Διαλεξη 7 Flashcards
Τι ειναι η νεογνικη περιοδος?
Νεογνικη περιοδος ειναι η φαση ανακαμψης του εμβρου απο τη διαδικασια του τοκετου και η προσαρμογη πολλων λειτουργιων. Ερευνητικες μελετες εχουν δειξει την ικανοτητα των νεογνων να μαθαινουν, την σημασια της εξικοιωσης ως προσαρμοστικος μηχανισμος. Η εξικοιωση των νεογνων σε ερεθισματα τους επιτρεπει να αγνοουν τα επαναλαμβανομενα ερεθισματα του περιβαλλοντος. Η εξικοιωση παρεχει επισης στους αναπτυξιακους ψυχολογους μια αποτελεσματικη ερευνητικη τεχνικη.
Ποιες ειναι οι 6 καταστασεις εγρηγορσης σε νεογνα βρεφοι?
Οι 6 καταστασεις στα νεογνα ειναι:
1. Η ενεργος εγρηγορση( κινητικη δραστηριοτητα, ματια ανοικτα, ακανονιστη αναπνοη)
2. Κλαμα( ζωηρη και μη συγκροτημενη κινητικη δραστηριοτητα)
3. Αδρανης εγρηγορση( ματια ζωηρα που ακολουθουν κινουμενα αντικειμενα, ζωηρο προσωπο)
4. Νυστα ( ματια ανοιγουν και κλεινουν ή ανοικτα)
5. Κανονικος υπνος( ματια κλειστα, σωμα χαλαρο, αναπνοη κανονικη)
6. Ακανονιστος υπνος ( ματια κλειστα, ηπιες κινησεις ακρων, μορφασμοι προσωπου, REM ονειρα)
Τι ειναι τα αντανακλαστικα?(5)
Τα αντανακλαστικα ειναι ειδικες πληρως ενσωματωμενες αυτοματες ακουσιες αντιδρασεις σε ειδικους τυπους ερεθισματων. Μερικα απο τα αντανακλαστικα εχουν δοκιμαστει μεσα στη μητρα καθως υπαρχουν αρκετους μηνες πριν απο τον τοκετο. Ορισμενα αντανακλαστικα ειναι εμφανως προσαρμοστικα σε ολη τη διαρκεια της ζωης και αλλα ειναι προσαρμοστικα στη διαρκεια της βρεφικης ηλικιας, αλλα εμφανιζονται με την παροδο του χρονου ( αντανακλαστικο πιπιλισματος, αντανακλαστικο αναζητησης). Μερικα απο τα αντανακλαστικα παραγουν τις πρωιμες κοινωνικες σχεσεις.
Τι και ποια ειναι τα αντανακλαστικα επιβιωσης?
Τα αντανακλαστικα επιβιωσης ειναι απαραιτητα για την προσαρμογη και την επιβιωση. Καποια απο αυτα ειναι 1) η αναπνοη, 2) αναζητηση( στρεψιμο προσοχης προς αγγιγμα και αναζητηση της θηλης χανεται μεσα απο 3-4 μηνες) 3) θηλαστικες κινησεις( κατα την διαρκεια των πρωτων μηνων της ζωης του το αντανακλαστικο γινεται σταδιακα εκουσιο, 4) κορικο αντανακλαστικο ( συστολη και διαστολη των κορων του φωτος και στον υπνο, ειναι μονιμο αντανακλαστικο), 5) βλεφαρισμα ( αντιδραση σε ενα κινουμενο αντικειμενο, μονιμο αντανακλαστικο).
Τι και ποια ειναι τα πρωτογονα αντανακλαστικα?
Τα πρωτογονα αντανακλαστικα δεν εχουν καποια εμφανη αξια επιβιωσης και δεν φαινεται να εχουν καποια σχεση με την κινητικη αναπτυξη. Καποια απο αυτα ειναι:(7)
Αντανακλαστικο Moro( ξαφνιασματος)–> απλωμα χεριων, τεντωμα δακτυλων και κατοπιν επαναφορα χεριων στο κορμο τους και σφιξιμο δακτυλων. Εκλειπει περιπου μετα απο 4 μηνες.
Παλαμιαια συλληψη–> Οταν ακουμπησει ερεθισμα στην παλαμη το βρεφος κλεινει σφιχτα και αυξανει την πιεση της λαβης εαν τραβηχτει το αντικειμενο του ερεθισματος( εκλειπει μετα απο περιπου 4 μηνες)
Πελματικο αντανακλαστικο–> Αγγιγμα στο πελμα του βρεφους κοντα στα δακτυλα, προσπαθει να καλυψει το πελμα. Εκλειπει μετα απο περιπου 9 μηνες
Αντανακλαστικο Babnski–> Χαιδεμα στο πελμα του βρεφους απο την φτερνα ως τα δακτυλα το βρεφος θα τεντωσει τα μικρα δακτυλα και θα υψωσει το μεγαλο. Εκλειπει μετα απο περιπου 8-12 μηνες.
Βηματισμος–> Αν καποιος κρατησει το βρεφος ορθιο κοντα σε μια επιφανεια και το προχωρησει μπροστα θα φαινεται σαν να περπατα. Εκλειπει μετα απο περιπου 2-3 μηνες
Κολυμβηση–> Επιχειρουν να κολυμπησουν αν τοποθετησουν στο νερο σε πρηνη σταση. Εκλειπει μετα απο 6 μηνες
Τονικο αντανακλαστικο του αυχενα–> Στριψιμο κεφαλιου προς μια κατευθυνση στριψιμο χεριψν και ποσιων προς την ιδια κατευθυνση και ζυγισμα χεριου και ποδιων στην αντιθετη πλευρα στην θεση ξιφομαχιας. Εκλειπει μετα απο περιπου 4 μηνες.
Γιατι ειναι σημαντικα τα αντανακλαστικα?
Ειναι πιθανο οτι τα αντανακλαστικα διεγειρουν τμηματα του εγκεφαλου οπως ο εγκεφαλικος φλοιος που ειναι υπεθυνα για τις πιο συνθετες συμπεριφορες και τα βοηθουν να αναπτυχθουν
Πειραμα του Philip zellaro
Επισης τα αντανακλαστικα ειναι σημαντικο παραθυρο στον αναπτυσσομενο εγκεφαλο του βρεφους επειδη μπορει να διαγνωστει η λειτουργικοτητα του ΚΝΣ.
1) Για παραδειγμα η απουσια ενος νεογνικου αντανακλαστικου οπως το πιπιλισμα συχνα δειχνει οτι το βρεφος πασχει απο καποιας μορφης εγκεφαλικη βλαβη. Ενω η παρεκτεταμενη εκδηλωση ενος αντανακλαστικου μετα την ηλικια κατα την οποια πρεπει να εχει εξαφανιστει ( πχ Μορο) υποδυκνειει εγκεφαλικη βλαβη.
Επισης τα αντανακλαστικα ειναι σημαντικα δομικα υλικα για την κατασκευη πιο συνθετων και συντονισμενων συμπεριφορων.
παραδειγμα θηλασμου:
–> τα νεογεννητα διαθετουν ολα τα αντανακλαστικα αλλα αυτα δεν εχουν ενοποιηθη πληρως
–> βρεφη 6 εβδομαδων= συντονισμος συνιστωσεις θηλασμου
Παραδειγμα βαδισματος:
το αντανακλαστικ βηματισμου στη νεογνικη ηλικια το οποιο εξαφανιζεται περιπου στους 3 μηνες εκουσιο βαδισμα περιπου στο τελος του 1 μηνα
–>Υπαρχει διχογνωμια αν οφειλεται στην αναδιοργανωση του εγκεφαλου ή στις αλλαγες της μυικης αναπτυξης και στο βαρος του σωματος
Η Thelen επιβεβαιωσε οτι ο πρωιμο βηματισμος εξαφανιζεται λογω αλλαγης στην μυικη μαζα και στο βαρος του βρεφους.
Τι ειναι οι νευρωνες και πως επικοινωνουν?
Οι νευρωνες ειναι τα βασικα κυτταρα του νευρικου συστηματος. Αποτελουνται απο το κυτταρκο σωμα, τον κυτταρικο πυρηνα, τους δενδριτες( ληψη μηνυματων απο αλλα κυτταρα) και τον αξονα μεταφορας μηνυματων προς αλλα κυτταρα.
Οι νευρωνες δεν εφαπτονται μεταξυ τους αλλα επικοινωνουν μεσω των νευροδιαβιβαστων( χημικοι μεταφορεις που πυροδοτουν αντιδραση στον νευρωνα δεκτη) που μετακινουνται στο μικρο κενο αναμεσα στους νευρωνες που ονομαζεται συναψη.
Ποιο ειναι οι 2 λογοι για τον τετραπλασιασμο του μεγεθους του εγκεφαλου στην ενηλικη ζωη?
1) Η αυξηση πολυπλοκοτητας μεγεθους δενριτων και αξονων–> νεες συναψεις( συναπτογενεση)
2) Η αυξηση της μυελινης ( περιβλημα απο λιπωδη κυτταρα που μονωνει ορισμενους αξονες και επιταχυνει την μεταβιβαση πληρογοριψν απο τον αξονα 1 σοτν 2.
Σε ποια τμηματα χωριζεται το ΚΝΣ?
Το ΚΝΣ χωριζεται σε 1 τμηματα:
1) Τον νωτιαιο μυελο–> εινα δεσμοι νευρωνων σε σχημα σωληνα που εκτεινεται απο την βαση του εγκεφαλου εως κατω απο την μεση.
2) Εγκεφαλικο στελεχος–> βρισκεται στην βαση του εγκεφαλου και ελεγχει το αντανακλαστικο βλεφαρισμα, το πιπιλισμα, την αναπνοη και τον υπνο.
3) Εγκεφαλικος φλοιος–> που ειναι το πιο συνθετο συστημα και το κεντρο επεξεργασιας για:
1) την αντιληψη
2) το σχεδιασμο
3) την εκτελεση συνθετων κινητικων αλληλουχιων
4) τη ληψη αποφασεων
5) την ομιλια
Σε ποια τμηματα χωριζεται ο εγκεφαλικος φλοιος?
Ο εγκεφαλικος φλοιος χωριεται σε 2 ημισφαιρεια. Το καθε τμημα χωριζετια σε 4 τμηματα η λοβους που χωριζονται απο βαθιες αυλακες
1) Ινιακος λοβος–> εξιδικευεται στην οραση
2) Κροταφικος λοβος–> εξιδικευεται στην ακοη και στην ομιλια
3) Βρεγματικος λοβος–> εκιδικευεται στην αντιληψη του χωρου
4) Μετωπιαιος λοβος–> ελεγχει και συντονιζει τις αλλες περιοχες του φλοιου–> συνθετες μορφες συμπεριφορας και σκεψης.
Τι ειναι η πλαστικοτηα του εγκεφαλου?
Η πλαστικοτητα του εγκεφαλου ειναι ο ορος που περιγραφει τον βαθμο μετον οποιο ο εγκεφαλος μπορει να μεταβληθει μεσω της εμπειριας.
Ποιο ειναι το επιπεδο αναπτυξης του νεογνικου εγκεφαλου?
Ο εγκεφαλικος φλοιος ειναι λιγοτερο ωριμος απο τον νωτιαιο μυελο και το εγκεφαλικο στελεχος και διαθετει περιορισμενες συνδεσεις με νερη του ΝΣ που δεχονται ερεθισματα.
Ποιες πειραματικες διαδικασιες δειχνουν την εμπεριαι και την αναπτυξη του εγκεφαλου?
Α) Πειραμα με ομαδες ποντικιων:
Πρωτες 2 ομαδες σε κλουβια
3η ομαδα παιχνιδια και λαβυρινθο
Συγκρινανα τις 2 ομαδες και βρηκαν οτι στην τριτη ομαδα:
1) αυξημενα ποσοστα μαθησης
2) αυξημενο συνολικο βαρος εγκεφαλικου φλοιου
3) αυξημενες ποσοτητες ακετυλοχοληνεστερασης( ενζυμο ενισχυσης μαθησης)
4) μεγαλυτερο σωμα νευρωνικων κυτταρων και μεγαλυτερα νευρογλοιακα κυτταρα( μονωση, υποστηριξη και θρεπρικες ουσιες στα νευρωνικα κυτταρα)
5) περισσοτερες συναπτικες συνδεσης
β) αρουραιοι που μεγαλωνουν σε οπτικα πλουσιο περιβαλλον με αρουραιους σε συνιθισμενα κελια= τα αποτελεσαμτα δειχνουν οτι οι περιοχες που ειναι υπευθυνες για την οραση εχουν περισσοτερο παχος και βαρος
γ) γατακια που ειχαν γυαλια που εβλεπαν μονο καθετες γραμμες= οταν ενηλικιβθηκαν και τους εβγαλαν τα γυαλια δεν μπορουν να δουν τις οριζοντιες γραμμες.
Ποια ειναι τα χαρακτηριστικα της αναπτυξης του εγκεφαλου στην βρεφικη ηλικια?
–. η Προμετωπιαια περιοχη παιζει ιδιαιτερο ρολο στην αναπτυξη της εκουσιας συμπεριφορας
–>Στον 7-9 μηνα υπαεχει αυξηση της ικανοτητας των παιδιων για αυτορυθμιση
–>Οι περιοχες στο μετωπιαιο και κροταφικο λοβο υφισταται σημαντικη μυελινωση λιγο πριν την χαρακτηριστικη αυξηση του λεξιλογιου
–> Οι διαφορες περιοχες του εγκεφαλου ολο και λειτουργουν μαζι
–> Στο τελος της βρεφικης ηλικιας το μηκος και ο βαθμος των διακλαδωσεων των νευρωνων σο εγκεφαλικο φλοιο πλησιαζει τα ενηλικα μεγεθη.
Πως μπορει να επηρεαστει η αναπτυξη του εγκεφαλου απο παρατεταμενες περιοδους στερησης?
Σε ενα πειραμα τα βρεφοι τα οποια υιοθετητθηκαν με τον 6 μηνα παρουσιασαν σημαντικη βλαβη στις νοητικες λειτουργιες. Αυτο συμβαινει γιατι μεταξυ τον 6-7 μηνα ειναι η περιοδος τραχειας αναπτυξης εγκεφαλικων δομων που ειναι ιδιαιτερα ευαισθητες στις εμπειριες των βρεφων και σημαντικα ελλειματα στη λειτουργια περιοχων του μεταιχμιακου συστηματος.( συναισθημα και κινητρα).