2A2 week 11 Flashcards
1
Q
symptomen oesofaguscarcinoom
A
- meest voorkomend: dysfagie, pijn, gewichtsverlies
- bloedbraken/melena, heesheid (vaak bij proximale tumoren), hikklachten (vaak bij tumoren in onderste deel slokdarm)
2
Q
symptomen maagcarcinoom
A
- proximaal: dysfagie, bloedverlies, gewichtsverlies
- niet proximaal: verminderde eetlust, snel vol gevoel, misselijkheid en braken, gewichtsverlies, pijn
3
Q
symptomen colorectaal carcinoom
A
- veranderd ontlastingspatroon
- bloedverlies
- buikpijn
4
Q
symptomen pancreascarcinoom
A
- pijn in rug (doorborend)
- gewichtsverlies
- (stille) icterus
5
Q
symptomen galwegcarcinoom
A
- icterus, jeuk
- pijn in bovenbuik
- verminderde eetlust
- gewichtsverlies
6
Q
metastasering van GI-tumoren
A
- meest naar lever en long, in mindere mate naar botten
- algemene symptomen: gewichtsverlies, vermoeidheid, pijn
vaak geen orgaanspecifieke klachten, maar als dit wel het geval is:
- lever: pijn, icterus
- longen: kortademig, bloed opgeven, pijn
- botten: pijn, zenuwuitval
7
Q
fanconi anemie
A
meeste patiënten met anemie van Fanconi hebben vanaf hun geboorte een of meerdere afwijkingen, verhoogd risico op kanker op relatief jonge leeftijd
8
Q
alarmsymptomen slokdarmkanker
A
- hematemesis (bloed braken)
- melena
- braken
- dysfagie
- odynofagie (pijn bij eten)
- persisterend hikken
- foetor ex ore
- onbedoeld gewichtsverlies
- anemie
9
Q
diagnostiek slokdarmkanker
A
gastroscopie met biopsie si onderzoek van eerste keuze (oesophago-gastru-duodenoscopie)
10
Q
T classificatie slokdarmcarcinoom
A
- T1: intramucosaal
- T2: muscularis propria
- T3: door adventitia
- T4: ander orgaan
11
Q
N classificatie slokdarmcarcinoom
A
- N0: geen verdachte klieren
- N1: 1 of 2 verdachte klieren
- N2: 3-6 verdachte klieren
- N3: >6 verdachte klieren
12
Q
M classificatie slokdarmcarcinoom
A
- M0: geen meta’s op afstand
- M1: wel meta’s op afstand
13
Q
wanneer overgang curatief naar palliatief behandeltraject?
A
Indien M1of T4 palliatief traject
14
Q
curatieve behandeling slokdarmkanker
A
- neoadjuvant chemoRT gevolgd door slokdarmresectie
- neoadjuvant chemo gevolg door slokdarmresectie (bij contra-indicaties voor RT)
- direct opereren (bij vroegcarcinomen en contra-indicaties voor chemo(R)therapie
- definitieve CRT
- definitieve RT (contra-indicaties voor chemo)
15
Q
wanneer palliatieve behandeling slokdarmkanker?
A
bij cT4b tumoren, meta’s op afstand en niet-operabele patiënten
16
Q
palliatieve behandeling slokdarmcarcinoom
A
- levensverwachting >3 maanden: RT voor dysfagie
- levensverwachting <3 maanden: stent
- indien conditie het toelaat bespreken palliatieve chemotherapie
17
Q
CEA
A
tumormarker CRC, niet geïndiceerd bij diagnostiek maar wel bij follow-up
- als pre-op CEA torenhoog, dan verhoogde kans op meta’s
- als pre-op CEA niet verhoogd is, dan geen goede maat voor follow-up
18
Q
behandeling coloncarcinoom
A
- bij gunstige pT1N0M0 volstaat lokale resectie (poliepectomie)
- bij stadium 3 en ongunstig stadium 2 ook adjuvante chemo
- chirurgie: hemicolectomie rechts, colon transversum resectie, hemicolectomie links, sigmoidresectie
19
Q
behandelingsstrategieën rectumcarcinoom
A
- zonder voorbehandeling: TEM (lokaal), oncologische resectie
- met voorbehandeling: korte oorbehandeling (RT 5x5 Gy), lange voorbehandeling (chemoRT 25 x 2.4 Gy + capecitabine, operatie 10-12 wkn na laatste RT), totale neoadjuvante therapie (TNT)
20
Q
TME (totale mesorectale resectie)
A
rectumresectie inclusief mesorectale vet met locoregionale lymfeklieren
21
Q
wanneer voorbehandeling bij rectumcarcinoom?
A
indien afstand tussen tumor en mesorectale fascie (MRF) kleiner dan 1mm
22
Q
behandeling T4 rectumcarcinoom
A
TME na chemoRT
- eventueel intraoperatieve RT (IORT)
- multiviscerale resectie (exenteratie)
23
Q
multiviscerale resectie (exenteratie)
A
man: endeldarm, prostaat, blaas
vrouw: endeldarm, uterus, cervix, vagina, blaas
24
Q
voorkeurslokalisaties metastases coloncarcinoom
A
lever, long, peritoneum, klieren op afstand, bot
25
klassieke criteria resectie levermetastasen
- <4 meta's
- beperkt tot 1 helft van de lever
- geen synchrone meta's
- geen extrahepatische meta's
- <70 jaar
26
huidige criteria resectie levermeta's
- radicale resectie mogelijk voor alle meta's
- voldoende resterend functioneel leverweefsel (20-30%)
27
behandeling colorectale levermetastasen
- resectie (gouden standaard)
- lokaal ablatieve technieken: radiofrequente ablatie indoen tumor max 4-5 cm, microwave, irreversibele electroporatie
- stereotactische RT: max 8cm, max 3 laesies
- systemische chemotherapie (inductie, palliatief)
28
behandeling levermeta's indien resectie niet mogelijk
- indien resectie niet mogelijk door tumorload: reduceren tumorload dmv chemotherapie
- indien resectie niet mogelijk door te weinig resterend functionerend leverweefsel (<20-30%): vergroten restvolume lever d.m.v. v. porta embolisatie
29
behandeling longmetastasen bij CRC
- resectie: anatomisch, extra-anatomisch
- ablatie (cave pneumothorax)
- stereotactische RT
30
behandeling peritoneaalmetastasen
HIPEC: eerst alle zichtbare laesies weghalen (cytoreductieve chirurgie), daarna buik spoelen met warme chemotherapie
31
behandeling oesofaguscarcinoom
1. neoadjuvante systemische behandeling standaard bij resectabel oesofaguscarcinoom
2. resectie
3. na resectie is adjuvant immuno mogelijk, maar momenteel 'on hold' in NL
32
behandeling maagcarcinoom
-peri-operatief chemo, FLOT
33
invloed UV straling op huid
UVA: aging
UVB: burning
34
voorlopers per huidkankertype
- BCC: geen
- PCC: actinische keratose, Morbus Bowen
- melanoom: melanoma in situ, lentigo maligna, giant congenitale naevus
35
actinische keratosen
- cutane premaligniteit
- dysplasie onderste laag van de basaalmembraan
- AK's ook vooral biomarker field cancerization
36
Morbus Bowen
- in situ PCC/intra-epidermaal PCC
- meestal solitair, soms multipel
- kan overal voorkomen, ook op slijmvliezen (vaak HPV geassocieerd)
37
diagnostiek AK/Morbus Bowen
biopt bij twijfel over diagnose, ter uitsluiting maligniteit
38
therapie AK/Morbus Bowen
- lokale destructie: cryotherapie, curretage/elektrocoagulatie
- excisie (alleen bij Bowen)
- veldbehandeling: Efudix crème (5-FU), aldara crème (imiquimod), fotodynamische therapie, dermabrasie/peeling
39
Lentigo maligna
- intra-epidermaal melanoom/in situ melanoom
- mediane leeftijd 70 jaar
- 5% progressie naar lentigo maligna melanoom
- moeilijk klinisch afgrensbaar
40
behandeling lentigo maligna
conventionele excisie met 5mm marge + histologische beoordeling gehele laesie
41
PROVOKE
- plaats
- rangschikking
- omvang (aantal en grootte)
- vorm
- omtrek (begrenzing scherp/vaag)
- kleur
- efflorescentie
42
BCNS/Gorlin-Goltz syndroom
- mutaties in PTCH-gen
- BCC's vanaf jonge leeftijd
- preventie: beschermen tegen UV, niet verbranden, beperken röntgenstraling
- diagnose o.b.v. klinisch beeld, is aannemelijk bij 2 major criteria of 1 major criteria en 2 minor criteria
43
Major criteria BCNS/Gorlin-Goltz syndroom
- multipele (>2) BCC's of 1 BCC onder 20 jaar
- odontogene kaakcyste
- 3 of meer palmap pits of plantar pits
- ectopische calcificatie of vroege (<20jr) calcificatie van de falx cerebri
- ribafwijkingen
- eerstegraads familielid met BCNS
44
minor criteria BCNS/Gorlin-Goltz syndroom
- macrocephalie
- congenitale misvormingen
- skeletafwijkingen
- radiologische afwijkingen
- ovarium fibromen, cardiale fibromen, medulloblastoma
45
kenmerken BCC
- glazige, wasachtige, doorschijnende papel/plaque/nodus met parelmoerachtige glans
- centrale ulceratie
- verheven blekere rand
- teleangiëctasieën
- litteken-achtige laesies
46
laag risico BCC
- superficieel, nodulair
- locatie: buiten H-zone gelaat, romp, extremiteiten
- <2 cm
- primair
47
hoog risico BCC
- sprieterig, micronodulair
- H-zone gelaat
- >2 cm
- recidief
48
beleid laag risico BCC
excisie met 3mm marge of topicale therapie voor superficieel BCC
49
beleid hoog risico BCC
excisie met minimaal 5mm marge of mohs micrografische chirurgie (H-zone gelaat)
50
kenmerken PCC
- huidkleuritge tot erythemateuze plaque/nodus/tumor
- pijn
- schilfering (keratose)
- centrale ulceratie
- omliggende AK's
- snel bloedend
- niet genezend
- slijmvliezen
51
genodermatosen gerelateerd aan PCC
- xeroderma pigmentosum (DNA repair stoornis, autosomaal recessief)
- albinisme (geen/weinig melanine, autosomaal recessief)
52
aanvullende diagnostiek PCC
- biopt
- vanaf T3: echo drainerende lymfklieren hoofd-hals gebied, of als je vergrote klieren voelt
53
behandelopties PCC
- excisie (T1 4mm marge, T2 6mm marge, T3 10mm marge)
- mohs/micrografisch gecontroleerde chirurgie
- RT
vanaf stadium 3 of bij PCC op de lip bespreken in MDO huidkanker
54
Cemiplimab
anti-PD1 antilichaam, blokkeert de rem op de T-cel immuunrespons tegen de tumor
55
relaxes skin tension lines (RSTL)
lijnen die loodrecht op de trekrichting van de onderliggende spieren staan. Sluiting in de richting van de RSTL geeft mooiere littekens doordat de elasticiteit wordt benut.
56
primaire sluiting
approximeren van wondranden
57
secundaire genezing
wond wordt niet gehecht, maar genest natuurlijk vanuit bodem en randen d.m.v. granulatieweefsel
58
soorten lappen
- lokale lap: reconstructie met nabijgelegen weefsel met eigen bloedvoorziening
- regionale/gesteelde lap: reconstructie met weefsel met eigen bloedvoorziening op afstand
- vrije lap: lap met eigen bloedvoorziening waarbij m.b.v. microchirurgie arteriële en veneuze bloedvoorziening wordt bewerkstelligd
59
klinische kenmerken melanoom
- asymmetrie in 2 assen
- ongelijke begrenzing
- meerdere kleuren
- >6mm
- verandering
- dermatoscopische kenmerken
- huidskleurige, bloedende tumor (amelanotisch melanoom)
60
symptomen caecumcarcinoom
chronische buikpijn, bloedarmoede
61
symptomen sigmoid carcinoom
veranderd defecatiepatroon, dunne ontlasting met soms diarree
62
symptomen rectumcarcinoom
helder bloedverlies, loze aandrang
63
wanneer colostoma voor colorectale tumor
bij volledige rectumamputatie of ter bescherming van de anastomose
