wykład 1 - literatura + wykład

Question 1

Jak badacze radzą sobie z problemami z definiowaniem wychowania?

Answer 1

1. uogólnienie pojęcia wychowania - uszeregowanie pojęć związanych z wychowaniem od najbardziej ogólnego do bardziej szczegółowego - od edukacji jako najbardziej niejednorodnego, przez kształcenie i wychowanie, do nauczania i uczenia się jako najbardziej szczegółowych
2. redukcja składników definicji pojęcia wychowania - sformułowanie definicji minimalnej wychowania bazującej na najczęstszym użyciu definicji przez badaczy i praktyków

Question 2

Jakie cechy wyodrębniają podejście psychologii wychowania od innych nauk pedagogicznych wg Guryckiej

Answer 2

1. traktowanie wychowania jako jednego z czynników rozwojowych
2. sprowadzanie pojmowania wychowania do bardziej prostych zjawisk i mechanizmów, niż czynią to pedagodzy
3. niepodejmowanie normatywnej oceny realizowanych celów

Question 3

Jakie są konsekwencje związane z kłopotami ze specyfiką psychologii wychowawczej?

Answer 3

• brak możliwości budowy właściwej dla psychologii teorii wychowania
• brak możliwości określenia metody właściwej dla psychologii wychowania
• “odchodzenie” psychologów od psychologii wychowania poprzez pracę w innych katedrach tematycznych lub publikowanie w czasopismach pedagogicznych, nie psychologicznych

Question 4

Przedmiot badań psychologii wychowania

Answer 4

obserwowalne zmiany i różnice indywidualne zachodzące w efekcie oddziaływań wychowawczych.

Question 5

Cel badań psychologii wychowania

Answer 5

poznanie możliwości wpływania na zachowanie i rozwój ludzi w określonych warunkach praktyki wychowawczej,

Question 6

x

Answer 6

x

Question 7

3 podstawowe zadania wiedzy na temat wychowania

Answer 7

1. stymulowanie (aktywizowanie) zmian korzystnych dla życia i rozwoju
2. profilaktykę (zapobieganie) powstawania zmian niekorzystnych
3. korekcję (naprawianie) zmian niekorzystnych

Question 8

Pionierzy psychologii edukacji

Answer 8

• William James (1842-1910)
• John Dewey (1859-1952)
• Edward L. Thorndike (1874-1949)
• pionierzy badań etnicznych - Mamie Phipps Clark (1917-1983) i Kenneth Clark (1914-2005)

Question 9

Podstawowe teorie i koncepcje w psychologii edukacji

Answer 9

• behawioryzm
• teorie społeczne i poznawczo-społeczne
• konstruktywizm
• podejście psychodynamiczne, humanistyczne i społeczno-kulturowe

Question 10

Behawioryzm w psychologii edukacji

Answer 10

Stosowana Analiza Zachowania w edukacji i wychowaniu

• Dzieci zachowują się w określony sposób, ponieważ w przeszłości ten sposób zachowania okazał się korzystny
  
  • skoro niepożądane zachowania są wyuczone, to można ich oduczyć
  • nacisk na środowiskowe umiejscowienie przyczyn zachowania, a zatem konieczność uwzględniania środowiska w modyfikacji zachowania
• Kształtowanie zachowań przez wzmocnienia

Wpływ na terminologię w problematyce pamięci i uczenia się

Question 11

teorie społeczne i poznawczo-społeczne w edukacji

Answer 11

• środowisko
• czynniki wewnętrzne (przekonania, oczekiwania, motywacja, cele, wartości, emocje itp.)
• zachowanie
  są wzajemnie ze sobą powiązane

Question 12

Konstruktywizm w psychologii edukacji

Answer 12

• Struktura poznawcza i jej zmiany dzięki procesom regulacyjnym
• Zaburzenie równowagi jako czynnik rozwoju
• Oddziaływania wychowawcze i edukacyjne stymulują proces rozwoju

Question 13

x

Answer 13

x

Question 14

Wychowanie w podejściu psychodynamicznym

Answer 14

• popędy
• środowisko
• osobowość
• kryzysy:
  
  • jednostka - otoczenie społeczne
  • zasada epigenezy

Question 15

Wychowanie w koncepcjach społeczno-kulturowych

Answer 15

• aktualna struktura umysłowa - stan rozwoju I
  
  • oddziaływania wychowawczo-edukacyjne 1
• poszerzenie zakresu struktury umysłu
  
  • oddziaływania wychowawczo-edukacyjne 2
• dalsze poszerzanie zakresu struktury umysłu
  
  • oddziaływania wychowawczo-edukacyjne 3
• nowa struktura umysłowa - stan rozwoju II

Question 16

Wychowanie w koncepcjach humanistycznych

Answer 16

• wychowanie jako wspomaganie potencjału
• zapewnienie warunków do zaspokajania potrzeb

Question 17

Wymień metody badawcze w psychologii edukacji

Answer 17

badania opisowe
obserwacja
inne metody opisowe
badania korelacyjne
badania eksperymentalne
badania ewaluacyjne

Question 18

badania opisowe w edukacji

Answer 18

cel: obserwacja i rejestracja zachowania
dostarczają informacji na temat występowania określonych zachowań i postaw
ograniczenie: nie dostarczają informacji na temat przyczyn występowania danego zjawiska

Question 19

obserwacja jako metoda badawcza w psychologii edukacji

Answer 19

laboratoryjna
w naturalnym środowisku
uczestnicząca

Question 20

inne metody opisowe w psychologii edukacji

Answer 20

wywiady i kwestionariusze
testy
badania psychofizjologiczne
case studies
badania etnograficzne
grupy focusowe
dzienniki

Question 21

badania korelacyjne w psychologii edukacji

Answer 21

związek między zmiennymi - im silniejsza korelacja między dwoma zdarzeniami, tym większa możliwość skutecznego przewidywania wystąpienia jednego z nich na podstawie drugiego, np. Im bardziej permisywny sposób nauczania tym niższy poziom samokontroli uczniów ALE: permisywny sposób nauczania nie jest przyczyną obniżenia poziomu samokontroli uczniów

Question 22

badania eksperymentalne w psychologii edukacji

Answer 22

uczestnicy losowo dobrani do grup badawczych
podział na grupę eksperymentalną i kontrolną

Question 23

badania ewaluacyjne w edukacji

Answer 23

1. badania skuteczności określonych programów kształcenia
2. badania dotyczące weryfikacji i oceniania efektów uczenia się
   a. sprawdzające
   b. różnicujące

Question 24

zakres psychologii edukacji

Answer 24

uczeń
proces uczenia się
strategie uczenia się
sytuacja uczenia się
nauczyciel
treść nauczania
sposób nauczania
sytuacja nauczania
ewaluacja efektów

Question 25

Cel psychologii edukacji

Answer 25

Przedstawienie zbioru faktów i metod, które można wykorzystać w rozwiązywaniu problemów dydaktycznych.
Rozwijanie postawy naukowej opartej na rozwiązywaniu problemów.
Wykorzystywanie wiedzy psychologicznej w rozwiązywaniu problemów wychowawczych i edukacyjnych.

Question 26

Kluczowe obszary badań

Answer 26

1. Procesy poznawcze (funkcje wykonawcze, uczenie się i nauczanie)
2. Procesy emocjonalno-społeczne (emocje i motywacja, system wartości, samoregulacja i adaptacja)
3. Różnice indywidualne (zdolności, kompetencje, osobowość)
4. Uwarunkowania rozwoju i wychowania (biologiczne podstawy nauczania i wychowania, środowiskowe uwarunkowania rozwoju i wychowania)