3. Etiologie van cariës Flashcards
Wat is de definitie van de ziekte cariës?
Een dynamisch proces dat zich afspeelt in de biofilm op het tandoppervlak en dat resulteert in een verstoring van het evenwicht tussen tandmineraal en de omgeving zodat, in verloop van tijd, het netto resultaat een verlies van mineraal is.
Benoem 4 belangrijke factoren bij de etiologie (oorzaak) van cariës?
- Speeksel (minder speeksel -> minder goede bufferwerking)
- Specifieke bacteriën (mutans streptokokken en lactobacillen)
- Retentieplaatsen
- Plaque = primaire factor.
Waarom is plaque de primaire factor?
Zonder bacteriën op het tandoppervlak ontstaan geen cariës. Hoeveel en hoe vaak ook suiker wordt geconsumeerd.
Waar resulteert de ziekte cariës in (symtomen)?
Cariëslaesies
Wat is het verschil tussen actieve en ‘arrested’ laesies?
Bij actieve laesies is de ziekte cariës aanwezig. De laesies hebben een doffe kleur.
‘Arrested’ laesies hebben een glanzende kleur. Daarnaast is de ziekte cariës bij deze laesies niet aanwezig.
Wat is een caviteit?
Carieslaesie waarbij het glazuuroppervlak doorbroken is.
microcavitatie of cavitatie
Wat zijn predilectieplaatsen?
Plaatsen waar de ziekte bij voorkeur tot uiting komt.
Welke 4 plekken behoren tot predilectieplaatsen?
- Cervicaal (rond tandvleesrand)
- Approximaal (net onder contactpunt)
- Fissuren
- Pitten
In welke 6 stappen ontstaat cariës?
- Voedingsstoffen gaan de plaque in
- Fermentatie van koolhydraten
- Productie (melk)zuur
- Zuur dringt het glazuur binnen
- Glazuur lost op (vooral inter-prismatisch)
- Ca en PO4 diffunderen glazuur uit
Hoe wordt de flora/plaque cariogeen?
Door het dieet:
Vaak suikers -> zuurproductie -> demineralisatie
Welke 2 bacteriën worden het meest gerelateerd aan cariës? En waarom?
- Mutans streptococcen
- Lactobacillen
Deze bacteriën kunnen goed in zure omgevingen overleven. Maar ook andere bacteriën kunnen zuren produceren.
Waarom zijn mutans bacteriën goed in het veroorzaken van cariës?
Zij kunnen extra- en intracellulaire polysachariden maken. IPS -> voedselvoorraad. EPS -> extra sterke hechting van bacteriën aan elkaar en aan oppervlak.
Wat zijn de 2 basale etiologische factoren?
en
Welke 2 basale maatregelen kunnen worden genomen ter preventie van de basale etiologische factoren?
- Plaque
- Voeding (fermenteerbare koolhydraten)
en - Plaquecontrole
- Voedings-‘controle’
Benoem de beschermende (3) en pathologische (3) factoren die een rol spelen bij de cariësbalans
Beschermende factoren (geen cariës)
- Speekselvloed
- Fluoride, calcium en fosfaat
- Dieet: beschermend
Pathologische factoren (wel cariës)
- Verminderde speekselfunctie
- Mutans streptokokken en lactobacillen
- Dieet: koolhydraatfrequentie
Kunnen cariëslaesies arrested worden of zelfs remineraliseren?
Ja
Kunnen cariëslaesies zelfs remineraliseren in een laat stadium?
Nee, alleen in een beginnend stadium
Wat houdt klasse 1 in van de cariësclassificatie?
Caviteiten beginnend in fissuren en putjes
Wat houdt klasse 2 in van de cariësclassificatie?
Caviteiten in (pre-)molaren, beginnend in de approximale vlakken
Wat houdt klasse 3 in van de cariësclassificatie?
Caviteiten in incisieven en cuspidaten, beginnend approximaal waarbij de incisale hoek niet gerestaureerd hoeft te worden