4. Pamięć Flashcards
Opisz model pamięci Atkinsona i Schiffrina
3 magazyny pamięci:
1. pamięć sensoryczna
2. pamięć krótkotrwała
3. pamięć długotrwała
Opisz pamięć sensoryczną
Jest porównywana do “zdjęcia” jakie robi nasz mózg a zdjęcie to jest dość kruche. Jeśli nie wzmocnimy go przez procesy uwagi, to najczęściej to zdjęcie bardzo szybko zanika. To wstęp do zapamiętywania. Istnieją odrębne dla każdego zmysłu rodzaje pamięci sensorycznej.
Czym jest pamięć ikoniczna?
Rodzaj pamięci sensorycznej
- związana z kanałem wzrokowym; przetwarza informacje, które przetwarzamy za pomocą wzroku;
- czas przechowywania maksymalny do 0,5s;
- może utrzymać maksymalnie do 18 elementów
- charakter zapamiętywania/kodowania jest automatyczny, nie mamy nad tym kontroli poznawczej
- tracimy informacje z niej poprzez zatarcie, poprzez zamknięcie oczu, o ile nie poszło to do dalszej obróbki do dalszych magazynów pamięci; lub przez maskowanie - zastępowanie jednego obrazu poprzez inny obraz, np. kiedy przenosimy wzrok na inny obiekt
- funkcje: umożliwia wstepne opracowanie bodźca, zapewnia płynność spostrzegania
Czym jest pamięć echoiczna?
Część pamięci sensorycznej
- odpowiedzialna za informacje napływające drogą słuchową
- czas przechowywania: od 2 do 4 sekund
- charakter zapamiętywania: szybkie, automatyczne
- pojemność: mniejsza niż w pamięci ikonicznej
- mechanizmy zapominania: zatarcie, maskowanie
Jakie są wspólne cechy pamięci ikonicznej i echoicznej?
- obie przechowują surowe dane sensoryczne
- umożliwiają wstępne (płytkie, sensoryczne) opracowanie bodźca
- umożliwiają dalsze opracowanie bodźca, który przestał już działać
- procesy rozciągnięte w czasie, mogą być przerwane przez pojawienie się nowego bodźca (interferencja)
Pojemność i trwałość pamięci ikonicznej
Duża pojemność, mała trwałość
Pojemność i trwałość pamięci echoicznej
Mniejsza pojemność, większa trwałość
Opisz pamięć długotrwałą
- informacje są przetrzymywane najdłużej
- trafiają tu informacje opracowane przez pamięć roboczą
- gromadzi wiedzę i informacje z całego życia
- teoretycznie ma nieograniczoną pojemność
- dominacja informacji o charakterze semantycznym, głębokie treści opisujące znaczenie, ale również możemy tam gromadzić dane z różnych modalności
- czas przechowywania jest bardzo długi
- zapamiętywanie ma charakter bardziej wymagający zaangażowania i świadomej uwagi, to co nie zostanie objęte uwagą nie trafia do pamięci długotrwałej
- mamy kontrolę nad tym co zapamiętujemy oraz nad odtwarzaniem informacji z tej pamięci
Struktura pamięci długotrwałej:
- Deklaratywna
a. epizodyczna
b. semantyczna - Utajona
a. proceduralna
b. prymowanie
c. warunkowanie klasyczne
d. uczenie się nieasocjacyjne
Czym jest pamięć proceduralna
pamięć różnych umiejętności, gdzie trzeba wykonać jakąś sekwencję działań/ruchów; najczęściej są to umiejętności sensomotoryczne
Czym jest habituacja
proces odwrażliwiania; stopniowo zaczynamy zmniejszać ilość uwagi, jaką poświęcamy różnym znanym bodźcom, które wcześniej pojawiały się w naszym otoczeniu; np. stajemy się odporni na brzęczenie żarówki
Czym jest sensytyzacja
odwrotność habituacji; polega na zwiększaniu ilości uwagi poświęcanej jakimś bodźcom
Opisz pamięć semantyczną
- system wiedzy dotyczącej różnego rodzaju znaczeń
- służy do nadawania znaczeń w procesie percepcji
- tutaj też są gromadzone “fakty”, informacje o świecie
- schematy poznawcze - nasze filtry, przez które patrzymy na świat i nadajemy znaczenia
- skrypty - schematy sekwencji różnych zdarzeń; kiedy świadomie analizujemy jak powinno się postępować w danej sytuacji
Opisz pamięć epizodyczną
- pamięć wydarzeń, w których my braliśmy udział i których doświadczyliśmy osobiście
- zawsze odniesiona do jakiegoś określonego miejsca i czasu
- wiedza zawarta w tej pamięci nie jest prostym odzwierciedleniem rzeczywistości
Jakie są przyczyny powstawania fałszywych wspomnień?
- nasze wspomnienia mają charakter konstruktywny - mamy tendencję do pewnego dopowiadania sobie i uzupełniania luk w pamięci na podstawie różnych schematów poznawczych
- włączamy do naszych wspomnień często spotykane scenariusze (wielokrotne przypominanie)
- łatwiej wytwarzają fałszywe wspomnienia osoby, które mają bogatą wyobraźnię
- wielokrotne przypominanie jest niekorzystne dla pamięci epizodycznej
- wszelkiego rodzaju nacisk, oczekiwania, presja zniekształcają pamięć
- błąd monitorowania źródła - czasami wydaje nam się że uczestniczyliśmy w czymś, co np. zobaczyliśmy w mediach
- łatwość ulegania sugestii
- wiek osoby - bardziej ulegają dzieci niż dorośli oraz dorośli po 70 roku życia