Πνευμονολογία - Λοιμώξεις Flashcards

1
Q

Οξεία φαρυγγίτιδα ή αμυγδαλίτιδα: Κλινική εικόνα και διάγνωση

A

Η ΦΑ από ομάδας A β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο (GAS) έχει συνήθως οξεία έναρξη με πυρετό, κεφαλαλγία, φαρυγγαλγία, φλεγμονή του φάρυγγα και των αμυγδαλών, οίδημα σταφυλής και επώδυνους, διογκωμένους πρόσθιους τραχηλικούς λεμφαδένες. Η συνύπαρξη επιπεφυκίτιδας, ρινίτιδας, βήχα ή βράγχους φωνής και κακουχίας με χαμηλό πυρετό, παραπέμπει σε ΦΑ ιογενούς αιτιολογίας.

Ο εργαστηριακός έλεγχος στη ΦΑ περιλαμβάνει την καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος ή την ταχεία ανίχνευση αντιγόνου του πυογόνου στρεπτόκοκκου στον φάρυγγα (Strep-test). Η ευαισθησία του Strep-test κυμαίνεται από 85% έως 91%, ενώ η ειδικότητα από 90% έως 96%. Πρέπει να σημειωθεί ότι το Strep-test δεν ανιχνεύει στρεπτοκόκκους ομάδων C και G, οι οποίοι ευθύνονται για το 20% των περιστατικών ΦΑ στους ενήλικες. Επίσης, με το τεστ αυτό δεν ανιχνεύονται άλλα παθογόνα που προκαλούν σοβαρή νόσο, όπως το Fusobacterium necrophorum που προκαλεί το ενίοτε απειλητικό για τη ζωή σύνδρομο Lemierre (σηπτική θρομβοφλεβίτιδα της σφαγίτιδας).
Η κλινική διάγνωση της ΦΑ από GAS στηρίζεται στην αναζήτηση των τεσ- σάρων κριτηρίων Centor

Εξίδρωμα στις αμυγδαλές 1
Ευαίσθητοι, διογκωμένοι πρόσθιοι τραχηλικοί λεμφαδένες 1
Απουσία βήχα (και ρινίτιδας) 1
Πυρετός >38οC 1

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Οξεία φαρυγγίτιδα ή αμυγδαλίτιδα: αντιμετώπιση

A

Κολοκυθάς 124 (Κριτήρια Centor + επιλογή αντιβιότικού)

α’ επιλογής
Πενικιλλίνη V 1.500.000 IU x 2(α) ή x 3(α) 10 ημέρες
Αμοξυκιλλίνη 500 mg x 2 ή x 3 10 ημέρες

β’ επιλογής (β)
Κλαριθρομυκίνη 500 mg x 2 10 ημέρες
Αζιθρομυκίνη 500 mg x 1 5 ημέρες

(α) Η πενικιλλίνη πρέπει να χορηγείται τουλάχιστον μία ώρα προ του φαγητού.
(β) Εναλλακτική επίσης αγωγή επί αλλεργίας στην πενικιλλίνη.

+ πρέπει να χορηγούνται αναλγητικά και αντιπυρετικά
σε όλους τους ασθενείς με ΦΑ. Η συμπτωματική αγωγή της ΦΑ περιλαμβάνει επίσης γαργαρισμούς με θερμό φυσιολογικό ορό, ανάπαυση και χορήγηση υγρών.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Λοιμώδης μονοπυρήνωση: κλινική εικόνα και διάγνωση

A
  • παρατηρείται κυρίως σε ασθενείς ηλικίας 15 έως 30 ετών
  • παρουσία ≥10% άτυπων λεμφοκυττάρων (92% ειδικότητα)
  • Η κλινική εικόνα από τον φάρυγγα μπορεί να μοιάζει με αυτή της στρεπτοκοκκικής ΦΑ, σε αντίθεση όμως με αυτή, ανευρίσκονται διογκωμένοι οπίσθιοι τραχηλικοί λεμφαδένες
  • Μπορεί να υπάρχει διάχυτη διόγκωση των
    λεμφαδένων και μικρού βαθμού σπληνομεγαλία
  • η χορήγηση αντιμικροβιακών μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση εξανθήματος, μη
    αλλεργικής αιτιολογίας
  • Το Monospot είναι αρνητικό στο 1/3 των περιπτώ-
    σεων την 1η εβδομάδα της νόσου, ενώ έχει 80% ευαισθησία τη 2η εβδομάδα
  • Σε αμφίβολες περιπτώσεις πρέπει να αναζητηθούν τα VCA-IgM αντισώματα για τον ιό Epstein-Barr
  • Συνήθως παρατηρείται αυξημένη ALT και AST
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Φαρυγγοαμυγδαλίτιδα: διαφορική διάγνωση

A

επιγλωττίτιδα
κυνάγχη Ludwig
οπισθοφαρυγγικό και περιαμυγδαλικό απόστημα θυρεοειδίτιδα
γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
όγκους του λάρυγγα ή του στοματοφάρυγγα τραυματική φαρυγγίτιδα

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Παραρρινοκολπίτιδα: 1) κλινική εικόνα και 2) διάγνωση

A

1) Ο ασθενής προσέρχεται αιτιώμενος απόφραξη της ρινός, πυώδη ρινική έκκριση, κακουχία, κεφαλαλγία, οδονταλγία, αίσθημα βάρους στο πρόσωπο που επιδεινώνεται όταν σκύβει και πιθανόν πυρετό. Η διάρκεια των συμπτωμάτων μπορεί να κυμαίνεται από 7 ημέρες έως και 3- 4 εβδομάδες

Για την κλινική διάγνωση της ΟΡΚ χρειάζεται να υπάρχουν τουλάχιστον δύο μείζονα ή ένα μείζον και τουλάχιστον δύο ελάσσονα από τα κριτήρια
Μείζονα:
Πυώδης πρόσθια ρινική καταρροή 
Πυώδης οπισθορρινική καταρροή 
Ρινική συμφόρηση ή απόφραξη 
Αίσθημα συμφόρησης ή πληρότητας
στο πρόσωπο
Άλγος ή αίσθημα πίεσης στο πρόσωπο 
Υποσμία ή ανοσμία 
Πυρετός (ισχύει μόνο για την οξεία ΡΚ) 
Ελάσσονα:
Κεφαλαλγία
Ωτικό άλγος, πίεση ή αίσθημα πληρότητας
Δύσοσμη αναπνοή
Οδονταλγία
Βήχας
Καταβολή
Πυρετός (ισχύει για υποξεία και χρόνια ΡΚ)

2) gold standard: είναι η καλλιέργεια αναρροφηθέντος υλικού μετά από παρακέντηση των παραρρινίων κόλπων όμως δεν συνιστάται στην καθημερινή πράξη

Οι απεικονιστικές τεχνικές, όταν δεν αναδεικνύουν παθολογικές εικόνες, μπορούν με σχετική βεβαιότητα να αποκλείσουν την παραρινοκολπίτιδα ως το αίτιο της νόσου σε ασθενείς με συμπτώματα από το αναπνευστικό. Όμως, όταν αναδεικνύουν παθολογικές εικόνες, δεν μπορούν να διαφοροδιαγνώσουν ΟΒΡΝ από οξεία μη βακτηριακή ρινοκολπίτιδα. Ως εκ τούτου, συστήνεται να γίνεται στις επιπλεγμένες περιπτώσεις η αναζήτηση ανατομικών παραλλαγών.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Παραρρινοκολπίτιδα: αντιμετώπιση

A

Εκτιμάται ότι μόνο των 2%-10% των επεισοδίων ΟΡΚ έχουν βακτηριακή αιτιολογία και απαιτούν θεραπεία με αντιμικροβιακά
Ο ασθενής με κλινική συμπτωματολογία ΟΡΝ, είναι πιθανό να έχει ΟΒΡΝ και επομένως να χρειάζεται θεραπεία με αντιμικροβιακά όταν:
α) τα συμπτώματα του επιμένουν για τουλάχιστον 10 ημέρες, χωρίς να βελτιώνονται
β) η έναρξη της νόσου είναι οξεία με πυρετό ≥39οC, με πυώδεις ρινικές εκκρίσεις ή άλγος στο πρόσωπο που διαρκεί τουλάχιστον 3-4 ημέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων
γ) μετά από την ύφεση των συμπτωμάτων μιας τυπικής ιογενούς λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού, που είχε διαρκέσει 5-6 ημέρες, παρατηρηθεί επιδείνωση των συμπτωμάτων και σημείων, με έναρξη ή επανεμφάνιση πυρετού, κεφαλαλγίας και αύξησης της ποσότητας των ρινικών εκκρίσεων (διπλή νόσηση).

για αντιβιοτικά ΚΕΕΛΠΝΟ σελ 12

Η συνήθης διάρκεια της αγωγής είναι 5-7 ημέρες στους ενήλικες και μακρότερη στα παιδιά. Ως επικουρικά της αντιμικροβιακής θεραπείας συνιστώνται οι ενδορρινικές εκπλύσεις με φυσιολογικό ορό ή υπέρτονο διάλυμα NaCl και η ενδορρινική χορήγηση κορτικοστεροειδών, ιδιαίτερα σε ασθενείς με ιστορικό αλλεργικής ρινίτιδας. Τα αντιισταμινικά και τα τοπικώς ή συστηματικώς δρώντα αποσυμφορητικά δεν συνιστώνται!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Οξεία παραρρινοκολπίτιδα: ενδείξεις επείγουσας παραπομπής στο νοσοκομείο

A
Συνιστάται άμεση παραπομπή στο νοσοκομείο όταν υπάρχουν: 
Περιοφθαλμικό οίδημα 
ερυθρότητα βλεφάρων 
παρεκτόπιση βολβού 
διπλωπία 
οφθαλμοπληγία 
μείωση οπτικής οξύτητας 
έντονη ετερόπλευρη ή αμφοτερόπλευρη μετωπιαία κεφαλαλγία 
οίδημα ύπερθεν των μετωπιαίων κόλπων 
μηνιγγίτιδα ή εστιακά νευρολογικά σημεία
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Παρόξυνση ΧΑΠ λοιμώδους αιτιολογίας: 1) κλινική εικόνα και 2) διάγνωση

A
1) κύρια συμπτώματα
που χαρακτηρίζουν την παρόξυνση της ΧΑΠ 
αύξηση δύσπνοιας,
αύξηση όγκου πτυέλων  
εμφάνιση ή επίταση πυώδους χροιάς πτυέλων

2)
- Διενεργούμε γενική εξέταση αίματος και ελέγχουμε τους δείκτες φλεγμονής (αύξηση ουδετεροφίλων / αριστερή στροφή, αύξηση CRP και ΤΚΕ)
- Η ακτινογραφία θώρακα δεν είναι διαγνωστική, αλλά μπορεί να βοηθήσει στις περιπτώσεις άτυπης κλινικής εικόνας και εμμονής της παροξύνσεως ή σε υποψία υποκείμενης πνευμονίας
- Έλεγχος των πτυέλων με καλλιέργεια και Gram χρώση πρέπει να πραγματοποιείται μόνο σε ασθενείς με: α) συχνές παροξύνσεις, β) χρόνια αποβολή πυωδών πτυέλων, και γ) μη ικανοποιητική ανταπόκριση στη θεραπεία
- Ο προσδιορισμός των αερίων αίματος είναι απαραίτητος τόσο για την εκτίμηση της σοβαρότητας της νόσου όσο και για την ορθή αντιμετώπιση του ασθενούς. Τα κριτήρια Winnipeg καθορίζουν τον τύπο και τη σοβαρότητα των παροξύνσεων ΚΕΕΛΠΝΟ 17

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Παρόξυνση ΧΑΠ λοιμώδους αιτιολογίας: αντιμετώπιση

A

Εκτελούμε βρογχοδιαστολή με νεφελοποίηση, με 1 amp. Berovent και 1 amp. Pulmicort με Ο2 στα 4-6 lt/min, για την ανακούφιση των οξέων συμπτωμάτων του ασθενούς.

Αντιβιοτικά έχουν ένδειξη χορηγήσεως σε ασθενείς με
παρόξυνση ΧΑΠ με δύο τουλάχιστον από τα τρία κύρια συμπτώματα που χαρακτηρίζουν την παρόξυνση της ΧΑΠ, δηλαδή αύξηση δύσπνοιας, αύξηση όγκου πτυέλων και εμφάνιση ή επίταση πυώδους χροιάς πτυέλων εφόσον το ένα εκ των δύο αφορά τη διαπύηση των βρογχικών εκκρίσεων.
Στη θεραπευτική αγωγή πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η αντιμικροβιακή αγωγή που έχει λάβει ο ασθενής κατά το τελευταίο 3μηνο για οποιοδήποτε λόγο, έτσι ώστε με βάση τις επιλογές που αναφέρονται ο ασθενής να λάβει αντιβιοτική θεραπεία από διαφορετική ομάδα αντιβιοτικών που δεν συμπίπτει με αυτήν που είχε ήδη λάβει.
Σε περιπτώσεις επιδημίας γρίπης, τα περισσότερα στελέχη της πανδημίας H1N1 και Η3Ν2 αντιμετωπίζονται με αναστολείς νευραμινιδάσης. Για να υπάρξει κλινικό όφελος από τη χορήγηση των φαρμάκων, θα πρέπει να χορηγηθούν εντός των πρώτων 48 ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων.
- Οσελταμιβίρη (Tamiflu) 75 mg, 1x2 (p.o.) για 5 ημέρες ή
- Ζαναμιβίρη (Relenza) 5 mg/dose, 2 εισπνοές x 2, για 5 ημέρες.

Αλγόριθμος αντιμετώπισης ΚΕΕΛΠΝΟ 20

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Παράγοντες κινδύνου για λοίμωξη με ψευδομονάδα

A

Παράγοντες κινδύνου για λοίμωξη από P. aeruginosa είναι:
Η πρόσφατη νοσηλεία σε νοσοκομείο
η συχνή χρήση αντιβιοτικών
η απομόνωση P. aeruginosa κατά τη διάρκεια
προηγούμενης παρόξυνσης
ο αποικισμός με P. aeruginosa κατά τη διάρκεια της σταθερής φάσης της ΧΑΠ
η παρουσία βρογχεκτασιών

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Παρόξυνση ΧΑΠ λοιμώδους αιτιολογίας: διαφορική διάγνωση

A
Στην διαφορική διάγνωση περιλαμβάνονται 
η οξεία φλεγμονή των μικρών αεραγωγών (άσθμα ή βρογχιολίτιδα) 
η φυματίωση 
οι βρογχεκτασίες 
η πνευμονία της κοινότητας 
το κοινό κρυολόγημα 
ο κοκκύτης 
ο βήχας από λήψη α-ΜΕΑ 
η ΓΟΠΝ
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Οξεία βρογχίτιδα: αντιμετώπιση

A

Οι περισσότεροι ασθενείς με οξεία βρογχίτιδα παρουσιάζονται με συμπτώματα κοινού κρυολογήματος και ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στην συμπτωματική φαρμακευτική αγωγή (ασπιρίνη, παρακεταμόλη, ρινικά αποσυμφορητικά spray, καταπραϋντικά για τον επίμονο βήχα και τον πονόλαιμο, εισπνεόμενα SABA/SAMA).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Πνευμονία από την κοινότητα: 1) κλινική εικόνα και 2) διάγνωση

A

1) Δύσπνοια, ταχύπνοια, βήχας, απόχρεμψη, πυρετός ή υποθερμία, φρίκια, ταχυκαρδία, θωρακικό (πλευριτικό) άλγος, εξωπνευμονικά συμπτώματα (έμετοι, διάρροιες, κοιλιακό άλγος, διαταραχές επιπέδου συνείδησης ιδίως σε Λεγεωνέλλωση, μυαλγίες κ.ά.).

2)
Α) Κλινική εξέταση:
ο ασθενής με πνευμονία μπορεί να παρουσιάζει:
- Ήχους μη μουσικούς - υγρούς (τρίζοντες, υποτρίζοντες).
- Ελαττωμένο αναπνευστικό ψιθύρισμα ή σιγή (τοπικά μπορεί και ήχος τριβής).
- Σωληνώδες φύσημα.
- Ποικίλη διακύμανση των φωνητικών δονήσεων (αύξηση ή μείωση).
- Επικρουστική αμβλύτητα.
- Πλευριτική συλλογή (300-500 ml για να γίνει εμφανής στην ακτινογραφία θώρακος). Η ύπαρξη στη α/α θώρακος κοιλοτήτων με υδραερικό επίπεδο, υποδηλώνει εγκυστωμένη συλλογή ή απόστημα και είναι συχνή σε πνευμονία από αναερόβια ή Gram (+) αερόβια.
- Σε πνευμονία από εισρόφηση μπορεί να εμφανιστούν εστίες ή μικρά αποστήματα (σε οπίσθια τμήματα άνω λοβών και στα κορυφαία τμήματα των κάτω λοβών). Οι άνω λοβοί δυνατόν να προσβληθούν σε πνευμονία από Klebsiella ή σε φυματίωση.

Β) από τον εργαστηριακό έλεγχο μπορεί να έχουμε:

  • Λευκοκυττάρωση (ενίοτε με αριστερή στροφή)
  • Λευκοπενία ή/και Θρομβοκυττάρωση (ιδίως σε λοίμωξη από Legionella)
  • Αυξημένη ΤΚΕ, CRP και Προκαλσιτονίνη (ακριβή εξέταση)
  • Υπερχολερυθριναιμία
  • Υπερτρανσαμινασαιμία
  • Αύξηση αποφρακτικών ενζύμων (σε λοίμωξη από Legionella)
  • Δ.Ε.Π. (Διάχυτη Ενδαγγειακή Πήξη).
  • Υποξαιμία, υποκαπνία και αναπνευστική αλκάλωση
  • Σε περίπτωση καταπληξίας έχουμε μεταβολική οξέωση
  • Πρωτεϊνουρία, πυουρία, αιματουρία (σε λοίμωξη από Legionella)
  • Μυοσφαιρινουρία με νεφρική ανεπάρκεια (σε λοίμωξη από Legionella).

Γ) Ακτινογραφία θώρακα (πρόσθια και πλάγια)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Πνευμονία της κοινότητας: ενδείξεις επείγουσας εισαγωγής στο νοσοκομείο

A

Ελέγχουμε την βαρύτητα της πνευμονίας και την πιθανότητα ο ασθενής να χρειαστεί εισαγωγή στο νοσοκομείο με βάση την κλίμακα CURB-65. Σύμφωνα με την κλίμακα αυτή, για κάθε ένα δεδομένο δίνουμε έναν βαθμό.
 Confusion (οξεία γνωσιακή έκπτωση ή GCS < 8)
 Urea ≥ 40 mg/dl
 Respiratory rate ≥ 30/min
 Blood pressure (ΣΑΠ < 90 mmHg ή ΔΑΠ < 60 mmHg)
 Ηλικία ≥ 65 ετών.
Βαθμός 0-1: Θνητότητα 1,5%. Μπορεί να γίνει κατ’ οίκον νοσηλεία και θεραπεία.
Βαθμός 2: Θνητότητα 9,2%. Χρειάζεται τουλάχιστον νοσοκομειακή επίβλεψη.
Βαθμός ≥ 3: Θνητότητα 22%. Χρειάζεται απαραίτητα νοσηλεία σε νοσοκομείο.

  • Προσοχή: Η κλίμακα CURB-65 μειονεκτεί στην εκτίμηση ηλικιωμένων ασθενών με υποκείμενα
    νοσήματα.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Πνευμονία της κοινότητας: μικροβιολογικός έλεγχος στους ασθενείς που αποφασίζεται εισαγωγή στο νοσοκομείο

A

Σε όλους τους ασθενείς πρέπει να λαμβάνονται:
1. Δύο ζεύγη καλλιεργειών αίματος πριν από τη χορήγηση αντιβιοτικών
2. Πτύελα από το κατώτερο αναπνευστικό για άμεσες χρώσεις Gram για κοινά βακτήρια και Ziehl-Neelsen για β. Koch
3. Καλλιέργειες πτυέλων πριν από τη χορήγηση αντιβιοτικών (συναξιολογούνται με τα ευρήματα από τη χρώση Gram)*
4. Βιοχημικός και μικροβιολογικός έλεγχος πλευριτικού υγρού (εάν υπάρχει)
5. Αντιγόνο ούρων για Legionella sp. (οροoμάδα 1, με ευαισθησία >95%) και
Streptococcus pneumoniae (με ευαισθησία 50%)
6. Τους χειμερινούς μήνες, σε περιόδους έξαρσης ή επιδημίας γρίπης, ταχεία ανίχνευση αντιγόνου του ιού της γρίπης από ρινοφαρυγγικό έκκριμα και ενίοτε δείγματα πτυέλων για άμεσο ανοσοφθορισμό ή PCR για ιούς της γρίπης και αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV)
7. Ορολογικός έλεγχος για άτυπα παθογόνα (M. pneumoniae, C. pneumoniae, Legionella sp.)
δεν συνιστάται σε βάση ρουτίνας γιατί προσφέρει περισσότερο στην επιδημιολογική διερεύνηση και λιγότερο στην κατευθυνόμενη αντιμετώπιση, εφόσον η θετική απάντηση απαιτεί νόσηση >7 ημέρες
8. Εάν είναι διαθέσιμες εφαρμόζονται επιπρόσθετα ειδικές καλλιέργειες πτυέλων ή PCR για Μ. pneumoniae, C. pneumoniae και Legionella sp.
9. Σε ειδικές περιπτώσεις έλεγχος για HIV λοίμωξη.

  • Προσοχή: Το δείγμα θεωρείται αξιόπιστο όταν ο αριθμός των πυοσφαιρίων είναι >25 και ο αριθμός
    των επιθηλιακών κυττάρων <10 κύτταρα ανά οπτικό πεδίο (δεν ισχύει στους ουδετεροπενικούς
    ασθενείς). Άλλως πρέπει να απορρίπτεται και να λαμβάνεται νέο κατάλληλο δείγμα πτυέλων.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Πνευμονία της κοινότητας: αντιμετώπιση στο σπίτι

A

Η θεραπεία της πνευμονίας πρέπει να αρχίζει εντός 3-4 ωρών από την προσέλευση του ασθενούς στο ΤΕΠ. Η θεραπεία είναι αρχικώς εμπειρική και πρέπει να στοχεύει τα κυριότερα παθογόνα. Επίσης πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψιν τη συννοσηρότητα, τη διεισδυτικότητα στο τραχειοβρογχικό δένδρο, την αντοχή των μικροβίων κ.λ.π.
Σε υγιείς ενήλικες χωρίς συνοδό νοσηρότητα, για κατ’ οίκον νοσηλεία και χωρίς προηγηθείσα χορήγηση αντιβιοτικών το τελευταίο τρίμηνο, χορηγείται ο συνδυασμός Αμοξυκιλλίνη (1g /6ωρο) και μια νεώτερη Μακρολίδη (π.χ: Κλαριθρομυκίνη):
 Tab. Amoxil 1 gr, 1x4 για 10 ημέρες, μαζί με
 Tab. Klaricid 500 mg, 1x2 για 10 ημέρες.
Εναλλακτικά, μπορεί να χορηγηθεί συνδυασμός Αμοξυκιλλίνης-Κλαβουλανικού (ή Κεφαλοσπορίνης γ΄ γενεάς - Κεφντιτορένη) μαζί με μία Μακρολίδη (π.χ: Αζιθρομυκίνη):
 Tab. Augmentin 1 gr, 1x2 για 10 ημέρες, ή
tab. Spectracef 400 mg, 1x2 για 10-14 ημέρες, μαζί με
 caps. Zithromax 250 mg, 2x1 για 5 μόνον ημέρες.
4. Αν έχει προηγηθεί λήψη κοινών αντιβιοτικών το προηγούμενο τρίμηνο, τότε χορηγείται μια αναπνευστική Κινολόνη:
 Λεβοφλοξασίνη (Tavanic) tab. 500 mg, 1x2 για 10 ημέρες, ή
 Μοξιφλοξασίνη (Avelox / Octegra) tab. 400 mg, 1x1 για 10 ημέρες.
Αν αντίστροφα, κατά το προηγούμενο τρίμηνο έχει χρησιμοποιηθεί Κινολόνη, τότε η πρώτη επιλογή είναι ο συνδυασμός Αμοξυκιλλίνης με νεότερη Μακρολίδη για 10 ημέρες.
5. Επίσης για την κατ’ οίκον νοσηλεία ενηλίκων ασθενών με πνευμονία και με συνοδό νοσηρότητα (ΧΑΠ, ΣΝ-ΣΚΑ, ΣΔ, κακοήθειες, αλκοολισμός, νεφρική ανεπάρκεια, ηπατική ανεπάρκεια) χρησιμοποιείται ο παραπάνω συνδυασμός Αμοξυκιλλίνης και Μακρολίδης ή η εναλλακτική χορήγηση Αναπνευστικής Κινολόνης.
6. Σε ενήλικες ασθενείς με υποψία εισρόφησης (δηλαδή ασθενείς με διαταραχές επιπέδου συνείδησης όπως σε αλκοολισμό, χρήση iv ναρκωτικών, επιληψία, ΑΕΕ κ.λ.π.) που είναι < 60 ετών και σε καλή γενική κατάσταση, μπορεί να χορηγηθεί κατ’ οίκον ο συνδυασμός Κεφουροξίμης με Κλινδαμυκίνη ή εναλλακτικά αναπνευστική Κινολόνη όπως παραπάνω. Διαφορετικά απαιτείται εισαγωγή στο νοσοκομείο.
 Κεφουροξίμη (Zinadol) tab. 500 mg 1x2 για 10 ημέρες, μαζί με
 Κλινδαμυκίνη (Dalacin) tab. 300 mg 1x3 για 10 ημέρες.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Πνευμονία της κοινότητας: αντιμετώπιση στο νοσοκομείο

A

Η αρχική θεραπεία είναι εμπειρική και πρέπει να αρχίζει εντός των πρώτων 2-4 ωρών από την εισαγωγή στο νοσοκομείο και εντός μίας ώρας από την είσοδο του ασθενούς στη ΜΕΘ. Πρέπει να λαμβάνεται υπόψη
ότι ο πνευμονιόκοκκος είναι ο συχνότερος παθογόνος μικροοργανισμός, όπως και η επιδημιολογία της αντοχής του.
• Η επιλογή του σχήματος των αντιβιοτικών εξαρτάται από το πιθανό παθογόνο, τα επιδημιολογικά δεδομένα αντοχής, την πιθανή χορήγηση και το είδος των αντιβιοτικών που έλαβε ο ασθενής το τελευταίο εξάμηνο, τη βαρύτητα της πνευμονίας και τα συνυπάρχοντα νοσήματα.
Η διάρκεια της θεραπείας σε ασθενή που νοσηλεύεται στο νοσοκομείο είναι 7-10 ημέρες, ενώ σε πνευμονία από Legionella sp. τουλάχιστον 14 ημέρες και 21 ημέρες επί ανοσοκαταστολής και σε σταφυλοκοκκική πνευμονία 3 εβδομάδες. Επί εισροφήσεως η διάρκεια εξατομικεύεται.

+ ΚΕΕΛΠΝΟ 29

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Νοσοκομειακή πνευμονία: ορισμός

A

Νοσοκομειακή πνευμονία: είναι η πνευμονία που διαγιγνώσκεται μετά από ≥48 ώρες από την εισαγωγή στο νοσοκομείο (HAP)

19
Q

Πνευμονία σχετιζόμενη με χώρους παροχής φροντίδας υγείας: ορισμός

A

Πνευμονία σχετιζόμενη με χώρους παροχής φροντίδας υγείας (Health Care Associated Pneumonia - HCAP): Πνευμονία που εμφανίζεται σε ασθενείς με παράγοντες κινδύνου για πολυανθεκτικά μικρόβια που
είναι οι ακόλουθοι:
1) Νοσηλεία διάρκειας ≥2 ημερών το τελευταίο τρίμηνο,
2) διαμονή σε οίκο ευγηρίας ή σε ιδρύματα χρονίως πασχόντων
3) έναρξη αιμοκάθαρσης τουλάχιστον από μηνός
4) ασθενείς σε στενή σχέση με χώρους παροχής ιατρικής φροντίδας (π.χ. ενδοφλέβια κατ’ οίκον θεραπεία)
5) ασθενείς με ΧΑΠ σταδίου ΙV (FEV1<30% προβλεπόμενου, βρογχεκτασίες, κυστική ίνωση),
6) ασθενείς με ανοσοκαταστολή [αιματολογικά νοσήματα, ουδετεροπενία, μεταμοσχευμένοι, νεοπλάσματα υπό χημειοθεραπεία, χρόνια λήψη κορτικοειδών (>10 mg πρεδνιζόνης ημερησίως ή >700 mg αθροιστική δόση), άλλη χρόνια ανοσοκατασταλτική αγωγή].

Η πνευμονία σχετιζόμενη με χώρους παροχής φροντίδας υγείας προσομοιάζει κλινικά, μικροβιολογικά και όσον αφορά στην πρόγνωση στη νοσοκομειακή πνευμονία (HAP).

20
Q

Οξεία μέση πυώδης ωτίτιδα: κλινική εικόνα και διάγνωση

A

Ο ασθενής με ΟΜΠΩ παρουσιάζεται με έντονη ωταλγία, με ή χωρίς πυρετό. Η τυμπανική μεμβράνη προβάλλει και είναι εξέρυθρη. Παρατηρείται υδραερικό επίπεδο πίσω από αυτή. Περιστασιακά μπορεί να εμφανιστεί απώλεια της ακοής και ωτόρροια σε ρήξη της τυμπανικής μεμβράνης

Πρόκειται για μεμονωμένο επεισόδιο ή υπάρχει υποτροπή; Ελέγχουμε για συννοσηρότητα (Σ.Δ., ανοσοκαταστολή κ.ά.).
Διερεύνηση του υποκειμένου νοσήματος. Αν συνυπάρχει σακχαρώδης διαβήτης απαιτείται διαφοροδιάγνωση από «κακοήθη εξωτερική ωτίτιδα» το αίτιο της οποίας είναι η Pseudomonas aeruginosa. Σε αυτή την περίπτωση η διάγνωση της νόσου τίθεται ωτοσκοπικά (παρουσία τυπικών σαρκίων στην οστεοχονδρική συνένωση)

21
Q

Οξεία μέση πυώδης ωτίτιδα: αντιμετώπιση

A
  1. Αμοξυκιλλίνη ή Αμοξυκιλλίνη / Κλαβουλανικό (tabs. Augmentin 625 mg, 1x3, p.o. για 10 ημέρες), [η δοσολογία της Αμοξυκιλλίνης για τα παιδιά είναι: 30 mg/kg/8ωρο, p.o.],
    εναλλακτικά χορηγούμε τα κάτωθι:
  2. Κεφπροζίλη (tabs. Procef 500 mg, 1x2 p.o. για 10 ημέρες) ή
    Κεφακλόρη (tabs. Ceclor MR 750 mg, 1x2 p.o. για 10 ημέρες) ή
    Κεφατριζίνη (caps. Cetrizin 500 mg, 1x2 p.o. για 10 ημέρες),
    [η δοσολογία της Κεφατριζίνης για τα παιδιά είναι 10-20 mg/kg/12ωρο, p.o.].
  3. Κλαριθρομυκίνη (tabs. Klaricid 500 mg, 1x2, p.o. για 10 ημέρες), ή
    Αζιθρομυκίνη (tabs. Zithromax 500 mg / 24h, p.o. για 6 ημέρες).
    Πρέπει εδώ να σημειωθούν τα αυξημένα ποσοστά αντοχής ( >30%) του Πνευμονιοκόκκου έναντι των Μακρολιδών, στον ελληνικό πληθυσμό.
  4. Αποσυμφορητικά, τοπικά, για 3-5 ημέρες, εάν συνυπάρχει ρινική συμφόρηση.
    Nasal spray Dexarhina, 2 ψεκασμοί ανά ρώθωνα, κάθε 6-8 ώρες, για 3-4 ημέρες.
  • Η αντιβιοτική κάλυψη θα πρέπει να παρατείνεται για 21 ημέρες σε ασθενείς με ΟΜΠΩ και συνοδό ωτόρροια, ενώ θα πρέπει να χορηγείται και η ανάλογη αναλγησία για την έντονη ωταλγία.
22
Q

Βρουκέλλωση: κλινική εικόνα και διάγνωση

A
Οξεία: χαρακτηρίζεται η νόσος όταν εκδηλώνεται σε 5-10 ημέρες έως και 2 μήνες μετά την έκθεση στο gram (-) μη σπορογόνο βακτηρίδιο και διαρκεί από 1 έως 3 μήνες και υποξεία αν η διάρκειά της είναι 3 έως 12 μήνες. Τα συμπτώματα είναι μη ειδικά, όπως:
 πυρετός (80-90%),
 αρθραλγίες ή αρθρίτιδα (60-80%),
 οστικά άλγη / οσφυαλγία (40-60%),
 μυαλγίες (20-70%),
 νυκτερινοί ιδρώτες (20-25%),
 ανορεξία, αδυναμία, απώλεια βάρους,
 αϋπνία, ευερεθιστότητα, δυσφορία,
 μη παραγωγικός βήχας.

Ο πυρετός που εμφανίζουν σχεδόν όλοι οι ασθενείς είναι συνήθως χαμηλός (και πολλές φορές παραβλέπεται από τους ασθενείς), αν και μερικές φορές φθάνει μέχρι θ:40 ο C, είναι διαλείπων, ενίοτε απογευματινός, με ή χωρίς ρίγος. Συχνά μπορεί να είναι κυματοειδής.

Η κλινική εξέταση του ασθενούς μπορεί να αναδείξει ήπια τραχηλική και μασχαλιαία λεμφαδενοπάθεια (15%), σπληνομεγαλία (30%), ηπατομεγαλία (40%), αρθρίτιδα γόνατος ισχίων, αγκώνων, ΠΔΚ/ΠΧΚ (40%), ιερολαγονίτιδα σε νεαρά άτομα, σπονδυλίτιδα.

Στη διάγνωση της βρουκέλλωσης βοηθά σημαντικά το ιστορικό - ιδιαίτερα αν υπάρχει επαφή με ζώα (αιγοπρόβατα), κατανάλωση μη παστεριωμένου γάλακτος ή γαλακτοκομικών προϊόντων, αχλωρυδρία - και η ενδελεχής φυσική εξέταση, όπου μπορεί να διαπιστωθεί ηπατοσπληνομεγαλία, λεμφαδενοπάθεια, αρθρίτιδα (ενίοτε αντιδραστική, καθώς και θετική συσχέτιση με το HLA-B39), πολυαρθροπάθεια, ενδοκαρδίτιδα, ραγοειδίτιδα κ.ά.

Η κλασική οροαντίδραση για την άμεση διάγνωση της λοίμωξης από Βρουκέλλα είναι η συγκολλητινοαντίδραση Wright. Η συγκολλητινοαντίδραση Wright είναι θετική από την 7ηγγγγ-γγγ10η ημέρα της νόσου. Μέθοδος αναφοράς όμως είναι η PCR ή η απομόνωση του μικροοργανισμού από κλινικά δείγματα του ασθενούς. Σε οξείες λοιμώξεις από Brucella melitensis η αιμοκαλλιέργεια είναι θετική σε ποσοστό 70-80% των περιπτώσεων, αντίθετα σε λοιμώξεις από B. abortus και B. suis, όπως και σε χρόνιες λοιμώξεις το ποσοστό αυτό είναι πολύ χαμηλότερο (30-50%).

Ο εργαστηριακός έλεγχος είναι μη ειδικός και μπορεί να δείχνει ήπια λευκοπενία με σχετική λεμφοκυττάρωση, αναιμία, θρομβοπενία (σπάνια ΔΕΠ), ήπια τρανσαμινασαιμία.

23
Q

Βρουκέλλωση: αντιμετώπιση

A

Για την μη επιπλεγμένη οξεία εμπύρετο μορφή, η αγωγή έχει ως κάτωθι:
1. Θεραπεία 1ης επιλογής είναι:
 Δοξυκυκλίνη: tbs. Vibramycin 100 mg, 1x2 (p.o), για 6 εβδομάδες, μαζί με
 Στρεπτομυκίνη: amp. inj. Streptomycin 1 gr, 1x1 (im) για τις 3 πρώτες εβδομάδες.
Εναλλακτικά ως θεραπεία πρώτης γραμμής:
 Δοξυκυκλίνη: tbs. Vibramycin 100 mg, 1x2 (p.o), για 6 εβδομάδες, μαζί με
 Γενταμυκίνη: amp. inj. Garamycin 80 mg, 1x3 (im), για τις 2-3 πρώτες εβδομάδες.

Η Δοξυκυκλίνη δεν θα πρέπει να χορηγούνται σε παιδιά ηλικίας κάτω των 8 ετών ή στις έγκυες μετά τον 6ο μήνα κύησης, λόγω των παρενεργειών (εναπόθεση στα οστά και τα δόντια με χρώση αυτών και αποβολή του εμβρύου ή θανατηφόρο ηπατική βλάβη στη μητέρα).

Οι Κινολόνες δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για θεραπεία πρώτης γραμμής της απλής Βρουκέλλωσης, παρά μόνο ως τρίτο φάρμακο (όπου απαιτείται συνδυασμός 3 φαρμάκων).

24
Q

Συχνότερα αίτια οξείας δύσπνοιας

A
 Παρόξυνση ΧΑΠ,
 Άσθμα,
 Πνευμονική εμβολή,
 Διάμεσες πνευμονοπάθειες
 Πνευμονία,
 Πνευμοθώρακας,
 Καρδιακή ισχαιμία – ΟΕΜ,
 Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια με οξύ πνευμονικό οίδημα.

Υπάρχουν πολλές άλλες αιτίες οξείας δύσπνοιας, συμπεριλαμβανομένων της οξείας νεφρικής ανεπάρκειας, της διαβητικής κετοξέωσης, τη σηψαιμίας, ή άλλων τύπων μεταβολικής οξέωσης με αναπνευστική αντιρρόπηση.
Η οξεία δύσπνοια μπορεί επίσης να είναι ψυχογενούς προέλευσης, αν και αυτό πρέπει να είναι διάγνωση εξ αποκλεισμού.

25
Q

Οξεία ασθματική κρίση: κλινική εικόνα

A

Οι ασθενείς παρουσιάζουν επαναλαμβανόμενα επεισόδια έντονου βήχα, αναπνευστικού συριγμού, δύσπνοιας, σφιξίματος ή πόνου στο στήθος. Έτσι λοιπόν:
 Ο ασθενής προσέρχεται στο ιατρείο ή στο ΤΕΠ κυανωτικός, με έντονη δύσπνοια ή ορθόπνοια, παράταση εκπνοής, συριγμό ή «σιωπηλό θώρακα» δείγμα μεγάλου βαθμού απόφραξης. Ομιλεί αδύναμα και κοφτά. Μπορεί επίσης να παραπονιέται για σφίξιμο στο στήθος και να εμφανίζει χρήση επικουρικών αναπνευστικών μυών. Επίσης, μπορεί να εμφανίζει βραδυκαρδία, παράδοξο σφυγμό και διαταραχή του επιπέδου συνείδησης.
 Η υποξία προκαλεί ταχυκαρδία, ταχύπνοια, υπέρταση και εφίδρωση.
[Αναπνοές (RR) > 25 / λεπτό. Σφύξεις (HR) > 120 / λεπτό].

26
Q

Οξεία ασθματική κρίση: διαφορική διάγνωση

A

Σε ασθενείς με πιθανό άσθμα η Δ/Δ διαφοροποιείται ανάλογα με την ηλικία και τα συμπτώματα του ασθενούς. Στη Δ/Δ θα πρέπει να συμπεριληφθούν νοσήματα όπως η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια (ΣΚΑ), η κυστική ίνωση, οι βρογχεκτασίες, το ξένο σώμα στο τραχειοβρογχικό δένδρο, η Γ.Ο.Π.Ν., η πάρεση - δυσλειτουργία των φωνητικών χορδών, η Σαρκοείδωση, η πνευμονική εμβολή, το σύνδρομο καρκινοειδούς, η λήψη φαρμάκων (οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου), κοκκιωμάτωση Wegener, η Λεμφαγγειολειομυομάτωση, κ.ά.

27
Q

Life-threatening asthma

A
Any 1 of the following with severe asthma:
• PEFR <33% best/predicted
• O2 saturation <92%
• Silent chest
• Cyanosis
• Feeble respiratory effort
• Bradycardia
• Dysrhythmia
• Hypotension
• Exhaustion
• Confusion
• Coma
28
Q

Levels of severity of acute asthma exacerbations

A

Moderate asthma exacerbation
• Increasing symptoms
• PEFR >50 to 75% predicted
• No features of acute severe asthma

Acute severe asthma Any one of:
• PEFR 33–50% best or predicted
• Respiratory rate ≥25 breaths/min
• Heart rate ≥110/min
• Inability to complete sentences in 1 breath
29
Q

Acute asthma exacerbations: Admit to hospital if

A
  • Life-threatening features
  • Features of acute severe asthma present after initial treatment
  • Previous near-fatal asthma
Lower threshold for admission if
• Afternoon or evening attack
• Recent nocturnal symptoms or hospital admission
• Previous severe attacks
• Patient unable to assess own condition
• Concern over social circumstances
30
Q

Οξεία ασθματική κρίση σε ενήλικες: Αντιμετώπιση

A

Oxford handbook figure 29.14

31
Q

Οξεία ασθματική κρίση σε παιδιά >5yrs: Αντιμετώπιση

A

Oxford handbook figure 29.15

32
Q

Οξεία ασθματική κρίση σε παιδιά 2-5 yrs: Αντιμετώπιση

A

Oxford handbook figure 29.16

33
Q

Παρόξυνση ΧΑΠ: κλινική εικόνα

A

Η επιδείνωση εκδηλώνεται κυρίως τους χειμερινούς μήνες με αύξηση της δύσπνοιας, περιορισμό των καθημερινών δραστηριοτήτων, αλλαγή στο χρώμα και τον όγκο των πτυέλων, βήχα, ενίοτε πυρετό καθώς και με ή χωρίς μεταβολή στο επίπεδο συνείδησης του ασθενούς.

Ο ασθενής εμφανίζεται στο ΤΕΠ με αίσθημα αγωνίας, κυανωτικός, με έντονη δύσπνοια ή ορθόπνοια, παράταση εκπνοής με συριγμό ή «σιωπηλό θώρακα», χρήση επικουρικών αναπνευστικών μυών. Ομιλεί αδύναμα και κοφτά. Πιθανώς έχει και πυρετό.
Η έντονη υποξία του ασθενούς με SpO2 < 90% προκαλεί ταχυκαρδία, ταχύπνοια, υπέρταση και εφίδρωση. [Αναπνοές (RR) > 25 / λεπτό. Σφύξεις (HR) > 120 / λεπτό].

34
Q

Παρόξυνση ΧΑΠ: Αντιμετώπιση

A
  1. Καθησυχάζουμε τον ασθενή και τον τοποθετούμε σε ήσυχο περιβάλλον.
  2. Ελέγχουμε τα ζωτικά του σημεία (ΑΠ, αναπνοές, σφύξεις, SpO2, ΗΚΓ, θερμοκρασία) καθώς και το επίπεδο συνείδησης με την GCS.
  3. Έως ότου ετοιμάσουμε το σετ νεφελοποίησης, χορηγούμε Ο2 στα 2-5 lit/min, με μάσκα Venturi 28%. Επιδιώκουμε βελτίωση του SpO2 σε επίπεδα μεταξύ 88-94%.
  4. Τοποθετούμε στη συσκευή νεφελοποίησης 1 amp. Berovent (Aerolin+Atrovent) μαζί με 1 amp. Pulmicort και την παροχή του Ο2 στα 3-6 lt/min, για επίτευξη βρογχοδιαστολής.
  5. Στα διαστήματα μεταξύ των νεφελοποιήσεων χορηγούμε οξυγόνο μέσω μάσκας Venturi 24% στα 4 lt/min ή μέσω ρινικών καθετήρων με ροή 1-3 lt/min. Στόχος μας είναι να επιτύχουμε SpO2: 90-94% και/ή PO2 > 60 mmHg, χωρίς να αυξηθεί η PCO2 >10 mmHg ή να μειωθεί το pΗ < 7,25 (εφόσον διαθέτουμε συσκευή αερίων αίματος).
  6. Παρακολουθούμε συνεχώς την GCS, την ΑΠ και το SpO2 με παλμικό οξύμετρο.
  7. Αν τα συμπτώματα επιμένουν, επαναλαμβάνουμε τις βρογχοδιαστολές με SABA (Aerolin) και SAMA (Atrovent) καθώς και ICS (Pulmicort) με νεφελοποίηση, κάθε 10 -20 λεπτά μέχρι να υπάρξει εμφανής κλινική βελτίωση του ασθενούς.
  8. Τοποθετούμε φλεβική γραμμή και χορηγούμε 500 ml NaCl 0,9% για ενυδάτωση, μαζί με 1 amp. Solu-Cortef (Υδροκορτιζόνη) των 250 ή 500 mg, αναλόγως ΒΣ.
  9. Χορηγούμε ενδοφλεβίως, προσεκτικά, Aminophylline (1 amp. σε 250 ml N/S) εντός 30-40 λεπτών. Η χορήγηση της πρέπει να αποφεύγεται όταν υπάρχει εξεσημασμένη εμμένουσα ταχυκαρδία > 120 σφύξεις/λεπτό ή/και συνοδός καρδιακή ανεπάρκεια.
  10. Στις παροξύνσεις ΧΑΠ σε ιδιαίτερα παχύσαρκους ή σε χρονίως ακινητοποιημένους ασθενείς χορηγούμε Ηπαρίνη (UFH) 60-80 iu/kgr iv-bolus (ήτοι 1 ml = 5000 i.u) ή LMWH [Ενοξαπαρίνη (Clexane) σε δοσολογία 1 mg/kgr Σ.Β. (sc)].
  11. Αν η κατάσταση παραμένει στάσιμη ή επιδεινώνεται τότε διακομίζουμε τάχιστα τον ασθενή στο νοσοκομείο, συνεχίζοντας φυσικά και εντός του ασθενοφόρου την αγωγή.
35
Q

Παρόξυνση ΧΑΠ: Ενδείξεις εισαγωγής στο νοσοκομείο

A
 Σοβαρή επιδείνωση των συμπτωμάτων.
 Σοβαρή ΧΑΠ με συχνές παροξύνσεις.
 Ξαφνική ανάπτυξη δύσπνοιας ηρεμίας.
 Εμφάνιση νέων φυσικών στοιχείων (κυάνωση, περιφερικό οίδημα).
 Αποτυχία της αρχικής θεραπείας.
 Σοβαρή συννοσηρότητα / αρρυθμία.
 Διαταραχή επιπέδου συνείδησης.
 Αβεβαιότητα με τα διαγνωστικά μέσα.
 Μεγαλύτερη ηλικία.
 Ελλειπής υποστήριξη στο σπίτι.
36
Q

Πνευμονική εμβολή: κλινική εικόνα

A

Αναζητούμε την χαρακτηριστική τριάδα συμπτωμάτων: ήτοι, δύσπνοια (ταχύπνοια) – βήχας – θωρακικό άλγος. Μπορεί να συνυπάρχει επίσης ανησυχία, άλγος ή οίδημα στα κάτω άκρα, αιμόπτυση και συγκοπτικό επεισόδιο.

Επίσης, η Π.Ε. μπορεί να παρουσιαστεί υποδυόμενη ως επιδείνωση μιας χρόνιας παθολογικής κατάστασης, ιδίως χρόνιας καρδιακής ανεπάρκειας ή χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας, δεδομένου ότι αυτά τα νοσήματα προδιαθέτουν για φλεβική θρομβοεμβολική νόσο.

Ο ασθενής με Π.Ε παραπονείται συνήθως για οξεία δύσπνοια, διαξιφιστικό πλευριτικό – θωρακικό πόνο, φλεβοκομβική ταχυκαρδία, ενίοτε εμφανίζει λόξυγκα, αιμόπτυση, κυάνωση, ενώ σε μαζική πνευμονική εμβολή μπορεί να υποστεί καρδιογενή καταπληξία και καρδιακή ανακοπή. Μπορεί να εμφανιστεί επίσης δεκατική πυρετική κίνηση ή πυρετός, αλλά Θ > 38,9ο C απομακρύνουν τη διάγνωση της Π.Ε.

37
Q

Πνευμονική εμβολή: Διαφορική διάγνωση

A

Θα γίνει από ΟΕΜ, στηθάγχη, παρόξυνση άσθματος ή ΧΑΠ, αορτικό διαχωρισμό, πνευμονία, πλευρίτιδα πλευροχονδρίτιδα, μυοσκελετικό άλγος, περικαρδίτιδα, πνευμοθώρακα, έρπητα ζωστήρα, αγχώδη νεύρωση, σπασμό οισοφάγου, κ.λ.π.

38
Q

κλίμακα Well’ s

A

κολοκυθάς 119

39
Q

Πνευμονική εμβολή: διάγνωση (παρακλινικά)

A

Το Η.Κ.Γ. είναι μη φυσιολογικό, περίπου στο 70% των ασθενών με Π.Ε. και χωρίς προϋπάρχουσα καρδιακή νόσο, αλλά δεν είναι διαγνωστικό. Συχνά ευρήματα είναι οι μη ειδικές μεταβολές των ST και Τ κυμάτων. Η παρουσία αναστροφής του επάρματος Τ στις προκάρδιες απαγωγές (V1-V3) σε ασθενείς που πάσχουν από Π.Ε. υποδηλώνει σοβαρή δυσλειτουργία της δεξιάς κοιλίας (δεξιό καρδιακό strain). Χαρακτηριστικό αλλά και σπάνιο εύρημα, είναι το ΗΚΓ όπου εμφανίζονται μεγάλο S στην απαγωγή Ι, κύμα Q και ανεστραμμένο Τ στην απαγωγή ΙΙΙ (δηλ. SI, QIII, TIII - σημείο McGinn-White).

Τα συμπτώματα, τα κλινικά σημεία, τα αέρια του αρτηριακού αίματος, τα D-dimers, το Η.Κ.Γ., η Τροπονίνη, τα επίπεδα ΒΝΡ ή NT- proBNP και η ακτινογραφία θώρακος έχουν από μόνα τους χαμηλή ευαισθησία και εξειδίκευση για τη διάγνωση της Π.Ε. Ο συνδυασμός όμως αυτών από τον κλινικό είναι πολύ χρήσιμος, διότι μπορεί να διαβαθμίσει την κλινική πιθανότητα για τη διάγνωση της Π.Ε. σε μικρή πιθανότητα για Π.Ε. (10% και κάτω), μέτρια πιθανότητα (30-40%) και υψηλή πιθανότητα (67-87%).

40
Q

Πνευμονική εμβολή: Αντιμετώπιση

A

Άμεσος στόχος της θεραπείας της ΠΕ είναι η πρόληψη της επέκτασης του θρόμβου και των πρώιμων υποτροπών.
1. Ο ασθενής τοποθετείται σε ύπτια θέση και χορηγείται Ο2, 100% με μάσκα.
2. Παρακολουθούνται διαρκώς τα ζωτικά σημεία ήτοι η Α.Π, η καρδιακή λειτουργία με ΗΚΓ, η αναπνευστική συχνότητα, οι σφύξεις και ο κορεσμός SpO2 του ασθενούς.
3. Τοποθετούμε ευρεία φλεβική γραμμή και χορηγούμε 500-1000 ml NaCl 0,9% στάγδην αναλόγως της Α.Π (ο ασθενής μπορεί να εμφανίζει εικόνα shock σε μαζική ΠΕ).
4. Εφόσον λοιπόν υποπτευόμαστε βάσιμα Πνευμονική Εμβολή (και εφόσον δεν υπάρχουν απόλυτες αντενδείξεις) χορηγούμε μη κλασματοποιημένη Ηπαρίνη (UFH), 80 iu/kg iv-bolus (ήτοι: 1 ml = 5.000 i.u). Η δράση της μετά από ενδοφλέβια χορήγηση είναι άμεση, ενώ σε υποδόρια χορήγηση η μέγιστη δράση της επιτυγχάνεται 3 ώρες μετά και διαρκεί 12-20 ώρες. Η UFH επιβάλλεται ως πρώτη δόση iv-bolus στην Π.Ε υψηλού κινδύνου, στις περιπτώσεις που απαιτείται ταχεία δράση της και έχει δυνατότητα ταχείας αναστροφής του θεραπευτικού αποτελέσματος, επίσης σε ηλικιωμένους και παχύσαρκους ασθενείς και σε περιπτώσεις νεφρικής ανεπάρκειας με GFR < 30 ml/min.
 Όταν χορηγείται UFH ως δόση εφόδου, ακολουθεί έγχυση, που συνήθως ξεκινά από 18 iu/kg και τιτλοποιείται ανά 6 ώρες με βάσει το aPTT. Έτσι λοιπόν χορηγούμε σε στάγδην έγχυση 10.000 iu UFH (iv) εντός 1000 ml N/S (ποτέ σε D/W 5%).
5. Εναλλακτικά, χορηγούμε Ενοξαπαρίνη (Clexane) σε δοσολογία 1 mg/kgr Σ.Β. (sc) ή Fondaparinux (Arixtra) 7,5 mg (sc) για ασθενή με βάρος 60-100 kg.
6. Επί έντονου θωρακικού άλγους χορηγούμε ½ -1 amp. Πεθιδίνη (iv) σε ορό 100 ml N/S.
7. Για να αποφύγουμε ή για να διορθώσουμε την εμφάνιση οξείας ανεπάρκειας της δεξιάς κοιλίας μπορούμε να χορηγήσουμε ινότροπα. Έτσι όταν ΣΑΠ < 90 mmHg, χορηγούμε 4 ή 8 amp. των 50 mg / 5 ml Ντοπαμίνη (Giludop) στα 250 ή 500 ml ορού N/S ή D5W, αντιστοίχως, στις 5-30 μικροσταγόνες, αναλόγως της ΑΠ.
8. Άμεση διακομιδή στο νοσοκομείο συνοδεία ιατρού (υπό συνεχή κλινικό έλεγχο και συνεχές monitoring BP/HR/RR/SpO2), για εισαγωγή του ασθενούς σε ΜΕΘ ή ΜΑΦ.

41
Q

Ρινική συμφόρηση: αντιμετώπιση

A

ΑΝΤΙΪΣΤΑΜΙΝΙΚΑ
 Από το στόμα, Λοραταδίνη: tab. Clarityne 10 mg, 1x1 πριν από το γεύμα ή
Λεβοσετιριζίνη: tab. Xozal 5 mg, 1x1 πριν από το γεύμα.
Ρουπαταδίνη: tab. Rupafin 10 mg, 1x1 ανεξαρτήτως γευμάτων.
Η χορήγηση αντιϊσταμινικών τοπικά ή συστηματικά είναι λιγότερο αποτελεσματική στη ρινική συμφόρηση, ενώ είναι συνήθως πολύ αποτελεσματική στα άλλα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας, τα οποία προκαλούνται κυρίως από την ισταμίνη (κνησμός, πταρμός, ρινόρροια).

ΣΥΜΠΑΘΟΜΙΜΗΤΙΚΑ
 Ρινικός ψεκασμός με Οξυμεταζολίνη (Ronal) 1-2 ψεκασμοί ανά ρώθωνα ανά 8-12 ώρες.
 Εναλλακτικά, ρινική ενστάλαξη σταγόνων Ξυλομεταζολίνης (Otrivin) ανά 8-12 ώρες.
Τα φάρμακα αυτά δεν μπορούν να χορηγηθούν πέραν των 5-7 ημερών, διότι δημιουργούν φαινόμενα εξάρτησης, δημιουργία φαρμακευτικής ρινίτιδας, πράγμα που σημαίνει ότι για να «ξεμπουκώσει» η μύτη πρέπει να ψεκαστεί με το τοπικό αποσυμφορητικό. Η μακρόχρονη χρήση των τοπικών αποσυμφορητικών μπορεί να βλάψει το βλεννοκροσσωτό επιθήλιο.

ΚΟΡΤΙΚΟΣΤΕΡΟΕΙΔΗ
 Ρινικός ψεκασμός με Μομεταζόνη (Nasonex): 2 ψεκασμοί ανά ρώθωνα ανά 8 ώρες.
 Ρινικός ψεκασμός με Τριαμσινολόνη (Nasatrim): 2 ψεκασμοί ανά ρώθωνα ανά 8 ώρες.
 Εναλλακτικά χορηγούμε συνδυασμό Δεξαμεθαζόνης + Τραμαζολίνης ήτοι:
Nasal spray Dexarhina, 2 ψεκασμοί ανά ρώθωνα κάθε 6-8 ώρες, για 4-5 ημέρες.
 Χορηγούμε επίσης αναστολείς Λευκοτριενίων (Montelukast 10 mg) και συμπτωματική αγωγή για τα πιθανά συνοδά συμπτώματα, π.χ. τον πονόλαιμο, τον βήχα ή τον πυρετό.
 Επανέλεγχος μετά από 5-7 ημέρες. Αν τα συμπτώματα επιμένουν, παραπομπή για:
 α/α παραρρινίων για διερεύνηση πιθανής παραρρινικολπίτιδας.
 Αιματολογικές εξετάσεις (γενική αίματος, ανοσολογικό προφίλ).
 Καλλιέργεια πτυέλων και επιχρίσματος από το φάρυγγα.
 Ολική IgE ορού και αλλεργική δοκιμασία στο δέρμα.

42
Q

Επίσταξη: κατηγορίες και αίτια

A

Διαχωρίζουμε τις ρινορραγίες, σε πρόσθιες και οπίσθιες. Η πρόσθια ρινορραγία σχετίζεται με βλάβες στην κηλίδα του Kiesselbach και αφορά σχεδόν στο 90% των περιπτώσεων (κυρίως σε νέα άτομα), ενώ οπίσθια ρινορραγία έχουμε μόνο στο 10%.

βασικές αιτίες επίσταξης είναι:

  1. Αλλεργίες, λοιμώξεις ή ξηρότητα του βλεννογόνου της μύτης.
  2. Ένα πολύ δυνατό φύσημα ή σκάλισμα της μύτης μπορεί να προκαλέσει ρήξη επιφανειακών αγγείων.
  3. Διαταραχές της πήξεως του αίματος κληρονομικές ή από φάρμακα.
  4. Κατάγματα της μύτης ή της βάσης του κρανίου.
  5. Όγκοι της μύτης (ενδοφυτικά θηλώματα, ρινοϊνώματα, μελανώματα).
  6. Ξένα σώματα στη μύτη.
43
Q

Επίσταξη: Αντιμετώπιση

A
  1. Τοποθέτηση του ασθενούς σε όρθια ή καθιστή θέση με κλίση της κεφαλής προς τα εμπρός. Εφαρμογή πίεσης στην περιοχή που αιμορραγεί για 5-10 λεπτά. Μάλιστα η πίεση πρέπει να ασκείται με τον αντίχειρα και το δείκτη μας στα μαλακά μόρια της μύτης. Εφαρμογή κρύων επιθεμάτων στη βάση της μύτης μπορεί να βοηθήσει.
  2. Μετράμε τα ζωτικά σημεία ΑΠ και σφυγμό και καθησυχάζουμε τον ασθενή μας.
  3. Προσεκτικά χρησιμοποιούμε αναρρόφηση για να καθαρίσουμε την ρινική κοιλότητα από τα πήγματα και να εντοπίσουμε την εστία της αιμορραγίας.
  4. Χορηγούμε τοπικά αναισθησία, είτε με spray Ξυλοκαΐνης είτε με βαμβάκι ή με γάζα εμποτισμένα με Ξυλοκαΐνη και Αδρεναλίνη (1:1000) σε ίσα μέρη.
  5. Αν εντοπιστεί η εστία της αιμορραγίας, τότε μπορούμε να καυτηριάσουμε τα αγγεία με τριχλωροξεικό οξύ 10%, σε βαμβακοφόρο στυλεό. (Προσοχή: αν και η αιμορραγία μπορεί να αφορά και στους δύο ρώθωνες, εμείς πρέπει να καυτηριάσουμε μόνο τον έναν, προς αποφυγή διάτρησης του ρινικού διαφράγματος).
  6. Αν δεν εντοπίσουμε την εστία της αιμορραγίας, τότε γίνεται πρόσθιος επιπωματισμός με βαζελινούχες γάζες Jellonet που αφαιρούνται 24-36 ώρες μετά. Μπορούμε επίσης να τοποθετήσουμε ειδικό αιμοστατικό σπόγγο (Merocel, Rapid-Rhino, Nasapore).
  7. Χορηγούμε αντιβίωση (Augmentin, Ceclor) για όσες μέρες υπάρχει ο επιπωματισμός.
  8. Αν η αιμορραγία συνεχίζεται προς το ρινοφάρυγγα του ασθενούς, τότε χρειάζεται οπίσθιος επιπωματισμός με την μέθοδο Bellocq από ιατρό-ΩΡΛ.