cesarstwo rzymskie (od hadriana)

Question 1

Kto i kiedy zawiązał II triumwirat?

Answer 1

📆43rpne
👤Marek Antoniusz, Lepidus, Oktawian

Question 2

Kim był Marek Antoniusz?

Answer 2

wybitnym wojskowym i jednym z najbliższych współpracowników Cezara

Question 3

Kim był Lepidus?

Answer 3

wybitnym administratorem cywilnym i jednym z najbliższych współpracowników Cezara

Question 4

Czym były proskrypcje rzymskie i kiedy zostały ogłoszone?

Answer 4

📆43rpne
- pozbawienie praw obywatelskich przez triumwirów wielu wybitnych członków rodów patrycjuszowskich (w tym m.in. Cycerona) w celu przejęcia ich majątków w celu prowadzenia dalszej walki z Markiem Brutusem i jego wspólnikami

Question 5

Jak zakończył się konflikt triumwirów z zabójcami Cezara?

Answer 5

w bitwie pod Filippi w 42rpne

Question 6

Kiedy i w jaki sposób rozpoczął się konflikt między triumwirami?

Answer 6

📆36rpne
- Oktawian przeciągnął wojska Lepidusa na swoją stronę oraz rozpoczyna walki z przebywającym w Egipcie Markiem Antoniuszem

Question 7

Jak zakończyła się rywalizacja między Markiem Antoniuszem a Oktawianem?

Answer 7

w bitwie pod Akcjum (📆31rpne) po której Marek Antoniusz i Kleopatra VI popełniają samobójstwo

Question 8

Władzę jakich urzędów miał Oktawian po pokonaniu opozycjonistów pod Akcjum?

Answer 8

• konsul
• cenzor
• trybun ludowy
• najwyższy kapłan

Question 9

Co oznacza termin princeps?

Answer 9

łac. ‘pierwszy w senacie’ ▶️ Oktawian osobiście sporządzał listy senatorów i umieszczał siebie zawsze na jej początku

Question 10

Jakie zmiany polityczno-społeczne nastąpiły za Oktawiana?

Answer 10

• utrata znaczenia konsula
• senat ma 600 senatorów
• Ekwici zyskują na znaczeniu
• plebs jest ostro jebany

Question 11

Jakie reformy przeprowadził Oktawian?

Answer 11

• utworzył gwardię cesarską (Pretorianów)
• podział prowincji na senackie (bezpieczne) i cesarskie (zagrożone)
• utworzył kohorty miejskie (policję)

Question 12

Co opisuje termin komedia republiki?

Answer 12

obojętność społeczeństwa na ideały republikańskie i zmęczenie wojnami oraz niechęć do monarchii umożliwiają Oktawianowi przejęcie władzy absolutnej z fasadową formą republiki

Question 13

Co wydarzyło się w 27rpne?

Answer 13

Oktawian ogłosił zrzeczenie się władzy w celu przywrócenia Republiki, ale senatorowie poprosili go aby pozostał na czele państwa ▶️ senat przyznaje mu tytuł Augustus

Question 14

Kiedy panowała dynastia julijsko-klaudyjska?

Answer 14

-27 ▶️ +68

Question 15

Kto należał do dynastii julijsko-klaudyjskiej?

Answer 15

1. Tyberiusz
2. Kaligula
3. Klaudiusz
4. Neron

Question 16

Co opisywał termin pax romana?

Answer 16

łac. ‘pokój rzymski’ ▶️ pokój wewnątrz imperium (no nie do końca bo uzurpatorzy się zdarzali)

Question 17

Gdzie toczyły się wojny graniczne Rzymu?

Answer 17

nad Dunajem i Renem

Question 18

Jakie wydarzenia ustabilizowało granicę Rzymu na Renie?

Answer 18

bitwa w Lesie Teutoburskim (📆9rne), w wyniku której Rzymianie utracili 3 legiony

Question 19

Jaki władca doprowadził do podboju Brytanii? Czym charakteryzowały się jego rządy?

Answer 19

👤Klaudiusz
- skrajny ekspansjonizm

Question 20

Co wydarzyło się po śmierci Nerona? Kiedy ona nastąpiła?

Answer 20

Rok czterech cesarzy (📆69) po śmierci Nerona (📆68)

Question 21

Kto został cesarzem po roku czterech cesarzy? Jaką dynastię założył?

Answer 21

👤Wespazjan
- dynastia flawijska

Question 22

Kto przejął władzę po dynastii Flawiuszy? Co zrobił po swoich rządach?

Answer 22

👤Nerwa
- adoptował Trajana i zakłada dynastię Antoninów

Question 23

Jak nazywa się okres rządów dynastii Antoninów?

Answer 23

złoty wiek cesarstwa

Question 24

Czym były reformy pierwszych dwóch wieków?

Answer 24

• centralizacja administracji
• cesarz pierwszym obywatelem
• powstanie rady cesarskiej
• wzrost roli prowincjonalnej arystokracji

Question 25

Na czym polegała polaryzacja prowincji?

Answer 25

grecki charakter wschodu oraz romanizacja zachodu

Question 26

Czym była romanizacja? Jakie było nastawienie władzy do tego procesu?

Answer 26

przymowanie kultury rzymskiej ▶️ władza nie narzucała, ale wspierała ten proces przez umożliwienie wielu ścieżek kariery w imperium

Question 27

Czym był Edykt Karakalli i kiedy został ogłoszony?

Answer 27

📆212
- obywatelstwo otrzymują wszyscy wolni mieszkańcy imperium

Question 28

Posiadłości na których terenach powiększyli Rzymanie w pierwszych dwóch wiekach?

Answer 28

w Azji i Afryce

Question 29

Jaki był skutek i kiedy miało miejsce I powstanie w Judei (wojna żydowska)?

Answer 29

📆66-73
- zburzenie świątyni jerozolimskiej

Question 30

Jaki był skutek i kiedy miało miejsce II powstanie w Judei (powstanie Bar-Kochby)?

Answer 30

📆132-135
- Migracje z Judei, pogłębienie się diaspory żydowskiej

Question 31

Jaki cesarz był ostatnim wielkim zdobywcą? Jakie były jego osiągnięcia?

Answer 31

👤Trajan
- zdobycie Dacji
- wielka wyprawa przeciwko Partom (114-117)

Question 32

Co zmieniło się po śmierci Trajana? Kto przejął władzę i jakie były jego osiągnięcia?

Answer 32

po śmierci Trajana w 117 władzę objął Hadrian, który:
- rezygnacja z podbojów i części zajętych terenów
- defensywna postawa imperium ▶️ budowa Limesu

Question 33

Czym był Limes?

Answer 33

umocnienia graniczne

Question 34

Jaka dynastia przejęła władzę po Antoninach? Co zmieniło się za rządów nowego rodu?

Answer 34

Sewerowie:
- utrata prestiżu senatu
- oparcie władzy na armii

Question 35

Co poważnie nadszarpnęło wizerunek cesarstwa na wschodzie?

Answer 35

wzięcie do niewoli cesarza Waleriana w trakcie walk z Persami (📆260)

Question 36

Jakie problemy wewnętrzne nękały imperium w III wieku?

Answer 36

• separatyzmy
• kryzysy gospodarcze i sukcesyjne
• wzrost roli pretorianów i wodzów
• absolutyzacja i centralizacja rządów

Question 37

Czym poskutkowała potrzeba reformy po kryzysie wieku III?

Answer 37

ustanowieniem dominatu przez Dioklecjana

Question 38

Jak w praktyce wyglądał ustrój dominatu?

Answer 38

• wschodni model rządów
• boska cześć dla władcy
• nieograniczona władza cesarza
• Jednowładztwo staje się nierealne

Question 39

Jaki był skutek tego, że jednowładztwo stało się w Rzymie nierealne?

Answer 39

uchwalenie Tetrarchii przez Dioklecjana:
- współrządy 2 augustów i 2 cezarów

Question 40

Jakie były skutki ustanowienia tetrarchii?

Answer 40

• zaciekłe walki o władzę
• idea współrządów zaczyna się sprawdzać
• szybkość reakcji zostaje zwiększona a opór barbarzyńców zostaje zahamowany

Question 41

Jak wyglądały kolejne kryzysy wewnętrzne po kryzysie wieku III?

Answer 41

• niewolnicy przestają napływać, a gospodarka Rzymu była od nich uzależniona
• Villa ▶️ Latyfundia (rolnictwo)
• podział na lepszych (władza) i gorszych (cała reszta)

Question 42

Kto pracował na latyfundiach?

Answer 42

kolonowie, czyli wolni chłopi, którzy stawali się niewolnikami

Question 43

Jaki ciąg wydarzeń nastąpił po uchwaleniu podatków na chłopów?

Answer 43

chłopi zaczynają zmieniać miejsce zamieszkania ▶️ władza wprowadza ograniczenia przemieszczania się

Question 44

Na czym polegała reforma wojskowa Dioklecjana?

Answer 44

• zwiększenie liczby legionów
• zmiany miejsca funkcjonowania legionów

Question 45

Na czym polegała reforma administracyjna Dioklecjana?

Answer 45

• zwiększenie liczby prowincji do 117
  -podział Italii na prowincje (utrata znaczenia Italii ▶️ Rzym jest jedynie siedzibą senatu)

Question 46

Kto i kiedy założył Konstantynopol? Czym się charakteryzowało to miasto?

Answer 46

👤Konstantyn Wielki
📆 330
- miasto chrześcijańskie
- rozmach w budownictwie
- główna stolica cesarstwa
- podobne przywileje do Rzymu

Question 47

Kiedy nastąpił podział cesarstwa? Między kogo?

Answer 47

po śmierci cesarza Teodozjusza w 395
👤Arkadiusz: Wschód
👤Honoriusz: Zachód

Question 48

Na czym polegała wielka wędrówka ludów?

Answer 48

mongolscy Hunowie ruszają na zachód wypychając ludy germańskie oraz słowiańskie na cesarstwo, a ci szukają miejsca do osiedlenia się

Question 49

Jakie plemię germańskie przeciwstawiało się zwierzchności rzymskiej?

Answer 49

Wizygoci

Question 50

Jaka bitwa doprowadziła do zniszczenia rzymskiej armii w IV wieku?

Answer 50

bitwa pod Adrianopolem (📆378) przeciwko Wizygotom

Question 51

Na czym polegała barbaryzacja armii?

Answer 51

rekrutacja również barbarzyńców do armii dla zysku
- brak dyscypliny
- dowódcy barbarzyńscy mają ogromne wpływy w armii

Question 52

Podaj trzy daty podczas których Rzym został zdobyty?

Answer 52

• 390pne
• 410
• 455

Question 53

Kto zdobył Rzym w 410?

Answer 53

Wizygoci

Question 54

Jaka była reakcja barbarzyńców na zdobycie Rzymu przez Wizytogów w 410?

Answer 54

tworzenie królestw barbarzyńskich, które tylko formalnie podlegają Rzymowi

Question 55

Na kogo najazdy prowadził Attyla na początku?

Answer 55

Na cesarstwo wschodnie

Question 56

Jak zniwelowano zagrożenie ze strony Hunów?

Answer 56

Attyla chce uderzyć na Galię ▶️ bitwa na polach katalaunijskich(📆451)

Dodatkowo, imperium Hunów rozpadło się po śmierci Attyli (📆453)

Question 57

Kto zdobył Rzym w 455?

Answer 57

• Wandalowie
  👤Gejzeryk

Question 58

Kto był ostatnim cesarzem rzymskim i od kiedy?

Answer 58

📆od 475
👤Romulus Augustulus

Question 59

Kto i kiedy obalił Romulusa Augustulusa?

Answer 59

👤Odoaker
📆476

Question 60

Co zrobił Odoaker po obaleniu Romulusa Augustulusa?

Answer 60

odesłał insygnia cesarskie do Konstantynopola, czym zapewnił sobie tymczasowe uznanie Bizanum

Question 61

Podaj 6 przyczyn upadku cesarstwa

Answer 61

• najazdy obcych ludów
• osiedlanie się barbarzyńskich w imperium
  -rozpad administracji i załamanie się struktur państwa
• barbaryzacja ludności i elit
• dojebane podatki
  -powstawanie królestw barbarzyńskich