Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Chemia > Wykład 2- cukry > Flashcards

Wykład 2- cukry Flashcards

1
Q

Aldozy biologicznie ważne

A
  • aldehyd D-glicerynowy
  • D-erytroza
  • D-ryboza
  • D-ksyloza
  • D-glukoza
  • D-mannoza
  • D-galaktoza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Ketozy biologicznie ważne

A
  • dihydroksyaceton

- D-fruktoza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Lustrzane odbicia

A

Enancjomery

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Kiedy tworzą się stereoizomery?

A

Gdy dwa lub więcej węgli chiralnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Epimeria

A

Zjawisko występujące gdy dwa monosacharydy różnią się położeniem podstawników przy jednym atomie węgla (z wyjątkiem grupy karbonylowej)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

W wyniku utleniania grupy aldehydowej na C1 powstają…

A

kwasy aldonowe (np. kwas glukonowy)- przy C1 grupa karboksylowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jak powstają kwasy uronowe?

A

Przez zablokowanie grupy aldehydowej i utlenianiu grupy hydroksylowej na węglu C6- grupa COOH przy C6 (np. kwas glukuronowy)
!!!Kwasy te są istotnymi składnikami heteroglikanów!!!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jak powstają kwasy aldarowe?

A

W obecności silnego utleniacza- grupa karboksylowa przy C1 i C6 (np. kwas D-glukarowy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Redukcja monosacharydów przy C1 prowadzi do otrzymania…

A

alkoholi (alditoli)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Słodziki niezawierające cukru, będące alditolami

A

Sorbitol, ksylitol, mannitol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Rybitol

A

składnik FAD, FMN

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Glicerol, mioinozytol

A

składnik lipidów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Aminocukry

A
  • powstają w wyniku transaminacji monosacharydów, w której donorem grupy aminowej jest glutamina
  • większość jest acetylowana
  • aktywnym donorem grup acetylowych jest acetylo-CoA
  • występują w oligosacharydowych jednostkach glikoprotein i w strukturach glikozaminoglikanów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Deoxy cukry

A
  • pochodne monosacharydów, w których jedna lub więcej grup -OH zastąpionych wodorem
  • 2-deoxy ryboza jest składnikiem DNA
  • powszechne występowanie w glikoproteinach
  • 6-deoxyheksozy- L-rammnoza i L-fukoza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

L-fukoza

A

Wchodzi w skład oligosacharydów różnicujących grupy krwi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

L-rammoza

A

Składnik quabainy, silnie toksycznego glikozydu nasercowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Fosforanowe pochodne cukrów

A
  • występują na wielu szlakach metabolicznych

- rybulozo-5P jest składnikiem wielu koenzymów (ATP, GTP, CTP, UTP)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Sedoheptulozo-7P

A

Powstaje w cyklu pentozofosforanowym

zdjęcie!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Kwas N-acetyloneuraminowy (NeuNAc, NANA)

A
  • powstaje z N-acetylomannozoaminy i pirogronianu

- istotny składnik wielu glikoprotein i lipidów zwanych gangliozydami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Kwas 5-N-acetyloneuraminowy (Neu5Ac)

A

=kwas sialowy

  • ma znaczący wpływ na konformację, rozpuszczalność, lepkość oraz ładunek glikoprotein
  • ujemny ładunek grup karboksylowych jest odpowiedzialny za oddziaływania między komórkami, wiązanie wody, cząsteczek o dodatnim ładunku
  • występuje w strukturach O- i N-glikanów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Kwas N-acetylomuraminowy

A
  • zbudowany z N-acetylo-D-glukozoaminy i połączony wiązaniem estrowym z kwasem mlekowym
  • jest głównym składnikiem ścian komórkowych bakterii
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Polisacharydy- podział

A

-homopolisacharydy
-heteropolisacharydy
W zależności od rodzaju elementów monosacharydowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Homoglikany

A

-dzielą się na: zapasowe (skrobia, glikogen) i strukturalne (celuloza, chityna)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Skrobia

A
  • amyloza+amylopektyna

- magazynowanie glukozy w postaci skrobi znacznie zmniejsza duże wewnątrzkomórkowe ciśnienie osmotyczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Amyloza

A

-nierozgałęziony polimer zawierający od 100-1000 jednostek glukozy połączonych wiązaniem glikozydowym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Amylopektyna

A
  • zawiera do 10^6 reszt glukozy

- rozgałęziona wersja amylozy (co 24-30 reszt)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Trawienie skrobi- przez co?

A

W ślinie- alfa-amylaza (endoglikozydaza), która losowo hydrolizuje wiązania L (1–>4) glikozydowe z wyjątkiem najbardziej zewnętrznych i tych blisko rozgałęzień.

28
Q

B-amylaza

A

Uwalnia maltozę zaczynając od wolnego nieredukującego końca amylopektyny

29
Q

Trawienie skrobi- gdzie?

A

1) jama ustna
2) jelito cienkie- alfa-amylaza trzustki
!!!W żołądku amylaza inaktywowana przez niskie pH!!!

30
Q

Glikogen

A
  • przede wszystkich w mięśniach szkieletowych (2%) i wątrobie (10%)
  • przypomina amylopektynę, ale jest bardziej rozgałęziony (co 8-12 reszt)
  • posiada dużo nieredukujących końców, co pozwala na szybką mobilizację glukozy
31
Q

Celuloza

A
  • liniowy polimer zbudowany z reszt glikozy połączonych wiązaniem B(1–>4)
  • wiązanie B w celulozie=sztywna struktura, rozciągnięta konformacja, każda glukoza przesunięta w stosunku do drugiej o 180 stopni.
32
Q

Celuloza

A
  • liniowy polimer zbudowany z reszt glikozy połączonych wiązaniem B(1–>4)
  • wiązanie B w celulozie=sztywna struktura, rozciągnięta konformacja, każda glukoza przesunięta w stosunku do drugiej o 180 stopni.
33
Q

Chityna

A
  • homopolimer złożony z N-acetyloglukozoamin (GlcNAc) połączonych wiązaniem β (1→4).
  • każda reszta GlcNAc jest obrócona o 180 stopni w stosunku do sąsiedniej
  • reszty GlcNAc tworzą wiązania wodorowe między sobą, tworząc fibryle o dużej wytrzymałości
  • jest głównym składnikiem zewnętrznych szkieletów stawonogów i mięczaków
34
Q

Glikozaminoglikany (GAG)

A

-nierozgałęzione heteroglikany złożone z jednostek dwucukrowych
-nazwa oznacza, że w skład jednostki disacharydowej wchodzi aminocukier GlcNAc (N-acetyloglukozoamina) lub GalNAc (N-acetylogalaktozoamina), a drugim składnikiem jest kwas uronowy
-grupy hydroksylowe i aminowe mogą być sulfonowane lub/i acetylowane
-obecność grup sulfonowych i
karboksylowych powoduje, że mają one charakter polianionów

35
Q

GAGs- przykłady

A
  • kwas hialuronowy
  • siarczan dermatanu
  • siarczan chondroityny
  • heparyna
  • siarczan heparanu
  • siarczan keratanu
36
Q

Kwas hialuronowy

A
  • kwas β-D-glukuronowy połączony wiązaniem β-1,3-glikozydowym z β -D-N-acetyloglukozoaminą
  • nie wiąże się kowalencyjnie z białkiem
  • składnik substancji podstawowej, płynu maziowego,
  • zawiera 250-25 000 jednostek,
  • anionowy charakter, wiąże kationy K+, Na+, Ca2+, wysoce uwodniony,
  • sztywne cząsteczki, absorbuje szok biologiczny, płyn smarujący,
  • degradowany przez hialuronidazę.
37
Q

Heparyna

A
  • w disacharydowej jednostce heparyny siarczan kwasu L-iduronowego jest połączony wiązaniem O-glikozydowym z N-siarczanem-6-O-siarczanem-D- glukozoaminy.
  • najbardziej ujemnie naładowany polielektrolit,
  • nie występuje w tkance łącznej lecz wewnątrzkomórkowo,
  • zapobiega krzepnięciu krwi.
38
Q

4-Siarczan chondroityny i 6-siarczan chondroityny

A

-składnik chrząstek, tkanki łącznej.

39
Q

Siarczan dermatanu

A

-obecny w skórze, zawiera kwas iduronowy.

40
Q

Siarczan keratanu

A

-najbardziej heterogenny GAG, zawiera także małe ilości fukozy, mannozy, N-acetyloglukozaminy i kwasu sialowego

41
Q

Glikozaminoglikany szkliwa

A
  • 4-siarczan chondroityny
  • 6-siarczan chondroityny
  • Siarczan dermatanu
  • Siarczan keratanu
42
Q

“GAG” miazgi

A
  • Glikogen
  • Kwas hialuronowy
  • 4- i 6-siarczan chondroityny
  • Siarczan dermatanu
43
Q

Proteoglikany

A
  • wielkocząsteczkowe składniki macierzy pozakomórkowej -złożone z rdzeni białkowych połączonych z łańcuchami glikozoaminoglikanów (GAGs)
  • trisacharyd- wiązanie GAGs z białkami
  • białko proteoglikanu jest bogate w reszty seryny i treoniny, co pozwala na wielokrotne wiązanie jednostek trisacharydowych
44
Q

Utworzone łańcuchy łączą się z rdzeniem przez…

A

trisacharyd Galβ1-3Galβ1-4Xyl

45
Q

Agregaty tworzone przez proteoglikany

A

GAGs tworzą strukturę molekularną nazywaną podjednostką (monomerem), w której rdzeń stanowi białko a liczne GAG wiążące się prostopadle z rdzeniem, dają postać wyglądem zbliżoną do szczotki od butelek

46
Q

Proteoglikany

A
  • wielkocząsteczkowe składniki macierzy pozakomórkowej złożone z rdzeni białkowych połączonych z łańcuchami glikozoaminoglikanów (GAGs)
  • trisacharyd- wiązanie GAGs z białkami
  • białko proteoglikanu jest bogate w reszty seryny i treoniny, co pozwala na wielokrotne wiązanie jednostek trisacharydowych
47
Q

Funkcje proteoglikanów

A

-są składnikiem macierzy pozakomórkowej
-oddziałują z białkami adhezyjnymi takimi jak np. lamina
-wiążą polikationy i kationy. Dzięki temu dochodzi do
hydratacji tkanki łącznej i nadania jej odpowiedniego napięcia
-posiadają właściwości żelujące dzięki czemu “jak sita”
wyłapują cząsteczki
-w kłębuszkach nerkowych modulują właściwości filtrujące
poprzez wyłapywanie kationów

48
Q

Funkcje proteoglikanów cd

A
  • jako białka niekolagenowe tworzą strukturę kości (biglikan, dekorin)
  • wpływają na ściśliwość chrząstki (agrekan)
  • mogą występować również wewnątrz komórki
  • specyficznie oddziałują z kolagenami i elastyną
49
Q

Funkcje proteoglikanów

A

-są składnikiem macierzy pozakomórkowej
-oddziałują z białkami adhezyjnymi takimi jak np. lamina
-wiążą polikationy i kationy. Dzięki temu dochodzi do
hydratacji tkanki łącznej i nadania jej odpowiedniego napięcia
-posiadają właściwości żelujące dzięki czemu “jak sita”
wyłapują cząsteczki
-w kłębuszkach nerkowych modulują właściwości filtrujące poprzez wyłapywanie kationów

50
Q

Funkcje proteoglikanów cd

A
  • jako białka niekolagenowe tworzą strukturę kości (biglikan, dekorin)
  • wpływają na ściśliwość chrząstki (agrekan)
  • mogą występować również wewnątrz komórki
  • specyficznie oddziałują z kolagenami i elastyną
51
Q

Glikoproteiny

A
  • zawierają kowalencyjnie przyłączone oligosacharydy (są to białka glikozylowane)
  • stanowią różnorodną grupę białek obejmujących: enzymy, hormony, białka strukturalne i transportowe
  • O-wiązanie lub N-wiązanie w glikoproteinach
  • łańcuch oligosacharydowy może zawierać różne cukry: L-Fukoza, D-galaktoza, D-glukoza, D-mannoza, ksyloza, Heksozaminy: GalNAc, GlcNAc, kwas sjalowy
  • wiązanie alfa i beta
  • łańcuch do 4 rozgałęzień
52
Q

Glikoproteiny- rola

A
  1. Modulują własności fizykochemiczne
  2. Wpływają na proteolityczną obróbkę białek prekursorowych do
    mniejszych cząstek
  3. Wykazują aktywność biologiczną.
  4. Wpływają na proces wbudowywania do błon,
    wewnątrzkomórkową migrację, przepuszczalność i wydzielanie
  5. Rozwój embrionalny i różnicowanie
  6. Umiejscowienie się przerzutów nowotworowych
53
Q

Czym determinowana jest grupa krwi?

A

składem oligosacharydów związanych z białkiem błonowym czerwonych krwinek (determinanty antygenowe)

54
Q

Czym różnią się antygeny A i B od 0

A

Jednym monocukrem (przyłączonym wiązaniem α-1→3):

  • N-acetylogalaktozoaminą (dla A)
  • galaktozą (dla B)
55
Q

Do jakiej grupy należą antygeny determinujące grupy krwi?

A

do glikoprotein i glikolipidów

56
Q

Peptydoglikany

A

Wiele ścian bakterii G (+) i G (-) zbudowanych jest z kowalencyjnie połączonych polisacharydów łańcucha polipeptydowego.
Część polisacharydową stanowi liniowe połączenie β 1→4 N-acetyloglukozoaminy (NAG) i kwasu N-acetylomura- minowego (NAM).

57
Q

Ściana komórkowa bakterii gram-dodatnich

A
  • pojedyncza warstwa i szeroka (gruba) zewnętrzna warstwa peptydoglikanu
  • pentaglicynowy mostek wiążący tetrapeptydy
  • Zawierapolialkoholezwanekwasamitejchojowymi
  • niektóre są związane kowalencyjnie z lipidami, tworząc lipotejchojowe kwasy, które zakotwiczają peptydoglikany do błony komórkowej
58
Q

Ściana komórkowa bakterii gram-ujemnych

A
  • dwie warstwy z cienką warstwą peptydoglikanu pomiędzy-

- bezpośrednie wiązanie amidowe pomiędzy tetrapeptydamie

59
Q

Kwasy tejchojowe

A
  • są polimerami glicerolu lub rybitolu (połączonych wiązaniami fosfodiestrowymi) z GlcNAc i łańcuchem bocznym D-Ala
  • występują w ścianie komórkowej bakterii Gram dodatnich, takich jak Staphylococci, Streptococci, Bacillus,
  • nie wykryto w bakteriach Gram ujemnych
60
Q

Próchnica

A

Węglowodany (cukry) + bakterie ( gł. paciorkowce, obecne w kamieniu nazębnym) + kwasy (powstające w jamie ustnej podczas jedzenia) = demineralizacja, czyli próchnica

!!!S. mutants jest Gram (+) anaerobową bakterią
odpowiedzialną za powstawanie próchnicy.
• Bakteria ta przekształca sacharozę w kwas mlekowy,
który jest czynnikiem powodującym próchnicę.
• W wyniku tego pH płytki obniża się z 6.8 do 5.0 lub poniżej i kwas mlekowy rozpuszcza szkliwo.!!!

61
Q

Jak bakterie płytki nazębnej reagują na zwiększoną ilość cukrów?

A
  • przyspieszeniem metabolizmu,
  • skróceniem szlaków metabolicznych – metabolizm cukrów jest ograniczony tylko do glikolizy i wytworzenia kwasu mlekowego (co prowadzi do zakwaszenia płytki i demineralizacji twardych tkanek zęba),
  • polimeryzacją cukrów i ich zmagazynowaniem poza komórką (tak powstaje lepki, nierozpuszczalny polimer glukozy mutan, który stanowi główny element spajający płytkę nazębną)
62
Q

Paciorkowce odpowiedzialne za próchnicę

A

Streptococcus mutans i Streptococcus sobrinus
!!!wykorzystując sacharozę wytwarzają rozpuszczalne i nierozpuszczalne w wodzie zewnątrzkomórkowe wielocukry zwane glukanami (dekstran i mutan) budujące szkielet płytki nazębnej!!!

63
Q

Glikany

A

Są pozakomórkowymi polimerami glukozy produkowanymi przez bakterie-

64
Q

Polimer glukanu zawierający wiązania α-1,6 i α-1,3

A

Polimer ten nosi nazwę MUTAN (od bakterii) i powstaje z sacharozy w reakcji katalizowanej przez pozakomórkową glukozylotransferazę

• Sacharoza + mutann → mutann+ 1 + fruktoza

65
Q

Co właściwie jest przyczyną właściwą próchnicy?

A

Wiązania α-1,3 są nierozpuszczalne i powodują kolonizację bakterii na szkliwie i właśnie te związki odpowiadają za powstanie próchnicy, a nie glukany zawierające wiązania α-1,6 , które są rozpuszczalne

Chemia (7 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions