Week 9 Flashcards
bestanddelen sigaretten
- nicotine: verslavend
- > 40carcinogene stoffen
- irriterende bestanddelen (inflammatie)
- CO (koolstofmonoxide)
pack-years
aantal pakjes sigaretten per dag x aantal jaar
*duur is belangrijker dan aantal sigaretten per dag
cijfers over roken ter kennisgeving
Roker rookt gemiddeld 14/dag
25 miljard sigaretten gekocht per jaar
28 procent van mensen >15 rookt
lager opgeleiden > 30%
hoger opgeleiden ≈ 20%
27% stoppoging
relatieve risico longkanker bij rokers
- voor actief roker: RR >20 (= 2000%)
- Voor passief roker: RR 1,2 (= 120%)
slagingskans stoppen met roken
- cold turkey: 7,3% (10mnd)
- advies dokter: 10,2% (12mnd)
- nicotine middelen: 7-14% (12mnd)
- medicatie: 33% (12mnd)
waterpijp vs roken
waterpijp:
- meer CO
- vergelijkbare hoeveelheid nicotine
- dramatisch grotere hoeveelheid rook
risicofactoren longkanker voor niet-rokers
- meeroken
- radon en thoron in huis
- koolgestookt vuur
- genetische aanleg
epidemiologie longkanker
- 5-jaars overleving ongeveer 15%
- > 80% heeft locaal of op afstand uitgezaaide
ziekte - Grote veranderingen in de behandelmogelijkheden in
de laatste 10 jaar
(Van chemo naar personalised medicine en immune-oncologie)
vrouwen vs mannen longkanker
- vrouwen vaker adenocarcinoom ipv plaveiselcarcinoom
- vrouwen vaker diagnose op jongere leeftijd
- hebben hogere kans ook al roken ze minder
lokale symptomen van tumorgroei long
- luchtweg
hoest, sputum, infectie, hemoptoe, dyspneu - pleuravocht
dyspneu, hoest, pijn - pleura/thaoraxwandingroei
pijn - ingroei nervus recurrens
heesheid - oesophaguscompressie
passagestoornissen
vena cava superior syndroom
- compressie door tumor > geeft stuwing: gezwollen gelaat, halsvenen, hoofdpijn etc
- trombose
- invasie/infiltratie vaatwand
oorzaak: intrathroacale tumoren
- longcarcinomen
- lymfomen (NHL)
- mediastinale tumore
Horner syndroom
sulcus superior tumor
in longtop loopt de plexus brachialis, als deze verdrukt wordt ontstaat:
- schouderpijn, missies (vernauwde pupil), ptosis (afhangend ooglid), anhidrosis (niet zweten), en eioftalmie (terugzakken oogbol)
** klachten aan aangedane kant
pancoast syndroom
sulcus superior tumor in longtop tast zenuwen richting arm aan
- pijn in schouder uitstralend naar arm
- syndroom van Horner
- zwakte/atrofie van handmusculatuur
*alle 3
anamnese longcarcinoom
moeheid
klachten door tumor
vraag naar voorkomende metastasen
neuro klachten, botpijnen
longcarcinoom lichamelijk onderzoek
- gewichtsverlies: > 10% afgelopen 3 mnd
- lymfadenopathie (supraclaviculair, oksels)
- heesheid
- Vena Cava Superior Syndroom
- hepatomegalie
- weke delen zwelling
- kloppijn wervelkolom
labonderzoek longkanker
normale labwaardes sluiten longcarcinoom niet uit
radiologie longcarcinoom (ter kennisgeving)
nodules, massa, atalectase, pleuravocht, infiltraat, lymfeklieren
hoeveel procent longcarcinomen worden gemist op X-thoraxfoto?
30%
hoe gaat het onderzoek met longcarcinoom verder? (de stadiering)
na de CT wordt er een PET scan gemaakt
bronchoscopie
Vroeger flexibele glasvezel, nu videochip
op de tip (diameter ± 5 mm)
onder lokale verdoving
via neus of mond
nuchter zijn, behalve medicatie
in Nederland door longarts