1. Czym zajmuje się psychologia poznawcza Flashcards
Czym jest psychologia poznawcza?
Jest to nauka o procesach umysłowych związanych z nabywaniem, przetwarzaniem i wykorzystaniem informacji
Czym są procesy poznawcze?
spostrzeganie, uwaga, pamięć, wyobraźnia, rozwiązywanie problemów i myślenie.
Szerokie rozumienie procesów poznawczych
Szerokie rozumienie procesów poznawczych mówi, że to samo zachowanie może mieć zupełnie inne znaczenie wtedy, kiedy potrafimy rozpoznać leżące u jego podstaw motywy, zamiary czy emocje, a ludzie reagują nie tyle na rzeczywiste cechy sytuacji, ile na jej INTERPRETACJĘ. Dlatego zaczęto wprowadzać badanie procesów poznawczych poza laboratorium, ponieważ są one mocno uzależnione od sytuacji i jej interpretacji przez jednostkę.
Wąskie rozumienie procesów poznawczych
Procesy poznawcze w wąskim rozumieniu traktuje się jako procesy przetwarzania informacji. Przetwarzanie informacji polega na analizowaniu i przekształcaniu napływających danych, by można je było wykorzystać do tworzenia nowej wiedzy lub do programowania działania. Tutaj także występuje nastawienie na interpretację danych, tylko że człowiek je interpretuje po to, aby zestawić je z już posiadanymi danymi.
Czym jest paradygmat?
Zbiór pojęć i teorii tworzących podstawy danej nauki. Teorii i pojęć tworzących paradygmat się nie kwestionuje tak długo, dopóki za jego pomocą można tworzyć teorie szczegółowe, którymi zajmuje się dana nauka.
Jakie są bazowe procesy poznawcze?
- spostrzeganie
- wyobraźnia
- uwaga
- pamięć
Czym jest spostrzeganie?
zdolność do wykrywania jakichś podstawowych właściwości otoczenia
Czym jest wyobraźnia?
zdolność do tworzenia reprezentacji umysłowych pod nieobecność jakiegoś bodźca zewnętrznego; wyobrażamy sobie coś czego nie widzimy na zewnątrz
Czym jest uwaga?
odpowiedzialna za selekcjonowanie informacji, które do nas napływają; mechanizm niezbędny do podtrzymywania koncentracji
Czym jest pamięć krótkotrwała
jest niezbędna do krótkotrwałego przetrzymywania i opracowywania informacji
Czym jest pamięć długotrwała
magazyn, który pozwala na utrzymywanie długotrwale jakichś informacji
Jakie są wyższe procesy poznawcze?
- myślenie
- rozwiązywanie problemów
- tworzenie i posługiwanie się pojęciami
Czym jest myślenie?
tworzenie wewnętrznego modelu sytuacji czy problemu jaki rozwiązujemy, w celu wysunięcia jakichś hipotez; system pewnych algorytmów, które sprawdzamy i weryfikujemy w głowie
czym jest tworzenie i posługiwanie się pojęciami
tworzenie abstrakcyjnych reprezentacji poznawczych dotyczących jakichś obiektów w postaci werbalnej
czym jest reprezentacja umysłowa?
każde przedstawienie w naszym umyśle jakiegoś obiektu lub sytuacji; mogą być to także pojęcia abstrakcyjne, np. równość, wolność; mogą mieć formę obrazową, ale mogą to być też inne formy zmysłowe
Jakie metody badawcze są wykorzystywane w psychologii poznawczej?
- kontrolowane eksperymenty laboratoryjne
- badania psychobiologiczne
- techniki samoopisowe
- studium przypadku
- obserwacja naturalistyczna
- symulacje komputerowe i sztuczna inteligencja
Opisz kontrolowane eksperymenty jako metodę badawczą w psychologii poznawczej
- większość współczesnych badań w psychologii poznawczej to eksperymenty, jest też najbardziej trafna; kluczowa jest manipulacja i kontrola zmiennych
- zwykle punktem wyjścia do badań jest jakaś teoria, na podstawie której wyprowadzamy hipotezy (działa to mniej więcej na zasadzie “Jeśli nasza teoria jest prawdziwa, to zawsze wtedy, gdy wystąpi X, rezultatem tego powinno być Y”), następnie sprawdzamy hipotezy na drodze eksperymentalnej, a wyniki poddajemy analizie statystycznej
opisz badania psychobiologiczne jako metodę badawczą w psychologii poznawczej
są to: (1) techniki badania mózgu po śmierci jednostki, aby powiązać stwierdzone właściwości mózgu z funkcjonowaniem poznawczym jednostki (2) badania aktywności mózgu osób z deficytami poznawczymi (3) techniki, które pokazują aktywność mózgu podczas aktywności poznawczych. Psychobiolodzy badają również funkcjonowanie poznawcze u zwierząt. Ich słabą stroną jest to, że niektórych wyników z badań nad zwierzętami lub ludźmi z różnymi zaburzeniami nie można generalizować.
opisz techniki samoopisowe, stadia przypadków, obserwacje naturalistyczne jako metodę badawczą w psychologii poznawczej
są prowadzone, aby uzyskać bogatsze informacje o myśleniu poszczególnych jednostek. Mogą to być na przykład dzienniki, opisy retrospektywne, kwestionariusze. Tego typu badania są jednak mniej rzetelne. Można je wykorzystywać do uzupełniania wyników z eksperymentów laboratoryjnych
1. techniki samoopisowa - badani sami opisują własne procesy poznawcze
2. studia przypadków - pogłębione badania pojedynczych osób, np. badanie osób szczególnie uzdolnionych
3. obserwacja naturalistyczna - drobiazgowe analizowanie funkcjonowania poznawczego ludzi w sytuacjach życia codziennego i warunkach nielaboratoryjnych
4. protokół werbalny - badani podczas wykonywania zadania poznawczego głośno opisują całe swoje rozumowanie i wszystkie myśli
Opisz symulacje komputerowe jako metodę badawczą w psychologii poznawczej
badacze programują komputery tak, by imitowały daną funkcję przebiegającą u człowieka. Jednak okazuje się, że zadania łatwe dla komputera są trudne dla człowieka i na odwrót.
