5. Wyobrażenia i wyobraźnia

Question 1

Czym jest wyobrażenie

Answer 1

umysłowy obraz rzeczywistości przypominający spostrzeżenie, ale pojawiający się pod nieobecność obiektu w polu percepcji

Question 2

Według jakich kategorii możemy dzielić wyobrażenia?

Answer 2

1. Nowość
2. Zmysł
3. Kod sensualny
4. Oś czasu
5. Dziedzina
6. Charakter wyobrażeń

Question 3

Podział wyobrażeń ze względu na nowość

Answer 3

1. odtwórcze - wyobrażenia obiektów wcześniej spostrzeganych, dobrze nam znanych, zapisanych w naszej pamięci długotrwałej
2. twórcze (wytwórcze) - wyobrażenia rzeczy, które nie istnieją

Question 4

Podział wyobrażeń ze względu na kod sensualny

Answer 4

1. monomorficzne - pojedyncze, np. wyobrażenie pojedynczego obrazu
2. polimorficzne - angażujące trochę więcej wyobrażeń

Question 5

Podział wyobrażeń ze względu na oś czasu

Answer 5

1. reproduktywne - przypominanie sobie tego co było
2. antycypacyjne - planowanie czegoś, obmyślanie scenariuszy, sposobów realizacji jakichś celów

Question 6

Podział wyobrażeń ze względu na charakter wyobrażeń

Answer 6

1. konkretne - wyobrażenia dotyczące namacalnych przedmiotów, rzeczy, osób
2. abstrakcyjne - są bardziej zgeneralizowane, mają wysoki stopień ogólności, odwołują się do różnego rodzaju symboli

Question 7

Czym są halucynacje?

Answer 7

szczególny rodzaj wyobrażenia. Wyobrażenia te są traktowane jako rzeczywistość. Są one związane z błędami w działaniu pamięci roboczej.

Question 8

Opisz stanowisko propozycjonalne

Answer 8

1. prawdziwa natura wyobrażeń to zbiór abstrakcyjnych sądów na temat relacji między obiektami (metafora obrazów zapisywanych na komputerze - dopóki nie otworzymy pliku ze zdjęciem, jest on zapisany na twardym dysku jako informacja o poszczególnych punktach i kolorach względem siebie, dopiero po tym jak zdjęcie otworzymy pokazuje się nam ono całe)
2. wyobrażenia wzrokowe stanowią jedynie zjawisko wtórne (produkt uboczny) procesów przebiegających na głębszym poziomie
3. dowolny obraz kodowany jest jako zbiór sądów na temat konfiguracji punktów, tj. za pomocą określeń “leży powyżej”, “leży na prawo” itp.
4. sądy te mają charakter amodalny (niezależny od kanału sensorycznego)

Question 9

Opisz stanowisko obrazowe

Answer 9

1. w pamięci jest obraz, a nie kod, który się “otwiera”
2. obrazy nie są redukowalne do innych form reprezentacji
3. wyobrażenia wzrokowe są reprezentacjami analogowymi i holistycznymi
4. przypominają obrazy rzeczywistych przedmiotów
5. w porównaniu ze spostrzeżeniami cechują się mniejszą wyrazistością

Question 10

Na czym polega hipoteza funkcjonalnej ekwiwalencji percepcji i wyobraźni

Answer 10

Wg tego stanowiska wyobraźnia i percepcja mają podobną organizację w umyśle. Jedno i drugie prowadzą do podobnych skutków poznawczych, np. popełniamy podobne błędy poznawcze w obu procesach.

Question 11

dowody empiryczne przemawiające za słusznością hipotezy funkcjonalnej ekwiwalencji percepcji i wyobraźni

Answer 11

• badania nad rotacjami mentalnymi
• badania nad skaningiem umysłowym (w tym, efekt wielkości obrazu, efekt ziarnistości obrazu, efekt odległości)

Question 12

Praktyczne znaczenie funkcjonalnej ekwiwalencji percepcji i wyobraźni

Answer 12

• funkcja kompensacyjna - źródło wzbogacania, koloryzowania i upiększania codzienności życia (generują pozytywne emocje)
• życie społeczne - poznanie społeczne i mentalizacja, stereotypy i uprzedzenia, wpływ społeczny
• umożliwia myślenie o przeszłości i przyszłości
• umożliwia tworzenie oczekiwań oraz planowanie, stawianie celów i ich realizację

Question 13

Teoria podwójnego kodowania Paivio

Answer 13

Człowiek reprezentuje rzeczywistość w dwóch systemach:

• niewerbalnym - dominują tu reprezentacje, które nazywają się imagenami; są to pozasłowne reprezentacje, czyli np. różnego rodzaju obrazy, smaki, zapachy, które są strukturami holistycznymi, są one przetwarzane szybko, równolegle, bez logicznego zaangażowania; tak jak małe dzieci - operują bardziej na konkrecie niż na abstrakcji
• werbalnym (językowy) - reprezentacje mają tu formę słowną; reprezentacje w nim zawarte są nazywane logogenami;

Oba te systemy są od siebie niezależne. Mogą funkcjonować samodzielnie, jeden bez drugiego. Ten system ma charakter referencjalny - te dwa typy reprezentacji mogą się wzajemnie uzupełniać. Większość logogenów ma swój odpowiednik w imogenach.

Istnieją też takie logogeny, które nie mają swojego sensorycznego odpowiednika, np. pojęcia abstrakcyjne.

Question 14

Czym jest efekt dominacji przetwarzania obrazowego

Answer 14

szybciej uczymy się takiego materiału, który ma duży ładunek obrazowy.