1. Wat is recht? Flashcards
Wat is objectief recht
= geheel van regels
- door de overheid opgelegd dmv wetten, decreten, besluiten, verdragen, ..
- doel = maatschappelijk ordenen
Welke 3 soorten objectieve rechten zijn er + vb
- verbodsbepalingen
vb. niet aanzetten tot haat - gebodsbepalingen
vb. aangifte doen van een geboorte - verlofbepalingen: het mag maar het moet niet
vb. je mag trouwen
Wat is subjectief recht
= recht waarop ik aanspraak kan maken
–> omdat er een geheel van regels (objectief recht) is
- politieke rechten = op te eisen van de overheid
- burgerlijke rechten = uit te oefenen tegenover medeburger
Wat zijn de politieke rechten + vb
- politieke vrijheden
vb. vrijheid van meningsuiting, vrijheid van onderwijs - participatierechten
vb. gaan stemmen, kandidaat zijn bij verkiezingen - sociaal-economische rechten
vb. recht op uitkering, gratis onderwijs
Wat zijn de burgerlijke rechten + vb
- persoonlijkheidsrechten
vb. recht op eigen lichaam, goede naam en eer, privacy - familierechten
vb. rechten die voortvloeien uit het huwelijk, ouderschap, voogdij - zakelijke rechten
vb. eigendomsrecht, vruchtgebruik, erfdienstbaarheid - vorderingsrechten
vb. het recht om van iemand de uitvoering van een verbintenis te eisen - intellectuele rechten
vb. auteursrecht, merkenrecht
Wat is privaat recht
= regelt de verhouding tussen burgers onderling
Wat zijn de privaat rechten + vb
- burgerlijk recht (burgerlijk wetboek)
vb. statuut persoon (naam, woonplaats, ..), huwelijk, eigendom, overeenkomsten - economisch recht
vb. regels voor ondernemingen, vrije beroepen - arbeidsrecht
vb. betreft verhouding (privé)werkgever - werknemer - privaatrechtelijk procesrecht
vb. regelt organisatie en bevoegdheid privaatrechtelijke rechtscolleges
Wat is publiek recht
= regelt de verhouding tussen burger en overheid
= regelt de interne organisatie van de overheid
Wat zijn de publiek rechten + vb
- grondwettelijk recht (Grondwet)
vb. inrichting van de staat (federaal, gemeenschappen, gewesten, …)
vb. organisatie (delen van de) rechterlijke macht
vb. grondrechten (bv. vrijheid eredienst, meningsuiting, deelname verkiezingen, …) - administratief recht
vb. onteigening, ruimtelijke ordening, stedenbouw, … - fiscaal recht
vb. betreft de belastingen - socialezekerheidsrecht
vb. regels voor ziekte, arbeidsongevallen, werkloosheid, kinderbijslag, pensioen, … - strafrecht (Strafwetboek)
vb. bepaalt wat strafbaar is (een misdrijf is) en welke straf daarop van toepassing is - strafprocesrecht
vb. waar wordt een strafprocedure gevoerd?
1) politierechtbank
2) correctionele rechtbank
3) hof van assisen
Wat is nationaal recht
= recht geldt binnen de grenzen van een staat
= is niet altijd van toepassing op het hele grondgebied of voor alle inwoners
Wat is internationaal recht
= grensoverschrijdend recht
Hoe zit het met de hernieuwing van het Strafwetboek
- bij ons is ons Strafwetboek nog grotendeels gebaseerd op de Code Napoleon (19e E)
- al 5 ‘mislukte’ pogingen om wetboek te hernieuwen
–> de federale regering heeft rond Allerheiligen ‘22 een akkoord bereikt om het Strafwetboek te herzien
–> als er nieuwe wetgeving gemaakt of aangepast wordt, dan moet er advies worden gevraagd aan de Raad van State
–> momenteel: nog geen advies gevraagd bij de hernieuwingen
–> dus dit voorstel is nog niet ingediend bij het parlement, eerst nog advies
Wat houdt het nieuw seksueel strafrecht in
= in voegen en wettelijk sinds 1 juni 2022
- toestemming staat centraal en kan op elk moment ingetrokken worden
- onder 16 jaar kan je geen toestemming geven, maar er is een uitzondering: tussen 14-16 kan men vrijen, maar er mag maximum een leeftijdsverschil zijn van 3 jaar
- verkrachting kan ook als er geen penetratie is
- strengere straffen: tot 10 jaar bij verkrachting, tot 5 jaar bij voyeurisme
- sekswerk is gedecriminaliseerd, maar aanzetten tot pooierschap zal strenger worden bestraft
Wat is de discussie rond de berichtgeving over de zelfdodingspoging van Bart De Pauw
Iets kan deontologisch correct zijn, maar is het daardoor wel ethisch? We zijn soepeler bij de berichtgeving bij bekende personen. Is de wereld nu veranderd na de berichtgeving dan voor de berichtgeving? Sommige mensen beseften na de berichtgeving dat ze hem misschien toch te hard aan de schandpaal hebben gehangen. Verder kan het zijn dat dit wel een soort verandering heeft voortgebracht. Televisiemakers zullen nu hopelijk minder snel zoiets in hun hoofd halen. De berichtgeving kan dienen als een soort ‘waarschuwing’.
Wat wordt er in de hernieuwing van het Strafwetboek opgenomen/weggelaten
- schrappen van een reeks archaïsche misdrijven, zoals het onterecht gebruiken van een adellijke titel of het verstoren van de orde in een graanhal
- schrappen van nachtlawaai (GAS-boete is hiervoor efficiënter)
- meer aandacht aan misdrijven tegen de natuur: ‘ecocide’
- meer aandacht aan seksueel en familiaal geweld
- zwaardere straffen als er verzwarende omstandigheden zijn, maar voor lichte misdrijven is gevangenisstraf minder snel een optie
- aanzetten tot zelfdoding wordt strafbaar
- terrorisme verheerlijken of terreurdaden voorbereiden wordt strafbaar
- zwaardere straffen voor wie gezondheidsmedewerkers, politiemensen of journalisten belaagt
- breder arsenaal aan straffen
vb. rijverboden, beroepsverboden of verplichte
behandelingen - rechter kan iemand een verplichte behandeling tijdens de gevangenisstraf opleggen als de persoon deels ontoerekeningsvatbaar is (vroeger: wel/niet ontoerekeningsvatbaar)
