5.1 - 5.4 Flashcards
- 1
a. Waarom is het probleem van vrije wil volgens filosofen geen probleem dat gaat over het al dan niet bestaan van een immateriële ziel?
De vrije wil is een neef van de ziel, maar het idee van een absolute Cartesiaanse ziel hebben we achter ons gelaten. We bezigen onszelve nu me de vraag of ons denken enigszins vrijheid heeft van het fysieke proces.
b. Welke twee voorwaarden worden over het algemeen gesteld aan ‘handelen uit eigen vrije wil’?
- alternatieven
- controle
Wetenschappelijk onderzoek gaat over de tweede. Filosofisch onderzoek gaat over het eerste.
- 2
a. Leg Libet’s (1983) experiment uit. Welke (drie) dingen worden er gemeten? Wat is Libet’s conclusie?
“Hij gebruikt een machine die je hersenactiviteit meet voordat je een motorische functie uitoefent. Dan laat hij mensen kijken naar een klok, en zelf meten wanneer ze besluiten om hun vinger omhoog te doen. Mensen moeten dan aangeven op welk exact moment ze hun vinger opsteken. Het blijkt dat mensen al 0.5s voordat ze hun vinger opsteken beginnen met de hersenactiviteit die ertoe leidt dat ze het doen, maar ze geven altijd een tijd aan die 0.2s later is, dus 0.3s voor de actie. Dit betekent dat het bewuste besluit plaatsvindt nadat ze de keuze al gemaakt hebben.”- Samenvatting van Cyrus. Bewustzijn is dus een passieve bystander.
b. Leg uit waaarom Mele denkt dat Libet de verkeerde conclusie trekt.
Libet verwart neigingen met intenties. Ons bewustzijn staat de neiging toe om een echte intentie te worden. Uit de test van Libet bleek ook dat we op z’n minst een ‘free won’t’ hebben in plaats van een free will, dit bleek uit test over de readiness potential waar mensen hun neiging moesten onderdrukken.
c. Wat is het verschil tussen Libet’s en Wegner’s idee over de rol van bewuste intenties in de processen die leiden tot handelen? Waarom is Wegner’s idee een probleem voor Mele?
Wegner: New unconscious: subjecten confabuleren veel na het maken van een keuze, de keuze vindt onbewust plaats maar het subject geloof zijn eigen geconfabuleerde leugen wel. In Libet’s theorie is er geen sprake van confabulatie, maar speelt het bewuste een bystander rol. In Wegner’s theorie vormt er een confabulatie door het bewuste als reactie op het onbewuste.
De neiging wordt nu dus niet bevestigd door het bewuste (wat Mele zegt), want het bewuste speelt geen directe rol bij de handeling.
- 3
a. Leg kort het consequence argument uit in eigen woorden.
P1: de wereld op tijd t1
Determinisme beweert dat de natuurwetten (L) het vervolg bepalen als we beginnen op P1. P1+L zorgt dus voor P2 is alle staten die hierna komen.
Schets:
P1: Voor de geboorte van de rechter
L: Natuurwetten
P2: Rechter steekt haar handen niet op
Kon de rechter anders gehandeld hebben? Nee, want dan moet je iets voor de geboorte veranderen of de natuurwetten. De conclusie van het consequentie argument is dat determinisme incompatibel is met vrije wil.
b. Wat is libertarianisme? Waarom denken de meeste filosofen dat dit geen houdbare theorie is?
Alleen vrije wil bestaat. Wil men beweren dat de mind niet afhankelijk is van natuurwetten dan moet substantiedualisme aangenomen worden. Volgens libertariërs zijn mensen de immanente oorzaak en niet de transeunte oorzaak (oorzaak heeft een oorzaak heeft een oorzaak etc.). De agent zorgt voor een immanente oorzaak, dus voor een gevolg met een oorzaak, maar niet een verdere nevenoorzaak. Op een microniveau is quantum interdeterminisme dat probabel is. De keuzes van indeterminatie zijn niet willekeurig, want zo is er ook geen vijre wil.
c. Wat is hard-determinisme? Wat is het belangrijkste probleem dat hard-deterministen moeten oplossen
Er is geen vrije wil maar wel determinisme. Dit zorgt voor problemen over verantwoordelijkheid: je kan niemand verantwoordelijk houden voor zijn daden als ze gedetermineerd zijn.
- 4
a. Leg uit hoe het volgens klassiek compatibilisten mogelijk is dat kunnen zeggen dat we anders hadden kunnen handelen dan we deden terwijl de wereld toch gedetermineerd is.
Je had anders gehandeld, als je besloten had om anders te handelen. Je vrije wil zit besloten in het feit dat als je doet waar je voor gekozen hebt en niet voor iets anders. Je kunt bedenken dat je de keuze had gemaakt voor Q in plaats van P, als je je in een andere wereld bevond. Je had ook gehandeld volgens deze keuze. De nadruk ligt op het woord ‘als’, je had het gedaan als je het had gewild.
b. Wat zijn reactieve attitudes? Hoe denk Strawson dat dit begrip ons kan helpen het vrije wil probleem op te lossen?
Alternatief 1 voor Klassiek Compatibilisme: Een reactieve attitude is een onmiddelijke reactie op een handeling van een derde persoon die betrekking heeft op jou. Voorbeelden van reactieve attitudes zijn: tevredenheid en pijn. Als er iemand op een hand gaat staan is de reactie van de persoon wiens hand het is veelal een kwade reactie, dit is de onmiddellijke reactie op de handeling van die persoon. Wanneer de persoon echter zijn excuses aanbiedt kan de reactieve attitude veranderen naar een vergevingsgezind gevoel.
We houden iemand dus verantwoordelijk voor zijn redeneringen achter de handeling in de fysieke wereld; de intentie achter het betreden van andermans hand is hetgeen waarop iemand verantwoordelijk gehouden moet worden.
c. Hoe denkt Frankfurt dat onze wil hierarchisch gestructureerd is?
Alternatief 2 voor Klassiek Compatibilisme:
Vrijheid van handeling en vrijheid van de wil (willen wat je wilt).
Verlangens naar een direct doel: first-order desires;
Verlangens naar verlangens die we zouden willen hebben: second-order desires.
Verslaving is een goed voorbeeld: ik verlang een sigaret, maar tegelijkertijd verlang ik naar het verlangen om geen sigaret te willen roken (omdat het slecht is). Als de persoon toch gaat roken is hij verslaafd en handelt hij niet uit vrije wil.
Vrije wil is een hiërarchische wil waarbij beide ordes in overeenstemming zijn.
Vrijheid van het willen heeft niets te maken determinisme, of de eersterangs wil in overeenstemming is met de tweederangs wil is niet afhankelijk van de waarheid of valsheid van determinisme.
d. Wat is vrije wil volgens Frankfurt en waarom is die compatibel met determinisme volgens hem?
Vrije wil volgens Frankfurt is in overeenstemming met de second order desire de first order desire maken.
Het probleem tussen vrije wil en determinisme, is dat je de natuurwetten niet kan aanpassen. Maar vrije wil is niet nodig voor verantwoordelijkheid, dus verantwoordelijkheid nemen in een deterministische wereld is mogelijk, dit is semi-compatibilisme.
Vrije wil is niet een preconditie voor verantwoordelijkheid volgens Fisher. Verantwoordelijkheid vereist niet de mogelijkheid hebben om een alternatief te hebben. Vrije wil moet niet verantwoordelijk gehouden worden, iemand die niet wilt roken, maar toch rookt, kan verantwoordelijk gehouden worden voor zijn daden.
Verantwoordelijkheid is compatibel met vrije wil: je kijkt naar de redenering achter de keuze en niet naar de keuze zelf (semi-compatibilisme).
