Week 5 Flashcards
Wat kan de burgemeester zoal?
- Een persoon een huisverbod geven
- Een persoon door middel van een crisismachtiging voor een korte duur tot dwangzorg verplichtingen
- Een persoon door middel van een inbewaringstelling voor een korte tot dwangzorg verplichtingen (zie college week 4)
- Op basis van de wet maatregelen bestrijding voetbalvandalisme en ernstige overlast personen te verbieden ergens te verblijven of zich op bepaalde tijden te melden (hierop wordt verder niet ingegaan op deze presentatie
- Op basis van de wet woonoverlast (via de APV) gedrag aanwijzingen te geven aan hen die ernstige (langdurige) overlast veroorzaken (en ook hier wordt niet verder ingegaan in deze presentatie)
wat is de burgemeester
Verantwoordelijke voor openbare orde en veiligheid binnen de Gemeente
Waar staat de burgemeester
- Rechtsgebied: bestuursrecht/lagere overheid
- Voorzitter College van Burgemeester en Wethouders
- Burgemeestersrol in ‘veiligheidsdriehoek’: OM/(hoofd) OvJ-Politieleiding-Burgemeester
- (Veiligheid en) openbare orde is in Gemeentewet verankerd:
- Artikel 172 lid1. De burgemeester is belast met de handhaving van de openbare orde. Lid2. De burgemeester is bevoegd overtredingen van wettelijke voorschriften die betrekking hebben op de openbare orde, te beletten of te beëindigen. Hij bedient bij verstoring van de openbare orde of bij ernstige vrees voor het ontstaan daarvan, de bevelen te geven die noodzakelijk te achten zijn voor de handhaving van de openbare orde
- Artikel 172a (voetbalwet, kor samengevat) de burgemeester kan personen of groepen een bevel geven die de orde ernstig verstoord hebben zich ergen niet te bevinden, zich ergens op te houden met meer dan 3 personen of zich te melden vanaf andere plaatsen, zie ook volgende sheet in rollen
Wet tijdelijk huisverbod (Wth)
- Regie op Gemeenten (burgemeester evt. hulpofficier van justitie)
- Strafrechtelijk optreden: (afhankelijk welk strafbaar feit), contact- en of straatverbod. Hier is dus de OvJ aan zet! In een later stadium de rechter
- Bestuursrechtelijk optreden: Wth (pleger/bedreiger: meerderjarig), burgemeester legt het op voor 10 dagen (en verlengbaar tot maximale duur van 4 weken), beroep mogelijk bij Rb. <6 weken (geen schorsende werking besluit tenzij de voorzieningenrechter het besluit schorst) beroep bij Afd Rechtspraak Raad van State. Huisverbod/contactverbod en verdere verboden worden hierbij gecombineerd, zie ook sheet 6
- Niet houden aan huisverbod: dan is art 11 Wth van toepassing: misdrijf, max. 2 jaar gevangenisstraf en/of boete 4e categorie
Vormen van geweld: ‘huiselijk geweld’
- Fysiek geweld (v.a. mishandeling)
- Psychisch geweld (va mishandeling)
- Seksueel geweld (afzonderlijk in het WvSr), in het bijzonder van toepassing
Artikel 249:
1. Hij die ontucht pleegt met zijn minderjarig kind, stiefkind of pleegkind, zijn pupil, aan een zijn zorg, opleiding of waakzaamheid toevertrouwde minderjarige of zijn minderjarige bediende of ondergeschikte, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vierde categorie. Lid2: gezondheidszorg- en maatschappelijke zorg- medewerkers vs patiënt!
Artikel 250:
1. Met gevangenisstraf van ten hoogte vier jaren of geldboete van de vierde categorie, hij die het plegen van ontucht door zijn minderjarige kind, stiefkind of pleegkind, zijn pupil, een aan zijn zorg, opleiding of waakzaamheid toevertrouwde minderjarige of zijn minderjarige bediende of ondergeschikte met een derde teweegbrengt of bevordert
Rechtsgebieden komen samen
- Bestuursrecht: regierol burgemeester (gemeente): daar waar het strafrecht niet toereikend is – vrijheidsbeneming ikhv voorlopige hechtenis, denk aan eenvoudige mishandeling, is het huisverbod een bruikbare aanvulling! Bewijs hoeft nog niet alleen duidelijk vermoeden is genoeg. De situatie wordt ingeschat als risicovol
- Strafrecht: strafbare feiten (gekwalificeerde mishandeling, seksueel geweld, overtreden zie verder week 6)
- Privaatrecht: onrechtmatige daad (schadevergoeding)
- Bij al deze rechtsgebieden kunnen er meer verboden worden opgelegd:
- contactverbod, straat- en omgevingsverbod. Deze verboden kunnen langduriger opgelegd worden (dan die 28 dagen) in het straf- en/of het privaatrecht
- Zie ook schema pagina 162 boek
- Op de toets wordt verwacht dwangzorg maatregel opleggen als er staat dat het over dwangzorg gaat
Strafrecht algemeen
- Dus geen eigen richting
- Wetboek van Strafrecht en Strafvordering (materieel – formeel)
- Bijzondere wetten (bijv. Opiumwet, wet wapens en munitie, wet economische delicten) ook niet strafrechtelijke wetten met strafbepalingen: Wth en WvW
- Niet alleen centrale overheid wetgever, ook lagere overheden kunnen strafbepalingen opnemen (denk aan verstoring openbare orde, wildplassen, afval dumpen en samenscholen)
Wie zijn allen betrokken?
- Verdachte/getuigen/advocaat (staat verdachte bij, is geen procespartij)
- Politie -> handhaven rechtsorde en hulpverlening (afnemend! Taak schuift ook naar andere diensten bijv. GGD), politie wordt meer op opsporing ingezet
- Officier van Justitie -> dagvaardt en legt de verdachte iets ten laste
- Rechter-commissaris* -> houdt toezicht op opsporing en vervolging, wordt toegevoegd in de voorfase kan getuigen oproepen en deskundigen inschakelen alsmede opsporingsmethoden toestaan
- Reclassering (zie dia 17)
- Politierechter/rechtbank (oordeelt)
- *alleen in het geval van ernstige strafbare feiten
Algemeen (2)
- Overtredingen (geluidsoverlast) en
- Misdrijven te onderscheiden:
- Ad 1: -ism publieke orde (poging is niet strafbaar… je probeert ‘snachts geluidsoverlast te veroorzaken door te schreeuwen, maar je bent je stem kwijt)
- vooral geldboete
- beperkte opsporingsbevoegdheden (en geen prioriteit)
- kortere verjaringstermijn (art. 70 Sr: 3 jaar) en minder gevolgen voor strafblad
Algemeen (3)
- Ad 2 (misdrijven)
- het zal niet verbazen….zijn in strijd met de rechtsorde (ofwel onaanvaardbaar, ook poging is strafbaar -enkele uitgezonderd)
- vooral gevangenisstraf
- meer bevoegdheden in opsporing politie
- langere verjaringstermijnen (zware misdrijven tegen het leven verjaren niet) en
- meer gevolgen voor het strafblad (denk aan VOG!)
Algemeen (4)
- Wanneer straf? De voorvragen. Is het ‘bewezene’ begaan en is het strafbaar en als er sprake is van een strafbare gedraging is de dader dan verantwoordelijk -> zo ja, straf
- Verschil tussen opzet (willens en wetens) en schuld (culpa, gradaties: vermijdbaar tot verwijtbaar, criterium hierbij: een normaal denkend mens)
- Verschillen tussen schuld en opzet zijn aan te treffen in de delictsomschrijving
- Nog zwaarder (bij moord bijvoorbeeld) is de voorbedachte rade -> het is ook de bedoeling en vaak is er sprake van een of ander plan of voorbereiding
Rechtvaardigingsgronden (1) en schulduitsluiting (2)
- Bijzondere omstandigheden nemen de strafbaarheid weg: noodweer -> ‘ogenblikkelijke aanranding’ overmacht wegens noodtoestand -> incidenteel (bijv. een ramp) materiele wederrechtelijkheid ontbreekt -> komt weinig voor afwezigheid van alle schuld (melk en water arrest)
- Verwijtbaarheid wordt weggenomen: ontoerekeningsvatbaar (stoornis geestelijke vermogens) noodweerexces (‘doorslaan, maar niet onbeperkt) psychische overmacht (een onweerstaanbare druk, een weldenkend mens had zich ertegen kunnen verzetten)
Strafrecht, de fasen en dwangmiddelen
- Opsporing en vooronderzoek versus onderzoek ter terechtzitting
- Inzet dwangmiddelen oplopend: OvJ -> R.C. en op vordering OvJ: de Rechtbank
- Dwangmiddel: vrijheidsbeneming, gericht op verzamelen van bewijs
Dwangmiddelen vervolg 1
- Aanhouding en ophouden voor verhoor (6 uur voor 0.00 uur en na 9.00 uur)
- Inverzekeringstelling, max 2 keer 3 dagen (OvJ)
- De voorlopige hechtenis (RC), de fases, de termijnen zijn maximaal:
- in bewaring (14 dagen)
- gevangenhouding (90 dagen)
- gevangenneming (na vrijlating onder voorwaarden of ter terechtzitting) (90 dagen of 60 dagen na uitspraak), betrokkene was eerst vrij
Dwangmiddelen vervolg 2
Wie beslist
1. Aan- en ophouden voor verhoor buiten heterdaad = politieagent (verdachte moet cautie krijgen/heeft recht op een advocaat)
2. In verzekeringstelling (IVS) = (hulp)officier van justitie
3. In bewaring = onderzoeksrechter (=R.C.)
4. Gevangenhouding – en neming = (Raadkamer/rechtbank) (3 rechters)
- Ad 1 en 2 bij redelijk vermoeden van schuld
- Ad 3 en 4 bij ernstige bezwaren
- Ad 2, 3 en 4 misdrijven waar min 4 jaar op staat (uitzonderingen daar gelaten) tenzij geen vaste woon of verblijfplaats -> dan alle misdrijven