Week 10 - 31 januari t/m 4 februari Flashcards
Wat is de formule van de GFR?
GFR = (U x V) / P
Welke vormen van acute nierinsufficiëntie zijn er waarbij verbetering mogelijk is?
- Prerenale nierinsufficiëntie: tubuli functioneren goed, geen structurele afwijkingen en geen eiwit in de urine
- Renale nierinsufficiëntie: bij structurele beschadiging van de nier, bij eiwit in de urine
- Postrenale nierinsufficiëntie: meestal is er sprake van verlaagde urineproductie (door obstructie)
Wat doet de nier bij een lage bloeddruk (80/40 mmHg)?
Natrium vasthouden
Wat is er nodig voor prerenale nierinsufficiëntie?
- Het moet reversibel zijn
- Nier moet geen structurele schade hebben
Waar moet je naar kijken bij verdenking op acute nierinsufficiëntie (structurele afwijkingen)?
- Werkt de tubulus naar behoren?
Wat is een brown muddy cast?
Afgietsels van dode tubulusepitheelcellen (voornamelijk PT) in de urine
Wat impliceren brown muddy casts?
Dat er een obstructie van de tubulus is -> acute tubulaire necrose (ATN) (= acute kidney injury, AKI)
Waarom wordt de tubulus necrotisch?
Krijg je als er een verschil is tussen wat een cel nodig heeft en wat de cel krijgt: cellen in PT hebben veel O2 nodig voor mitochondriën
Wat houdt het in dat nier epitheelcellen (tubuluscellen) gepolariseerd zijn?
Dat de basolaterale membraan er anders uit ziet dan de apicale membraan
Wat betekent het als er lymfocyten en eosinofiele granulocyten tussen de tubuli in een nierbiopt te zien zijn?
Teken van overgevoeligheidsreactie in tubulo interstitiële component: acute allergische tubulo-interstitiële nefritis -> vorm van renale nierinsufficiëntie
Wat is een mogelijke oorzaak van postrenale nierinsufficiëntie bij een 56-jarige man?
Prostaat hypertrofie -> veroorzaakt obstructie van urethra
Wat zijn mogelijke oorzaken van postrenale nierinsufficiëntie?
- Ureter (2x)
- Blaas
- Prostaat
Wat is K sensing?
Signaal dat door bijnieren wordt omgezet in afgifte aldosteron
Waar wordt de K+ uitscheiding door gereguleerd?
- Aldosteron
- Hoeveelheid Na+ die beschikbaar is om uit te wisselen voor K+
Wat is een bijwerking van thiazidediuretica?
Te weinig K+ in het bloed
- Werking: toegenomen uitscheiding van Na+
Wat zijn de normaalwaardes voor plasma K+?
3,5 - 5,1
Wat gebeurt er bij grote inname van K+?
Grote verschuiving van K+ naar het intracellulaire compartiment
Wat gebeurt er bij inname K+?
- Signaal van darm naar nieren dat K+ moet worden uitgescheiden
- Piekje in plasma K+: hierna shift van K+ de cel in
- Nier kan toename K+ registreren en zet het om in meer natriurese
Wat gebeurt er bij signalering van K+ piekjes in het plasma door de DCT?
Remming van NCC (natrium chloride cotransporter) -> verhoging hoeveelheid Na die aangeboden wordt aan volgende deel (kan ook door toediening thiazidediuretica)
Wat zijn symptomen van hypokaliëmie?
- Spierzwakte, spierkramp -> paralyse
- Veranderingen in ECG / hartritmestoornissen -> u-golf
- Effecten op nier
- Glucose intolerantie
Wat zijn exciteerbare cellen?
Cellen waar actiepotentialen plaatsvinden
Wat zijn symptomen van hyperkaliëmie?
- Spierzwakte, paralyse
- ECG
- Aritmie
- Verlaagde urine acidificatie
Wat is het gevolg van hyperkaliëmie?
Depolarisatie -> eerst tot activatie en later remming van voltage-gated Na-kanalen met opening van K-kanalen: in laatste stadium worden cellen refractair
Wat zijn oorzaken van hypokaliëmie?
- Redistributie/shift
- Gastrointestinaal K-verlies: mensen met diarree verliezen meer K via darm
- Urine K-verlies (meestal)
Hoe kan er shift van K ontstaan bij hypokaliëmie?
- Acute stress
- Metabole acidose
- Insuline
- Bèta-agonisten
Hoe kan er shift van K ontstaan bij hypokaliëmie?
- Acute stress
- Metabole acidose
- Insuline
- Bèta-agonisten: catecholamines (zelfde werking)
Waar moet naar gekeken worden bij differentiatie van hypokaliëmie?
- Urine K+
- Aanwezigheid van hypertensie
- Zuur-base status
Hoe kan het distaal natriumaanbod worden verhoogd (zodat urine kaliumexcretie kan worden verhoogd)?
Door lis- of thiazide diuretica of tubulopathie (ook aldosteron stijgt)
Hoe kan de hoeveelheid aldosteron verhoogd worden?
- Primair hyperaldosteronisme: overactieve bijnier
- Secundair hyperaldosteronisme
- Pseudohyperaldosteronisme: lijkt alsof aldosteron hoog is
Wat is primair hyperaldosteronisme?
Plasma renine is verlaagd, plasma aldosteron is verhoogd
- Oorzaak: overproductie bijnieren
- Gevolg: meest voorkomende oorzaak secundaire hypertensie
Wat is secundaire hyperadlosteronisme?
Plasma renine is verhoogd, plasma aldosteron verhoogd
- Nierarteriestenose: nier denkt dat er minder doorbloeding is (hypovolemie) -> activeert RAAS
Wat is pseudohyperaldosteronisme?
Plasma renine verlaagd, plasma aldosteron verlaagd
- Veroorzaakt door glycyrrizinezuur in drop
- Syndroom van Cushing: hypercortisolisme
Wat is het gevolg van glycyrrizinezuur in drop?
Remt het enzym dat normaal gesproken cortisol inactiveert -> cortisol kan zelfde werking hebben als aldosteron
Wat zijn oorzaken van hypokaliëmie door renaal kaliumverlies?
- Lis- en thiazidediuretica en tubulopathieën
- Primaire, secundair en pseudohyperaldosteronisme
- Verlies van maagsappen (braken, maagsonde)
- Hypomagnesiëmie
Wat is de werkingen van magnesium binnen de cel?
Werkt als soort kurk voor ROMK: zorgt ervoor dat niet alle K uit de cel lekt