2A2 week 9 Flashcards
hoe lang is lag time bij roken en het ontstaan van kanker?
20 jaar
erfelijkheid longkanker
longkanker an sich niet erfelijk, maar risico op het krijgen van bepaalde mutaties kan wel erfelijk bepaald zijn.
- bij niet-rokers vaak EGFR-mutaties
- bij rokers vaak meerdere drivers die kanker sturen, vaak p53 of KRAS mutaties
epidemiologie longkanker
- 5jaars overleving ongeveer 15%
- > 80% heeft op moment van diagnose lokaal of op afstand uitgezaaide ziekte
- wereldwijd belangrijkste maligniteit qua incidentie en mortaliteit. In westerse landen nr 2 qua incidentie en nr 1 qua mortaliteit
lokale symptomen tumorgroei longkanker
- (centrale) luchtweg: hoest, sputum, infectie, hemoptoë, dyspnoe
- pleuravocht: dyspnoe, hoest, pijn
- pleura/thoraxwandingroei: ijn
- ingroei n. recurrens: heesheid
- oesophaguscompressie: passageklachten
systemische symptomen tumorgroei longkanker
- primaire tumor: hoest etc
- meta’s: afhankelijjk van locatie
- paraneoplastische syndromen
SIADH syndroom
te veel aanmaak van ADH
Vena cava superior syndroom (VCSS)
- compressie v. cava superior door tumor/lymfeklieren
- trombose
- invasie/infiltratie van vaatwand
- tumorthrombi
- combi van bovenstaande
- wordt veroorzaakt door intrathoracale tumoren
- presentatie patiënt: gezwollen hals, gezwollen gelaat, gestuwde halsvenen, hoofdpijn, vaattekeningen op de huid, oedeem
welke klachten kan een tumor in de sulcus superior geven?
neurologische uitval en pijnklachten
horner syndroom
ingroei sympatische grensstreng/ganglion door tumor in sulcus superior
- presentatie: miosis, ptosis ooglid, anhydrosis, enoftalmie
pancoast syndroom
ingroei in plexus brachialis
- presentatie: pijn in schouder uitstrakend naar (boven)arm, syndroom van Horner, zwakte en atrofie van handmusculatuur
aandachtspunten LO longkanker
- > 10% gewichtsverlies in afgelopen 3 maanden
- lymfadenopathie
- heesheid
- VCSS
- hepatomegalie
- weke delen zwelling
- kloppijn wervelkolom
aanvullend onderzoek longkanker
- bloedlab: niet echt relevent, verhoogde leverenzymwaarden en hypercalciëmie wijzen op meta’s
- radiologie: X-thorax, CT, PET
- weefseldiagnostiek: sputum cytologie, bronchusaspiraat, bronchiale brushing, transbronchiale punctie, bronchiaal biopt, transthoracale punctie, transoesophagale punctie, VATS, thoracotomie, bronchoscopie
wat kan je zien met EUS en EBUS?
- EUS: linkszijdige deel bovenste deel mediastinum, subcarinale klier, onderste deel mediastinum bdz, linker (en rechter) bijnier
- EBUS: bovenste deel mediastinum bdz, subcarinale klier, hilaire klieren
contra-indicaties transthoracale punctie
resp. insufficiëntie, monolong, pulmonale hypertensie, stollingsstoornissen
behandeling longkanker stadium 1
operatie
behandeling longkanker stadium 2
operatie evt met (neo)adjuvante chemo-immunotherapie of doelgerichte therapie