Astma

Question 1

Czym jest astma?

Answer 1

astma to przewlekłe zapalenie dróg oddechowych z nadreaktywnością

Question 2

Czym jest nadreaktywność dróg oddechowych?

Answer 2

nadreaktywność to tendencja dróg oddechowych do nadmiernego zwężania w odpowiedzi na czynniki wyzwalające, które u zdrowych ludzi nie wywołują reakcji

Question 3

Jaki jest mechanizm powstawania astmy aspirynowej?

Answer 3

astma aspirynowa powstaje tak: aspiryna blokuje cyklooksygenazy, przekierowując szlak syntezy kwasu arachidonowego na lipooksygenazy i dochodzi do nadmiernej produkcji leukotrienów

Question 4

Jakie są skutki astmy?

Answer 4

remodeling i przebudowa dróg oddechowych z włóknieniem i ograniczeniem odpowiedzi na mechanizmy rozszerzające

Question 5

Jakie są typowe objawy astmy?

Answer 5

duszność, kaszel, świszczący oddech, uczucie ciasnoty w klatce piersiowej

Question 6

Kiedy w ciągu dnia objawy astmy są największe?

Answer 6

rano

Question 7

Leki kurczące oskrzela i mogące wywołać napad astmy

Answer 7

B-blokery, kwas acetylosalicylowy, inne NLPZ

Question 8

Składowe triady aspirynowej

Answer 8

astma aspirynowa, nadwrażliwość na nlpz, polipy nosa

Question 9

Rozpoznanie astmy

Answer 9

• obecne objawy astmy
• próba rozkurczowa: poprawa FEV1 >12% po podaniu środka rozszerzającego oskrzela lub o 200ml
• zmienność dobowa w ciągu > 3dni w tygodniu przez 2 tygodnie, PEF>10%
• obniżenie FEV1 >15% po wysiłku

Question 10

Jak działa palenie tytoniu w astmie?

Answer 10

nasila nadwrażliwość dróg oddechowych oraz indukuje względną oporność na GKS

Question 11

Leczenie astmy

Answer 11

krok 1: wGKS i formoterol doraźnie; mała dawka wGKS zawsze gdy SABA
krok 2: wGKS i formoterol doraźnie; wGKS w małej dawce; mała dawka wGKS zawsze gdy SABA/LTRA
krok 3: wGKS (mała) i formoterol doraźnie i regularnie; wGKS w małej dawce + LABA
krok 4: wGKS (średnia) i formoterol doraźnie i regularnie; wGKS w średniej dawce + LABA; LAMA/LTRA
krok 5: dołączenie LAMA, leczenie biologiczne, wGKS w dużej dawce + LABA, azytro/LTRA, GKS doustny

Question 12

Jak przeciwdziałać osteoporozie po GKS?

Answer 12

bisfosfoniany

Question 13

Salbutamol a potas

Answer 13

salbutamol obniża stężenie potasu w surowicy - może być konieczne uzupełnienie niedoborów

Question 14

Leczenie zaostrzeń astmy

Answer 14

tlenoterapia, SABA, GKS układowo - 30-50mg prednizonu, rozważyć bromek ipratropium, nie trzeba zmniejszać podczas odstawiania

Question 15

3 fenotypy astmy

Answer 15

o późnym początku, z utrwaloną obturacją oskrzeli i współistniejąca z otyłością

Question 16

Podział astmy

Answer 16

alergiczna i niealergiczna

Question 17

Podział astmy ze względu na dominujący typ komórek zapalnych w plwocinie

Answer 17

eozynofilowa, neutrofilowa, ubogokomórkowa

Question 18

Jakie cytokiny pełnią najważniejszą rolę w patogenezie astmy?

Answer 18

IL-4, IL-5, IL-13

Question 19

Astma a wiek

Answer 19

im wystąpienie astmy w późniejszym wieku tym częściej jest ona niealergiczna i ma cięższy przebieg

Question 20

Który GKS jest podawany w formie proleku? - redukcja działań niepożądanych miejscowych w jamie ustnej

Answer 20

cyklezonid

Question 21

Na czym polega termoplastyka oskrzeli?

Answer 21

niszczenie mięśni ściany oskrzeli za pomocą ablacji prądem o dużej częstotliwości wykonywanej podczas bronchoskopii

Question 22

Leczenie biologiczne astmy

Answer 22

anty IgE: omalizumab (dawka zależy od początkowego stężenia IgE i masy ciała)
anty IL5: reslizumab, mepolizumab
anty rec. dla IL5: benralizumab
anty rec. dla IL4: dupilumab

Question 23

Różnice leczenia u ciężarnych

Answer 23

• większe ryzyko dla płodu stanowi niekontrolowana astma i hipoksemia niż działania niepożądane leków,
• zalecane wGKS i SABA
• jeśli kobieta w ciągu 48h przed porodem przyjęła dużo SABA to kontrolujemy glikemię u dziecka,
• w okresie karmienia można wszystkie leki stosować
• w czasie porodu hydrokortyzon i.v. - jeśli wcześniej brała prednizon

Question 24

Postępowanie w astmie wysiłkowej

Answer 24

doraźne przyjęcie SABA przed wysiłkiem