Week 9 Flashcards
Waarom is CT minder geschikt voor kinderen?
CT werkt goed bij veel vet, kinderen niet zoveel vet
Hoe kan obv anamnese onderscheid gemaakt worden tussen bovenste en onderste GI problematiek?
- Enkel braken: bovenste deel van de GE-tractus
- Braken geassocieerd met abdominale problematiek: onderste deel van de GE-tractus
Wat zijn de kenmerken van necrotiserende enterocilitis (NEC)?
- Verloopt in stadia
- Bolle buik met meteorisme
- Darmwandverdikking
- Pneumatosis intestinalis (eerst thv ilecoecale overgang maar later ook colon, rectum en jejunum)
- Pneumoportogram
- Vrije of gelocaliseerde lucht (afgedekte perforatie)
- Ascites
- Verstoorde luchtpassage waardoor lucht in het rectum ontbreekt
Wat is de geschikte techniek om NEC af te beelden?
RX-BOZ
* Oriënterend: noodzaak tot aanvullende beeldvorming?
* Liggend: ziek kind
* 2 richtingen: voor/achterwaarts en dwars met horizontale stralengang (perforatie, oriëntatie)
Wat is bij een RX-BOZ te zien bij NEC?
- Voorachterwaarts: luchtdistributie, patroon van dilatatie
- Horizontaal: lucht-vloeistof spiegels (obstructie), vrije lucht (perforatie), onderscheid dunne vs dikke darm
- Lumen verbreed, rommelig beeld, belletjes en streepjes lucht, lucht in lever in vena porta, verdikte wand met lucht, luchtkolom onder diafragma/ darmen bij vrije lucht
Wat is pneumatosis intestinalis?
Door ischemie in darmwand ontstaan er scheurtjes, lucht komt in wand, start meestal in rechter onderbuik. Lucht door veneuze stelsel afgevoerd via vena porta
Waar duidt gallig braken op?
Op een obstructie (in bovenste helft maagdarmstelsel). BOZ
Waarom moet een volvulus snel gediagnosticeerd worden?
Draaiing obv verkeerde ligging darmen (malrotatie). Uitstel van diagnose kan leiden tot diffuse darmwandnecrose en zelfs dood
Welk beeldvormingstechniek wordt gebruikt om een volvulus af te beelden?
BOZ. Te brede lissen dilatatie, weinig lissen, dwars spiegels met vloeistof. Chirurgische indicatie. Echo om malrotaties en volvulus te bevestigen→ vaten draaiien mee (a. en v. mesenterica superior)
Hoe kan een malrotatie aangetoond worden?
Pap onderzoek (drinken of voedingssonde met contrast)
* Maagdarm passage
* Abnormale positie van de duodenojejunale junctie (DJJ) (ligament van Treitz)
* Dunne darmlissen liggen in de rechter bovenbuik
* Rontgenstralen
Hoe kan een pylorushypertrofie/ stenose afgebeeld worden?
Lucht kan niet makkelijk uit de maag waardoor het gaat uitzetten. Echo voor diagnose→ uitgang te lang en te breed
Wat kan een oorzaak zijn van koliekpijn in de darmen?
- Invaginatie→ dunne darm schuift in dikke darm (gaat niet vanzelf over, dun in dun kan wel vanzelf over gaan, als ouder denken aan pathologische lymfeklier)
- Door opgezwollen lymfeklier geduwd
- Typisch 0,5-5 jaar (dan vaak buikgriep)
- Medisch urgentie want kan darminfarct veroorzaken als niet gereduceerd
Hoe kan invaginatie afgebeeld worden?
Echo voor diagnose: transducer aan zijkant buik. Contrastonderzoek met een wateroplosbaar contrastmiddel als therapeuticum (repositie)
Hoe kan appendicitis afgebeeld worden?
Echo. Appendiculoyt (steentje), dikke rand, dilatatie, ontsteking. Niet altijd zichtbaar→ MRI (geen CT door te weinig vet)
Wat is cyanose?
Blauwe verkleuring van:
- slijmvliezen
- nagelbed
- tong
- lippen
- huid
Wat zijn oorzaken van cyanose bij zuigelingen?
Aangeboren hartafwijkingen:
* verkeerde aansluitingen
* intracardiale menging O2 rijk en O2 arm bloed
* onvoldoende longdoorbloeding
Pulmonale oorzaken
* onvoldoende ventilatie
* onvoldoende functionerend longweefsel
Wat is het verschil tussen centrale en perifere cyanose?
Centrale cyanose
* arteriële bloed onderverzadigd met O2
* cyanose van slijmvliezen/ tong/ nagelbed
Perifere cyanose
* normale O2 - saturatie arteriële bloed
* verhoogde O2-extractie in weefsels
* blauwe, vaak koude, acra
Wat zijn de meest voorkomende aangeboren hartafwijkingen?
Ventrikel Septum Defect 30 %
Atrium Septum Defect 10 %
Pulmonalis Stenose 8 %
Open Ductus Botalli 7 %
Tetralogie van Fallot 6 %
Aorta Stenose 6 %
Coarctatio Aortae 6 %
Transpositie van de grote vaten 5 %
Atrioventriculair Septum Defect 3 %
Pulmonalis atresie 3 %
Totaal Abnormale Longvene Drainage 1 %
Tricuspidalis Atresie 1 %
Overige 15 %
Wat zijn de klinische presentatievormen van aangeboren hartafwijkingen?
Afwijkingen met Links / Rechts shunt
- grote longdoorbloeding
Afwijkingen met uitstroomobstruktie
- belemmerde output
Afwijkingen met cyanose
- te weinig longdoorbloeding
- intracardiale menging
Combinaties
Welke presentatievormen van aangeboren hartafwijkingen kunnen decompensatio cordis geven?
Afwijkingen met l/r shunt
Afwijkingen met uitstroomobstructie
Combinaties
Welke afwijkingen kunnen cyanose met verminderde longflow geven?
obstructie van bloedstroom naar longen
* tricuspidalisatresie
* hypoplastische RV
* infundibulaire pulm. stenose
* pulmonalisatresie
* intrapulmonaal
shuntmogelijkheid !
Wat zijn oorzaken van univentriculaire harten?
- Steeds meer over bekend, maar in individuele gevallen vaak geen specieke oorzaak aan te wijzen (70% onbekend)
- Aangeboren hartafwijkingen i.h.a. ‘multifactorieel’ bepaald:
-> Omgevingsinvloeden: infecties, toxische stoffen, straling, voeding
-> Genetische factoren: syndromen, genen
Welke operatie wordt bij een univentriculair hart gedaan?
Fontan-operatie (totale cavo pulmonale connectie)
Circulatie: CV RA-> PA, veranderde drukken
Wat zijn oorzaken van laat overlijden na een Fontan-operatie?
- Hartfalen
- Plotse dood (aritmien)
- Thrombo-embolien
Wat zijn post-operatieve oorzaken van functionele achteruitgang na een Fontan operatie?
Verminderde vulling kamer:
* Energieverlies in ‘Fontan’ traject
* Abnormaal flowpatroon longslagader
* Afwijkingen functie longslagader
* Verminderde diastolische functie kamer
* Type hartkamer (linker- of rechterkamer)
* Verminderde kamerfunctie
Welke comorbiditeiten kunnen ontstaan na een Fontan-operatie?
- Heart failure
- Arrhythmia
- Protein losing enteropathy (PLE)
- Pulmonary arteriovenous fistulae (PAVF)
- Thromboembolism
- Renal dysfunction
- Fontan-associated liver disease (FALD)
Wat is een craniosyntose?
Vroegtijdig verbenen van 1+ schedelnaden. Heeft effect op schedelgroei-
Voorhoofdsnaad, kroonnaden en pijlnaad komen samen in het grote fontanel, kleine fontanel is samenkomst 2 lambdanaden en pijlnaad. Metoopnaad gaat rond 9 maanden dicht
Welke groepen craniosynostosen zijn er?
Geïsoleerd of unisuturaal
- 1 Schedelnaad
- Geen andere congenitale afwijkingen
- 10% Verhoogde hersendruk
Multisuturaal of complex
- >1 Schedelnaden
- Geen andere congenitale afwijkingen
- 40% Verhoogde hersendruk
Syndromaal
- >1 Schedelnaden
- Andere congenitale afwijkingen
- 40% Verhoogde hersendruk
Welke schedelvormen kunnen ontstaan bij craniosynostose?
Plagiocephalie = houdingsafhankelijk, parallelogram
Brachycephalie = bicoronaal, brede korte schedel
Trigonocephalie = metopica, wigvorm
Scaphocephalie = sagittaal, bootschedel
Plagiocephalie (anterieur) = unicoronaal
Plagiocephalie (posterieur) = lambdoid
Oxycephalie = multisuturaal
Triphyllocephalie = multisuturaal
Hoe wordt een scaphocephalie behandeld?
Veerdistractie (bij 4/5 mnd) of open remodellatie (oudere kinderen omdat bot niet soepel genoeg is)
Welke syndromen zijn geassocieerd met craniosynostosen?
Syndroom van Apert
Crouzon/Pfeiffer
Saethre-Chotzen
Muenke
Craniofrontonasaal syndroom
TCF12
ERF
Etc.
Welke (schedel)afwijkingen zijn er bij het syndroom van apert?
Bicoronale craniosynostose
Zeer grote anterieure fontanel
Ventriculomegalie of hydrocephalus
Verhoogde hersendruk
Hypertelorisme en exorbitisme
Complexe syndactylie handen/voeten
Progressieve ankylose van gewrichten
Ontwikkelingsachterstand
Midface en mandibula hypoplasie (OSA)
Soms palatoschisis
Welk andere structuur is vaak aangedaan bij afwijkende orbita aanleg?
Vaak ook problemen met neus, neus daalt naar beneden tussen de ogen. Ontwikkeling in week 5-10
Wat is hypo- en hypertelorisme?
Hypotelorisme: ogen te dichtbij elkaar. Hyper: te ver
Welke correcties kunnen gedaan worden bij hypo- en hypertelorisme?
- U-shaped osteotomie: orbitabodem veranderen, subcraniaal
- Box osteotomie: hele orbita met of zonder voorhoofd, gecombineerd intra/extracranieel
- Facial bijpartition: orbita + maxilla, gecombineerd intra/extracranieel, orbita + midface
Welke facial clefts zijn aangedaan bij treacher collins?
Bilateraal cleft Tessier nummer 6-7-8
Tessier 6:
- Sutura maxillozygomatica
- Coloboom onderooglid
Tessier 7:
- Sutura temporozygomatica
- Afwezigheid zygoma
Tessier 8:
- Sutura frontozygomatica
- Afwezigheid gedeelte laterale orbita
Wat is ptosis/
Congenitaal of verworven
Kinderen houden hun hoofd in de nek om te kunnen kijken
Als gevolg van verminderde functie m. levator palpebrae-> grijpt in op tarsale plaat. Helemaal niet of slecht aangelegd
Amblyopie (scheelzien)
Wat zijn oorzaken van een afstaand oor?
Oor gevormd uit 6 delen die allemaal een eigen stukje vormen
Onderontwikkelde antihelixplooi
Te diepe concha
Afstaande lobulus
Of combinatie
Wat is een bijoor?
Bijoor: zwelling huid en meestal stukje kraakbeen rond het oor, rond leeftijd 1 verwijderen (kraakbeen blijft groeien dus zsm)
Wat is een craniofaciale microsomie (CFM)?
Goldenhar syndroom, hemifaciale microsomie, auriculo-oculo-vertebral spectrum → CFM
ICHOM CFM group, diagnostic criteria:
2 major criteria ; 1 major + 1 minor criterium; 3 minor criteria
Major: Mandibula hypoplasie, microtie, orbita/ossale hypoplasie, n. Facialis
Minor: Weke delen deficientie, bijoor, macrostomie, schisis, epibulbair dermoid, hemivertebrae
Wat is de trias van Pierre Robin sequentie (PRS)?
- Micrognathie/retrognathie
- Glossoptosis
- OSA (= obstructief slaap apneu)
~75% Palatoschisis (‘U-shaped’)
Hoe wordt PRS behandeld?
PRS: doordat tong te dik is kan het gehemelte niet sluiten. Eerst onderkaak laten groeien om te kijken of dat met ademhalingsproblemen helpt, als te weinig effect mandibula distractie
Welke aangeboren afwijkingen in de hals komen voor?
-Torticollis: een te strakke sternocleidomastoideus waardoor hoofd scheef staat, kan scheel zien veroorzaken. Eerst fysio, daarna evt opereren (spier doornemen)
-Mediane/ laterale halscyste: kieuwbogen sluiten niet goed
-Webbed neck: huidstrengen langs hals
Welke congenitale afwijkingen van de romp zijn er?
Pectus excavatum: ijzeren staaf in borstkas, als functionele effect
Pectus carinatum
Poland syndroom: mist pectoralis, soms ook hypoplasie van omliggende structuren
Afwijkingen mamma
Spina bifida
Wat is een pectus excavatum?
Trechterborst of schoenmakersborst
Varierend van kleine pit nabij infrasternale notch tot grote deuk
Soms restricties hart/long
Wat is een pectus carinatum?
Kippenborst
Overmatige groei van het ribkraakbeen met protrusie van sternum en ribben
Eventueel resectie kraakbeen en osteotomie
Zeldzamer dan pectus excavatum
Wat is het poland syndroom?
Agenesie sternale kop van de m. Pectoralis major
Hypoplasie omliggende structuren zoals mamma, ribben, sternum, m. latissimus dorsi, brachysyndactylie, etc…
1:30.000
Voorkeur mannelijk geslacht
Rechts > link
Hoe wordt gynaecomastie behandeld?
Liposuctie ±
- Semi lunaire incisie tepel
- Donut excisie rondom tepel
- Incisie IMF
Wat zijn tubulaire borsten?
Malpositie IMF (craniaal)
Herniatie areola
Constrictie basis mamma
Hypoplasie
Huidtekort onderpool
Asymmetri
Wat is spina bifida?
Incidentie 1:200 – 1:1000, sterk afhankelijk van nationaliteit
Oorzaak multifactorieel, oa foliumzuur
Sluiting spina bifida door NCH. Eventueel huidtekort, reconstructie door plastisch chirurg
Welke vormen van schisis zijn er?
- Cheilognathopalatoschisis
Unilateraal vs. bilateraal
Lip (cheilo): Incompleet vs. Compleet
+-
Kaak (gnatho): Incompleet vs. Compleet
+-
Gehemelte (palato): Incompleet vs. compleet - Geïsoleerde mediane palatoschisis
Wat is de verdeling van soorten bilaterale schisis?
50% Symmetrisch complete bilaterale schisis: palatum bijna altijd aangedaan
25% Symmetrisch incomplete bilaterale schisis: palatum vaak niet aangedaan
25% Asymmetrische (complete/incomplete) bilaterale schisis
Beschrijf de embryologische vorming van het palatum/ gelaat
Frontonasaal, maxillair en mandibulair prominentia
Nasale septum komt uit mediaal nasale proces. Fusie palatinaire processen zorgt voor geheel palaat. Gaat van anterior naar posterior
Hoe ontstaat een cheilopalatoschisis?
Fusie probleem tussen frontonasale en maxillaire prominentie
Week 6-9 embryonale ontwikkeling
Hoe ontstaat een geisoleerde palatoschisis?
Fusie probleem tussen palatum gewelven
Week 13-14 embryonale ontwikkeling
Fusie van anterieur naar posterieur
Wat is de incidentie van schisis?
Incidentie afhankelijk van ethniciteit
Caucasisch: 1/1000
Aziatisch: 1/500
Afrikaans: 1/2000
Man : Vrouw = 2:1
Links : rechts : bilateraal = 6:3:1
Wat is het risico op schisis bij een volgende nakomeling?
Incidentie afhankelijk van ethniciteit: 1/500 – 1/2000
1 kind/ouder met CL/CLP: 4%
2 kinderen CL/CLP: 9%
1 kind + 1 ouder met CL/CLP: 17%
Hoe wordt een schisis pre-chirurgisch behandeld?
Presurgical taping om premaxilla naar achter te duwen
Waarom wordt bij een schisis een lipsluiting gedaan?
Uiterlijk
Praten
Eten/drinken
Hoe wordt een lipsluiting uitgevoerd?
Op leeftijd van 3 maanden
Technieken (oa): Millard rotatie-advancement, Fisher lipsluiting, Bilaterale lipsluiting
Evt icm een vomerlap (gedeeltelijke sluiting palatum durum)
Wat zijn de belangrijkste structuren bij een lipsluiting?
M. orbicularis oris
White roll
Cupids bow
Commissuur
Philtral columns
Vermillion (lippenrood)
Wat is een vomerlap?
Vomerlap = gedeeltelijke sluiting van het palatum durum gebruik makend van het vomer
Doel:
↓ Breedte palatumspleet
↓ Kans op complicaties (met name fistelvorming) tijdens volledige palatumsluiting
Welke postoperatieve nazorg moet na een vomerlap gegeven worden?
1 nacht opname
Voeding: geen beperkingen
Pijnstilling: paracetamol
Na 3 weken controle poli
Wat zijn mogelijke complicaties van een vomerlap operatie?
- Infectie
- Nabloeding
- Wonddehiscentie
- Litteken (hypertrofie/optrekken)
Wat zijn redenen om een palatoraphie (gehemeltesluiting) te doen?
Praten
Slikken
Middenoor beluchting
Nasale regurgitatie
Bij welke soorten schisis wordt een palatoraphie gedaan?
Submuceuze palatoschisis: oor het oog gesloten maar spier loopt niet door
Palatum molle = zachte gehemelte
+-
Palatum durum = harde gehemelt
Wat voor schisis komt voor bij Pierre Robin sequentie?
80% Mediane palatoschisis
U-shaped palatum
Hypoplastische mandibula
60% Syndroom: 22q11-deletie, Stickler, Treacher Collins
Hoe wordt een mediane palatoschisis behandeld?
Sluiting molle + durum, SKZ: 9-12 maanden
MOB (KNO) = middenoorbeluchting = ‘buisjes’
Hoe wordt een CGP-schisis behandeld?
Palatum molle, SKZ: 9-12 maanden
MOB (KNO)
Palatum durum, SKZ: 9 maanden - 9 jaar
Wat zijn de belangrijkste structuren in het palatum?
- M. levator veli palatini. Bij onvoldoende correctie: VPI (velopharyngeale insufficientie-> kan neus en keelholte niet goed sluiten)
- A. palatina major. Bij letsel: necrose
Welke palatoraphie technieken worden gebruikt?
Palatum molle: Perko
Palatum durum: v. Langenbeck
Welke postoperatieve zorg moet gegeven worden na een palatoraphie?
1 nacht opname
3 weken zacht vloeibaar
Geen vingers/handen/voorwerpen in de mond
Pijnstilling thuis: paracetamol
Na 3 weken controle poli
Wat zijn mogelijke complicaties van een palatoraphie?
Infectie
Nabloeding
Necrose mucosa
Wonddehiscentie → fistel
VPI = velopharyngeale insufficiëntie
Wat voor follow up wordt gedaan na een palatoraphie?
Effect van groei op littekengenezing en uitgroei
Vanaf 2 jaar logopedische begeleiding: open nasaliteit, bij slechte spraak, vanaf 4 jaar nasendoscopie
Orthodontie
Wanneer wordt spraakverbeterende chirurgie gedaan?
Geen vaste leeftijd
Na nasoendoscopie bij VPI (= geen volledige sluiting)
Welke technieken worden gebruikt voor spraakverbeterende chirurgie?
Intravelaire veloplastiek = redo sluiting palatum molle
Wanglap (buccal myomucosal flap)
Pharyngoplastiek
Welke postoperatieve zorg wordt gegeven na spraakverbeterende chirurgie?
1 nacht opname
3 weken zacht vloeibaar
Geen vingers/handen/voorwerpen in de mond
Pijnstilling thuis: paracetamol/NSAIDs
Na 3 weken controle poli
Na 6 weken starten logopedie
Na 6 maanden logopedische evaluatie
Wat zijn mogelijke complicaties van spraakverbeterende chirurgie?
Infectie
Nabloeding
Necrose mucosa
Wonddehiscentie → fistel
Onvoldoende effect op spraak
OSAS
Welke secundaire correcties kunnen bij schisis gedaan worden?
- Le Fort 1 correctie osteotomie van de bovenkaak
- Open septhorhinoplastiek
- Secundaire lipcorrectie
Welke embryonale processen zijn er?
proliferatie: vermeerdering
differentiatie: uitrijping
migratie: verplaatsing
apoptosis: geprogrammeerde celdood
fusie: samenvoeging
inductie: beïnvloeding (chemisch/fysisch)
Wat zijn de kenmerken van fetal alcohol syndrome?
Variabel fenotype (fysiek en mentaal)
Aangeboren hartafwijkingen
Groeiachterstand
Nier-, hersen- en skeletafwijkingen
Faciale dysmorfie soms subtiel: korte oogspleten, lang en vlak philtrum
Abnormale cognitieve functie
Gedragsproblemen tot op volwassen leeftijd
Welke (uiterlijke) kenmerken passen bij fetal alcohol syndrome?
Small for gestational age (IUGR)
Wasted/very thin build/FTT
Short stature - prenatal/intrauterine
Short stature - postnatal
Flat/featureless philtrum
Mental retardation
Behaviour disorder/hyperactivity/psychosis
Shunt VSD/ASD/PDA
Cyanotic/complex heart disease
Coarctation of the aorta
Hoe verschillen de arm- en beenontwikkeling?
Armen iets eerder klaar dan de benen. Thalodimide bij 42 dagen armafwijkingen, 8 dagen later been
Wat zijn de principes van Wilson?
Teratogeen effect is afhankelijk van:
Structuur en werkingsmechanisme van de stof
Dosis & duur van de blootstelling
Maternale modificatie van de dosis
Mogelijkheid de foetus te bereiken
Embryonale periode
De capaciteit van verschillende organen om de stof te metaboliseren
Genetisch bepaalde gevoeligheid van het organisme
Wat zijn de eindpunten van de principes van Wilson?
dood, malformatie, groeiretardatie en functionele afwijkingen
Wat zijn de eindpunten van teratologir?
In- of subfertiliteit
Miskramen, doodgeboorte
Postnataal overlijden
Aangeboren afwijkingen
Dysmorfe kenmerken / syndromen
Mentale/motore retardatie
Cognitieve defecten / gedragsstoornissen
Puberteitsstoornissen
Stoornissen van de voortplanting en andere derde generatie-effecten
Wat zijn de effecten van toxoplasmose op de foetus?
Toxoplasma gondii is een parasiet (protozoa) die de placenta kan passeren. Foetale infectie kan resulteren in:
* hydrocephalie
* microphthalmie
* chorioretinitis
* hersenbeschadiging
* multiple overige orgaanschade en dysfunctie
Hoe vaak foetale infectie met toxoplasmose voor?
25% van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd hebben antilichamen
Foetale infectie komt slechts voor in 0.1% van alle levend geborenen
Waarvan is de ernst van afwijkingen bij foetale toxoplasmose infectie afhankeijk?
Staat direct in relatie tot het tijdstip van de expositie
* 1e trimester: - 15-20% ernstige verschijnselen
* 2e trimester: - 25-30% ernstige verschijnselen
* 3e trimester: - 60% ernstige verschijnselen, waarvan 90% asymptomatisch bij de geboorte
Waarin kan in utero infectie met rubella resulteren?
- glaucoom
- microphthalmie
- cataract
- hartafwijkingen
- slechthorenheid
- mentale retardatie
Minder frequent voorkomend zijn: skelet-, viscerale- en genitale afwijkingen
Hoe leidt congenitale rubella tot aangeboren afwijkingen?
Directe virale effecten + schade door de immuunrespons
Het virus stopt het delen van cellen => inhibitie van organogenese => malformaties => malformaties van het oog en hart
Een immuunrespons kan cel lysis, weefseldestructie (incl. vaatwanden) en littekenvorming door ontsteking veroorzaken.
Weefseldestructie leidt tot gehoorsverlies, hersenafwijkingen, cataract en arteria pulmonalis stenose
Wat zijn de effecten van thalidomide?
- ernstige ledemaatsafwijkingen
- afwijkingen van maag/darmstelsel, hart en nieren
- afwezigheid van oren
Wat zijn de effecten van valproaat?
Subtiele gelaatsafwijkingen:
* smal voorhoofd
* epicanthi
* breed/vlak neusbrug
* korte neus
* lang/vlak philtrum
* kleine mond
* dunne lippen
Radiale straalafwijkingen
Hartafwijkingen
Ontwikkelingsachterstand is gerapporteerd
Lumbosacrale neurale buis defecten
Waneer is vit A/ retinoic acid teratogeen?
Reeds teratogeen bij zeer lage dosis
Gevoelige zwangerschapstermijn: 3e-5e week, vaak voor de vrouw weet dat zij zwanger is !!
Welke afwijkingen kan vit A veroorzaken?
- craniofaciale afwijkingen
- palatum schisis
- neuraalbuisdefecten
- cardiovasculaire afwijkingen
- aplasie van de thymus
- psychologische beperkingen
- oorafwijkingen
- kleine kaak
- nierafwijkingen
50% IQ<85
Wat is het TORCH complex?
Een groep aangeboren afwijkingen die veroozaakt worden door microbiële teratogenen:
* Toxoplasma
* Others (HIV, Coxackie, Parvovirus B19, Varicella zoster)
* Rubella
* Cytomeglovirus
* Herpes simplex virus
* Syphilis
1-5% van alle levendgeborenen is geïnfecteerd met deze micro-organismen
Wat is het a priori risico?
Het risico wat iemand heeft op dragerschap van een genetische aandoening puur op basis van diens positie in de stamboom t.a.v. de persoon met een bewezen mutatie, zonder daarbij rekening te houden met of tussenliggende personen klachten van de aandoening hebben of niet.
Wat is een syndroom?
Een herkenbaar patroon va aangeboren afwijkingen waarbij de unieke combinatie van kenmerken een onderscheid mogelijk maakt van alle andere patronen
Wat is een major anomalie?
Een afwijking die een nadelig effect heeft op de lichamelijke gezondheid en zelfs levensbedreigend kan zijn
Wat is een minor anomalie?
Een kenmerk dat bij <4% van de personen in een bepaalde bevolkingsgroep voorkomt. Het heeft iha geen invloed op de lichamelijke gezondheid, vaak wel op het psychisch welbevinden
Hoe groot is de kans op major anomalie bij aantal minor anomalies?
0 1,5%
1 3%
2 7%
3 >25%
Wat is een deformatie?
Eeen afwijkende vorm of positie als gevolg van mechanische krachten welke inwerkten op een
aanvankelijk normale structuur.
Wanneer de mechanische krachten opgeheven worden, kán er een (begin van) spontane correctie optreden.
Wat is de definitie van een disruptie?
Een disruptie is een afwijkende vorm als gevolg van ernstige schade door extrinsieke factoren aan een aanvankelijk normale structuur.
De schade beperkt zich niet tot de grenzen welke bij de normale embryonale ontwikkeling gevormd zijn. Spontane correctie is niet meer
mogelijk
Wat zijn mogelijke oorzaken van disruptie?
Extrinsieke factoren zoals infectie, ischemie, bloeding, teratogenen, traumata
Een disruptie is op zich niet erfelijk. Erfelijke factoren kunnen wel predisponeren tot een disruptie en de ontwikkeling na de schade beïnvloeden (bv. erfelijke stollingsproblemen)
Wat is de definitie van een malformatie?
Een afwijking van een orgaan, deel van een
orgaan of lichaamsdeel ten gevolge van een reeds vanaf het begin afwijkend ontwikkelingsproces
Wat is de definite van een dysplasie?
Een abnormale histiogenese (organisatie van cellen naar weefsels) en de morfologische gevolgen daarvan.
Veel dysplasieën uiten zich in meerdere orgaansystemen, bv bindweefselaandoeningen, skeletaandoeningen
Wat zijn de doelen van registratie van aangeboren afwijkingen?
Vaststellen van de frequentie van een afwijking
Evalueren van het effect van interventies
Evalueren van het effect verandering in de populatie
Snelle herkenning van teratogene exposities
Etiologisch onderzoek
Planning medische zorg
Waarom registreert de EUROCAT aangeboren afwijkingen?
om de frequentie van aangeboren afwijkingen te bepalen
om eventuele veranderingen in de frequentie door exogene factoren op te sporen
om de effecten van preventieve maatregelen, erfelijkheidsvoorlichting en prenatale diagnostiek te evalueren
voor wetenschappelijk onderzoek
Hoe vaak komen aangeboren afwijkingen voor?
3-5% van alle pasgeborenen heeft een belangrijke aangeboren afwijking
In 2/3 van de gevallen betreft het een geïsoleerde afwijking
In 1/3 van de gevallen blijkt er sprake te zijn van een complexe aandoening
Wanneer moet gedacht worden aan een syndroom?
het voorkomen van één of meerdere aangeboren afwijkingen
groeiachterstand aanwezig bij de geboorte of in de eerste levensjaren optredend
achterstand in verstandelijke ontwikkeling
Wat is genetische penetrantie?
Het percentage individuen dat een aandoening tot expressie brengt; van de meest geringe symptomen tot de ernstigste vorm
Wat is variabele expressie?
Verschillende symptomen met verschillende ernst kunnen ontstaan binnen een genetische ziekte
Wat is anticipatie?
Ziekte wordt erger door de generaties. Verlenging nucleotide repeat is vaak de genetische oorzaak
Wat is het verschil tussen heterogeniteit en allelisch?
Heterogenitieit: 1 ziektebeeld kan door fouten in meerdere genen ontstaan
Allelisch: door verschillende fouten in hetzelfde gen kan je andere ziekten krijgen
Wat is een associatie?
Het vaker dan op basis van toeval in combinatie met elkaar optreden van twee of meer aangeboren afwijkingen.
Deze combinatie van aangeboren afwijkingen vormt voor zover bekend geen sequentie of syndroom
Waar staat VACTERL-H voor?
Vertebral defects
Anal atresia or stenosis
Cardial defects
Tracheo-Esophageal fistula
Radial defects and Renal anomalies
Non-radial Limb defects
Hydrocephalus
Waar staat MURCS voor?
Mullerian duct aplasia
Renal aplasia
Cervicothoracic Somite dysplasia
Waar staat CHARGE voor?
Coloboma of iris or retina
Heart defects
Atresia of the choanae
Retardation
Genital anomalies
Ear abnormalities
Associatie-> syndroom (oorzaak gevonden)
Wat kan je met SNP zien?
Met SNP kan je zien hoeveel DNA je van het ene of andere allel hebt
Wat is een sequentie?
Een combinatie van aangeboren afwijkingen welke, in één of meerdere cascades, voortvloeien uit één enkele initiële aangeboren afwijking of mechanische kracht
Wat is de Robin sequentie?
micro/retrognatie->
verplaatsing van de tong naar achteren->
voorkomt sluiting van het zachte gehemelte->
U-vormige schisis
Geef 2 voorbeelden van oorzaken van het Robin sequentie
Nager acrofacial dysostosis
Stickler syndrome
Beschrijf de frontonasale dysplasie sequentie
- Onbekend midfacial primary defect
2a. Variabele bifid neus-> mediane lip cleft, broad-notched nasal-tip to bifid nostrils
2b. Geen appositie van ogen-> broad nasal brige-> telecanthus/ hypertelorisme-> widow’s peak
2c. Mediana deficit van frontale bot