Week 6 Flashcards
Hoe werkt centrale tolerantie?
- in primaire lymfoide organen
- deletie: auto-reactieve cellen in apoptose
- positieve en negatieve selectie in thymus
Hoe werkt perifere tolerantie? Hoe werken regulatoire T-cellen?
- in secundaire lymfoide organen
- anergie(inactivatie): als alleen 1e signaal T-cel activatie
- suppressie: Treg remmen lymfocyten
Mechanismen - receptor CD25 vangt IL-2 weg
- CTLA-4 bind aan CD80/86 -> geen co-stimulatie
- cytotoxisch granzym
- anti-inflammatoire cytokinen: TNFb, IL-10
Hoe kan tolerantie doorbroken worden?
- polyklonale activatie: B-cellen door EBV
- molecular mimicry: kruisreactie antigeen micro-organisme en gelijkend auto-antigeen
- activatie door superantigenen: crosslinking TCR
- bystander activatie
- vrijkomen afgeschermde autoantigenen: immune privileged sites doorbroken
- neo-antigenen: immuunstimulerende post-translationele modificatie of haptenisatie
- gendefect/geen Treg
Wat zijn modulerende factoren voor de ontwikkeling van auto-immuniteit?
- geslachtshormonen
- genen: HLA types, mutaties immuunregulatoire genen(FOXP3, AIRE)
- omgeving: infectie, voeding, geneesmiddelen, zonlicht, trauma, stress
Wat is auto-immuniteit? Wat is een auto-immuunziekte?
Auto-immuniteit= normale immunologische reactie op lichaamseigen structuren
Auto-immuunziekte= abnormale reactie “ -> verstoorde homeostase -> weefselbeschadiging en functieverlies -> ziekte
Spectrum orgaanspecifiek(DM-I) - systemisch(SLE)
Pathogenese: overgevoeligheidsreactie door IgG/complement, immuuncomplexen of T-lymofcyten
Mutlifactorieel: omgeving, genetische predispositie en endocrien/immunologische factoren
Wat zijn biologicals?
Biologisch geneesmiddel gemaakt in levende cellen bmv genetische manipulatie -> groot eiwitmolecuul
- vroeger uit dieren/overleden mensen, nu DNA-recombinatie en zuivering
Wat is een biosimilair?
- lijken erg op orgineel gepatenteerd biopharmacuetisch product
- reverse engineering
- niet hetzelfde: verschil in glycolisatie
- andere bijwerkingen
Wat zijn biopharmaceuticals?
- heterogene mix structureel gerelateerde isovormen
- variaties in productieproces
- andere glycolisatie
- fouten in translatie, post-translationele modificatie, splicing, proteolyische klieving en opslagcondities
Wat is IgA nefropahtie?
- In Azië relatief veel voorkomend
- Slecht gegalactolyseerd IgA vormt immuuncomplexen samen met IgG ertegen
- Slaat neer in mesangium, kan ook in huid
- Hematurie met soms proteinurie
- Microscopie: proliferatie mesangiumcel, immunofluroscentie IgA in mesangium
Wat is membraneuze glomerulopathie?
- antistoffen tegen PLA-2 receptor vormen immuuncomplexen en activeren complement, neerslag onder podocyt waardoor nefrotisch syndroom
- PLA-2 receptor op podocyt normaal niet aanwezig
Wat is nefrotisch syndroom?
Aandoening waarbij lekkage glomerulaire filtratie barrière(probleem ladings- of grootteselectiviteit)
- proteinurie >3,5 g/dg
- hypoalbuminemie
- oedeem
- hypercholesterolemie
Wat is nefritisch syndroom?
- Oligurie, nierinsufficientie, hematurie, proteinurie <3g/dg, oedeem en hypertensie
- progressieve achteruitgang nierfunctie
- actieve ontsteking
- in situ formatie immuuncomplexen tegen (neergeslagen) antigenen onder endotheel waardoor veel neutrofielen granulocyten, macrofagen en complemenr en inflammatie
- vorming cresents
- extracapillaire proliferatie epitheelcellen
Wat is anti-GBM glomerulonefritis?
- antistoffen tegen COL4A op GBM
- Goodpasture syndroom: ook in long
- lineair patroon op immumofluroscentie
- behandeling: immunofluroscentie, plasmaferese en zn dialyse
Wat is post-streptokokken glomerulonefritis?
- bij kinderen na keelinfectie met streptokokken
- circulerende immuuncomplexen lopen subendotheliaal vast -> antistoffen gevormd
Wat is ANCA-geassocieerde glomerulonefritis?
- ANCA’s tegen cytoplasma leuko’s geven infiltratie neutro’s en inflammatie
- rapidly progressive glomerulonefritis
- GPA: ook long, KNO-gebied en huid aangetats
- MPA: KNO gebied niet
- Pauci immuun glomerulonefritis: alleen ANCA in nier
Wat is lupus nefritis?
- circulerende antistoffen tegen ANA sub-endotheliaal
- ziektebeeld afhv locatie neerslaan immuuncomplexen
- alle typen glomerulonefritis mogelijk
Hoe werkt immunfluroscentie?
- weefsel/cellen op glaasje waarbij aankleuring via antistoffen tegen humaan Ig
- alleen auto-antistoffen aantonen gericht tegen iets in/op cel
- verschillende patronen
Hoe werkt ELISA?
- Coating putjes met antigenen
- Blocken onbezette bindingsplaatsen → geen aspecifieke binding
- Sample patient toevoegen
- Conjugaat(enzym geconjugeerde antistof) toevoegen
- Substraat toevoegen → blauw als antistoffen aanwezig
- tussen elke stap wassen: voorkom aspecifieke binding
- Positieve controle: zeker weten dat werk; negatieve controle: bepalen cut-off intensiteit voor positief resultaat
Kwalitatief of kwantitief(verdunningsreeks interne standaard)
Hoe werkt een agglutintietiter?
- verdunningsreeks serum patiënt
- voor evaluatie behandeling
Titer is omgekeerde waarde laagste concentratie waarbij zeker positieve reactie
Hoe werkt het AB0-systeem? Hoe zit het met antistoffen?
- A en B zijn co-dominant, 0 recessief
Bloedgroep A heeft anti B, B heeft anti A, O heeft anti A en B en AB geen - inductie in darm: IgM
- agv bloedtransfusie: IgG
O- is universele donor, AB+ is universele acceptor
Wat zijn glucocorticosteroiden?
Lijken op cortisol: dexamethason(25x zo sterk), prednison(5x)
Mechanisme: genomisch effect(via steroidreceptor) en niet-genomisch effect(bij hoge dosering, via membraanreceptor)
Indicaties: auto-imuunziekten, allergie, na Tx
Bijwerkingen
- Cushing habitas: rompadipositas, spieratrofie, buffalo hump, vollemaansgezicht, striae
- DM
- infecties
- psychiatrische stoornissen
- osteoporose
- aspetische botnecrose
- huidbloedingen
Bijzonder: bij langdurig gebruik corticoid stress schema(hypofyse-bijnier as onderdrukt), dexamethason gaat over placenta en kan gebruikt worden om zwangere vrouw inclusief kind te behandelen
Wat zijn purine synthese remmers(azathioprine)?
Indicatie: auto-immuunziekten
Mechanisme: remt DNA synthese
Bijwerkingen: beenmerg toxiciteit, hepatotoxisch en red cell aplasia
Wat zijn calcineurine remmers?
Cyclosporine en tacrolimus
Werking: bind cytoplasmatische eiwitten en remt calcinuerine waardoor geen IL-2 transcriptie
Indicaties: transplantatie, uveitis, SLE
Bijwerkingen: infecties, neurologische verschijnselen, maligniteiten, hypertensie, nierfalen
Wat zijn JAK-remmers?
Ruxotinib, baricitinib en Tofacitinib
Indicatie: RA, psoriasis
Werking: remt signalering vanuit JAK’s naar celkern via STAT