2.1 Binnenkomen van ziekten en quarantaine

Question 1

Definitie autotroof

Answer 1

= produceren zelf de organische stoffen die ze nodig hebben om te overleven.

Question 2

Definitie heterotroof

Answer 2

= is voor zijn organische stoffen afhankelijk van andere organismen.

Question 3

Definitie symbiose

Answer 3

= vorm van samenleven waarbij de twee organismen wederzijdse voordelen hebben.

Question 4

Definitie saprofrofytisch

Answer 4

= vorm van samenleven waarbij een organisme zich voedt met dode delen van het andere organisme.

Question 5

Definitie parasitair

Answer 5

= vorm van samenleven waarbij het ene organisme in of op het andere organisme leeft en hiervan voedingstoffen onttrekt zonder dat de gastheer hier voordelen voor terugkrijgt.

Question 6

Definitie pathogeniciteit

Answer 6

= gemak waarmee een pathogeen zich kan vermeerderen in de gastheer.

Question 7

Definitie besmettelijkheid

Answer 7

= gemak waarmee een pathogeen wordt overgedragen.

Question 8

Definitie passieve immuniteit

Answer 8

= antistoffen die via de moeder bij het jong zijn gekomen of door bijv. inspuiten.

• is vooral belangrijk bij de geboorte.
• gaat via de placenta, colostrum en dooier.

Question 9

Definitie actieve immuniteit

Answer 9

= opwekken van immuniteit na blootstelling aan het antigeen.

Question 10

Definitie immunotolerantie

Answer 10

= situatie waarbij het lichaam een geringe of afwezige reactie heeft op lichaamsvreemde stoffen, waardoor er weinig tot geen antistoffen worden aangemaakt.

Question 11

Plaatsen van verhoogde infectiedruk in de eerste levensweken:

Answer 11

1. Geboorte –> jong komt naar buiten en in aanraking met de stoffen om zich heen (allereerst met de flora van de moeder).
2. Spenen –> jong gaat van melk naar vast voedsel, waardoor de darmflora zich moet gaan aanpassen.

Question 12

Definitie roetbiggen/smeerwrang

Answer 12

= huidziekte veroorzaakt door staphylococcus hyicus.

• Soort eczeem, waarbij de korsten zwart kleuren.
• Ontstaat door kolonisatie. De biggen komen bij elkaar terecht.
• Komt voor na de geboorte.

Question 13

Definitie slingerziekte/oedeemziekte/slingerdiarree

Answer 13

= door een verteringsstoornis hechten E. coli bacteriën zich vast aan de darmwand en gaan zich explosief vermeerderen. De vrijgekomen gifstoffen beschadigen de bloedvaatjes waardoor deze gaan lekken en er overal in het lichaam oedeem ontstaat.

• Komt voor na het spenen of na een voerwisseling.
• De dieren gaan slingerend lopen of liggen op hun zei en maken fietsende bewegingen met de poten, hebben diarree en maken een hees geluid door longoedeem.

Question 14

Definitie incubatieperiode

Answer 14

= tijd tussen het oplopen van de ziekte en het vertonen van de eerste symptomen.

Question 15

Definitie excretie

Answer 15

= vrijstellen van een virus.

• In speeksel, faeces, urine, bloed, zweet, melk etc.
• De excretie start al voor het vertonen van symptomen.
• Het immuunsysteem gaat ingrijpen en zorgt dat de excretie gaat dalen, maar het verdwijnen van de symptomen duurt langer.

Question 16

Definitie latente dragers

Answer 16

= de symptomen zullen verdwijnen (dier wordt weer beter), maar de excretie blijft doorgaan.

• Geeft het belang van quarantaine weer bij aankoop van nieuwe dieren.

Question 17

Het overleven van een pathogeen is afhankelijk van?

Answer 17

1. Biologische factoren
   - sporen, oocysten, prionen.
   - kunnen we niet veel aan doen.
2. Zootechnische factoren
   - teveel dieren bij elkaar.
   - acclimatisering
   - microklimaat niches = mest tegen de muur.

Question 18

Hoe worden pathogenen overgedragen?

Answer 18

Manieren om binnen te komen:

• oraal, respiratoir, venerisch (geslachtelijk), transplacentair.
• iatrogeen (via de dierenarts).

Vervoer:

• vectoren: insecten, knaagdieren
• mechanisch: mensen, auto’s, materialen.

Question 19

Hoe kan je het overleven van pathogenen moeilijker maken ?

Answer 19

• Reinigen.
• Desinfecteren.
• UV- licht of hoge temperaturen.
• Uitdroging.

Question 20

Definitie profylaxis

Answer 20

= preventieve maatregelen om dieren en mensen te beschermen tegen infectie en ziekte.

Bestaat uit:

1. Specifieke profylaxis.
2. Algemene profylaxis.

Question 21

Definitie specifieke profylaxis.

Answer 21

= ziekte controle beleid voor specifieke ziekten

• verplicht: (inter)nationale ziektecontrole regelgeving door de gezondheidspolitie.
• vrijwillig: bedrijfsspecifieke controle programma’s.

Question 22

Definitie algemene profylaxis

Answer 22

= standaard hygiëne maatregelen voor alle ziekten

• wie heeft er toegang tot de bedrijfsgebouwen.
• wat te doen met kadavers en afval.
• pest controle
• hygiëne bij geboorte en melken.
• isolatie van zieke dieren, quarantaine.
• voedselhygiëne en algemene verzorging.

Question 23

Definitie gesloten bedrijf

Answer 23

= werkt volledig autonoom –> totale productiecyclus binnen het bedrijf.

Question 24

Definitie gesloten kring

Answer 24

= koopt dieren in vanuit een beperkt aantal bedrijven.

Question 25

Definitie open bedrijf

Answer 25

= werkt met iedereen samen en koop vanuit overal dieren in.

Question 26

Voetenbad met desinfectans bevat:

Answer 26

• NaOH –> goedkoop, ontsmet goed, is wel corrosief.
• Chloramine –> werkt goed tegen mechanische vervuiling.
• Formol

Question 27

Definitie SMEDI-syndroom

Answer 27

= Stillbirth, Mummified, Embryonic Death and Infertility - syndroom.

• wordt veroorzaakt door een virus.
• een zeug die voor de eerste x drachtig is, kan in contact komen met dit virus.
• leidt tot abortus + foetus gaat mummificeren –> is voor de rest subklinisch.
• de boer gaat de gemummificeerde foetussen aan de jonge zeugen voeren, zodat ze de ziekte niet meer kunnen oplopen.

Question 28

Definitie All-In All-Out systeem (AIAO-systeem)

Answer 28

= de dieren worden zodanig geplaatst dat ze samen binnenkomen en ook in 1x samen vertrekken, waardoor de stal telkens even helemaal leeg is en zo goed gereinigd kan worden.

• bijv. bij pluimvee.
• een bedrijf met compartimenten in de stal kan geen AIAO gebruiken voor de hele stal, maar wel per compartiment.

Question 29

Definitie quarataine

Answer 29

= dier wordt gedurende 2-4 weken apart geplaatst van de rest.

• Je gaat kijken of het dier symptomen gaat vertonen –> bloed nemen, gevoelige dieren ertussen zetten (= verklikker dieren).

Question 30

Wat valt er onder iatrogeen risicomanagement?

Answer 30

verantwoordelijk: boer en veearts.

• Reinigen + desinfectie –> laarzen en kleren.
• Sterilisatie –> instrumenten.
• Correcte administratie van injectiemiddelen –> niet mixen, multi-dosis spuiten, opslag condities.
• Voertuig.