalna
15-24
Okres wylęgania chlamydiozy genitalnej
2-7 tygodni
Najczęstsze powikłania chlamydiozy genitalnej
Kobiety - PID
Mężczyźni - zapalenie najądrza
Zespół Reitera - SARA
Zapalenie cewki moczowej
Zapalenie spojówek
Zapalenie stawów
Związane z Ch. trachomatis, N. gonorrhoeae
Związek z HLA-B27
Zakażenie C. trachomatis u noworodka - objawy
Zapalenie spojówek
Zapalenie gdo
Zapalenie płuc
Materiał do badań w chlamydiozie genitalnej
Mocz z pierwszego strumienia
Wymaz z pochwy, szyjki macicy, cewki moczowej
Wymaz z gardła, odbytu
Leczenie C. trachomatis
Azytromycyna 1g jednorazowo
Lub
Doksycyklina 2x100mg przez 7-10 dni
U noworodków: erytromycyna 14 dni lub azytromycyna 3 dni
Co wywołuje chlamydiozę genitalną?
Chlamydia trachomatis serotypy D-K
Co wywołuje chlamydiozę oczną - jaglicę?
Chlamydia trachomatis serotypy A-C
Co jest najczęstszą przyczyną ślepoty na świecie?
Jaglica
Co wywołuje ornitozę/papuzicę?
Chlamydia psittaci
Czy pacjenta z papuzicą trzeba izolować?
Nie. Choroba nie przenosi się między ludźmi
Objawy papuzicy
- Objawy grypopodobne
- Atypowe zapalenie płuc
- Zapalenie wsierdzia
- ZOMR, porażenia nerwów czaszkowych
- Poprzeczne zapalenie rdzenia
- Wysypki
- Poronienia
- Chłoniaki
Leczenie papuzicy
- Doksycyklina
- Tetracyklina
10-21 dni - Azytromycyna
Opisz bakterie Legionella
- Gram ujemne
- Wewnątrzkomórkowe
- Zasiedlają komórki pęcherzyków płucnych, makrofagi, fagocyty i monocyty
- Wnikają drogą kropelkową lub przez inhalację kurzu
- Żyją w systemach wodociągowych i wentylacji
Okres wylęgania legionellozy u immunokompetentnych
6 godzin - 2 dni
Inna nazwa legionellozy u osób z prawidłową odpornością to
gorączka Pontiac
Inna nazwa legionellozy u osób z deficytem immunologicznym
Choroba legionistów - miąższowe zapalenie płuc
Objawy gorączki Pontiac
gorączka, dreszcze, ból głowy i mięśni, światłowstręt
Objawy choroby legionistów
początkowo
gorączka
bóle głowy i mięśni
kaszel
następnie
krwioplucie
duszność
sinica obwodowa
bóle w klatce piersiowej
splątanie, dezorientacja
Powikłania choroby legionistów
ropień płuc
uszkodzenie serca, wątroby, nerek, stawó,
śmiertelność w chorobie legionistów
20%
Podstawa diagnostyki legionellozy to
Posiewy, PCR i testy antygenowe z plwociny, krwi i moczu
Serologia mało przydatna
Leczenie legionellozy
makrolidy, tetracykliny, Biseptol
Co wywołuje gorączkę Q?
Coxiella burneti
Powiedz coś o Coxiella burnetti
Gram ujemna
wewnątrzkomórkowa
zakaża makrofagi i monocyty
Niezwykle odporna na czynniki środowiskowe
tworzy formy sporopodobne
występuje na całym świecie
wydalana z moczem, odchodami i mlekiem zwierząt kopytnych
Człowiek zakaża się przez wdychanie pyłu ze sporami, np podczas pracy ze zwierzętami
Możliwa transmisja przez niepasteryzowane mleko i kleszcze
powoduje gorączkę Q - ogólnoustrojową zoonozę
Wymień trzy postaci kliniczne gorączki Q
- Ostra infekcja
- Zespół przewlekłego zmęczenia
- Przewlekła infekcja
Pacjent z wadą zastawkową serca, wysypką rumieniową, niewydolnością nerek, postępującą niewydolnością serca i udarem mózgu powinien być diagnozowany m.in. w kierunku…
Zakażenia Coxiella burnetti
Wymień objawy ostrej infekcji wywołanej przez Coxiella burnetti
gorączka
bóle głowy, bóle mięśni
kaszel suchy
zapalenie ziarniniakowe wątroby
wysypka grudkowo-plamista
zapalenie osierdzia i mięśnia sercowego
aseptyczne ZOMR
zapalenie nerwu wzrokowego i błony naczyniowej oka
Wymień objawy przewlekłej infekcji wywołanej Coxiella burnetti
zapalenie wsierdzia
zakażenie protez naczyniowych (echo przezprzełykowe!)
palce pałeczkowate
hepatosplenomegalia
wysypkazakażenia kości i stawów
zapalenie wątroby -> włóknienie i marskość
przewlekłe zapalenie węzłów chłonnych -> chłoniak
Wyniki badań w przewlekłej gorączce Q
trombocytopenia
leukopenia
leukocytoza
niedokrwistość
wahania ALT i AST
obecność ANA i RF
Leczenie gorączki Q
Faza ostra - doxy na 14 dni
Faza przewlekła - doxy + hydroksychlorochina przez 18 miesięcy
Diagnostyka gorączki Q
Serologia - test immunofluorescencji
RTG klatki piersiowej, konsultacja kardiologiczna (stwierdzenie zapalenia wsierdzia), testy serologiczne OWD i aglutynacyjny- stwierdzenie po 2-krotnym badaniu wzrostu miana przeciwciał.
Co to jest nokardioza?
Rzadka choroba wywołana przez Nocardia
Choroba potencjalnie praktycznie każdego narządu
Często OUN
Zakażenie oportunistyczne
Różne postaci: skóna, płucna, uogólniona
Jak dochodzi do zakażenia w nokardiozie?
- Droga inhalacyjna - wdychanie saprofitów z gleby, rozkładających się szczątków organicznych
- Zanieczyszczenie rany
- Spożycie zanieczyszczonych pokarmów
Brak dowodów na przeniesienie bezpośrednio od zwierząt lub ludzi
Opisz postać skórną nokardiozy
- Dzieli się na skórną, limfatyczno-skórną i podksórną
- Objaw: zapalenie tkanki łącznej, ropnie, owrzodzenia, zanokcica, ropiejące guzki
- Częstym czynnikiem etiologicznym jest Nocardia brasiliensis
- Cięższa postać - stopa madurska - szerzenie infekcji jak w promienicy aż do kości
Która postać nokardiozy jest najczęstsza?
Postać płucna
Opisz postać płucną nokardiozy
suchy kaszel
duszność
ból w klatce piersiowej
krwioplucie
zmęczenie
Metody diagnostyczne nokardiozy
Serologia - niedoskonała
Met. molekularne
Obraz kliniczny + RTG i TK
Leczenie nokardiozy
Sulfadiazyna
Biseptol
Amikacyna+imipenem
6-12 miesięcy, czasami dłużej
Czy fluorochinolony działają w nokardiozie?
Nie
Różnicowanie nokardiozy płucnej:
promienica
aspergiloza
bakteryjne zapalenie płuc
grzybicze zapalenie płuc
histoplazmoza
grużlica
PCP
Nocardia jest Gram dodatnia, czy ujemna?
Dodatnia
Actinomyces są Gram dodatnie, czy ujemne?
Dodatnie
Martwica z “ziarnami siarki” jest charakterystyczna dla
Promienicy
Wymień 5 postaci klinicznych promienicy
- Twarzowo-szyjna
- Dróg oddechowych
- Brzuszna
- Narządów miednicy
- Uogólniona
Najczęstszy typ promienicy to
Promienica jamy ustnej, szyi i twarzy
Objawy promienicy twarzy
- Bezbolesna masa guzowata
- Tworzenie ropni
- Wyciek ziarenek siarki
- Naciek mięśni - szczękościsk itd.
Skąd się bierze promienica?
Uszkodzenie skóry lub błon śluzowych (zła higiena) -> wniknięcie bakterii które wchodzą w skład normalnej flory
Jak dochodzi do promienicy płucnej?
Aspiracja wydzieliny z ust i gardła
Antybiotyk z wyboru w zakażeniach wywołanych przez promieniowce
Penicylina G
Alternatywnie:
amoksycylina, makrolidy
klindamycyna i doksycyklina (kości)
Diagnostyka promienicy:
Posiew - beztlenowy!
Preparat bezpośredni - Gram dodatnie nitkowate rozgałęzione bakterie
Czas leczenia promienicy
4-6 miesięcy
Etiologia kampylobakteriozy
Najczęściej:
1. Campylobacter jejuni
2. Campylobacter coli
Czas wylęgania kampylobakteriozy
kilka godzin - 14 dni
Czy Campylobacter może wywołać posocznicę?
Tak, np. C. foetus i C. jejuni
Haemophilus influenzae jest Gram dodatni, czy ujemny?
Gram ujemny
Podział H. influenzae
Z otoczką polisacharydową - typy od A do F
Bez otoczki polisacharydowej - nietypowalne
Objawy zakażenia H. influenzae
Ropne ZOMR
Zapalenie nagłośni
OZUŚ
Zapalenie tkanki łącznej głowy i szyi (niebieskoczerwone zabarwienie zmiany)
Zapalenie płuc
Rzadko: zapalenie stawów, szpiku, osierdzia, gałki ocznej
Czy po kontakcie osoby nieszczepionej lub nie w pełni szczepionej z osobą chorą na zakażenie wywołane przez H. influenzae należy zastosować profilaktykę poekspozycyjną?
Tak - ryfampicyna 10mg/kg/dobę przez 4 dni
Schemat pierwszego wyboru w eradykacji H. pylori
- IPP+amoksy+metronidazol 10 dni
- IPP+bizmut+tetracyklina+metronidazol (preparat Pylera) 14 dni
- IPP+amoksy+klarytro+metronidazol 10 dni
Co wpływa na ryzyko wyników fałszywie ujemnych w diagnostyce zakażeń H. pylori?
- Brak 14-dniowej przerwy w stosowaniu IPP lub H2-blokerów
- Brak 4-tygodniowej przerwy od antybiotyku
- Stosowanie preparatów bizmutu
Moraxella jest Gram dodatnia, czy ujemna?
Gram ujemna
tlenowa
dwoinka
wygląda jak Neisseria - odróżnienie na podstawie testu paskowego na oksydazę
Objawy zakażenia Moraxella catarrhalis
OZUŚ
Zapalenie zatok
Zaostrzenie POCHP
Rzadko - bakteriemia i wysypka wybroczynowa
Najczęstsza etiologia zaostrzenia POCHP
H. influenzae
druga najczęstsza - M. catarrhalis
Pseudomonas aeruginosa jest Gram…
ujemna
pałeczka
Gdzie występuje P. aeruginosa?
Granica między wodą a powietrzem:
umywalki, sedesy, prysznice
wazony z kwiatami
klimatyzacja
nawilżacze
Czy P. aeruginosa należy do flory fizjologicznej?
Nie. Często kolonizuje błonę śluzową nosa i przewód pokarmowy (10%), ale to drobnoustruj oportunistyczny.
U pacjentów hospitalizowanych wykrywany częściej (20% po 3 dniach pobytu)
Bakteria, która stała się permamentnym zagrożeniem w warunkach szpitalnych to:
Pseudomonas aeruginosa
Objawy zakażenia P. aeruginosa ze strony układu oddechowego
Szpitalne zapalenie płuc, zwłaszcza u pacjentów z mukowiscydozą, rozstrzeniem oskrzeli, po przeszepie płuc
VAP
Zapalenie zatok z bakteriemią i progresją do zapalenia płuc
Objawy zakażenia P. aeruginosa ze strony skóry i tkanek miękkich
Pacjent z oparzeniem, urazem - zakażenie przyranne
Niedobór odporności - niesztowica martwicza
Długotrwała ekspozycja na wilgoć - zapalenie mieszków włosowych, ucho pływaka
Cukrzyca/zaburzenia odporności: zapalenie ucha środkowego -> ropowica penetrująca do dołu pozażuchwowego, kości podstawy czaszki, otworu szyjnego
Jednostki chorobowe typowe dla Pseudomonas z układu kostno-stawowego:
- Septyczne zapalenie stawu mostkowo-obojczykowego
- Zapalenie kości podstawy czaszki
- Zapalenie kręgów
- Septyczne zapalenie spojenia łonowego
Czy ertapenem działa na Pseudomonas aeruginosa?
Nie
Patogeny najczęściej izolowane od pacjentów po przeszczepie płuc
Pseudomonas aeruginosa
Acinetobacter baumannii
S. aureus
Dwa najczęstsze czynniki etiologiczne IZW
Pseudomona aeruginosa
E. coli
Profilaktyka P. aeruginosa
- Pseudovac - szczepionka - Stany zagrożenia zakażeniem i posocznicą wywołaną przez P. aeruginosa, zwłaszcza u osób z rozległymi oparzeniami. - 5 dawek, każda kolejna większa
- Higiena, ograniczenie stosowania antybiotyków itp
Mikroskopia pola ciemnego - nie do wykonania na materiale z:
Okolicy jamy ustnej i analnej - obecność podobnych komensali
Monitorowanie skuteczności leczenia kiły:
Testy niekrętkowe - obniżanie się miana
Wykluczenie kiły po ekspozycji - kiedy?
Reakcja prozonowa - co to?
Fałszywie ujemny wynik w przypadku bardzo wysokiego miana przeciwciał p/kile
Kiedy podać immunoglobulinę przeciwtężcową razem ze szczepieniem?
Jeśli:
Rana wysokiego ryzyka u osoby szczepionej >10 lat temu, nieszczepionej lub historia szczepień nieznana
Szczepienie BCG jest obowiązkowe do wieku:
15 lat
Jaki odstęp należy zachować między podaniem szczepionki BCG a terapią genową łączoną z terapią kortykosteroidami?
2 tygodnie
U kogo, wg PSO 2023, należy zastosować szczepionkę błoniczo-tężcowo-krztuścową z bezkomórkowym komponentem krztuśca (DTaP)?
dzieci urodzone przed 37 tyg ciąży
dzieci z masą ciała <2500g
inne trwałe przeciwwskazania
Pacjent nie ma dokumentacji szczepiennej, ale ma bliznę jakby po szczepieniu BCG. Ma mniej, niż 15 lat. Czy podać BCG?
Wg pso 2023 - nie.
Niedobór której witamy zwiększa ryzyko CDI? (C. diff)
Witaminy D3
Jaka jest średnia częstość nawrotów CDI?
50%
Opcje leczenia pierwszego epizodu CDI
wanko doustnie lub fidaksomycyna jak wysokie ryzyko nawrotu
w piorunującej postaci od razu vanko+metronidazol, alternatywnie kolektomia
Opcje leczenia nawrotu CDI
Rekomenduje się te same metody leczenia, czyli
wanko doustnie
opcją jest też fidaksomycyna i przeszczep kału
Przeciwwskazania do transferu flory jelitowej
- Alergia pokarmowa z odczynem anafilaktycznym
- Niewydolność wątroby
Kto nie może być dawcą to transferu flory jelitowej?
- Choroby jelit (CU, Crohn)
- Choroby OUN (psychiczne, Alzheimera, itp)
- Choroby autoimmunologiczne
- Antybiotyk, chemia lub IPP w ostatnich 3 miesiącach
- Ma w bliskiej rodzinie kogoś z polipowatością lub rakiem jelita grubego
Na czym polega profilaktyka wtórna nawrotu CDI?
Jeśli pacjent z nawrotami CDI dostaje antybiotykoterapię z innego powodu, należy podawać mu wankomycynę raz dziennie doustnie przez czas trwania antybiotykoterapii +5dni
Które bakterie (z tych głównych patogenów ZOMR) są naturalnie oporne na ceftriakson i cefotaksym?
L. monocytogenes,
Staphylococcus spp.
Enterococcus spp.
pneukokoki oporne na penicylinę i ceftriakson
Czy fluorochinolony można stosować w ZOMR?
Tak, ale tylko ten najnowszy - moksyfloksacyna, bo dobrze penetruje do PMR;
starsze są mało skuteczne, bo słabo penetrują i narasta oporność
Metronidazol na infekcje OUN?
Tak, w ropniach mózgu
Terapia ratunkowa w ZOMR wywołanym przez wielooporne bakterie: MRSA i pneumokoki
Ceftarolina - na oporne MRSA i pneumokoki
Które enzymy blokuje awibaktan, a których nie?
Działa na beta-laktamazy klasy A, C i niektóre D, nie działa na B i większość D.
Czyli dobry lek, poleczy Pseudomonas i Klebsiellę KPC, ale zwykłego S. aureus, czy enterokoków to już nie poleczy
Opcje terapeutyczne ZOMR wywołanego przez oporne S. pneumoniae
- Ceftriakson lub cefotaksym + wanko (MIC <2 mcg/mL)
- Wanko+ryfampicyna (MIC> 2)
alternatywnie: - Fosfomycyna
- Wanko+moksyfloksacyna
Czym poleczyć S. aureus oporne na wanko?
Linezolid
Ko-trimoksazol
Ryfampicyna
Daptomycyna
Jak poleczyć Enterococcus spp. oporne w mechanizmie ESBL?
ESBL - meropenem
Jak poleczyć Enterococcus spp. oporne w mechanizmie AMPC?
AMPC - meropenem
Jak poleczyć Enterococcus spp. oporne w mechanizmie MBL?
MBL - kolistyna
Jak poleczyć Enterococcus spp. oporne w mechanizmie KPC?
KPC - kolistyna
W posiewie wyhodowano S. pneumoniae oporny na ceftriakson. Pacjent dostaje ceftriakson i wanko. Co zrobić?
Utrzymać ceftriakson+wanko do samego końca terapii
A jeśli pacjent ma reakcję nadrważliwości na cefalosporynę, zmienić ją na moksyfloksacynę
Leczenie ZOMR wywołanego przez L. monocytogenes w przypadku nadwrażliwości na penicylinę lub ampi
kotrimoksazol lub meronem
Leczenie ZOMR wywołanego przez wielooporne bakterie: enterokoki KPC, NDM
Fosfomycyna - na oporne enterokoki, KPC, NDM
Kolistyna na enterokoki KPC/MBL
Nie wiem czy to na pewno prawda, ale tak było w tabelce w rekomendacjach z 2023
Leczenie ZOMR wywołanego przez oporne Acinetobacter i Klebsiella
Tygecyklina - na oporne Acinetobacter baumanii i Klebsiella pneumoniae
Ceftazydym/awibaktam - szczepy KPC lub OXA Pseudomonas aeruginosa i Klebsiella pneumoniae
Tak było w tabelce w wytycznych z 2023
Leczenie zomr wywołanego przez oporne Pseudomonas aeruginosa
Ceftazydym/awibaktam - szczepy KPC lub OXA Pseudomonas aeruginosa i Klebsiella pneumoniae
Actinomyces
są Gram dodatnie, czy ujemne?
tlenowe, czy beztlenowe?
wytwarzają spory, czy nie?
posiada zdolność ruchu?
Gram dodatnie
Beztlenowe
Nie tworzą przetrwalników
Nie posiada zdolności ruchu
Nocardia
są Gram dodatnia, czy ujemna?
tlenowa, czy beztlenowa?
wytwarza spory, czy nie?
posiada zdolność ruchu?
Gram dodatnia
Tlenowa (tu się różni od promieniowców)
Nie wytwarza przetrwalników
Nie posiada zdolności ruchu
Dodatkowo - częściowo kwasooporna, barwi się trochę podobnie do MTB
Nokardioza jest endogenna, czy egzogenna?
Egzogenna - z gleby
Promienica jest egzogenna, czy endogenna?
Endogenna - z jamy ustnej
Przez co jest przenoszona Borrelia miyamoti?
Kleszcze Ixodes
Przez co przenoszone są borrelie powodujące dur powrotny?
Kleszcze Ornithodoros
Za wyjątkiem miyamoti - tam Ixodes
Najczęstsza etiologia TBRF w Europie
Borrelia hispanica
Leczenie TBRF to doksy na 10 dni. A LBRF?
Doksy jedna dawka
Co jest wektorem Borrelia recurrentis
Wesz odzieżowa Pediculus humanus var corporis
Czy Leptospira przenoszona jest przez wektory?
Nie, potrzebny jest kontakt z np moczem zarażonych zwierząt
Co jest wektorem R prowazekii?
Wesz odzieżowa
Dur wysypkowy epidemiczny (tyfus plamisty) wywołuje która bakteria?
R prowazekii
Co jest czynnikiem etiologicznym i wektorem duru mysiego - duru endemicznego?
R typhi przenoszona przez pchły