Week 7 - 10 januari t/m 14 januari Flashcards
Welke lading heeft de pleuradruk bij inademen?
Negatief: aanzuigende werking doordat je ribben naar voren en opzij bewegen waardoor long zich kan vullen
Welke lading heeft de pleuradruk bij uitademen?
Positief
Wat is een belangrijk verschil tussen inademen en uitademen?
Inademen: actief & uitademen: passief
Waar zit het probleem bij een intrathoracale obstructie?
Bij de uitademing
Waar zit het probleem bij een extrathoracale obstructie?
Bij de inademing
Waar is de diffusie volgens de wet van Fick afhankelijk van?
- Structuur van het membraan
- Chemische samenstelling van het membraan
- Temperatuur
- Oplosbaarheid van gas
- Molecuulgewicht van gas
Waar zijn de alveoli groot?
Apicaal: ventilatie klein
Waar zijn de alveoli klein?
Basaal: ventilatie groot
Wat zijn voorbeelden van dode ruimte?
Longembolie & longemfyseem
Wat zijn voorbeelden van shunt?
Grote longontsteking & AV malformaties
Hoe kan de delta Ptp berekend worden?
Pmond - Ppl
Hoe kan de delta Pstroming berekend worden?
Pmond - Palv
Hoe kan de delta Pelast berekend worden?
Palv - Ppl
Hoe kan de delta Ptt berekend worden?
Ppl - Pbar
Waar speelt astma zich voornamelijk af?
Geleidende luchtwegen
Hoe ontstaat astma?
Aanleg + bepaalde prikkel -> luchtwegontsteking
Waar leidt de luchtwegontsteking als gevolg van astma toe?
- Bronchiale hyperreactiviteit
- Oedeem
- Bronchoconstrictie
- Mucus
- Remodelling luchtweg (fibrose)
- Afgifte van FeNO
Wanneer is er sprake van bronchiale hyperreactiviteit?
Bij een afname van FEV1 met > 20% na oplopende dosis van histamine/methacholine
Welk stofjes worden door eosinofielen uitgescheiden?
Substance P en MBP
Wat is de functie van substance P?
Maakt gevoeligheid van luchtwegen en prikkelbaarheid van zenuwen hoger
Wat is de functie van MBP?
Versterkt de prikkel en contractie van gladde spierweefsel
Wat wordt er verstaan onder fenotype?
Groep met gemeenschappelijke klinische kernmerken ontstaan vanuit interactie van het genotype met de omgeving
Wat wordt er verstaan onder het endotype?
Biologische mechanisme dat tot observeerbare eigenschap leidt
Wat wordt er verstaan onder een biomarker?
Signaalstof/cel die weergave is van onderliggende ziekteproces
Wat wordt er verstaan onder het Th1-Th2 model?
- Verhoogde Th1 lymfocyten door verschijnselen als virusinfectie, tuberculose & COPD
- Verhoogde Th2 lymfocyten door verschijnselen als allergische astma, atopische dermatitis worminfecties
Welke cytokines worden er geproduceerd door Th2-en ILC2-cellen?
IL-4, IL-5, IL-9 & IL-13
Hoe kan T2-inflammatie gemeten worden?
Meten van NO in uitademingslucht
Waar bestaat de heilige drie-eenheid van astmacontrole uit?
ACQ, excerbaties voorgaande jaar en FEV1/FVC (longfunctie)
Welke cellen spelen een rol bij non-eosinofiel astma?
Th17 cellen & neutrofielen
Welke typen ontstekingen bestaan er bij astma?
- Th2 (meerderheid)
- ILC2 (minder steroïdrespons)
- Th17 (minder steroïdrespons)
- Tc2 (Th2 + ILC2)
Waar wordt FeNO geproduceerd?
Epitheelcellen
Wanneer is er sprake van astma bij toediening van luchtwegverwijdende medicatie (bij spirometrie)?
Bij een reversibiliteit van meer dan 12% en meer dan 200 mL
Hoe kan de ernst van astma ingeschat worden?
- Wat is huidige astmacontrole op basis van klachten en longfunctie?
- Gebruikt patiënt de juiste medicatie? Effectief?
- Zijn er risicofactoren voor een ernstig of levensbedreigend astma?
Wat zijn de bouwstenen voor astmabehandeling?
- Preventieve maatregelen: allergeenvermijding, educatie, vaccinatie, rookstop, zelfmanagement
- Luchtwegverwijders: SABA, LABA, anticholinergica
- Ontstekingsremmers: ICS, LTRA, theofylline, OCS, biologicals
- Reconditioneren: dieet, bewegen, gedrag
Wat zijn de behandeldoelen bij astma?
- Minimale/geen klachten, ongestoorde slaap, geen ADL beperkingen
- Preventie / vroege interventie van astma-exacerbaties
- Verkrijgen/behouden optimale longfunctie
- Medicatie in laagst mogelijke dosis
Wat zijn biologicals?
Antilichamen die op onderdelen van T2-inflammatie werken: vangen IgE weg waardoor mestcellen en eosinofielen niet gestimuleerd worden
Wat gebeurt er bij stimulatie van een hoestreceptor?
De informatie wordt via afferente zenuwen naar een medullair hoestcentrum gebracht van waaruit via efferente zenuwen impulsen gestuurd worden naar de hoesteffectoren zoals het diafragma, de intercostalen en andere spieren.
Uit welke klachten bestaat astma bij kinderen?
- Piepen
- Benauwdheid
- Hoesten
(Met klachtenvrije periodes)
Waar bestaat astma bij kinderen uit?
- Reversibele luchtwegobstructie
- Verhoogde prikkelbaarheid van de luchtwegen
- Chronische luchtwegontsteking
Wat gebeurt er als kinderen RSV/HRV krijgen?
Grotere kans op astma
Waarom leidt (snelle) gewichtstoename tot astma?
Bij gewichtstoename komen stofjes als leptine vrij: zet ontsteking in luchtwegen aan
Waarom leidt koude lucht tot klachten bij astma?
… Epitheel droogt uit
Wanneer moet een kind een spirometrie onderzoek ondergaan?
Tijdens klachten, want voor de rest normale longfunctie
Waar reageert FeNO op?
Steroïden
In welke categorieën zijn fenotypen van astma in te delen?
- Symptoombeloop
- Triggers
- Type luchtwegontsteking (normaal, eosinofiel, neutrofiel of gemengd)
- Andere kenmerken (type aanvallen, …)
Wat zegt de leeftijd van het kind over de kans op astma?
Hoe jonger het kind, hoe groter de kans dat luchtwegsymptomen het gevolg zijn van een andere aandoening dan astma
Wat is het verband tussen genetische factoren met betrekking tot sigarettenrook?
Genetische factoren bepalen gevoeligheid voor sigarettenrook
Welke afweging moet er gemaakt worden bij elke nieuwe stap in het behandelplan?
- Blootstelling aan allergenen / rook?
- Heeft het kind wel astma of comorbiditeit?
- Wordt de medicatie wel ingenomen?
- Wordt de medicatie op de juiste manier ingenomen?
Welke toedieningsvormen zijn er bij inhalatiemedicatie?
- Dosisaërosol met en zonder voorzetkamer
- Ademgestuurde dosisaërosol
- Poederinhalator (inspiratoire kracht is nodig om het medicijn eruit te halen)
(- Vernevelaar)
Welke variabele luchtwegklachten komen voor bij astma?
- Piepen
- Kortademigheid
- Hoesten
- Chest tightness
- Wisselende expiratoire luchtweg obstructie
Wat zijn voorbeelden van heterogene fenotypering van astma?
- Early vs late onset
- Allergisch vs niet allergisch
- Eosinofiel vs niet eosinofiel
Wat is het gevolg van alle soorten astma?
Expiratoire airflow limitatie
Op welke manieren kan expiratoire airflow limitatie gemeten worden?
- Is er een obstructie ( die weggaat)?
- Is er variabiliteit in de FEV1 (één seconde waarde)?
- Is er variabiliteit in de PEF (peak flow)?
- Is er bronchiale hyperreactiviteit?
Wat is de vitale capaciteit?
De maximale hoeveelheid lucht die je kan in- en uitademen
Wat suggereert een deuk in de flow volume curve?
Obstructie
Wat is de FER (obstructie)?
FEV1/FVC
Wat is de ondergrens van de Z-score bij het beoordelen van de waardes uit een flow-volume curve?
-1,64
Wat zijn de kenmerken van obstructies bij astma/COPD?
Astma: bijna altijd reversibel
COPD: altijd irreversibel
Wanneer is de reversibiliteit van FEV1 significant?
Toename van FEV1 >12% én >200 ml tov baseline na bronchodilatatie
Wat is de peak flow?
Maximale flow in L/s
Wat is bronchiale hyperreactiviteit?
Verhoogde prikkelbaarheid van de luchtwegen voor specifieke (allergische) en a-specifieke (chemische, fysische) prikkels die leidt tot expiratoire airflow limitatie
Wat is een directe provocatietest / niet-specifieke test?
Toediening van een directe prikkel van het gladde spierweefsel -> bronchoconstrictie -> vb. histamine, metacholine
Wat is een indirecte provocatietest of specifieke test?
Prikkel is start van serie reacties die leidt tot contractie spierweefsel en inflammatie -> vb. inspanningsprovocatie, koude/droge lucht, allergenen…
Wanneer is de histamine provocatietest positief?
Wanneer FEV1 onder >20% van baseline waarde valt (PC20)
Wanneer is de inspanningstest positief?
Daling FEV1 > 15% tov uitgangswaarde
Wanneer is eucapnische hyperventilatie test positief?
Daling FEV1 > 15%
Uit welke verschillende aandoeningen bestaat COPD?
- Ontsteking luchtwegen
- Trilhaarbeschadiging: meer en taaier slijm, slijm wordt moeilijker opgehoest
- Structurele afwijkingen: longblaasjes stuk, meer en grotere slijmklieren en meer aanmaak van slijm
- Luchtwegvernauwing
Waar wordt de progressieve luchtwegobstructie die bij COPD komt kijken mee geassocieerd?
Abnormale ontstekingsreactie van de longen op prikkels van buitenaf, zoals roken of kleine gasdeeltjes
Wat is genetische predispositie?
Er zijn erfelijke factoren die maken dat iemand gevoeliger is voor de ontwikkeling van COPD
Welke systemische afwijkingen veroorzaakt COPD nog meer naast longklachten?
- Verminderde spiermassa
- Gewichtsverlies
- Pulmonale hypertensie (verhoogde bloeddruk in kleine bloedsomloop)
Bij wie is COPD vaker aanwezig?
Mannen