3A1 week 6 Flashcards
wat is de volgorde van groot naar klein van delingscapaciteit van stamcellen?
totipotent
pluripotent
multipotent
unipotent
wat is de betekenis van epigenetica?
studie van omkeerbare erfelijke veranderingen in genfunctie die optreden zonder wijzigen in de sequentie van het DNA
welke wijzigingen kunnen er plaatsvinden in een histon?
fosforylering, acetylering of methylering
wat is DNA-methylering en CpG-eilanden?
DNA komt dichter bij elkaar te liggen waardoor transcriptiefactoren niet kunnen binden.
vaak bij cytosine die voor guanine ligt (CpGs). CpG-eilanden zijn stukken DNA met hoge dichtheid van deze CpGs
wat is histonmodificatie?
staart van histon gemodificeerd, vaak methylering. compacter DNA om histon is DNA minder actief, en vice versa.
wanneer en waar vinden er resets plaats van alle epigenetische veranderingen?
voor de bevruchting (naieve cellen nodig voor de embryogenese)
na de bevruchting
de veranderingen die via imprinting zijn aangebracht worden niet verwijderd
wat is het probleem van klonen?
plaatsing somatische cel in eicel. er vindt maar 1 epigenetische reset plaats.
(niet levensvatbaar, eerder sterven, meer ziekten)
wat is imprinting?
van elk gen is er kopie van vader en moeder. bij normale expressie van genen staan ze beide aan. bij geimprinte genen alleen maternaal of paternaal
vindt plaats tijdens de gametogenese
wat is het AVE (anterior visceral endoderm)?
groepje cellen in embryo in het midden van de hypoblast rond week 3 die stimulerende signaalmoleculen produceert
wat is de primitiefknoop?
knoop van Hensen, het meest craniale gedeelte van de primitiefstreek. bepaald de lichaamsas van de embryo
wat zijn somieten?
gesegmenteerde structuren die al vroeg opsplitsen in sclerotoom, myotoom en dermatoom. hier uit ontstaan de wervels, spieren en onderhuids weefsel.
2 somieten vormen 1 wervel (5 en 6 C1 en 6 en 7 C2)
wat betekent colinear?
de volgorder waarmee de HOM-C genen voorkomen op het chromosoom overeenkomt met de segmentale expressie op het embryo van craniaal naar caudaal
(bij zoogdieren zijn HOM-c genen Hox-genen)
wat is er speciaal aan Hox-genen met hetzelfde nummer?
ze lijken op elkaar en kunnen elkaar functie overnemen
wanneer spreek je van een miskraam?
een zwangerschap die onbedoeld eindigt voor de 16de week
wat is de dd bij bloedverlies tijdens een zwangerschap?
- ongerelateerd aan de zwangerschap: cervixpathologie of infectie
-niet-specifiek vaginaal bloedverlies (innestelingsbloeding) - niet intacte zwangerschap (miskraam)
- extra-uteriene graviditeit
welke onderzoeken doe je bij een miskraam?
- hf en bd
- lab: Hb, ht, hCG, rhesus
- vaginaal toucher en speculumonderzoek
- echoscopie
wat is het syndroom van Asherman?
aanwezigheid van intra-uteriene adhesies a.g.v. trauma of lokale infectie waar er verklevingen zijn door verlittekening
welke hemodynamische veranderingen vinden er plaats tijdens de zwangerschap?
- cardiac output: +40-50%
- totaal bloedvolume: +40%
- systemische vaatweerstand: -20-30%
- nierperfusie: +50-60%
welke vormen van hypertensie in de zwangerschap zijn er?
- zwangerschapshypertensie (zonder proteinurie)
- pre-eclampsie (met proteinurie)
- gesuperponeerde pre-eclampsie (bestaande hypertensie + de novo proteinurie)
- HELLP-syndroom (hemolyse, elevated liver enzymes, low platelets)
wat is het beleid bij chronische hypertensie en zwangerschapshypertensie?
extra controles tijdens de zwangerschap door risico pre-eclampsie en IUGR.
inleiding gepland week 37-39. foetus heeft maximale groei bereikt en pre-eclampsie risico neemt toe
week 34 bij gevaarlijk dreigende pre-eclampsie
wat zijn de diagnostische criteria voor pre-eclampsie?
hypertensie samen met 1 van de volgende:
- proteinurie (> 300 mg/24 uur), met eiwit:creatinine > 30
- afwijkingen in bloedbeeld
- neurologische schade
- groeivertraging van de foetus (IUGR)
wat is de meest gevreesde complicatie van een pre-eclampsie?
tonisch-clonisch insult
waardoor ontstaat pre-eclampsie?
spiraalarterien in de placenta worden niet trechtervormig genoeg waardoor er minder bloed naar de placenta gaat. tijdens tweede trimester ontstaat er intervilleuze hypoxie. oxidatieve stress leidt tot endotheeldisfunctie waardoor vaatspasmen en pre-eclampsie
(dus verminderde doorbloeding van de placenta)
alle bloedvaten doen mee dus alle orgaansystemen kunnen worden aangetast
wanneer spreek je van ernstige pre-eclampsie?
- diastolisch BD > 110 enof systolisch > 160
- proteinurie > 5g/24 uur
- oligurie < 500ml/24 uur
- tekenen van orgaanfalen, cerebrale of visuele stoornissen, longoedeem etc.