Κυτταρική θεωρία

Question 1

Ποιος χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τον όρο κύτταρο;

Answer 1

Ο Ρ. Χουκ το 1665, καθώς παρατηρούσε κυτταρικά τοιχώματα φυτικών κυττάρων.

Question 2

Ποιοι έβαλαν τις βασικές αρχές της κυτταρικής θεωρίας και πότε;

Answer 2

Ο Σλάιντεν και ο Σβαν το 1838-1839.

Question 3

Τι είναι το κύτταρο;

Answer 3

Το κύτταρο αποτελεί την βασική δομική και λειτουργική μονάδα όλων των οργανισμών.

Question 4

Τι ισχύει σύμφωνα με την κυτταρική θεωρία;

Answer 4

1) Όλοι οι οργανισμοί αποτελούνται από κύτταρα και από κυτταρικά παράγωγα
2) Όλα τα κύτταρα δομούνται από τις ίδιες χημικές ενώσεις και εκδηλώνουν παρόμοιες μεταβολικές δραστηριότητες
3) Η λειτουργία των οργανισμών είναι το αποτέλεσμα της συλλογικής δράσης και αλληλεπίδρασης των κυττάρων που τους αποτελούν.
4) Κάθε κύτταρο προέρχεται από την διαίρεση ενός προϋπάρχοντος κυττάρου.

Question 5

Τι είναι ο μεταβολισμός;

Answer 5

Ο μεταβολισμός είναι το σύνολο των χημικών αντιδράσεων στο εσωτερικό ενός κυττάρου ή ενός οργανισμού.

Question 6

Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται τα κύτταρα;

Answer 6

Τα κύτταρα διακρίνονται σε ευκαρυωτικά (παρουσία πυρηνικής μεμβράνης) και σε προκαρυωτικά.

Question 7

Ποια είναι η δομή πυρήνα ενός ευκαρυωτικού κυττάρου;

Answer 7

Μπορεί να έχει 1, 2 ή περισσότερους ή ακόμα και κανέναν πυρήνα.

Question 8

Ποια κύτταρα δεν έχουν πυρήνα;

Answer 8

Τα ώριμα ερυθροκύτταρα δεν διαθέτουν πυρήνα, όμως τα πρόδρομα ερυθροκύτταρα έχουν πυρήνα και έτσι επιτελούν μεταγραφή και μετάφραση.

Question 9

Ποιο το σχήμα και η θέση του πυρήνα στο κύτταρο;

Answer 9

Είναι σφαιρικό ή ωοειδές και συνήθως βρίσκεται στο κέντρο του κυττάρου.

Question 10

Από τι αποτελείται ο πυρήνας του κυττάρου;

Answer 10

Ο πυρήνας αποτελείται από διπλές στοιχειώδεις μεμβράνες, άρα η δομή του είναι ο πυρηνικός φάκελος ή πυρηνική μεμβράνη

Question 11

Ποιος είναι ο σκοπός του πυρηνικού φακέλου;

Answer 11

Σκοπός του πυρηνικού φακέλου είναι η επικοινωνία του εσωτερικού του πυρήνα με το υπόλοιπο κύτταρο.

Question 12

Τι είναι οι πυρηνικοί πόροι;

Answer 12

Πυρηνικός πόρος είναι η σύνδεση των δύο μεμβρανών του πυρήνα, έτσι επικοινωνεί το εσωτερικό του πυρήνα με το κυτταρόπλασμα.

Question 13

Τι υπάρχει στο εσωτερικό του πυρήνα και τι περιέχεται σε αυτό;

Answer 13

Στο εσωτερικό του πυρήνα υπάρχει το πυρηνόπλασμα, το οποίο έχει ημίρευστη δομή. Περιέχει σχεδόν το συνολικό DNA του κυττάρου, άλλες χημικές ενώσεις όπως RNA, πρωτεΐνες και ένζυμα καθώς και έναν ή περισσότερους πυρηνίσκους.

Question 14

Τι είναι ο πυρηνίσκος;

Answer 14

Είναι μια παχύρευστη δομή με σφαιρικό σχήμα που είναι διακριτή με το ηλεκτρονικό μικροσκόπιο στο εσωτερικό του πυρήνα.

Question 15

Ποια διαδικασία συντελείται στον πυρηνίσκο;

Answer 15

Στον πυρηνίσκο γίνεται η σύνθεση του ριβοσωμικού RNA (rRNA) που αποτελεί το βασικό συστατικό των ριβοσωμάτων.

Question 16

Τι είναι το ριβόσωμα;

Answer 16

Ριβόσωμα είναι σωματίδιο στο οποίο επιτελείται η μετάφραση (πρεωτεϊνοσύνθεση) και αποτελείται από RNA και πρωτεΐνες.

Question 17

Ποιος είναι ο ρόλος του πυρήνα;

Answer 17

1. Φυλάσσει το γενετικό υλικό με βάση το οποίο καθορίζονται οι ιδιότητες του κυττάρου.
2. Σε αυτόν γίνεται η αντιγραφή του DNA ώστε να διαιωνιστεί η γενετική πληροφορία από κύτταρο σε κύτταρο και από οργανισμό σε οργανισμό.
3. Σε αυτόν γίνεται η μεταγραφή του DNA δηλαδή η παραγωγή διαφόρων ειδών DNA.

Question 18

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των κυττάρων που δεν διαθέτουν πυρήνα;

Answer 18

1. Έχουν μικρή διάρκεια ζωής
2. Έχουν μικρό αριθμό βιολογικών διεργασιών
3. Δεν αναπαράγονται (υπάρχουν εξαιρέσεις)

Question 19

Σε ποιες περιοχές ενός ευκαρυωτικού κυττάρου γίνεται η πρωτεϊνοσύνθεση;

Answer 19

1. Στη επιφάνεια των μεμβρανών του αδρού ενδοπλασματικού δικτύου, όπου δηλαδή υπάρχουν ριβοσώματα
2. Στα ελεύθερα ριβοσώματα στο κυτταρόπλασμα
3. Στο εσωτερικό των μιτοχονδρίων
4. Στο εσωτερικό των χλωροπλαστών

Question 20

Τι είναι οι χλωροπλάστες και ποιες λειτουργίες επιτελούνται σε αυτούς;

Answer 20

Οι χλωροπλάστες συναντούνται μόνο στα φυτικά κύτταρα και συγκεκριμένα στα πράσινα μέρη του φυτού. Σε αυτούς γίνεται η φωτοσύνθεση.

Question 21

Ποια είναι η δομή των χλωροπλαστών;

Answer 21

Στο εσωτερικό τους υπάρχει μια ρευστή μάζα, το στρώμα. Το στρώμα χωρίζεται στα θυλακοειδή και τα ελασμάτια.

Question 22

Τι είναι τα θυλακοειδή και τι είναι τα ελασμάτια;

Answer 22

Τα θυλακοειδή είναι πεπλατυσμένοι σάκοι που φέρουν χλωροφύλλη και στους οποίους γίνεται η φωτοσύνθεση. Τα ελασμάτια είναι δομές που ενώνουν τα διάφορα grana μεταξύ τους.

Question 23

Πώς ονομάζεται η στοίβα που δημιουργείται από τα θυλακοειδή;

Answer 23

Οι στοίβες που δημιουργούνται από τα θηλακοειδή ονομάζονται grana.

Question 24

Ποιες διαδικασίες μπορούν να επιτελεστούν στους χλωροπλάστες; (γιατί ονομάζονται ημιαυτόνομα οργανίδια)

Answer 24

Στους χλωροπλάστες μπορεί να γίνει αντιγραφή, μεταγραφή και μετάφραση του DNA δίνοντας έτσι μια μικρή αυτονομία στον χλωροπλάστη.

Question 25

Τι είναι οι αμυλοπλάστες και τι οι χρωμοπλάστες;

Answer 25

ΟΙ αμυλοπλάστες αποθηκεύοθν άμυλο, ενώ οι χρωμοπλάστες αποθηκεύουν χρωστικές ουσίες.

Question 26

Ποια διεργασία επιτελείται στα μιτοχόνδρια;

Answer 26

Στα μιτοχόνδρια επιτελείται η οξειδωτική φωσφορυλίωση

Question 27

Ποια είναι η δομή και τα χαρακτηριστικά των μιτοχονδρίων;

Answer 27

Τα μιτοχόνδρια αποτελούνται από διπλή στοιχειώδη μεμβράνη, στο εσωτερικό τους υπάρχει μια ρευστή μάζα που ονομάζεται μήτρα. Βρίσκονται σε όλα σχεδόν τα κύτταρα, εκτός από τα ώριμα ερυθροκύτταρα, τα οποία δεν διαθέτουν ούτε πυρήνα. Το σχήμα τους μπορεί να είναι είτε επίμηκες, είτε ωοειδές, είτε σφαιρικό.

Question 28

Πότε υπάρχει μεγάλος αριθμός μιτοχονδρίων;

Answer 28

Ο αριθμός των μιτοχονδρίων ποικίλλει ανάλογα με τις ενεργειακές ανάγκες του κυττάρου, δηλαδή όπου οι ενεργειακές ανάγκες είναι μεγαλύτερες τόσο περισσότερα μιτοχόνδρια θα υπάρχουν σε εκείνα τα κύτταρα, ενώ όπου οι ενεργειακές ανάγκες είναι λιγότερες, τόσο λιγότερα μιτοχόνδρια θα υπάρχουν σε εκείνα τα κύτταρα.

Question 29

Τι παρατηρείται στην εσωτερική μεμβράνη των μιτοχονδρίων;

Answer 29

η εσωτερική μεμβράνη εμφανίζει αναδιπλώσεις, στις οποίες υπάρχουν ένζυμα που βοηθούν στις λειτουργίες του μιτοχονδρίου

Question 30

Γιατί το μιτοχονδριακό DNA είναι ιδιαίτερο;

Answer 30

Διότι είναι αποκλειστικά μητρικής προέλευσης.

Question 31

Γιατί τα μιτοχόνδρια χαρακτηρίζονται ως ημιαυτόνομα οργανίδια;

Answer 31

Τα μιτοχόνδρια χαρακτηρίζονται ως ημιαυτόνομα οργανίδια, διότι στην μήτρα υπάρχει επίσης DNA, RNA, ένζυμα και ριβοσώματα που συμβάλλουν στην αυτονομία των μιτοχονδρίων. Στα ριβοσώματά τους κωδικοποιούν ένα μικρό αριθμό πρωτεϊνών απαραίτητων για την λειτουργία τους. Όμως οι περισσότερες πρωτεΐνες που χρειάζονται για την λειτουργία τους κωδικοποιούνται στο DNA του πυρήνα.

Question 32

Ποια οργανίδια αποτελούνται από διπλή στοιχειώδη μεμβράνη;

Answer 32

1. Ο πυρήνας 2. Τα μιτοχόνδρια 3. Οι χλωροπλάστεες

Question 33

Σε ποια οργανίδια ενός ευκαρυωτικού κυττάρου εντοπίζεται DNA;

Answer 33

1. Στον πυρήνα 2. Στα μιτοχόνδρια 3. Στους χλωροπλάστες

Question 34

Να αναφέρετε 3 δομές που έχουν ημίρευστη ή παχύρευστη δομή.

Answer 34

1. Το πυρηνόπλασμα (πυρήνας) 2. Η μήτρα (μιτοχόνδρια) 3. Το στρώμα (χλωροπλάστες)