1A2 - W1 - HC1 Inleiding: milieu interieur en homeostase Flashcards
Wat zijn de functies van bloed?
Transportfunctie
- Gassen/voedingstoffen/afvalstoffen/ signaalstoffen.)
- Thermoregulatie
Afweerfunctie
- Bloedstolling
- Immuniteit
Wat wordt er bedoeld met milieu interieur?
o De extracellulaire vloeistof (ook wel weefselvloeistof of interstitiële vloeistof genoemd)
o Hierin bevinden zich de organen en cellen
o 10 a 15 liter
Wat wordt er bedoeld met het milieu exterieur?
Heeft contact met de ‘buitenwereld’.
Zoals zweetklieren, darmstelsel, urine etc.
Wat houdt homeostase in?
Het proces dat het milieu interieur constant houdt.
Waarvan wordt er bij de regelkringen van homeostase gebruik van gemaakt?
o Positieve feedback
o Negatieve feedback
Wanneer treedt er positieve feedback op?
Wanneer het product een stimulerende werking heeft op zijn eigen regelkring.
Wanneer treedt er negatieve feedback op?
Wanneer de waardes constant moeten blijven.
Wanneer treedt er hypothermie en hyperthermie op?
o Hyperthermie: warmteproductie > warmteafgifte
o Hypothermie: warmteproductie < warmteafgifte
Door wat wordt de lichaamstemperatuur geregeld?
Thermosensoren in de hypothalamus
Wat zijn de warmteafgiftemechanismen?
o Straling = radiatie (met voorwerpen op afstand)
o Geleiding = conductie (door contact met stilstaand medium)
o Stroming = convectie (door contact met bewegend medium, zoals lucht)
o Verdamping = evaporatie (door onttrekking van de warmte via vocht)
Welke 2 mechanismen verzorgen de sympathische regulatie in de huid?
o Activatie van cholinerge sympathische huidvezels (postganglionair) –> zweten en evt. vasodilatatie.
o Activatie van adrenerge sympathische vezels –> vasoconstrictie in de huid..
Welke neurotransmitters worden gebruikt bij sympathische en parasympathische activatie en welke uitzonderingen gelden hierop bij de huid?
Sympathisch: noradrenaline
Parasympathisch: acetylcholine
Uitzondering huid: i.p.v. noradrenaline acetylcholine.
Welke 2 soorten sensoren functioneren in de thermoregulatie?
o Perifere sensoren (in huid)
o Centrale sensoren; bevinden zich in de area preoptica in de hypothalamus.
Wat is de functie van centrale sensoren?
Ze meten of het warmer of kouder is dan het setpoint.
Hoe functioneert de area preoptica bij het reguleren van de temperatuur?
Wanneer het warmer wordt gaat de area preoptica harder vuren.
- Vasodilatatie
Wanneer het kouder wordt gaat de area preoptica minder hard vuren.
- Rillen en bruin vetweefsel activeren
- vasoconstrictie
Welke soort neuronen worden in de hypothalamus gebruikt voor thermoregulatie?
Thermogevoelige neuronen; hoe warmer, hoe hoger de vuurfrequentie.
Welke 2 soorten perifere thermosensoren zijn er?
- koudereceptoren
- warmtereceptoren
Welke 2 componenten bevatten perifere thermosensoren?
- Fasische component ( vuren als temp. veranderd)
- Tonische component (vuren bij constante temp.)
Waar maken koudereceptoren gebruik van? En waar zijn ze gevoelig voor?
- Ze maken gebruik van ionkanalen.
- De ionkanalen zijn gevoelig voor kou en menthol.
- Wanneer de ionkanalen geactiveerd zijn kunnen ze openstaan en kan er een actiepotentiaal ontstaan.
Waar maken warmtereceptoren gebruik van? En waar zijn ze gevoelig voor?
- Ze maken gebruik van ionkanalen.
- De ionkanalen zijn gevoelig voor warmte en capsaïcine (pepers).
- Wanneer de ionkanalen geactiveerd zijn kunnen ze openstaan en kan er een actiepotentiaal ontstaan.
Hoe heet een belangrijke koudegevoelige ionkanaal?
TRPM8-ionkanaal
Hoe heet een belangrijke warmtegevoelige ionkanaal?
TRPM2-ionkanaal
Hoe kan de warmteproductie bevorderd worden?
- Verhoogde spiertonus ( γ-lys, via format reticular in de hersenstam)
- Klappertanden, rillen (om spieren tot verbranding aan te zetten)
- onnodige of willekeurige beweging (om spieren tot verbranding aan te zetten)
- verbranding van bruin vetweefsel (via sympathische activatie)
Waar bevindt bevindt zich bruin vet?
- Nek
- Supraclaviculair
- Bij het mediastinum
- Paravertebraal
- suprarenaal (boven nieren)
Hoe wordt de verbranding van bruin vetweefsel gereguleerd?
Door het sympathische zenuwstelsel;
- Noradrenaline wordt aangemaakt
- Bindt aan β-adrenerge receptoren van bruine vetcellen.
- Bruin vetweefsel wordt verbrand
- Er wordt warmte afgegeven.
Hoe vindt de aansturing van vasoconstrictie plaats?
Het sympathische zenuwstelsel zorgt ervoor dat noradrenaline aan α1-receptoren kunnen binden –> vasoconstrictie –> minder warmteverlies.
Wat zijn 3 belangrijke effecten van sympathische activatie?
- Verlaagde bloedflow (door vasoconstrictie) naar bijv. spijsverteringsorganen (α1-receptoren).
- Relaxatie van gladde spieren in bronchieën (β2-receptoren).
- Verhoogde geleidingssnelheid en contractiekracht van hartspier (β1-receptor).
Wat is een apicale en een niet-apicale huid?
Apicaal: oorlellen en vingertoppen
Niet-apicaal: ‘normaal’ huid
Wat heeft apicale huid, wat de niet-apicaal huid niet heeft?
Glomus lichaampjes (kleine kacheltjes in de huis)
Hoe wordt de warmte in de apicale huid gereguleerd?
- Glomus lichaampjes kunnen sympathisch worden gereguleerd.
- Atrioveneuze anastomose (directe verbindingen tussen arteriën en venulen) met daarin de glomuslichaampjes kunnen minder/meer bloed doorlaten.
- Bij kou laat anastomose minder bloed door (sympathisch systeem is actief).
- Bij warmte laat anastomose meer bloed door (sympathisch systeem is niet actief)
Hoe ontstaat koorts bij ontstekingen?
- Er ontstaan pyrogene cytokines.
- de cytokines produceren prostaglandine E2
- De warmtegevoeligheid van centrale thermosensoren veranderd –> setpoint temperatuur verhoogd
- Warmteproductie gaat omhoog, er ontstaat vasoconstrictie (bleekheid), verminderd zweetsecretie, verhoogde stofwisseling (o.a. rillen).
Hoe kan koorts tegengegaan worden?
D.m.v. cycli-oxygenase-remmers (COX-remmers).
Ze remmen de vorming van prostaglandinen.
Wat zijn voorbeelden van COX-remmers
Paracetamol en aspirine
Wat is hyperthermie?
Een ongecontroleerde stijging van temperatuur door een verstoring van balans tussen warmteproductie en warmteverlies. Lichaamstemp. stijgt zonder verhoogde instelling van het setpoint.
