Astma Flashcards
Czym jest astma?
astma to przewlekłe zapalenie dróg oddechowych z nadreaktywnością
Czym jest nadreaktywność dróg oddechowych?
nadreaktywność to tendencja dróg oddechowych do nadmiernego zwężania w odpowiedzi na czynniki wyzwalające, które u zdrowych ludzi nie wywołują reakcji
Jaki jest mechanizm powstawania astmy aspirynowej?
astma aspirynowa powstaje tak: aspiryna blokuje cyklooksygenazy, przekierowując szlak syntezy kwasu arachidonowego na lipooksygenazy i dochodzi do nadmiernej produkcji leukotrienów
Jakie są skutki astmy?
remodeling i przebudowa dróg oddechowych z włóknieniem i ograniczeniem odpowiedzi na mechanizmy rozszerzające
Jakie są typowe objawy astmy?
duszność, kaszel, świszczący oddech, uczucie ciasnoty w klatce piersiowej
Kiedy w ciągu dnia objawy astmy są największe?
rano
Leki kurczące oskrzela i mogące wywołać napad astmy
B-blokery, kwas acetylosalicylowy, inne NLPZ
Składowe triady aspirynowej
astma aspirynowa, nadwrażliwość na nlpz, polipy nosa
Rozpoznanie astmy
- obecne objawy astmy
- próba rozkurczowa: poprawa FEV1 >12% po podaniu środka rozszerzającego oskrzela lub o 200ml
- zmienność dobowa w ciągu > 3dni w tygodniu przez 2 tygodnie, PEF>10%
- obniżenie FEV1 >15% po wysiłku
Jak działa palenie tytoniu w astmie?
nasila nadwrażliwość dróg oddechowych oraz indukuje względną oporność na GKS
Leczenie astmy
krok 1: wGKS i formoterol doraźnie; mała dawka wGKS zawsze gdy SABA
krok 2: wGKS i formoterol doraźnie; wGKS w małej dawce; mała dawka wGKS zawsze gdy SABA/LTRA
krok 3: wGKS (mała) i formoterol doraźnie i regularnie; wGKS w małej dawce + LABA
krok 4: wGKS (średnia) i formoterol doraźnie i regularnie; wGKS w średniej dawce + LABA; LAMA/LTRA
krok 5: dołączenie LAMA, leczenie biologiczne, wGKS w dużej dawce + LABA, azytro/LTRA, GKS doustny
Jak przeciwdziałać osteoporozie po GKS?
bisfosfoniany
Salbutamol a potas
salbutamol obniża stężenie potasu w surowicy - może być konieczne uzupełnienie niedoborów
Leczenie zaostrzeń astmy
tlenoterapia, SABA, GKS układowo - 30-50mg prednizonu, rozważyć bromek ipratropium, nie trzeba zmniejszać podczas odstawiania
3 fenotypy astmy
o późnym początku, z utrwaloną obturacją oskrzeli i współistniejąca z otyłością
Podział astmy
alergiczna i niealergiczna
Podział astmy ze względu na dominujący typ komórek zapalnych w plwocinie
eozynofilowa, neutrofilowa, ubogokomórkowa
Jakie cytokiny pełnią najważniejszą rolę w patogenezie astmy?
IL-4, IL-5, IL-13
Astma a wiek
im wystąpienie astmy w późniejszym wieku tym częściej jest ona niealergiczna i ma cięższy przebieg
Który GKS jest podawany w formie proleku? - redukcja działań niepożądanych miejscowych w jamie ustnej
cyklezonid
Na czym polega termoplastyka oskrzeli?
niszczenie mięśni ściany oskrzeli za pomocą ablacji prądem o dużej częstotliwości wykonywanej podczas bronchoskopii
Leczenie biologiczne astmy
anty IgE: omalizumab (dawka zależy od początkowego stężenia IgE i masy ciała)
anty IL5: reslizumab, mepolizumab
anty rec. dla IL5: benralizumab
anty rec. dla IL4: dupilumab
Różnice leczenia u ciężarnych
- większe ryzyko dla płodu stanowi niekontrolowana astma i hipoksemia niż działania niepożądane leków,
- zalecane wGKS i SABA
- jeśli kobieta w ciągu 48h przed porodem przyjęła dużo SABA to kontrolujemy glikemię u dziecka,
- w okresie karmienia można wszystkie leki stosować
- w czasie porodu hydrokortyzon i.v. - jeśli wcześniej brała prednizon
Postępowanie w astmie wysiłkowej
doraźne przyjęcie SABA przed wysiłkiem
