wojna domowa i król "piast" Flashcards

1
Q

Jakie były ogólne problemy nękające Rzeczpospolitą po potopie?

A

👉nieudolność władzy wykonawczej
👉niedołężność administracji
👉powszechne lekceważenie prawa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Jakie potrzeby pojawiły się w kontekście możliwych zmian w państwie po potopie?

A

👉ogarnięcie jakiejś autonomii dla Kozaków
👉modyfikacja ustroju

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Czym zaczęła charakteryzować się szlachta średnia w obliczu zakończenia Potopu? Dlaczego?

A

👉zniszczenie jej majątków i bogactwa
👉utrata rola w państwie na rzecz magnaterii
👉egoizm stanowy i lekceważenie interesów państwa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Czym zaczęła charakteryzować się magnateria w obliczu zakończenia Potopu? Dlaczego?

A

👉przejęcie roli hegemona w państwie od szlachty średniej
👉brak poczucia odpowiedzialności za państwo
👉podział na liczne frakcje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Czym zaczął się charakteryzować król i jego urząd w obliczu zakończenia Potopu? Dlaczego?

A

👉osłabnięcie autorytetu królewskiego
👉skonfliktowanie z opozycją magnacką

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jakie wydarzenie okazało się szczególnie niebezpieczne dla przyszłego ustroju państwa?

A

zastosowanie zasady Liberum Veto przez👤Władysława Sicińskiego w 1652📅 z polecenia Radziwiłłów i coraz większa częstotliwość tego pod koniec XVII wieku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Czym charakteryzowały się reformy Jana Kazimierza Wazy? Kto był ich twarzą?

A

👤królowa Ludwika Maria Gonzaga
👉łączenie interesów kraju z interesami własnej dynastii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jakie reformy chciał przeprowadzić JKW?

A

👉przekształcenie RONu w państwo trojga narodów
👉ograniczenie liberum veto
👉uchwalanie uchwał większością a nie jednomyślnością

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Kto popierał a kto był przeciwny planom reform króla? Dlaczego przeciw?

A

👥senatorowie👉za
👥posłowie👉przeciw
uznano, że to prób

➡️wprowadzenia w państwie absolutyzmu na wzór francuski a demokracja szlachecka się sprawdza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jak zmieniła się polityka zagraniczna Jana Kazimierza? Kto był twarzą tej zmiany?

A

Habsburgowie➡️orientacja profrancuska
👤królowa Ludwika Maria Gonzaga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Jakie plany miał JK wobec elekcji swojego następcy?

A

dążył do przeprowadzenia elekcji vivente rege księcia z rodu Kondeuszów👉utrwalenie sojuszu z Francją i uniknięcie sraki związanej ze zmianą władcy i elekcją

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Kto stał się twarzą obozu przeciwnego reformom JK?

A

👤Jerzy Sebastian Lubomirski

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Co okazało się szczególne zgubne dla JK w kwestii reformy parlamentu?

A

powiązanie tejże reformy z planami elekcji Kondeusza👉klęska obu reform

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Jak zorganizowała się opozycja antykrólewska?

A

zawiązano tzw. 👥Związek Święcony złożony z licznych konfederacji wojskowych👉przeciwdziałanie planom JK na wprowadzenie absolutyzmu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Jak zakończył się konflikt króla ze Związkiem Święconym? Co chciał zrobić król później?

A

król wyrzekł się planów na elekcję vivente rege👉dążenie do pozbycia się swojego najpoważniejszego wroga,👤Jerzego Sebastiana Lubomirskiego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Jakie kroki podjął król wobec Jerzego Sebastiana Lubomirskiego? Jaka była reakcja szlachty i Lubomirskiego na to?

A

na sądzie skazano go na infamię👉spora część szlachty stanęła po stronie Lubomirskiego, który powrócił do kraju i zdecydował się na zbrojny rokosz przeciw władcy

17
Q

Jak potoczyła się wojna domowa w kraju po rokoszu Lubomirskiego? Kiedy miała miejsce?

A

📅1666
rokoszanie rozbili siły królewskie w⚔️bitwie pod Mątwami

18
Q

Jak zakończył się rokosz Lubomirskiego?

A

ogrom strat w bitwie pod Mątwami zmusił obie strony do pertraktacji
👉amnestia
rokoszan
👉wyrzeczenie się przez króla planów elekcji vivente rege

19
Q

Jakie były długofalowe efekty rokoszu Lubomirskiego?

A

👉upadek autorytetu władcy
👉przymus porzucenia reform przez króla
👉walki fakcji magnackich

20
Q

Jak zakończyły się rządy Jana Kazimierza?

A

abdykował po śmierci swojej żony,👤Ludwiki Marii Gonzagi w 1667📅
👉sama abdykacja miała miejsce w 1668📅

21
Q

Jakie nastroje dominowały wśród szlachty podczas elekcji nowego władcy po abdykacji Jana Kazimierza?

A

👉niechęć do cudzoziemców
👉popularność koncepcji króla “Piasta”, czyli jakiegoś polskiego szlachcica

22
Q

Kto zyskał największą popularność jako kandydat na króla “Piasta” po abdykacji JK? Dlaczego?

A

👤Michał Korybut Wiśniowiecki
👉brak związków z żadną fakcją
👉syn Jaremy Wiśniowieckiego

23
Q

Kiedy odbyła się koronacja i elekcja MKW?

A

📅1669

24
Q

Jaka grupa stanęła w opozycji wobec nowego króla? Kto jej przewodził i jak się nazywała? Czemu szczególnie byli przeciwni?

A

👥Malkontenci czyli magnateria ze stronnictwa profrancuskiego
👤hetman Jan Sobieski
👉koronacja👤królowej Eleonory Habsburżanki

25
Q

Jaka warstwa popierała króla i jakie działania był gotów podjąć nowy władca wobec magnaterii? Jak nazywano zwolenników króla?

A

👥poparcie szlachty średniej
👥regaliści
👉król był gotów zwołać pospolite ruszenie przeciwko magnaterii

26
Q

Jakie problemy nękały Rzeczpospolitą w momencie wyboru MKW na króla?

A

nowe powstanie kozackie pod dowództwem👤Piotra Doroszenki, który dążył do wejścia w protekcję turecką i tatarską👉groźba wojny z imperium osmańskim

27
Q

Kiedy wybuchła wojna z Turcją po wyborze MKW? Jak przebiegała?

A

📅1672
wspólny atak Turków, Tatarów i Kozaków i zdobycie największej polskiej twierdzy na Ukrainie,📌Kamieńca Podolskiego

28
Q

Jak zakończyła się wojna z Turcją z 1672?

A

➡️wielką klęską Polaków
📜Pokój w Buczaczu 1672📅
👉Polska oddaje Turcji całe📌Podole i 📌południową Kijowszczyznę
👉Płacenie sułtanowi tureckiemu haraczu, co robiło z niego lennika imperium osmańskiego

29
Q

Jak wyglądała sytuacja wewnątrz magnaterii podczas wojny z Turkami? Jak załagodzono spory?

A

cały czas zaostrzały się spory między fakcjami, które paraliżowały kraj i administrację
👉spory załagodzono dopiero po podpisaniu haniebnego traktatu w Buczaczu