Aseptísk vinnubrögð og sár

Question 1

Hvernar eru notuð aseptísk snretilaus vinnubrögð (ANTT)?

Answer 1

Aseptísk snertilaus vinnubrögð (ANTT) eru notur t.d. þegar lyf eru gefin í æð og við uppsetningu æðaleggja.

Question 2

5 ábendingar um handhreinsun frá WHO:

Answer 2

1	Fyrir snertingu við sjúklinga.
2	Fyrir verk sem krefst hreinna/aseptíska vinnubragða
3	Eftir mögulega líkamsvessamengun.
4	Eftir snertingu við sjúklinga.
5	Eftir snertingu við umhverfið.

Question 3

Sáragræðsa skipptist í 3 hluta, hverjir eru þeir?

Answer 3

• Frumgræðsla (primary intention)
• Sár saumað eða límt saman, lágmarks vefjatap, lágmarksörmyndun.
• Síðgræðs.a (secondary intention)
• Sár látið gróa upp frá botni, Umtalsverð örmyndun og tekur lengri tíma.
• Seinkuð frumgræðsla (tertiary intention)
• Sár látið vera opið í ákveðinn tíma og síðan lokað með saumum.

Question 4

Hverjir eru 3 fasar sáragræðslu?

Answer 4

• Bólgufasi (inflammatory phace)
• 3-6 dagar í bráðasárum, lengi lengi í langvinnum sárum.
• Það sem er að gerast í þessum fasa er: svörun æðakerfisinns, storknun, bólgusvörun, niðurbrot/hreinsun.
• Frumfjölgunarfasi (proliferative phace)
• 3-21 dagur lengur í stórum langvinnum sárum.
• Viðgerð.
• Það sem er að geras er: nýmyndun bandvefs (ör) og samdráttur í sari.
• Þroskafasi (Maturation phace)
• Varir allt að 2 ár.
• Það sem er að gerast er: þekjun og styrking örvefjar. (örið verður rautt og hvíttnar með tímanum)

Question 5

TIME aðferðin…

Answer 5

T = Tissue management = fjarlægja dauðan vef – hreinsun.

I = Inflamammation and infection control = bólgusvörun og sýking – ná stjórn.

M= Moistur balance = tempra raka í sárabeðum.

E= Edge / epithelium = verja og viðhalda heillri húð.

Question 6

Hvaða bakteríur eru í sárum fyrstu 4 vikurnar og eftir 4 vikur?

Answer 6

Fyrstu 4 vikunar oft= staphylokokkar og straptococcar.

Eftir 4 vikru = staphylokokkar, streptacokkar, colibakteríur, pseudomonas, anaerobar.