Zaburzenia psychotyczne Flashcards
Czynniki genetyczne zachorowań na z. psychotyczne
- Dziedziczenie predyspozycji, czynnik ryzyka
- 10x większe ryzyko u rodzeństwa, 15x u dzieci osób chorych
- Im bliższe pokrewieństwo tym większe ryzyko jej wystąpienia
- Zmiany w genotypie
Zaburzenia schizoafektywne - wynik współchorobowości
Rezultat addytywnego działania genów oraz swoistej reakcji między genami a środowiskiem
* kojarzone z ryzykiem zaburzeń neurorozwojowych
* geny podatności na psychozę
* geny powiązane z „reaktywnością” na czynniki społeczne
Teoria neurorozwojowa
- Czynniki powodujące zmiany OUN we wczesnym rozwoju, komplikacje, nieprawidłowy rozwój mózgu
- Zmiany strukturalne i czynnościowe
- Neuroobrazowanie, teoria hipofrontalności - mniejsza objętość i słabsza aktywacja płatów czołowych i przedczołowych (lewostronnie)
- Mniejsze struktury układu limbicznego (hipokamp, ciało migdałowate)
- Rozhamowanie i nadaktywność półkuli lewej, tłumienie półkuli prawej
Czynniki biochemiczne
- Zaburzenia neurotransmisji w OUN: przekaźnictwa dopaminergicznego, serotoninergicznego, glutaminergicznego
- Nadaktywność dopaminergiczna a objawy pozytywne, hipofrontalność a objawy negatywne
Teoria uwrażliwienia
- Okoliczności przedchorobowe, hiperreaktywność na stres
- Czynniki modulujące: stresory, reakcje stresowe, proces wychowawczy, rozwój umiejętności
Koncepcje psychodynamiczne
- Psychoanaliza - zaburzenie funkcji ego, rozszczepienia self i obiektów na idealne i prześladowcze, tłumienie emocji, zaprzeczanie, przewaga agresywnych impulsów, nienawiść, lęk
Teorie rodzinne
- Koncepcja podwójnego wiązania: patologiczne wzorce komunikacji np. dziecko stale otrzymuje sprzeczne przekazy
Patogenne cechy systemu rodzinnego:
- dysfunkcjonalność, krytyka, brak miłości, akceptacji, więzi
- zacieranie granic w pełnieniu ról, ścisłe zależności, bezwzględna lojalność, sztywność reguł
- zakazywanie wyrażania “negatywnych” emocji wobec siebie, ukryte odczuwanie pustki izolacja, przeświadczenie o wrogim świecie zewnętrznym
Terapia przeciwpsychotyczna
- metody biologiczne (farmakoterapia, elektrowstrząsy, przezczaszkowa stymulacja magnetyczna)
- metody pozabiologiczne (psychoterapia, psychoedukacja, terapia rodzin)
Farmakoterapia
- Szybka interwencja - niekorzystny okres nieleczonej psychozy
- Podstawa: lek przeciwpsychotyczny (leczenie fazy ostrej, stabilizujące, podtrzymujące)
- Leki depot (przedłużone działanie), przeciwpsychotyczne (I neuroleptyki, II atypowe), uspokajające, normotymiczne, przeciwdepresyjne
- Cel: remisja i zapobiegane nawrotowi objawów (największa skuteczność)
są leki 1 i 2 generacji❗
- 1 generacja - układ dopanergiczny, skutki neurologiczne, objawy pozapiramidowe, parkinsonowskie
- 2 generacja - działają na wszystkie układy, skutki metaboliczne, np. tycie
- problem jest taki, że leki działają po kilku tygodniach, a skutki uboczne od razu
Oddziaływania psychologiczne
- Psychoterapia (poznawczo-behawioralna), psychoedukacja, terapia rodzin
- Terapia indywidualna, neuropsychologiczna (usprawnianie funkcji poznawczych), terapia podtrzymująca (wsparcie, rady)
- Treningi np. aktywnego udziału w leczeniu, rozpoznawania objawów choroby
- Cel: osłabianie objawów, poprawa funkcjonowania, wypracowanie korzystnej postawy chorego do choroby, wsparcie otoczenia
Podejście poznawczo-behawioralne
- Element edukacyjny, zmiana poznawcza
- Identyfikacja stresorów jako czynniki ryzyka nawrotu
- Praca nad indywidualnymi strategiami radzenia sobie, rozwiązywaniem problemów
- Modyfikacja urojeniowych przekonań oraz urojeniowych interpretacji halucynacji
- Uważność terapeuty - sesje nie powinny nadmiernie wzbudzać emocjonalnie
- Uzupełnienie farmakoterapii u pacjentów gotowych na krytyczne zaangażowanie się w refleksje nad fałszywymi przekonaniami
- musimy pacjenta nauczyć korzystania z dowodów słuszności, np.:
- proszę spróbować dotknąć, tego, co Pan widzi,
- proszę zrobić zdjęcie,
- czy Pana pies reaguje na osobę, którą Pan widzi?
