Kodeks etyczny psychoterapeuty Flashcards
Twórcy Kodeksu Zasad Etycznych
Sekcja Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychologicznego
W kodeksie etycznym zawarte są sugestie…
European Association of Psychotherapy
Preambuła
- szanowanie autonomii, godnosci i systemu wartości klienta, ochrona fundamentalnych praw człowieka
- cel działań psychoterapeuty: realizowanie dobra klienta
- poszerzanie wiedzy
- korzystanie z wiedzy tylko dla dobra klienta
- przestrzeganie zasad etyki kontaktów z klientami: odpowiedzialność, kompetencja, standardy moralne prawne, poufność, dobro klienta, zasad stosunków między specjalistami, wystąpień publicznych, technik diagnostycznych, badań
- Powszechna Deklaracja Praw Człowieka ONZ
Zasada 1: Odpowiedzialność
podczas świadczenia usług dba o utrzymanie najwyższych standardów zawodowych
* unika relacji, które ogą ograniczyć bezstronność
* wyjaśnia z góry wszystkie aspekty wspólnej pracy (kontrakt)
* zapobiega zafałszowaniu, wypaczeniu, niewłaściwemu wykorzystaniu uzyskanych informacji przez swoją instytucję
* przestrzega zasad zawodowych i etycznych swoich organizacji
* odpowiedzialnie wybiera tematy badań, wykorzystywane metody itp.
Zasada 2: Kompetencja
utrzymuje wysokie standardy w zakresie kompetencji zawodowych, używa rzetelnie tylko znanych metod
* stale uzupełnia wiedze
* kwalifikacje muszą spełniać standardy Polskiej Rady Psychoterapii
* obowiązek superwizji, kontynuacji szkoleń i dbania o rozwój osobisty
* jako nauczyciel/superwizor utrzymuje najwyższy poziom przekazywania wiedzy
* stosuje swoje postępowanie terapeutyczne uwzględniając kontekst różnic kulturowych itp.
* ma swiadomość, że osobiste problemy mogą wpływać na efektywność pracy
Zasada 3: Standardy moralne i prawne
moralne i etyczne standardy nie są jedynie sprawą osobistą, bo mogą wpływać na pracę - powinien być wrażliwy na normy społeczne i możliwy wpływ, jaki jego zachowanie moze wywierać na psychoterapeutów i klientów
* zachowuje się zgodne z zasadami kodeksów etycznych
* nie angażuje się w niehumanitarne, nielegalne, dyskryminujące praktyki
* unika zachowań, które mogą naruszać prawa człowieka, obywatela, zagwarantowane ustawowo
* jest świadomy, ze jego system wartości może wpływać na spoósb komunikowania się, dobór technik, sposób prezentacji badań
Zasada 4: Poufność
Szanowanie poufności informacji klientów, ujawnia je tylo za zgodą klienta (no chyba, że w nadzwyczajnych sytuacjach)
* informacje o klientach omawiane są tylko w celach zawodowych z osobami upoważnionymi
* przed publikacją należy otrzymać zgodę klienta lub zmienić dane osobowe
* obowiąze prowadzenia dokumentacji procesu terapii
* nieletni: zgoda rodziców na terapię
Zasada 5: Dobro klienta
Szanuje integralność oraz chroni dobro jednostek i grup, z którymi pracuje, informuje o celu prowadzenia działań i daje swobodę decyzji co do udziału w nich
* świadomość własnych potrzeb i swojego wpływu na innych (nie nadużywa zaufania)
* jeśli zgadza się przyjąć klienta na prośbę osób trzecich musi wyjaśnić charakter tej relacji wszystkim zainteresowanym
* kiedy wymagania instytucji wiążą się z naruszeniem zasad etycznych stara się wyjaśnić naturę konfliktu
* z góry ustala warunki kontraktu - cele, oczekiwania, częstość sesji, czas trwania terapii, warunki finansowe + nie zmienia ich w trakcie terapii
* kończy terapię, gdy:
-osiągnięto cel terapii
-klient nie korzysta z terapii lub jej kontynuacja przyniosłaby szkody
-klient o to prosi
* jak terapeuta musi przerwać lub zawiesić terapię z przyczyn losowych, zapewnia kontynuację terapii tylko tym, dla których jest niezbędna
Zasada 6: Stosunki między profesjonalistami
Współpracują z innymi w interesie klienta, uwzględniają ich kompetencje i szanują prawa oraz obowiązki
* uznają obszary kompetencji zawodów pokrewnych
* znają i uwzględniają tradycje i sposób pracy grup zawodowych, z którymi kooperują
* superwizorzy: ułatwiają profesjonalny rozwój i wzrost kompetencji
* nie wykorzystują relacji zawodowych/z klientem w celach seksualnych, nie czerpią z nich korzyści
* ma zwracać uwagę innym terapeutom jeśli łamią kodeks etyczny lub poinformować przewodniczących komisji etyki
* badania na terenie instytucji: uzyskanie stosownej zgody
Zasada 7: Wystąpienia publiczne
Cel: umożliwienie innym dokonania oceny i wyboru opartego o rzetelną informacje. Prezentują swoje kwalifikacje, rodzaj działalności, przynależność organizacyjną. W wystąpieniach posługują się rzetelną wiedzą
* reklama usług: nazwisko, stopień akademicki lub certyfikacja + data i rodzaj, przynależność do organizacji, adres, numer telefonu, godziny pracy, spis usług, cena, znajomość języków oraz warunki ubezpieczenia
* nie płacą dziennikarzom za rozsylanie swojej reklamy (chyba, że to płatna, oznaczona reklama)
* ogłoszenie kursów i szkoleń ma zawierać info o przekazywanej wiedzy
* nie występują w reklamach pt. “9/10 psychologów potwierdza, ze to działa”
* reklamują swoje usługi w celu wyrobienia przez społeczeństwo własnej opinii
* prostuja wypowiedzi innych osób ze środowiska, jeśli naruszają zasady kodeksu
* indywidualne usługi świadczone są wyłącznie w kontekście terapeutycznym. W przypadku, kiedy porada osobista jest udzielona za pomocą prelekcji lub pokazów, artykułów w gazetach lub czasopismach, programów radiowych lub telewizyjnych, poczty i innych środków komunikacji, psychoterapeuta korzysta z najbardziej aktualnej wiedzy i stara się w swoim wystąpieniu prezentować najwyższy poziom profesjonalizmu
Zasady ogólne
- poszanowanie praw i godności ludzkiej
- dbałość o dobro odbiorcy
- kompetencja
- odpowiedzialność
- uczciwość
- solidarność zawodowa
Prawa odbiorcy
- autonomia i podmiotowość
- prywatność i poufność
- wysokiej jakości działania psychologiczne
Prawa psychologa
- niezależność zawodowa
- zachowanie tajemnicy zawodowej
- odmowa wykonania czynności zawodowych
- ochrona i pomoc ze strony środowiska zawodowego
- obrona w razie zarzutów etyczno-zawodowych