2. autism spectrum stoornis Flashcards
twee belangrijkste kenmerken van ASS
ernstige beperkingen in sociale interactie en in communicatie.
maar ook in:
- verbeelding
- flexibiliteit van het denken en intellectueel
beperkingen in sociale interactie
tekorten in sociaal emotionele wisselwerking
tekorten in het ontwikkelen, begrijpen en behouden van relaties.
tekorten in inlevingsvermogen
theory of mind en autisme
kinderen met autisme kunnen dit niet ontwikkelen en hebben hierdoor moeite met intenties of emoties van anderen te begrijpen.
echolalie bij ASS
onmiddellijke imitatie van woorden of geluiden die zojuist zijn gehoord
omkering van het voornaamwoord ASS
een individu verwijst naar zichzelf als hij, zij of jij
afwijkende activiteiten interesses en patronen van herhaling
- beperkte, herhalende en stereotiepe gedrags- en interesse patronen
- noodzaak om gelijkheid te behouden in alle ervaringen
- vromen sterke gehechtheden aan levenloze voorwerpen zoals sleutels stenen mechanische voorwerpen
- stereotiepe lichaamsbewegingen (handgeklap, vingerknippen, wiegen en zwaaien) die zelfstimulerend zijn; positief of geruststellend werking. deze bewegingen kunnen echter zo intens zijn dat ze verwondingen kunnen veroorzaken.
symbolische spel en ASS
kinderen doen dit minder. voorwerp gebruiken om een actie/object uit te beelden maar onderzoekt eerder de eigenschappen van het voorwerp
intellectuele tekortkomingen
- 80% heeft lager iq dan 70
- beter prestatie op visueel-ruimtelijk dan sociaal begrip of verbale vaardigheden
savant syndroom
uitblinken op een specifieke taak/gebied. (vaak bij ASS maar ok bij Aspergers syndroom, een oude categorie van autisme)
DSM-5 criteria ASS
Aanhoudende tekorten in sociale activiteiten, gekenmerkt door het volgende;
- tekorten in sociale situatie. bijv. een abnormale sociale benadering of het onvermogen om sociale situaties te initiëren of erop te reageren.
- non-verbale communicatie gedragsstoornissen. bijv. afwijkingen in oogcontact of slecht geïntegreerde verbale en non verbale communicatie
- onvermogen om relaties te ontwikkelen te onderhouden of te begrijpen
beperkte en zich herhalende gedrags-, interesse- of activiteiten patronen, gekenmerkt door ten minste twee van de volgende;
- herhalende motorische bewegingen , gebruik van voorwerp of spraak
- geen flexibiliteit en sterke naleving van routine
- abnormaal intense gefixeerde interesses
- hyper- of hypo reactiviteit op sensorische input of ongewone interesse in sensorische aspecten van de omgeving
symptomen beginnen in de vroege ontwikkeling
symptomen veroorzaken aanzienelijke beperkingen op belangrijke gebieden van functioneren
verschillende niveaus van ernst ASS
- zeer noodzakelijk ondersteuning nodig; persoon initieert zelden interactie en raakt ontregeld als die met verandering om moet gaan
- noodzakelijk ondersteuning nodig; heeft beperkte aanzet tot sociale interacties en enig ongemak bij het omgaan met veranderingen
- ondersteuning nodig; heeft tekortkomingen in de sociale communicatie die merkbare beperkingen veroorzaken en heeft moeite met het schakelen tussen activiteiten.
epidemiologie van ASS
- prevalentie is afgelopen 20 jaar toegenomen van 0,05% naar 0,1 - 0,2%
- 80% is man. vermoeden dat vrouwen minder snel gediagnosticeerd worden doordat ze hun symptomen beter verbergen of maskeren. ook hebben ze obsessies of fixaties hebben die minder stereotyperend zijn voor autisme
comorbiditeit
vaak met ADHD, epilepsie en intellectuele achterstand.
- 70% van kids hebben nog een andere mentale bepreking
- 40% van kids hebben twee of meer mentale beperkingen
etiologie ASS
- genen
- perinatale factoren ( rond de geboorte)
- afwijkende hersenontwikkelingen
- cognitieve; executieve funcitoneren, theory of mind en de empathiserende systematiserende theorie
genetische factoren
- autistische symptomen komen voor in de familie; kan op autisme als broer of zus heeft( 2-14%
- er zijn verbanden tussen autisme en andere psychologische problemen binnen families
- autisme en de symptomen van autisme hebben volgens tweelingstudies een hoge erfelijkheid
- er zijn afwijkingen in de gen-sequencing, waaronder een verwijdering op chromosoom 16 en 5. dit suggereert dat meerdere genen verantwoordelijk zijn voor de expressie van autisme
- kan samen voorkomen met verschillende bekende genetische aandoeningen wat een genetisch link aanduidt