უჯრედი Flashcards
უჯრედის კედელი აქვთ;
მცენარეებს(ცელულოზა), ბაქტერიებს(მურეინი), სოკოებსა(ქიტინი) და არქეებს(ფსევდომურეინი);
ორმემბრანიანი ორგანოიდებია:
ბირთვი, მიტოქონდრია, ქლოროპლასტი;
ერთმემბრანიანი ორგანოიდებია:
ენდოპლაზმური ბადე, გოლჯის აპარატი, ცენტრალური ვაკუოლი, ლიზოსომა;
უმემბრანო ორგანოიდებია;
რიბოსომა, ცენტრიოლი;
უჯრედის ჩანართები ეწოდება:
ნივთიერებებს, რომელთა შემცველობა უჯრედში მუდმინი არ არის. ესენია, მაგალითად: ცილები(მარცვლები), ცხიმები(წვეთები), ნახშირწყლები(მარცვლები), პიგმენტები. მათ ასევე მემბრანა არ გააჩნიათ;
რომელი ორგანოიდები გვხვდება მხოლოდ მცენარეულ უჯრედში?
ცენტრალური ვაკუოლი, ქლოროპლასტი, უჯრედის კედელი;
მხოლოდ ცხოველურ უჯრედებში გვხვდება:
ცენტრიოლები, გლიკოკალიქსი;
რას ეწოდება პლაზმოლიზი?
პლაზმოლიზი ეწოდება უჯრედის კედლების შიგნით “შეწევას” მის შემდეგ, რაც მას მოვათავსებთ ჰიპერტონულ ხსნარში. უჯრედი პატარავდება;
როგორ ხსნარში ხდება დეპლაზმოლიზმი?
იზოტონურ ხსნარში;
როგორ უჯრედს ვუწოდებთ ტურგორულს?
მას, რომელიც გაიბერა დიდი რაოდენობის წყლის გამო;
რა თამაშობს უჯრედის კედლის როლს ცხოველურ უჯრედში?
გლიკოკალიქსი. შედგება რთული ნახშირწყლებისგან, თხელი, ნაკლებად მყარია. სწორედ იგი აღიქმება იმუნიტეტის მიერ, შესაბამისად, აქვს ანტიგენური, ამომცნობი ფუნქციები)
რა ეწოდება ბირთვის გარეთა მემბრანაზე მყოფ “ხვრელებს” და რა ფუნქცია აკისრიათ მათ?
მათ ვუწოდებთ ფორებს და ისინი აწარმოებენ ტრანსპორტს ი-რნმ-ისა და რიბოსომების ერთეულებისა(ასევე ყველა ნივთიერებისა, რომელიც სჭირდება მას, მაგრამ ისინი უკვე შედიან, და არა გამოდიან);
რა ეწოდება ბირთვის წვენს და რისგან შედგება იგი?
კარიოპლაზმა და იგი ჟელესებრი ნივთიერებაა, რომელიც შედგება ქრომატინისა და ბირთვაკებისგან;
უბირთვოა(ადამიანის ორგანიზმში):
ერითროციტი, თრომბოციტი;
ორი ბირთვი გააჩნია:
ჰემატოციტებს(ღვიძლის უჯრედებს), ხრტილის უჯრედებს, პლაცენტას, ინფუზორიებს;
სამი, სამზე მეტი ბირთვი გააჩნია:
ოსტეოკლასტებს(ძვლის უჯრედებს)
ათასობით ბირთვი აქვს:
ჩონჩხის/გულის განივზოლიანი კუნთების უჯრედებს;
პროკარიოტებს შორისაა:
ბაქტერიები, ციანობაქტერიები, ვირუსები;
ეუკარიოტებია:
ევგლენა, ქალამანა, ამება;
რიბოსომები შედგება:
რ-რნმ-ისა და ცილებისგან. მათ წარმოქმნის ბირთვაკი;
ცილებსა და ფერმენტებს ასინთეზებენ…
თავისუფალი რიბოსომები;
რას ეწოდება ნუკლეოსომა?
ქრომოსომის პატარა მონაკვეთს;
ხორკლიანი ენდოპლაზმური ბადის ფუნქციებია:
ცილის სინთეზი; ლიზოსომის ფერმენტების წარმოქმნა; პლაზმური მემბრანის ცილების განახლება;
სად გვხვდება ბევრი ხორკლიანი ენდოს მქონე უჯრედები?
ღვიძლში, B-ლიმფოციტები, სანერწყვე, პანკრეასი, ძვლები;
გლუვი ენდოს ფუნქციებია:
დეტოქსიკაცია, სინთეზი(ნახშირწყლები და ლიპიდები); კალციუმის მარაგი;
სად გვხვდება ბევრი გლუვი ენდო?
კუნთებში, თირკმელზედას ქერქოვანი შრე;
რა უბნები აქვს გოლჯის კომპლექსს?
ცის-მიმღები და ტრანს-გამშვები უბნები;
გოლჯის ფუნქციები:
ნითვიერებათა დახარისხება; ცილა აქ უმაღლეს ფორმას იძენს; პლაზმურ მემბრანას ანახლებს; ლიზოსომების ჩამოყალიბება; ეგზოციტოზი(ვეზიკულები)
რა მოსდით ვეზიკულებს მას შემდეგ, რაც მათ “გააცილეს” ესა თუ ის ნივთიერება?
ისინი ერწყმიან პლაზმურ მემბრანას;
როგორ გარემოში მუშაობს ლიზოსომა?
მჟავა გარემოში;
რა სახის ლიზოსომები გვხვდება უჯრედში?
პირველადი და მეორეული. პირველადი გოლჯიდნ ახლადგამოსულია, ფერმენტები ინაქტივირებულია; მეორეულს ასევე ფაგოლიზოსომას უწოდებენ, ფერმენტები აქტიურია;
უჯრედში მონელების სახეებია:
ჰეტეროფაგია-ლიზოსომამ მოინელა უცხო რამ;
ჰომოფაგია-ინელებს თვით უჯრედის დაბერებულ ორგანოიდებს;
აპოპტოზი-უჯრედის პროგრამული სიკვდილი;
ნეკროზი-ავადმყოფური სიკვდილი(სამეზობლო ზიანდება)
ბევრი ლიზოსომა გვხვდება;
ლეიკოციტებსა და ოსტეოპლასტებში;
რა არის პლაზმოდესმა?
პლაზმოდესმები ციტოპლაზმური ხიდაკებია, რომლებიც მცენარეულ უჯრედებს აკავშირებენ ერთმანეთთან;
რა არის ცენტრალური ვაკუოლი?
უჯრედის წვენით საკსე პარკი;
რისგან შედგებიან პლაზმოდესმები?
ციტოპლაზმით ამოვსებული პლამრური მემბრანით შემოსაზღვრული სტრუქტურისაგან;
ვაკუოლის ფუნქციებია:
ტურგორის შენარჩუნება; მავნე ნივთიერებების დაგროვება; სამარაგო; შხამი; პიგმენტ ანტოციანის დაგროვება(ლურჯი);
განსაკუთრებით დიდი ვაკუოლები აქვთ:
სოკოებს;
რა განსხვავებაა მიტოქონდრიის შრეებს შორის?
გარეთა გლუვია, ნაკლები ფართობი აქვს, მისი ფუნქციებია: დამცავი, სატრანსპორტო, სტრუქტურული;
შიგნითა:დანაოჭებულია, მედი ფართობი აქვს, მდიდარია ფერმენტებით;
რა ეწოდება მიტოქონდრიის წვენს?
მატრიქსი. მასში მიტოქონდრიას აქვს: საკუთარი რიბოსომა, რგოლოვანი დნმ, რნმ;
მიტოქონდრიის ანალოგი მცენარეულ უჯრედში არის:
ქლოროპლასტი;
პლასტიდებია;
ქლოროპლასტი, ქრომოპლასტი, ლეიკოპლასრი;
ჰემოგლობინისგან განსხვავებით, ქლოროპლასტში შედის:
მაგნიუმი;
გრანების დამაკავშირებენ ხიდაკებს ეწოდება:
ლამელები;
ქლოროფილის სინთეზი ხდება:
თილაკოიდის მემბრანაში
მიტოქონდრია და ქლოროპლასტი იყოფა:
ბინალურად ან დაკვირტვით;
მიტოქონდრიის ატფ-ს იყენებს:
მთლიანი უჯრედი;
ქლოროპლასტის ატფ-ს იყენებს:
თვითონ ქლოროპლასტი, ატფ ორგანოიდს ვერ ტოვებს;
რა განაპირობებს ქრომოპლასტის შეფერილობას?(წითელი, ნარინჯისფერი, ყავისფერი)
კაროტენოიდი
ქრომოპლასტი ხელს უწყობს:
ჯვარედინ დამტვერვას;
ლეიკოპლასტი გვხვდება:
სახამებელში. გორგალში, ფესვსა და თესლში;
ლეიკოპლასტის ფუნქციაა:
სამარაგო;
ცენტრალური ვაკუოლი გვხვდება:
მცენარეებსა და სოკოებში;
ვაკუოლს ასევე უწოდებენ____ ____
მცენარის საკუჭნაოს;
ვაკუოლის ფუნქციებია:
ლიზოსომების გამო მჟავა არე აქვს; ფერმენტებია ბევრი; შლის ნივთიერებებს; ტუმბოა; პიგმენტს შეიცავს; თესლის გავრცელება; ტურგორი; წყლის მარაგი; საკვების მარაგი; დაშლის პროდუქტების შენახვა; დამცველობითი; ინებს იმარაგებს;
დნმ-ს არ შეიცავს
უჯრედის ცენტრი და ენდოპლაზმური ბადე
წამწამებისა და შოლტება(ტუბულინი) წარმოქმნიან
მიკრომილაკები
ბირთვაკი შედგება
რნმ-ისა და ცილისაგან
პროკარიოტული უჯრედის შთამომავალია
მიტოქონდრია
ბირთვის ფერმენტები, იონები, ნუკლეოტიდები მოთავსებულნი არიან:
კარიოპლაზმაში;