Week 4 Flashcards
1
Q
Waar hebben we het over; De Wvggz en Wzd (verplichte zorg/dwangzorg)
A
- Onvrijwillige zorg o.g.v. strafbaar feit of als er een strafbaar feit zich kan voordoen of als de persoon ernstig nadeel voor zichzelf of voor een ander kan veroorzaken
- De behandeling is aanvullend op de WGBO, deze laatste wet voorziet hier niet in (maar is wel van toepassing voor zover de Wvggz en Wzd in zaken niet voorzien, zoals inzage in het patiëntendossier)
- Het gaat hier om een wilsbekwame patiënt die weigert mee te werken of
- Om een wilsonbekwame patiënt die zich verzet tegen een behandeling (die een gedwongen zorg inhoudt)*
- Die inspectie gezondheidszorg en jeugd houdt zicht (lgi)
- Oude wet BOPZ(tot 2020) opnamegericht, gevaar criterium, en minder gericht op netwerk patiënt. Deze wet is mogelijk alleen nog interessant voor psychogeriatrische patiënten (met een langere machtiging tot 5 jaar, maar de regels gelden van de WZD!)
- *de patiënt kan daarnaast op grond van een strafrechtelijk titel opgenomen zijn
Wet geneeskunde branche overeenkomst
Wat niet in de Wvggz (voor mensen die wilsbekwaam zijn maar hulp nodig hebben) wordt genoemd moet worden gekeken in de WGBO
2
Q
Wanneer opnemen/zorg? Wvvgz
A
- De patiënt is 12 jaar of ouder (12-16 vaak met instemmingsvereiste vertegenwoordiger)
- Er is sprake van een geestelijke stoornis. Daartoe is een verklaring onafhankelijk psych. noodzakelijk- zo ook bij procedure sheet 6
- De stoornis leidt tot ernstig nadeel voor zichzelf, anderen of de veiligheid van personen en goederen EN
- Het nadeel ka. Niet op een andere manier kan worden afgewend (zie ook de eisen van proportionaliteit, subsidiariteit en effectiviteit, sheet 4)
- De gedwongen zorg is noodzakelijk en kan zowel ambulant, intramuraal (tussen instellingen en thuis zorg ontvangen?) of residentieel geboden worden, er is een zorgverantwoordelijke (kan thuis plaatsvinden of op verschillende plekken)
3
Q
Eisen aan de zorg
A
- Proportioneel (de zorg moet op juiste niveau worden aangeboden niet te zwaar en niet te licht), voldoet aan eisen van subsidiariteit (mochten er alternatieven zijn binnen dezelfde zwaarte kies je voor het juiste midden en minst ingrijpende voor de patiënt), effectief (de zorg moet ergens toe leiden, door bijv medicijnen of andere therapieën) en is veilig (voor de patiënt als voor de aanbieder)
- Maatschappelijke deelname zo veel mogelijk bevorderen
- In het besluit tot verplichte zorg dient (als het even kan) de wensen van de patiënt (en zijn netwerk) zo veel mogelijk gehonoreerd worden: de zorg wordt in het beleidsplan opgenomen (zorgkaart gaat daar bij voorkeur aan vooraf), is persoonsgebonden en een advocaat wordt aan de cliënt toegewezen door de rechter
- De zorg staat hier meer centraal dan in het verleden, de patiënt heeft de mogelijkheid of de zorg om te kijken of te zorg bij hem/haar past en mag hier ook op aanmerken
- Teloorgang = op een leuk niveau beginnen en telkens verder afzakt
- Soort zorg: art3. Verpleging, behandeling, begeleiding, verzorging etc.
- Soorten rechterlijke machtigingen: zie sheet 5
- We hebben te maken met psychisch en fysiek letsel
- Voorkoming ernstig nadeel: aanzienlijk risico op fysiek of psychisch letsel, financiële/immaterieel schade, verwaarlozing, teloorgang (etc.), bedreiging, veiligheid van patiënt dan wel andere personen of goederen zijn in gevaar. Bij wilsbekwame zwaardere eisen (levensgevaar/algemene veiligheid/aanzienlijk risico voor anderen)
4
Q
Bij Wet zorg en dwang..
A
er wordt nog niet echt opgetreden maar het gaat gebeuren
5
Q
Machtigingen (de juridische basis voor de verplichte zorg)
A
- Spoedmaatregel is direct ingrijpen en niet wachten op de zorgmacht (de patiënt bekijken etc.)
- Moet afgegeven worden door de burgemeester
- Een rechterlijke zorgmachtiging:
- Een crisismaatregel (max. 3 dagen), een machtiging tot voortzetting van de crisismaatregel (tot max. 3 weken), zie sheets 8
- Een beslissing tot tijdelijke verplichte zorg voorafgaand aan een crisismaatregel (max. 18 uur)
- Een beslissing tot tijdelijke verplichte zorg in een noodsituatie (max. 3 dagen als noodmatregel-veiligheid dit vereist of ter voorkoming strafbaar feit), wel melden aan geneesheer-directeur en mogelijk verlengen als het in machtiging terecht moet komen en deze procedure is afgerond zie ook sheet 9
Een andere basis, maar wel verplichte zorg dmb een machtiging: - De zelfbindingsverklaring vanaf 16 jaar, maar 12-16-jarigen kan met de vertegenwoordiger (zie week 2) een verklaring opstellen: noodzaak is wilsbekwaamheid, ondertekening door zorgverantwoordelijke, geneesheer-directeur en patiënt zelf. Machtiging kan dan gemakkelijker worden afgegeven
6
Q
Hoe wordt de zorgmachtiging voorbereid (samengevat) Een eerste aanvraag
A
- Melding bij College B&W (kan iedereen doen -> doorgestuurd naar OvJ (college doet verkennend onderzoek, ook als zij concludeert dat zorg niet nodig is, stuurt zij het verzoek door indien ingediend door een naaste, zie art 1!) dit staat niet in het boek
- OvJ kan ook ambtshalve een aanvraag voorbereiden, meldt aan de rechter dat er wordt voorbereid: advocaat wordt toegevoegd
- Geneesheer-directeur/psych. wordt aangewezen die machtiging inhoudelijk regelt
7
Q
De eerste aanvraag (vervolg)
A
- Patiënt kan door plan van aanpak trachten gedwongen zorg te voorkomen, lukt dit niet dan wordt een zorgverantwoordelijke aangewezen
- Eventuele zorgkaart bevat de wensen van de patiënt
- Zorgverantwoordelijke stelt met betrokkenen zorgplan op (aan de hand van een uitgebreide eisen lijst). Is een patiënt wilsonbekwaam dan is vertegenwoordiging vereist, zie vorige week. Geneesheer beoordeelt het plan
- OvJ besluit binnen 4 weken en verzoekt de rechter om een machtiging
8
Q
Voorbeeld van een uitspraak vd rechter
A
- Uit deze uitspraak haal je onder meer het volgende
- Uit de overgelegde stukken en het behandelde ter zitting is gebleken dat betrokkene lijdt aan een psychische stoornis veroorzaakt door een autismespectrumstoornis
- Deze stoornis leidt tot ernstig nadeel, gelegen in:
- -Levensgevaar
- -Ernstig lichamelijk letsel
- -Ernstige psychische schade
- -Ernstige financiële schade
- De voorgestelde verplichte zorg is evenredig en naar verwachting effectief
- Het blijven gebruiken van de voorgeschreven medicatie is voor het herstelproces heel belangrijk (dwangzorg wordt voor een periode van 6 maanden opgelegd)
9
Q
Zorgmachtiging en crisismaatregel
A
- Zorgmachtiging: rechter beslist binnen 3 weken (zorgplan incluis), eerste voor 6 maanden, aansluitende machtigingen voor 1 jaar (na 5 jaar: 2 jaar), geen hoger beroep mogelijk. 4 weken voor afloop evt vervolg van machtiging in te dienen door OvJ, geneesheer-directeur of een nieuwe machtiging op verzoek OvJ bij rechter. Voor rechten en plichten tijdens de geldigheidsduur van de machtiging, zie 21.1.7 boek
- Onmiddellijk dreigend ernstig nadeel? Naw psychische stoornis? Zorgmachtigingsprocedure kan niet worden afgewacht? Crisismaatregel kan het nadeel wegnemen dan kan door burgemeester (of gemandateerd de wethouder) voor de periode van 3 dagen een crisismaatregel getroffen worden: wel (evt) horen patiënt, advocaat binnen 24 uur aanwijzen en een medische verklaring is nodig. Eventueel voorafgaand aan crisismaatregel: tijdelijk verplichte zorg (max. 18 uur). Beroep is binnen 3 weken is mogelijk. Verlening op verzoek OvJ bij de rechter voor 3 weken (machtiging voortzetting crisismaatregel), zo is er tijd voor een eventuele gewone zorgmachtiging
10
Q
Tijdelijke verplichte zorg tijdens een noodmaatregel
A
- Als de juiste machtiging ontbreekt of de zorg hier niet in voorziet kan er toch tijdelijke verplichte zorg plaatvinden in een noodsituatie namelijk voor 3 dagen:
- -Er sprake is van ernstig nadeel
- -De veiligheid in een accommodatie in het geding is
- -Als rechten of vrijheden van anderen beschermd moeten worden
- -Als er strafbare feiten dreigen
- Wel meldplicht zorgverantwoordelijke (indien zorg 12 uur of langer duurt)
- Als de situatie na 3 dagen voortduurt kan de zorgmachtiging aangepast worden. Dit moet spoedig en de zorg kan voortduren tot de machtiging er is
11
Q
De wet zorg en dwang in een vogelvlucht
A
- Patiënten met een psychogeriatrische aandoening of verstandelijke beperking (wet stelt als begrip handicap) vallen onder de Wzd vallen, hierbij geldt als uitgangspunt: alleen onvrijwillige zorg als voldaan is aan de eisen voor deze zorg anders vrijwillige zorg. Helaas spreken we hier weer van een rechtelijke machtigingen. Verzoek bij CIZ -> naar rechtbank. Ook onder de 12 jaar mogelijk!
- Evenals de Wvggz is de Wzd persoonsgebonden en niet locatie gebonden
- Ernstig nadeel is een breder begrip (ook voorkomen ervan…)
Deskundigenverklaring (ipv psychiater plicht) - De WGBO is van toepassing als de Wzd er niet in voorziet, voorziet de WGBO niet dan is de Wvggz van toepassing. Er kunnen ook situaties zijn waarbij 2 of 3 wetten van toepassing verklaard kunnen worden dan is de meest geschikte regel voor de betreffende patiënt van toepassing
- Semi onvrijwillige zorg wordt hier ook onderscheiden: geen bereidheid tot zorg, maar ook geen verzet ertegen
- Inbewaringstelling (ibs) (burgemeester ipv crisismachtiging Wvvgz), termijnen vergelijkbaar, ernstig nadeel is onmiddellijk dreigend
12
Q
(oude) kritiek op deze nieuwe wetgeving
A
- Psychiaters menen dat de wet een averechts effect heeft: door de vereiste wettelijke bureaucratie, procedures en papierwerk stagneert de zorg
- NVvP.nl: geneeskundig directeuren en psychiaters schetsen onder meer volgende ‘complexe procedures, onuitvoerbare termijnen, onzinnige informatie- en overlegverplichtingen en bovendien een grote hoeveelheid aan brieven die te complex zijn en onnodig vaak verstuurd moeten worden.’ ‘dit leidt niet tot betere zorg…integendeel’
- Reparatiewetgeving is ingevoerd in 2021 en het lijkt dat de bureaucratie is afgenomen en de uitvoering van de wet daadwerkelijk is vereenvoudigd
13
Q
Beweging in de zorg (gaat over Wvvgz)
A
- Het toepassen van zwangerschap voorkomende middelen (anticonceptie, sterilisatie) op basis van dwang is meermalen door de (lagere) rechter toegewezen als zijnde noodzakelijk om ernstig nadeel te voorkomen. De Advocaat-Generaal van de HR meent dat dit in strijd is met het recht, omdat:
- Het EVRM (family life) en de GW (art 11) zich er tegen verzetten
- Anderen die niet in een gedwongen kader zich bevinden, maar evengoed mogelijk ongeschikt zijn hiermee niet bereikt worden (rechtsongelijkheid)
- Het discriminerend is aangezien het zich alleen op vrouwen richt
- De rechtsgeschiedenis zich niet verenigt met het mogelijke ernstige nadeel van het ongeboren kind
- Het middel alleen mogelijk toegepast kan worden als het nadeel zich richt op de vrouw
14
Q
Uitspraak Hoge Raad
A
HR: maakt het wat eenvoudiger: het grondrecht ziet op de vrouw en kind (art. 11 EVRM) en daarom alleen als de vrouw gevaar loopt zou het eventueel passen binnen de dwangzorg en anders niet. Kortom: deze weg is (vooralsnog) afgesneden
15
Q
onder welk rechtsgebied valt WvGGZ/WZD?
A
publiekrecht (overheid -> burger)
16
Q
welk rechtsgebied is BOPZ?
A
bestuursrecht
- er is geen sprake van vrijwilligheid maar er word ingegrepen zonder dat er een strafbaar feit is gepleegd
