2A2 week 12 Flashcards
de wetenschappelijke methode
- zinvolle vraag of belangrijk probleem
- (achtergrond)informatie verzamelen
- hypothese/vraagstelling
- testen (verifiëren)
- accepteren, afwijzen, wijzigen
- publiceren
3 demonen van de wetenschap
- dataduivel
- replicatieprobleem
- verificatiekramp
type 1 fout (alfa)
nulhypothese verwerpen als deze in werkelijkheid correct is
type 2 fout (beta)
nulhypothese niet verwerpen als deze in werkelijkheid niet correct is
fixed effect model
ontkent variatie tussen studies en zegt dat alles toeval is
random effect model
zegt dat er ook variatie is tussen studies, door deze variatie wordt het CI breder waardoor onderzoekers minder snel een significant effect vinden
kans op prostaatkanker
ongeveer leeftijd -10 (dus bij 70 jaar 60%)
Gleason-gradering
1e getal: meest voorkomende groeipatroon
2e getal: wordt ook gezien maar dan wat minder
wanneer stadiërende scans bij prostaatkanker
- PSA >20
- Gleason >4+3
- stadium T3 of hoger
- of o.b.v. rekenmodel
beleid indien nog niet behandelen
- watchful waiting: geen curatieve behandeling, uitstel van palliatie
- active surveillance: uitstel van curatieve behandeling tot progressie
curatieve behandeling prostaatkanker
- RT: bij T3 of Gleason 8 of hoger icm hormoontherapie
- radicale prostectatomie
- andere fysische methoden: HIFU, cryotherapie, protonen, IRE, TULSA
behandeling indien prostaatcarcinoom toch terugkomt
- salvage behandeling: salvage RT, cryotherapie/HIFU of prostatectomie/klierdissectie
- oligometastasebehandeling: poging uitstel hormoontherapie
palliatieve behandeling prostaatkanker
- hormoontherapie (castratie): chemisch of operatief
- chemo-hormonale therapie
- RT
- indien castratieresistentie: enzalutamide (anti-androgeen), abiraterone (CYP17-remmer bijnier cascade cholesterol naar testosteron), docetaxel
hematurie
- micro: 3 ery’s per gezichtsveld, 2 keer bepaald
- macro: met blote oog zichtbaar
aanvullend onderzoek bij hematurie
- lab: creatinine, ureum, GFR, urine sediment, morfologie ery’s, kweek
- geen urinecytologie
- beeldvorming: echo nieren, UCS, CT-urinewegen. Op indicatie: X-BOZ, X-RPG, MRI, X-RUG
therapie niet-invasief blaascarcinoom
TUR (trans urethrale resectie) en biopt
bij Ta/T1G3 altijd re-TUR
therapie spierinvasief blaascarcinoom
- radicale cystectomie met urinedeviatie
- (chemo)RT
welk blaascarcinoom is chemoresistent
plaveiselcelcarcinoom
welke genetische modificatie vaak bij prostaatkanker
p10 deletie
PSA en prostaatbiopsie
- verhoging PSA bij ontsteking, benigne prostaathyperplacie, infarcering, carcinoom, lokaal trauma
- bij PSA >4 ng/mL prostaatbiopsie indien geen andere verklaring voor verhoging
bijwerkingen prostaatbiopsie
hematurie, hemospermie, prostatitis, pijn, sepsis
T classificatie prostaatkanker
- T1: niet palpabel of zichtbaar
- T2: beperkt tot prostaat
- T3: door kapsel heen gegroeid
- T4: ingroei in naburige organen of bekkenwand
radicale prostatectomie
- bij T1b-T3a
- alvorens radicale prostatectomie te verrichten worden uit de fossa obturatoria de lymfeklieren verwijderd voor vriescoupe onderzoek op meta’s
- bijwerkingen: incontinentie, erectiezwakte, urethrastrictuur
werkingsmechanisme antiandrogenen
antiandrogenen staan in competitie met de natuurlijke androgenen op het niveau van de androgeenreceptor
