week 5 Flashcards
wat zijn de kenmerkende symptomen van reuma ?
pijn en stijfheid in de gewrichten, en vermoeidheid
wat is reuma
Algemene benaming voor veel chronische pathologieen van het bewegingsapparaat; onderverdeeld in ontstekingsreuma, artrose en wekendelenreuma
wat is de beloop van RA
Veel last van de hand (Dip, PIP) bij de meeste patiënten raken eerst de handen aangedaan (DIP EN PIP). Vervolgens gebeurt hetzelfde in de voeten (ook DIP en PIP’s)
Vervolgens het MCP (basis duim) en daarna het polsgewricht.
Begint vaakt aan 1 kant, daarna bilateraal.
Daarna atrofie van de spieren
Overaal waar synoviaal weefsel is gaan ontstekingen ontstaan (dus ook pezen, kraakbeen etc.).
Als laatste deformiteiten (zigzag, zwanenhals): bij zigzag krijg je translatie in gewricht waardoor het scheef gaat staan. En vingers afschuiven naar mediaal waardoor die lateraal gaan staan.
In de eerste drie jaar zie je heel veel destructie optreden (ontstekingen en een enorm verval). In de eerste drie jaar moet opgetreden worden, zodat je die destructieperiode zo kort mogelijk maakt
wat zijn de symptomen van RA ?
Pijn Stijfheid Zwelling Bewegingsbeperking Ontstekingsverschijnselen Spieratrofie Vermoeidheid
wat zijn de stadia’s van reuma ?
Acuut of inflammatoir
Subacuut of proliferatief
Chronisch stadium met deformatie van weke delen en bot
ankylosestadium
welk leeftijd komt reuma het meest voor ?
tussen de 65 en 75 jaar
meer vrouwen dan mannen
hoe stel je een diagnose bij reum ?
een of meer gezwollen gewrichten, pijn, stijfheid, warmte, roodheid, of bewegingsbeperking
tangentiële drukpijn (MCP’s) of (MTP’s),
ochtendstijfheid van >30 minuten
duur van de symptomen > 4 weken (na NSAID-behandeling)
7 classificatiecriteria voor RA
kijk tabel
hoelang moeten de criteria’s 1tmt 4 bestaan ?
6 weeken
waarom is er een agressieve behandeling in de vroege stadium bij RA
Eerste drie jaar spectaculaire schade
Na drie jaar een verminderde schadetoename
wat is de oorzaaak van reuma ?
Genetisch T cellen Bloedcellen veranderen In combinatie met: Omgevingsfactor Grote aanwijzingen richting Roken
RA vs Atrose
Bij RA is er sprake van gezwollen synoviaal vlies (ontsteking membrana synovialis) en bot erosies (cytokinen beschadigen het bot)
Bij artrose is er sprake van degeneratie van het gewrichtskraakbeen (er wordt meer afgebroken dan er wordt aangemaakt).
wat zijn de complicaties bij reuma ?
Een peesruptuur
Synoviale cyste(Bakers knie/schouder
Zenuwontsteking/ Beknelde zenuwen
Verschuiving nekwervels
• Bloedvatontsteking
Ontsteking van het long- of het hartvlies (30-50% reuma pt 5% klachten)
Het sicca-syndroom SJŐGREN (traanklier ontsteking)
Ontsteking van de tussenwervelschijf
Oogontsteking • Osteoporose
Wondjes en drukplekken
wat is de medicatie voor RA
non-steroidal anti-inflammatory drug’ (NSAID)
Glucocortoid (kort en heftige werking)
Biological (anti TNF alfa cytokinen)
Methotrexate
wat is de behandeling bij RA
Oefentherapie +++ Thermotherapie ??? Elektrotherapie, TENS, ultrageluid (?) en lasertherapie (!) Balneotherapie/spa 0 Massage ---- Leefstijladvies +++ Orthese +++
Educatie
Cognitieve gedragstherapie
Alternatieve geneeswijze niet aanbevolen
wat is de chirugische interventies bij RA
Synovectomie
Peesrepair
Prothese (10-15 jaar)
artrodese
wat is wekedelenreuma ?
Fibromyalgia”:
chronische, gegeneraliseerde pijn op 3 locaties van het bewegingsapparaat;
ten minste 11 van 18 tenderpoints.
Prevalentie 2-4% vnl vrouwen
wat zijn de symptomen van fibromyalgie ?
slaapstoornissen;
- stemmingswisselingen;
- ochtendstijfheid (in het algemeen korter dan 1 uur);
- artralgie en/of myalgie;
- subjectieve zwelling van gewrichten en/of weke delen;
- carpale tunnel syndroom;
- hypermobiliteit van gewrichten;
- weersgevoeligheid;
- branderig en/of doofgevoel van de huid;
- hoofdpijn;
- concentratiestoornissen;
- buikpijn en/of krampen;
- zwaar gevoel in armen en/of benen.
wat zijn de vormen van nociceptieve pijn ?
Nociceptief (weefselschade)
Somatisch
Visceraal
wat ziijn de vormen van niet nociceptieve pijn ?
Niet nociceptief
Neuropathisch
Psychogeen
wat zijn de 2 type pijn ?
A delta pijn: primaire, gemyeliniseerde pijn wordt snel vervoerd.
C-vezel pijn: zeurende, secundaire pijn, niet gemyeliniseerd wordt langzaam vervoerd (dus houdt het ook langer aan).
wat zijn de ontsteking mediatoren ?
bradykinine, histamine, prostaglandine en substance-P als ontstekingsmediatoren
wat is allodynie ?
een niet pijnlijke prikkel wordt doorgegeven als pijnprikkel
wat is hyperalgesie ?
overgevoelig voor pijn, pijnprikkel wordt versterkt doorgegeven
wat is hyperesthesie ?
overgevoelig voor prikkels.
watt is gordelroos ?
postherpetische neuralgie= herpesvariant, blaasjes over de gehele gordel (1 segment), virus in de achterwortel.
wat zijn de kenmerken van neuropatische pijn ?
Geen of geringe relatie met weefselschade
Samengaan van pijn en sensibele stoornissen (allodynie/hyperalgesie/hyperesthesie)
Projectie
Vreemd
Uitbreiden in tijd en ruimte
Perifere maatregelen (b.v. analgetica) hebben weinig effect