ZO's

Question 1

Welke arteriële aanvoer is nodig tijdens een erectie?

Answer 1

a. pudenda interna met als aftakking de arteria cavernosa.

Question 2

Welke zenwuen zijn betrokken bij de erectiereflex?

Answer 2

1. De parasympatische plexus pelvicus afkomstig uit de wortels van S2, S3 en S4
2. De sympathische nervus hypogastricus uit de wortels T10 tot L2
3. De somatische nervus pudendus

Question 3

Welke veneuze afvloed is nodig bij een erectie?

Answer 3

Venae emisseria die samenkomen in de vena dorsalis penis (het dorsale venencomplex voor de prostaat van Santorini) en via de venae cavernosa.

Question 4

Wat is de functie van de plexus pelvicus bij de erectie?

Answer 4

Veroorzaakt tumescentie: zwelling van de penis

Question 5

Wat is de functie van de nervus hypogastricus bij de erectie?

Answer 5

Detumescentie: verdwijnen van de erectie

(Autonomic control of seminal vescicle emission, penile detumescence and flaccid tone)

Question 6

Wat is de functie van de nervus pudendus bij de erectie?

Answer 6

Stimulatie van de bekkenbodemspieren, rigiditeit

Tevens tactiele impulsen via aanraken van de penis worden via de nervus pudendus afferent geleid naar het ruggenmerg (reflexerectie) en naar centraal.

Question 7

Hoe worden tactiele impulsen van de penis afgevoerd?

Answer 7

Via de nervus pudendus naar het ruggenmerg (relfexreactie) en naar centraal

Question 8

Welke neurotransmitter is primair verantwoordelijk voor het ontstaan van de erectie?

Answer 8

Stikstofoxide (NO)

Question 9

Beschrijf het erectiemechanisme

Answer 9

Een erectie is het resultaat van een toename van de arteriële bloedtoevoer, een relaxatie van de gladde spiercellen van het corpus cavernosum en een afname van de veneuze bloedafvoer.

Question 10

Beschrijf wat er gebeurt in het corpus cavernosum met bloedvaten en gladde spiercellen als NO vrijkomt.

Answer 10

• Vasodilatatie van de caverneuze arteriën en de aftakkende arteriae helicinae
• Relaxatie op van de gladde spiercellen die de caverneuze ruimten (sinussen) omgeven en vullen de sinussen zich met bloed
• Als gevolg hiervan worden de veneuze verbindingen (emissaire venen) gecomprimeerd tussen de uitgezette wanden van de sinussen en de relatief stugge, niet meegevende tunica albuginea.
• Verdere rigiditeit wordt verkregen door ritmische contracties van de somatisch geïnnerveerde bekkenbodemspieren musculus bulbocavernosus en ischiocavernosus, met als gevolg een verdere drukstijging in het corpus cavernosum.

Question 11

Werkt testosteron in het brein of in de penis?

Answer 11

Testosteron werkt zowel in de hersenen (Libido) als in het zwellichaam van de penis (o.a. de vorming van stikstofoxide synthetase).

Question 12

Welk hormoon zorgt voor het verdwijnen van de erectie en welk deel van het autonome zenuwstelsel is hierbij betrokken?

Answer 12

Detumescentie (verslapping) treedt op door (adrenerge) vasoconstrictie en tonusverhoging van de gladde spiercellen van het corpus cavernosum.

Adrenaline is de neurotransmittor, behorende bij het sympatische zenuwstelsel.

Question 13

Verklaar waarom mannen met lage testosteronspiegels toch wel erecties kunnen krijgen.

Answer 13

Reflexerecties zijn relatief testosteron onafhankelijk en ontstaan via stimulatie van de penis en afferente impulsen via de nervus pudendus.

Question 14

Noem 5 mogelijke somatische risicofactoren voor erectiele dysfunctie

Answer 14

1. Diabetes Mellitus met neuropathie en micro-angiopathie
2. Overgewicht
3. Seksuele inactiviteit
4. Laag Testosteron
5. Medicatiegebruik

Question 15

Noem 4 mogelijke psycho-relationele risicofctoren voor erectiele dysfuntie

Answer 15

1. Faalangst
2. Slechte communicatie over seksualiteit
3. Depressie
4. Acceptatie van chronische ziekte

Question 16

Bestaat er een relatie tussen de diabetes mellitus en de seksuele problemen? Geef toelichting.

Answer 16

Ja. Erectiele dysfunctie treedt beduidend vaker op bij mannen met diabetische complicaties en als bijwerking van geneesmiddelen voor hypertensie.

Ook psychische factoren, zoals faalangst, angst voor hypoglycaemie tijdens seks, onvoldoende coping met chronische ziekte en depressie.

Question 17

Wat is de oorzaak van het ontbreken van de ejaculatie, terwijl er wel een orgasme is bij mannen met diabetische neuropathie?

Answer 17

De afwezigheid van de ejaculatie wordt verklaard door neuropathie van de sacrale autonome zenuwbanen die het sluiten van de blaashals tijdens de ejaculatie verzorgen.

De blaashals blijft daardoor open staan tijdens de zaadlozing en het semen verdwijnt in de blaas en wordt later uitgeplast met de urine.

Omdat er wel een inwendige zaadlozing is treedt er wel een orgasme gevoel op.

Question 18

Welke lifestyle adviezen geef je aan een man met diabetes en erectiele dysfunctie?

Answer 18

Afvallen, goede diabetes regulatie, actief worden, ook seksueel.

Question 19

Welke medicamenteuze therapie overweeg je bij een man met diabetes en erectiele dysfunctie?

Answer 19

Zo nodig als ondersteuning een fosfodiesteraseremmer, zoals Sildenafil (R/Viagra), tadalafil (R/Cialis) of vardenafil (R/levitra).

Bij onvoldoende resultaat is ook zelfinjectietherapie met papaverine/fentolamine (R/Androskat) of prostaglandine E1 (R/caverject) een mogelijkheid.

Question 20

Noem 5 oorzaken van urge-incontinentie

Answer 20

1. Idiopathisch
2. Cystitis
3. Blaastumor
4. Subvesicale obstructie
5. Neurogeen blaaslijden

Question 21

Noem 4 oorzaken van overloopincontinentie

Answer 21

1. Subvesicale obstructie
2. Acontractiele blaas (bijvoorbeeld door diabetes, neurogeen lijden zoals bijvoorbeeld MS)
3. Verslapping van de gladde spieren van de blaas door medicamenten.
4. Psychogene retentie

Question 22

Welke 2 vormen van stress-incontinentie bestaan er?

Answer 22

1. Een hypermobiele vagina voorwand: urethrale hypermobiliteit.
2. ISD: intrinsieke sphincter deficientie.

Question 23

Noem 3 oorzaken van stress-incontinentie als gevolg van hypermobiele vagina voorwand

Answer 23

1. Zwangerschap en (vaginale) bevalling
2. Prolaps van de vaginavoorwand (cystocele)
3. Post-menopauzaal (oestrogeen tekort, verlies van bekkenbodemspierfunctie)

Question 24

Noem 4 oorzaken van interne sphincter deficiëntie (ISD)

Answer 24

1. Eerdere anti-incontinentie chirurgie (ISD)
2. Bestraling van het kleine bekken (ISD)
3. Trauma (ISD)
4. Neurologische oorzaken (denervatie, ISD)

Question 25

Welke vorm van stress-incontinentie wordt door de Q-tip test uitgebeeld?

Answer 25

Hypermobiliteit van de vagina voorwand.

Question 26

Welke spieren worden geoefend bij de fysiotherapeutische behandeling van stress-incontinentie?

Answer 26

Met name de levator ani

Question 27

Naast het trainen van spierkracht is er bij bekkenbodemfysiotherapie voor stressincontinentie nog een belangrijk element dat aangeleerd kan worden om te voorkomen dat urineverlies optreedt bij een plotselinge drukverhoging in de buik.

Welk element is dat?

Answer 27

Timing

Question 28

Bij de beschrijving van de urethrale sfincterfunctie wordt de term ‘druk transmissie ratio’ wel eens gebruikt. Wat is dit?

Answer 28

Hiermee bedoelt men de verhouding tussen de drukstijging die in de urethra wordt gemeten en de gelijktijdig gemeten drukstijging in de blaas, bijvoorbeeld tijdens hoesten.

Question 29

Hoe kan het dat de druk transmissie ratio soms >100% is?

Answer 29

Door reflectoir aanspannen van de sfincter van de urethra.

Question 30

Wat is leak point pressure (LPP)?

Answer 30

De door buikpers opgewekte laagste druk in de blaas waarbij urine lekkage optreedt (zonder dat de blaas zelf hierbij samentrekt).

Question 31

Hoe vaak is stress-incontinentie bij de vrouw het gevolg van intrinsieke sfincterdeficiëntie?

Answer 31

10%

Question 32

Hoe vaak is stress-incontinentie bij de man het gevolg van intrinsieke sfincterdeficiëntie?

Answer 32

Vrijwel altijd

Question 33

Hoe kan intrinsieke sfincterdeficiëntie bij de man ontstaan?

Answer 33

Door beschadiging van de sfincter door een operatie bijv (TURProstaat of radicale prostatectomie), denervatie van de sfincter of door bestraling.

Question 34

Hoe kan het dat een man die voor PPI BBF heeft gehad ‘s nachts niet lekt, maar zodra hij opstaat wel.

Answer 34

’s nacht werkt de zwaartekracht niet in zijn nadeel

Question 35

Hoe kan het dat een man die voor PPI BBF heeft in de ochtend niet lekt maar in de loop van de middag wel

Answer 35

De geoefende bekkenbodemspieren vermoeien in de loop van de dag.

Question 36

Wat is gemaskeerde stress-incontinentie? Hoe kan het dat hierbij er geen urineverlies optreedt bij hoesten?

Answer 36

De cystocele (verzakking) werkt als een soort afsluitmechanisme en drukt de blaashals en urethra dicht (gemaskeerde stress-incontinentie).

Question 37

Stel dat een vrouw naast een cystocele ook een zwakke sfincter heeft maar geen last van urine-incontinentie.

Bij deze patiënt die klachten heeft van de verzakking (zwaar gevoel van onderen, gevoel alsof er iets uithangt) wordt vervolgens een operatie gedaan om de verzakking op te heffen.

Wat zou er vervolgens met haar continentie kunnen gebeuren?

Answer 37

Door het opheffen van de cystocele kan deze patiënt stress-incontinent worden(circa 25% kans).

Question 38

Waar wordt een prolapsoperatie van de vaginavoorwand met cystocele vaak mee gecombineerd en waarom?

Answer 38

Door het opheffen van de cystocele kan deze patiënt stress-incontinent worden(circa 25% kans).

Vaak wordt daarom de (prolaps)operatie voor een cystocele gecombineerd met een behandeling van de urethrale hypermobiliteit.

Question 39

Welke behandelingen worden gebruikt bij lichte to matige stressincontinentie?

Answer 39

Oestrogenen, bekkenfysiotherapie (biofeedback)

Question 40

Welke behandelingen worden gebruikt bij matige tot ernstige stressincontinentie?

Answer 40

Suspensieoperatie (TVT/TVTO, Burch procedure)
Fasciesling procedure voor ISD
Artificiele sfincter prothese (ISD)