4 - Epigenetica en kanker

Question 1

Tot welke voordelen leidt de behandeling van MDS-patiënten met 5-azacytidine en decitabine?

Answer 1

• Betere overleving
• Vertraging progressie naar AML
• Meer transfusie-onafhankelijkheid

Question 2

Welke 2 vormen van epigenetische regulatie zijn er?

Answer 2

1. DNA-methylering
2. Histon-modificatie

Question 3

Welke 2 soorten chromatine zijn er?

Answer 3

• Open chromatine (euchromatine)
  o Genen kunnen aangezet en afgelezen worden
  o Niet gemethyleerd
  o Geacetyleerd
• Gesloten chromatide (heterochromatine)
  o Genen kunnen niet tot expressie komen
  o Gemethyleerd
  o Gedeacetyleerd

Question 4

Wat heeft acetylering voor effect op de transcriptie?

Answer 4

Als chromatine geacetyleerd is, staat de chromatine open. Bij deacetylering sluit de chromatine, dan kan er geen transcriptie plaatsvinden.

Question 5

Welk eiwit kan worden gemethyleerd?

Answer 5

Alleen cytosine

Question 6

Hoe werkt methylering?

Answer 6

Methylering van cytosine gebeurt op plaats 5 van de ring structuur door DNA-methyl-transferases (DNMTs). Er wordt dan een waterstofmolecuul vervangen door een CH3-groep. Net zoals met fosforylering zorgt dit ervoor dat er een aangrijppunt voor eiwitten wordt gecreëerd. Bij methylering vindt er allosterische hindering plaats, waardoor het gen niet geactiveerd kan worden.

Question 7

Waarbij treedt hypermethylering vaak op?

Answer 7

Bij veel vormen van kanker

Question 8

Welk C-atoom kan methyleerd worden? En waar vindt deze combinatie van atomen plaats?

Answer 8

Het enige C-atoom in het DNA dat gemethyleerd kan worden zijn de CPG-eilanden (C tegenover G). Alleen in hele specifieke regio’s in het DNA komt deze combinatie voor -> in de buurt van promotoren.

Question 9

Welke 2 vormen van methylering zijn er?

Answer 9

• De novo metylering
  o Er gaat iets fout in de cel en er worden opeens cellen gemethyleerd
• Maintenance methylering
  o Tegenover een gemethyleerde C wordt ook een C gemethyleerd -> informatie uit de vorige cel wordt doorgegeven
  o Is nodig voor de in stand houding van methylering

Question 10

Hoe zorgt 5-azacytidine voor het openen van chromatine?

Answer 10

5-azacytidine is een cytidine homoloog dat niet kan worden gemethyleerd. Dit komt doordat het op de 5 plaats een N-groep bevat, in plaats van een C-groep. De methylering kan hierdoor op deze plek niet meer plaatsvinden. Bij het geven van 5-azacytidine zal de cel dit inbouwen in plaats van cytidine. Hierdoor zal de maintenance methylering stoppen, hierdoor verlies je de methylering van dit gebied. Het chromatine zal weer open gaan staan en hierdoor gaan de genen weer aanstaan.