Zagadnienia związane z pracą z dziećmi i młodzieżą Flashcards
Psycholog jako zawód zaufania publicznego
- pozyskiwanie prywatnych, intymnych informacji
- obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej
- kierowanie się zasadami etyki zawodowej
- posiadanie specjalistycznego wykształcenia
Literatura dotycząca etyki psychologa
- Konstytucja RP
- Kodeks Postępowania Cywilnego
- Kodeks Postępowania Karnego
- Ustawa o zdrowiu psychicznym
- RODO
- Konwencja Praw Dziecka
- Kodeks Etyczny Psychologa
Dylematy moralne (etyczne)
- zmuszają do wysiłku umysłowego, wprowadzenia konkluzji moralnych i dokonywania wyborów
- wywołują wewnętrzne konflikty (dysonanse poznawcze) co powoduje nieprzyjemne stany emocjonalne
- zderzenie się niezgodnych ze sobą zasad i reguł (ważenie kosztów, strat, zysków)
- Etyka jako kompas w działaniu moralnym
Bioetyka
- rekomendacje dotyczące rozwiązań organizacyjnych i prawnych, by ograbniczyć konflikty i cierpienie
- wskazania dotyczące postępowania w sytuacjacj dykenatów
Główne wartości relacji psycholog-klient
godność, autonomia, sprawiedliwe traktowanie
Rekomendacje etyczne
- Jeśli dwie wartości wchodzą ze sobą w konflikt, to należy je zaspokoić proporcjonalnie
- Jeśli nie jest możliwe znalezienie równowagi decyzję podejmuje osoba, której dylemat bezpośrednio dotyczy
- Psycholog pomaga w dyskursie, odsuwając jednocześnie swoje poglądy i przekonania
Normy absolutne
Takie, od których nie ma odstępstwa:
* zakaz wykorzystywania
* zakaz powodowania nieuzasadnionego cierpienia
Normy kontrowersyjne
Takie, które tworzą dylematy:
* dobroczynność
* autonomia
* sprawiedliwość
Granice norm kontrowersyjnych
- autonomia: zgoda na terapię, działania zagrażające, prawo do wiedzy
- dobroczynność: określenie kto jest klientem, ochrona własnego dobra, dostępność psychologa
- sprawiedliwość: np. dystrybucja pomocy
Konwencja praw dziecka: Artykuł 12
prawo do swobodnego wyrażania własnych poglądów we wszystkich sprawach dotyczących dziecka
Konwencja praw dziecka: Artykuł 16
- dziecko nie podlega arbitralnej/bezprawnej ingerencji w sferę życia prywatnego ani bezprawnym zamachom na jego honor i reputację
- dziecko ma prawo do ochrony prawnej przeciwko takim ingerencjom
Konwencja praw dziecka: Artykuł 24
podejmowanie niezbędnych kroków w celu rozwoju profilaktycznej opieki zdrowotnej i usług, poradnictwadla rodziców oraz wychowania w zakresie planowania rodziny
Zdolność do czynności prawnych
- 0-13: pełne ubezwłasnowolnienie, brak zdolności
- 13-18: ograniczone ubezwłasnowolnienie, ograniczona zdolność
- 18+: pełna zdolność
Zgoda: dowolność vs. przymus
- <16: nie moze wyrazić świadomej zgody
- 16-18: zgoda kumulatywna
w przypadku kolizji zgód rozstrzyga sąd rodzinny
Rodzaje zgód
- Zgoda pacjenta
- Zgoda zastępcza (substytucyjna)
-zgoda przedstawiciela ustawowego
-zgoda sądu opiekuńczego - Zgoda kumulatywna
Dylematy związane z bezpieczeństwem dziecka
- kontrola
- sprawdzanie (testy)
- umowy, kontrakty
Omer: ciągłe monitorowanie uniemożliwia usamodzielnienie się
Omer: cechy odpowiedniego nadzorowania
- otwarta uwaga na sygnały ostrzegawcze
- formy zabezpieczenia wynegocjowane z dzieckiem, np. aplikacja GPS + warunki, kiedy może być użyta
- rozpoznawanie narastającego napięcia
- pouszkiwanie osób, które mogą mieć wpływ na nastolatka
Dylematy autonomii w placówkach
- relacja grupa-jednostka (istotne jest dobro grupy)
- dziecko może nie wyrazić zgody na powrót do domu
- przeprowadzanie badań psychologicznych, testów na obecność narkotyków itp.
- prawo do intymności i tajemnicy korespondencji
- przymus bezpośredni
Przymus bezpośredni
- przetrzymanie
- przymusowe zastosowanie leków
- unieruchomienie
- izolacja
Przymus bezpośredni: przetrzymanie
doraźne, krótkotrwałe unieruchomienie z użyciem siły fizycznej
Przymus bezpośredni: przymusowe zastosowanie leków
doraźne lub przewidziane w planie postępowania leczniczego wprowadzenie leków do organizmu osoby bez jej zgody
Przymus bezpośredni: unieruchomienie
obezwładnienie osoby z użyciem pasów, uchwytów, prześcieradeł, kaftana bezpieczeństwa
Przymus bezpośredni: izolacja
umieszczenie osoby pojedynczno w zamkniętym i odpowiednio przystosowanym pomieszczeniu
Kiedy można zastosować przymus bezpośredni? Art. 18 Ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
wobec osoby z zaburzeniami psychicznymi lub chorej psychicznie
* gdy dopuszcza się zamachy na zdrowie swoje lub innej osoby
* gdy działa przeciw bezpieczeństwu powszechnemu
* gdy w sposób gwałtowny niszczy lub uszkadza przedmioty w otoczeniu
* gdy poważnie zakłóca lub uniemożliwia funkcjonowanie szpitala psychiatrycznego
* w celu zapobiegania samowolnego opuszczenia szpitala
Kto podejmuje decyzję o zastosowaniu przymusu bezpośredniego?
Lekarz (czasem pielęgniarka) - określa rodzaj środka przymusu oraz nadzoruje jego wykonanie
Przygotowanie do zastosowania przymusu bezpośredniego
- uprzedzenie osoby, wobez której środek ma być podjęty
- dobór środka możliwie najmniej uciążliwego
- odebranie przedmiotów, które mogą być niebezpieczne dla życia/zdrowia osoby lub innych
Ile może trwać przymus bezpośredni?
początkowo 4 godziny, może być przedłużany na kolejne 6-godzinne okresy; powinien trwać do ustania przyczyn jego zastosowania
Dylematy autonomii w szpitalu
- konsultacja psychiatryczna
- farmakoterapia
- hospitalizacja
- przymus bezpośredni
Dylematy autonomii w szkole
- skierowanie do psychologa za karę
- dyskrecja zwiazana z opieką psychologiczną
- przekazywanie wyników badań
- stygmatyzacja
