Week 9 - 24 januari t/m 28 januari Flashcards
Waarom is natrium zo belangrijk?
Na is het belangrijkste kation in de extracellulaire vloeistof en bepaalt daarmee het extracellulair volume
Wat is het gevolg van verlies van natrium (zweet, braken, diarree, urine)?
Verminderd extracellulair volume: hypovolemie
Wat is regulatie van de natriumbalans belangrijk voor?
Voor de regulatie van extracellulair volume (volumeregulatie) en daarmee voor regulatie van bloeddruk en orgaanperfusie
Wat is het verschil tussen absorptie en reabsorptie?
Absorptie: in de darmen
Reabsorptie: in de nieren
In welke compartimenten worden de vloeistoffen in het lichaam ingedeeld?
- Intracellulaire compartiment
- Interstitium
- Plasma/intravasculaire compartiment
Uit welke compartimenten bestaat de extracellulaire vloeistof?
Interstitium en plasma / intravasculaire compartiment
Waaraan bindt natrium in het interstitium?
Aan proteoglycanen -> hierdoor zit veel meer natrium in interstitium dan in het bloed -> zout wordt opgeslagen onder de huid
Wat is druk natriurese?
(Licht) verhogen van de bloeddruk om meer natrium uit te scheiden
Wat gebeurt er bij natriumverlies?
Afname extracellulair volume -> afname HMV -> arteriële bloeddruk omlaag -> activatie baroreceptoren -> activatie sympatisch zs -> meer secretie van renine
Wat is het gevolg van toename van renine secretie?
Meer angiotensine II -> meer aldosteron -> meer distale Na+ reabsorptie -> toename total body Na+
Hoe meet je de waterbalans?
Door het meten van de plasma natriumconcentratie
Wat zijn eventuele kenmerken van natrium tekort?
- Verlaagde bloeddruk
- Orthostase
- Verlengde capillary refill
- Verminderde huidturgor
- Droge slijmvliezen
Wat zijn eventuele kenmerken van natrium overschot?
- Zoutgevoelige hypertensie
- Oedeem
- Toename lichaamsgewicht
Wat is de functie van de tubuloglomerulaire feedback?
Zorgt voor een constant Na-aanbod aan het distale nefron -> hier moet de Na-reabsorptie gereguleerd worden
Wat is de functie van granulaire cellen?
Opslag van renine -> wordt afgegeven na stimulatie door sympatisch zs of door veranderingen in [NaCl]
Wat houdt de tubuloglomerulaire feedback in?
Negatieve feedbackloop van de macula densa naar glomerulus om de glomerulaire filtratiesnelheid te reguleren
Wat gebeurt er als de [NaCl] toeneemt?
Na/K/Cl - cotransporter in macula densa cellen zal meer NaCl reabsorberen -> Na/K ATPase actiever -> zwelling in cel want meer Na -> ATP lekt basolateraal uit de cel -> wordt omgezet in adenosine
In welke processen is de omzetting van lekkend ATP in adenosine bij toenemende [NaCl] een belangrijke stap?
- Vasoconstrictie afferente arteriolen
- Verminderen van renine afgifte
Wat is het verschil tussen [NaCl] toename en afname?
Bij afname wordt lekkend ATP omgezet in prostaglandine -> leidt tot vasodilatatie en meer renine afgifte
Wat gebeurt er bij een gestoorde TGF als gevolg van diabetische nierschade?
Hyperreabsorptie van glucose, NaCl en vloeistof
Waarom vindt er bij diabetische nierschade ook hyperreabsorptie plaats van NaCl?
Omdat je in de proximale tubulus een Na/glucose cotransporter hebt: SGLT2
Wat gebeurt er bij hyperreabsorptie van NaCl in de proximale tubulus?
In macula densa: daling NaCl aanbod -> TGF actiever -> stijging GFR -> hyperfiltratie -> glomerulaire hypertensie
Wat zijn indicaties voor het geven van diuretica?
- Hypertensie
- Hartfalen (lisdiuretica)
- Levercirrose
- Nierfalen
- Nefrotisch syndroom
Welke diuretica grijpen in op de proximale tubulus?
Carbonanhydrase remmers: azetazolamide -> niet effectief door correctie in macula densa
Welke diuretica grijpen in op de lis van Henle?
Lisdiuretica: blokkeren Na/K/Cl cotransporter en remmen Na-reabsorptie in lis van Henle
Welke diuretica grijpen in op de distale tubulus?
Thiazidediuretica: remmen Na/Cl co-transporter (NCC)
Welke diuretica grijpen in op de verzamelbuis?
Amyloride: blokkeert epitheliale Na-kanaal
Waar grijpt spironolacton op aan en wat is de functie?
Op de MR-receptor: remmen deze receptor voor aldosteron. Receptor speelt belangrijke rol in na-transport via epitheliale Na-transport
Wat is diureticaresistentie?
Geen effect van het diureticum ondanks maximale dosering
Wat zijn mogelijke oorzaken van diureticaresistentie?
- Diureticum bereikt tubulus niet (bij nefrotische syndroom bijvoorbeeld)
- Tubulus reageert niet op diureticum
+ Activatie RAAS systeem
+ Nefronremodellering
+ Nierinsufficiëntie
Wat is een mogelijke oorzaak dat tubulus niet reageert op het diureticum?
Het diureticum moet eerst in de tubulusvloeistof terecht komen om hun werk te kunnen doen
Wat zijn mogelijke oplossingen van diureticaresistentie?
- Zoutbeperking
- 2e diureticum
- Intraveneuze toediening
Hoe meet je iemands zoutinname?
Door 24 uur lang de urine te meten
Waar zitten de sensoren voor dreigend Na-tekort?
- In het vaatstelsel: baroreceptoren
- In de hersenen
- In de nieren: macula densa (renine)
Wat is de algemene functie van diuretica?
Blokkeren van Na-transporters in de nier (distale nefron) om zo Na-reabsorptie te verminderen (Na-excretie te verhogen)
Welk proces zorgt voor extra waterretentie bij watergebrek?
Antidiurese
Welk proces zorgt voor extra waterexcretie?
Waterdiurese
Wat kenmerkt de osmoregulatie?
- Na concentratie
- mmol/L
- Osmolaliteit
Wat kenmerkt de volumeregulatie?
- Na hoeveelheid
- mmol
- Bloeddruk
Waar in de lis van Henle vindt waterreabsorptie plaats?
In het dalende deel
Wat is een andere naam voor ADH?
Vasopressine -> zorgt voor concentreren van urine
Welke twee dingen zijn er nodig voor de reabsorptie van water?
- Een gat: aquaporines
- Een drijvende kracht: osmotische gradiënt
Waar zit AQP-2?
Onder het celmembraan, opgesloten in vesicles
Wat is het drijvende mechanisme van het ontstaan van de gradiënt?
Countercurrent multiplication
Wat is er aan de hand bij hyponatriemie?
- [Na] te laag
- Te veel water in lichaam
- Water in ECV en ICV
- Pas op voor snelle verschuivingen
- Vaak teveel ADH
Wat is er aan de hand bij hypernatriemie?
- [Na] te hoog
- Te weinig water
- Waarom drinkt patiënt niet
Waarom is volumeregulatie belangrijker dan osmoregulatie?
Voor het in stand houden van de bloeddruk om bijvoorbeeld je hersenen van bloed te voorzien
Waar leidt verlies van meer water dan zout toe?
- Volume depletie
- Hypernatriemie
Wat is het gevolg van verlies van meer water dan zout?
Activatie van osmoreceptoren in de hersenen en stimulatie secretie van ADH: dorst, toegenomen water reabsorptie verzamelbuizen, vasoconstrictie
Wat is altijd de oorzaak van te weinig water?
Te weinig drinken
Wat is de formule voor het berekenen van de bloeddruk?
Bloeddruk: CO x SVR
- CO: cardiac output (HMV)
- SVR: perifere vaatweerstand
Wat is de setpoint voor Bicarbonaat (HCO3-)?
24 mM HCO3-
Wat is de setpoint voor paCO2?
40 mmHg (5,33 Pa)
Hoe luidt de Henderson-Hasselbach vergelijking?
pH = pK* (6,1) + 10log ([HCO3-] / 0,225 x paCO2)
- 10log (nier/long)
Heeft een niet-vluchtig zuur effect op de ademhaling?
pH in arterieel bloed: pH is te laag -> gemeten door perifere chemosensoren -> ademhaling neemt toe door bijstellen setpoint
Wat gebeurt er bij zuurbelasting door een niet-vluchtig zuur?
Niet-vluchtig zuur wordt geproduceerd in periferie -> verschuiven van evenwicht van bicarbonaat naar CO2 -> CO2 adem je uit -> gaat ten koste van bicarbonaat en dat moet hersteld worden
Welke cel produceert bicarbonaat?
alfa-intercalair cel: kan alleen als deze cel tegelijk H+ kwijt kan aan urine