Autakoidy aminowe Flashcards

1
Q

Autakoidy

A
  • endogenne mediatory przejawiające aktywność w miejscu powstania
  • hormony tkankowe - działanie lokalne
  • ważna rola w procesie zapalnym
  • wpływ na m. gładkie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Podział ze względu na budowę chemiczną:

A
  • aminowe - serotonina, histamina
  • peptydowe - bradykinina, angiotensyna
  • purynowe - Adenozyna, ADP, ATP
  • lipidowe - eikozanoidy, PAF
  • gazowe - NO
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Autakoidy aminowe

A
  • HISTYDYNA

* SEROTONINA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

HISTAMINA

A
  • pochodna histydyny powstająca z udziałem dekarboksylazy histydyny
  • płuca, skóra, przewód pokarmowy
  • ziarnistości mastocytów i bazofili
  • uwalniana w r. nadwrażliwości typu I, przy uszkodzeniach komórek, po uwalniaczach histaminy
  • rozkurcz naczyń
  • wzrost przepuszczalności
  • skurcz m. gładkich
  • pobudzenie wydzielania żołądkowego
  • pobudzenie serca
  • oddziaływanie z r. bólowymi
  • pozytywna kontrola alergiczna w testach skórnych
  • mediator, neuroprzekaźnik
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

BETAHISTYNA

A
  • pobudza uwalnianie histaminy, blokuje H3
  • działanie agonistyczne na postsynaptyczne r. cholinergiczne
  • choroba Meniere’a
    • zawroty głowy
    • szum w uszach
    • utrata słuchu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Receptor H1

A
  • metabotropowy, białko Gq

* komórki śródbłonka, m. gładkich, neurony OUN

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Działanie r.H1 na naczynia krwionośne

A
  • wzrost Ca++
  • aktywacja zależnej od Ca endotelialnej syntazy tlenku azotu (eNOS)
  • NO -> komórki mięśni gładkich -> aktywacja cyklazy guanylową (sGC)
  • cGMP -> aktywacja kinazy białkowej G
  • pobudzenie fosfatazy łańcuchów lekkich miozyny -> rozkurcz m. gładkich naczyń
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Działanie r.H1 na m. gładkie oskrzeli i jelit

A
  • wzrost IP3
  • wzrost Ca++ i ich wiązanie z kalmoduliną
  • aktywacja kinazy łańcuchów lekkich miozyny
  • skurcz
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

R.H2

A
  • metabotropowy, Gs
  • żołądek, serce
  • aktywacja powoduje wzrost wydzielania soku żołądkowego, działanie inotropowo i chronotropowo dodatnie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

R.H3

A
  • metabotropowy, Gi
  • presynaptyczny
  • pobudzenie hamuje uwalnianie histaminy z neuronów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Stabilizatory błony komórkowej mastocytu

A
  • KETOTYFEN
  • AZELASTYNA
  • KROMOGLIKAN SODU
  • NEDOKROMIL
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

KETOTYFEN

AZELASTYNA

A
  • bloker receptora histaminowego
  • stabilizator błony komórkowej mastocytu
  • zapobieganie napadom astmy oskrzelowej
  • profilaktyka i leczenie alergicznego nieżytu nosa i spojówek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

KROMOGLIKAN SODU

NEDOKROMIL

A
  • z grupy kromonów

* stabilizuje błonę komórkową mastocytu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

antagoniści r. H1 - leki I generacji (nieselektywne) - inf

A
  • hamują obwodowe i ośrodkowe r.H1
  • blokują r. cholinergiczne, adrenergiczne, serotoninowe
  • silne objawy niepożądane
  • działanie lipofilne -> przenikanie do OUN -> działanie sedatywne, upośledzenie aktywności psychofizycznej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

antagoniści r. H1 - leki I generacji (nieselektywne) - działania niepożądane

A
  • cholinolityczne
  • spadek CTK
  • suchość w jamie ustnej
  • trudności w oddawaniu moczu
  • zaparcia
  • zaburzenia widzenia, fotowrażliwość
  • inne
  • osłabienie
  • senność
  • spadek koncentracji
  • nudności, wymioty
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

antagoniści r. H1 - leki I generacji (nieselektywne) - substancje

A
  • ANTAZOLINA
  • DIFENHYDRAMINA
  • DIMENHYDRYNAT - hamuje wymioty
  • HYDROKSYZYNA - działanie uspokajające
  • KLEMASTYNA
  • KETOTYFEN
  • PROMETAZYNA
17
Q

antagoniści r. H1 - leki II generacji (selektywne) - inf

A
  • hamują działanie histaminy tylko w obwodowych r.H1
18
Q

antagoniści r. H1 - leki II generacji (selektywne) - substancje

A
  • ASTEMIZOL
  • AZELASTYNA
  • CETYRYZYNA
  • EBASTYNA
  • FEKSOFENADYNA
  • LEWOCETYRYZYNA
  • LEWOKABASTYNA
  • LORATYDYNA
  • MIZOLASTYNA
19
Q

wskazania do zastosowania antagonistów r.H1

A
  • pokrzywka
  • alergiczny nieżyt nosa
  • alergiczne zapalenie spojówek
  • obrzęk Quinckego
  • alergie polekowe
  • alergie po ukłuciach owadów
  • świąd (hydroksyzyna)
  • środki uspokajające i nasenne (difenhydramina, hydroksyzyna, prometazyna)
  • nudności i wymioty (dimenhydrynat, prometazyna, hydroksyzyna)
    !! nie stosuje się w astmie oskrzelowej
20
Q

Antagoniści r.H2

A
  • leczenie choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy
21
Q

SEROTONINA

A
  • 5-hydroksytryptamina = 5-HT
  • wyst. w przewodzie pokarmowym, OUN, PLT
  • powstaje z tryptofanu
  • w ścianie jelit w kom. chromochłonnych
22
Q

r. 5-HT1

A
  • białko Gi
  • mózg, naczynia krwionośne
  • zahamowanie przekaźnictwa nerwowego
  • skurcz naczyń
23
Q

Agoniści 5-HT1A

A
  • BUSPIRON
  • TRYPTANY - b. skutecznie hamują ostre napady migreny
    • SUMA TRYPTAN
    • ELE TRYPTAN
    • RYZA TRYPTAN
    • ZOLMI TRYPTAN
    • ALMO TRYPTAN
    • FROWA TRYPTAN
    • NARA TRYPTAN
  • alkaloidy sporyszu - inhibitory dla r.5-HT2 - profilaktyka i leczenie napadów migreny
    • ERGOTAMINA
    • DIHYDROERGOTAMINA.
24
Q

R. 5-HT2

A
  • Gq
  • mózg, mięśniówka gładka, PLT, dno żołądka, naczynia oponowe
  • wzrost przekaźnictwa nerwowego
  • skurcz naczyń
25
Q

Antagoniści R. 5-HT2

A
  • profilaktyka migreny
  • PIZOTYFEN
  • CYPROHEPTADYNA
  • METYSERGID
26
Q

R. 5-HT3

A
  • jonotropowy
  • ośrodek wymiotny OUN (area postrema)
  • nudności, wymioty
27
Q

Selektywni antagoniści r. 5-HT3

A
  • SETRONY
  • ONDAN SETRON
  • TROPI SETRON
  • GRANI SETRON
  • PALONO SETRON
  • DOLA SETRON
  • sine leki przeciwwymiotne (chemioterapia onkologicza i radiologiczna)
28
Q

METOKLOPRAMID

A
  • inhibitor r. 5-HT3
  • wzmagają motorykę przewodu pokarmowego
  • blokowanie r.dopaminergiczne D2
29
Q

r.5-HT4

A
  • Gs
  • ObUN
  • przewód pokarmowy, serce
  • wzrost motoryki przewodu pokarmowego, tachykardia, pobudzenie czynności neuronów
30
Q

CYZAPRYD

A
  • Selektywny agonista r.5-HT4

* wzmaga motorykę przewodu pokarmowego