2 - Anemie Flashcards
Met welke symptomen kan anemie gepaard gaan?
- Moeheid en kortademigheid bij inspanning
- Algemeen zwaktegevoel
- Duizeligheid bij rechtop zitten
- Indien uitgesproken: hoofdpijn, oorsuizen, hartkloppingen, angor of claudicatio
Welke ziektetekens zijn een rechtstreeks gevolg van anemie?
- Bleekheid van de slijmvliezen
- Tachycardie in rust
- Indien uitgesproken: systolische souffle
- Bij hartlijden: tekens van decompensatie
Welke ziektekens worden veroorzaakt door de onderliggende reden van anemie?
- Indien ijzergebrek: koilonychia of lepelnagels
- Indien hemolyse: icterus of geelzucht
- Indien hemoglobinopathie: botafwijkingen
Geef de mogelijke oorzaken van een microcytaire anemie.
- Fe-gerelateerd: tekort, chronische ziekte of sideroblastenanemie
- Hemoglobine afwijkingen: thalassemie, sikkelcel
Hoeveel mg ijzer hebben we per dag nodig? Hoe komen we daaraan?
We hebben 20mg per dag nodig. 18mg daarvan komt uit het RES en de lever en 1-2mg uit onze voeding.
Hoeveel ijzer moeten we per dag innemen om 1-2mg effectief te absorberen?
10-20mg, gezien slechts 10% effectief geabsorbeerd wordt.
Wat is de functie van hephaestine?
Het bindt aan ferroportine waardoor ijzer kan opgenomen worden in de bloedbaan.
Welke drie factoren beïnvloeden de ijzeropname? Geef een woordje uitleg.
- Diëtische factor: minder opname bij overaanbod in de voeding
- Storagefactor: wanneer er genoeg ijzer in stock is zal hepcidine binden aan ferroportine waardoor er geen ijzer meer opgenomen wordt
- Erytropoëtische factor: wanneer er in het BM veel vraag is naar ijzer zal erytroferrone het hepcidine inhiberen
Wat zijn de oorzaken van ijzertekort?
- (chronisch) bloedverlies
o Gastro-intestinaal: Rendu Osler, hernia,
ulcus, poliep, tumor, angiodysplasie,
parasitose, aspirine
o Urinair: intravasculaire hemolyse
o Gynaecologisch bloedverlies
o Opzettelijke aderlating - Verhoogde nood: groei, zwangerschap
- Verminderde absorptie: gastrectomie, achlorhydrie, bypassoperaties, darmchirurgie
- Onvoldoende inname: vegetariër, veganist, anorexia nervosa
Waaruit bestaat de kliniek van ijzertekort?
Er kunnen tekens aanwezig zijn, zoals lepelnagels, gladde tong door atrofie papillen, ragaden en angulaire stomatitis, broos haar. Wanneer men een labo doet, kan men een gedaald serumijzer zien, een verhoogde ijzerbindingscapaciteit en een gedaald ferritine. Het MCV zal klein zijn maar niet onder de 65 fL zakken.
Wat is Plummer Vinson?
Glossitis en dysfagie door een ernstige atrofie van de tong bij ernstige ijzergebrekken.
Waaruit bestaat de behandeling van ijzertekort?
Orale substituatie met 2 tabletten per dag. Vaak treedt echter het probleem van gastro-intestinale intolerantie op, waardoor men de therapie kan reduceren tot één of een halve tablet per dag.
Indien deze therapie faalt, kan men ijzer parenteraal toedienen. Dit gebeurt het liefst intraveneus, gezien de huidverkleuringen die kunnen optreden bij intramusculaire toediening.
Welke oorzaken kan falen van de therapie voor ijzergebrek hebben?
- Slechte compliance door maaglast en obstipatie
- Persisterend verlies
- Slechte absorptie, bv. bij darmoperaties, Cröhn
Juist of fout?
Anemie als gevolg van chronische ziekten heeft alleen maar een kleinere MCV.
Fout, de anemie kan ook normocytair zijn.
Bij welke chronische ziekten kan anemie voorkomen?
- Chronische infecties: endocarditis, osteomyelitis
- Chronische inflammatie: RA, SLE, Cröhn, polymyalgia, tumoren
Wat is de ijzerstatus bij een anemie als gevolg van chronische ziekten?
Het serum ijzer zal gedaald zijn, de ijzerbindingscapaciteit ook maar het ferritine zal normaal of gestegen zijn.
Juist of fout?
De behandeling van anemie als gevolg van chronische ziekten bestaat uit oorzakelijke aanpak en peroraal Fe.
Fout, deze patiënten responderen niet op peroraal Fe, enkel op IV Fe. Oorzakelijke aanpak klopt wel.
Hoe komt het dat patiënten met anemie t.g.v. chronische ziekten niet responderen op peroraal Fe?
De lever blijft continu hepcidine vrijstellen waardoor het ijzer niet zal opgenomen worden.
Wat is de oorzaak van sideroblastenanemie?
Het ijzer kan niet ingebouwd worden in het hemoglobine.
Waaruit bestaat de diagnostiek van sideroblastenanemie?
- Fe status: gestegen Fe, normale TIBC, gestegen ferritine
- BM onderzoek: ringsideroblasten te zien