ორგანოთა ინდივიდუალური განვითარება Flashcards
ონტოგენეზი ეწოდება
განვითარების პროცესს, რომელსაც ინდივიდი გადის ზიგოტას წარმოქმნის მომენტიდან სიკვდილამდე.
პნტოგენეზი იყოფა:
ემბრიონულ და პოსტემბრიონულ პერიოდებად.
ბლასტულა
მრავალუჯრედიანი ორგანიზმის ჩანასახის განვითარების ერთ-ერთი სტადია. ამ სტადიაზე ჩანასახი შედგება უჯრედების ერთი შრისაგან და ბუშტის ფორმა აქვს.
გასტრულა
თასის ფორმის სტრუქტურა და აქვს სამი უჯრედის ფენა
ექტოდერმა ეწოდება
ჩანასახის უჯრედის გარეთა შრეს
ინტოდერმა ეწოდება
ჩანასახის უჯრედის შიგნითა შრეს
მეზოდერმა
შუა ჩანასახოვანი ფურცელი, რომელიც ექტოდერმასა და ენტოდერმას შორის მდებარეობს.
ექტოდერმისგან ვითარდება:
ნერვული სიტემა, მხედველობის, ყნოსვნისა და სმენის ორგანოები, კანის გარეგანი შრე
ენტოდერმისაგან ვითარდება
საჭმლის მომნელებელი ორგანოები და ჯირკვლები, სასუნთქი სისტემა
მეზოდერმისაგან ვითარდება
ჩონჩხი, თირკმელები, სასქესო, კუნთოვანი და გულ-სისძარტვთა სისტემა
პოსტემბრიონული განვიტარება იწყება
დაბადების ან გამოჩეკვის მომენტიდან
პოსტემბრიონული განვიტარების ტიპებია:
პირდაპირი და არაპირდაპირი
პირდაპირი განვითარების დროს
კვერხიდან გამოჩეკილი ან დაბადებული ორგანიზმიაგებულებითა და ცხოვრების ნირით თითქმის არ განსხვავდება ზრდასრულისგან. ასეთი განვითარება ახასიათებთ, ქვეწარმავლებს, ფრინველებსა და ძუძუმწოვრებს.
არაპირდაპირი განვითარების, ანუ მეტამორფოზის დროს
დაბადებული ორგანიზმი ზრდასრულისგან მკვეთრად განსხავდება აგებულებიტა და ცხოვრების ნირით
არაპირდაპირი განვითარება შესაძლოა იყოს არასრული:
და მოიცავს კვერცხის, ლარვისა და ზრასრულის სტადიებს