3 - Wzorce zachowań Flashcards
Sztywny wzorzec zachowań
- ciąg dziedzicznych reakcji behawioralnych, z których jedna może być stosunkowo prostym odruchem, ale też wszystkie człony mogą być nieskomplikowane, np. dziobanie, połykanie, śpiew wróbli
- Wykonanie SWZ jest torowane przez popęd (np. Głodny zjada więcej)
- Im silniejszy popęd tym silniej realizowany będzie SWZ
- Ruchy wspólne dla wszystkich osobników danego gatunku
- Może wystąpić bez udziału bodźców zewnętrznych (zachowania upustowe)
Bodźce heterogoniczne
złożone z wielu elementów, nie są już wtedy proste ale nadal kluczowe
np. schemat dziecięcości - słodkie pieski (działa hamująco na zachowania agresywne i torująco na zachowania opiekuńcze)
Zachowania intencjonalne
tzw. zachowania próbne które nie dochodzą do skutku; pojawiają się gdy bodziec jest słaby, np. zaciskanie zębów podczas agresji
Zachowania allelomimetyczne (naśladowcze)
mogą być wywołane przez zachowania intencjonalne
np. jeżeli jeden przestraszony gołąb ucieka to po nim następny, i następny itd., ziewanie u ludzi
Zachowania przerzutowe
np. dwa koguty walczą ze sobą, po czym nagle zaczynają dziobać ziemie LUB
czyszczenie się w trakcie ucieczki
Bodźce ponadnormalne
wyzwalają bardziej intensywne zachowania np. stawanie niedźwiedzia na dwóch kończynach mimo że zawsze chodzi na czterech
Zachowania autochtoniczne
występujące zgodnie z sytuacją.
Zachowania allochtoniczne
nie pasują do sytuacji (np. pies, który sika do miski z jedzeniem); są spowodowane tym, że dwa popędy tak bardzo hamują się nawzajem, że kontrolę przejmuje trzeci popęd
Zachowania upustowe (vacuum activity)
Gdy bodziec kluczowy nie występuje bardzo długo pojawia się kolejne zachowanie z ogniw łańcucha, jednak nie ma to biologicznego sensu.
Następuje próba rozładowania popędu, np. żucie niejadalnych rzeczy podczas głodówki
Daje ono ulgę na jakiś czas.
Zachowanie przeniesione
kiedy dwa popędy się równoważą następuje próba szukania innego bodźca kluczowego np. przemoc w rodzinie
Konflikt popędów
kiedy dwa popędy hamują się nawzajem; jest raczej krótkotrwały
Ambiwalencja zachowania
szybkie zmiany formy zachowania, które skutkują nakładaniem się/wtapianiem dwóch form zachowania na siebie, tworząc zupełnie nowe zachowanie
Możliwości rozwiązania konfliktu popędów:
- Ambiwalencja zachowania - szybkie zmiany formy zachowania, które skutkują nakładaniem się/wtapianiem dwóch form zachowania na siebie, tworząc zupełnie nowe zachowanie
- Aktywne szukanie rozwiązania -> próba szukania innego bodźca kluczowego (reakcja przeniesiona), np. przemoc w rodzinie
- Występowanie zachowań przerzutowych :
- Reakcje normalnie występujące na swoim miejscu - autochtoniczne
- Występujące nie na swoim miejscu - allochtoniczne
Zachowanie zrytualizowane
zachowanie stopniowo przekształca się w coraz dziwaczniejszą formę, robi się teatralne; ma to na celu ujednoznacznienie zachowań kulturowych
np. u pingwinów samiec przynosi samicy mały kolorowych kamyk, co oznacza że będzie seks
Rytualizacja
proces ewolucyjny prowadzący do przekształcenia pierwotnie użytkowych form behawioralnych w informacyjne (a więc zjawisko to jest społeczne)