Week 2/3 Flashcards

1
Q

Inspanningsverbintenis

A

dat een ander zijn best moet doen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

De geneeskundige behandelingsovereenkomst

A

vereist een overeenkomst, deze overeenkomst is een bijzondere ikhv de bw = civiel recht:
- Een inspanningsverbintenis
- Meestal mondeling
- Geregeld in Wet geneeskundige behandelingsovereenkomst

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Rechten van de patiënt

A
  • Zelfbeschikking
  • Informatie (of juist niet geïnformeerd worden), dit recht geldt ook voor de (te verwachten) wachttijd
  • Zorgplanningsbespreking (wat gaat er gebeuren)
  • Informatie uit patiëntdossier (alleen beperkt als de privacy van anderen bescherming verdient, je kan dit inzien en opvragen)
  • Privacy en geheimhouding arts
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Toestemming patient (hoofdregels)

A
  • Art 11 GW: onaantastbaarheid lichaam (als je oa zelf niet kan beslissen)
  • Ondanks overeenkomst is steeds toestemming van de patiënt nodig als de arts aan het werk gaat, tenzij de handelingen niet ingrijpend zijn. Soms is dat echter niet mogelijk…
  • Wilsbepaling vanaf 12 jaar samen met ouders zie 13.3.2
  • Dit betekent in staat zijn om redelijk de belangen te waarderen, anders wilsonbekwaam
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

wat is Handelings(on)bekwaamheid

A

Niet mogelijk om onaantastbare (= niet vernietigbare) rechtshandelingen te verrichten
- minderjarigen
- juridisch
- curatele
- niet in staat om rechtshandelingen te plegen

consequentie -> vernietiging van rechtshandelingen bijvoorbeeld contract

bijv. een client koop een spelcomputer in de winkel

de mogelijkheid die iedere persoon heeft om rechtshandelingen te doen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

wat is Wils(on)bekwaamheid

A

Besluitvormingsvermogen medische handelingen:
- als je informatie niet kan begrijpen
- informatie niet kan afwegen inrichting leven
- geen besluit kunnen nemen

En:
- vanaf 12 jaar -> wilsbekwaam
- bewind
- mentorschap -> zorg
- niet in staat je wil te vormen, wel in staat rechtshandelingen te plegen
- behandelend arts (psychiater) besluit

bijv. een client koop een spelcomputer in de winkel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Toestemming patiënt (vervolg) -> informed consent

A
  • Patiënt kan keuze kenbaar maken
  • Patiënt begrijpt de (relevante) informatie
  • Patiënt beseft en waardeert de info voor de eigen situatie
  • Patiënt kan logisch redeneren en de info betrekken in het overwegen van de behandelopties
  • Niet? Dan wilsonbekwaam (in acute situaties waarbij overleg onmogelijk is) beslist de arts, anders:
  • > 18 jaar curatele/mentor/partner/familielid, dit betekent de arts aan in het dossier en meldt het bij de patiënt
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Geen toestemming mogelijk van de patiënt?

A

Vertegenwoordiging die benoemd is door de rechter:
1. Curator: vertegenwoordigt de geld- en persoonlijke belangen curandus
2. Mentor: vertegenwoordigt de belangen van de patiënt voor zorg (verpleging en behandeling)
3. Bewindvoerder: vertegenwoordigt een of meer vermogensbelangen
Vertegenwoordiging door patiënt aangewezen
4. Volmacht (inhoud van de volmacht is bepalend)
Vertegenwoordiging buiten de patiënt om:
5. Zaakwaarneming (als tijdens een operatie levensbedreigend is en een arts moet snel een bepaalde keuze maken)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Geen toestemming mogelijk van de patiënt (2)

A
  • Overige vertegenwoordigers in het kader van de WGBO:
  • Familie en bij ontsteltenis: buren of andere zaakwaarnemers
  • De wilsonbekwame patiënt kan nog steeds behandeling weigeren
  • 16-jarigen en ouderen kunnen schriftelijk vast laten leggen bepaalde behandelingen niet te willen ondergaan. Met de mening van 12-16jarigen wordt ook rekening gehouden, zie eerdere opmerking. In het gedwongen kader (Wvggz) kan ook al vanaf 12 jaar beschikking vastgelegd worden onder voorwaarden
  • Arts kan alleen afwijken als er ernstig nadeel dreigt of het kennelijk noodzakelijk is (bijv. levensbedreigende situaties)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Einde van de behandelingsovereenkomst

A
  • De (wilsbekwame niet in dwangbehandeling zijnde) patiënt kan de behandeling altijd stoppen
  • (Niet uitbehandeld) door de arts in geval van gewichtige redenen. De arts kan in redelijkheid niet gevraagd worden de behandeling door te zetten vb: intimidatie/beschadigen vertrouwen/hygiëne/niet nakomen eisen aan de ovk
  • Gedwongen ontslag uit psychiatrisch ziekenhuis (uitzonderlijk en ultiem) -> staat niet in het boek in 14.3.3.4 (indicatie vervalt/regels worden overtreden/behandeling wordt geweigerd)
  • Patiënt kan (tucht)klacht indienen indien hij/zij meent onheus te zijn behandeld (aangifte doen en schadevergoeding eisen kan ook)
  • De patiënt kan ook gewoon genezen of uitbehandeld zijn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Door de rechter benoemde vertegenwoordigers

A
  • Paragraaf 18.1 zelf bestuderen (zorg- en dienstverlening voor gehandicapten (het bieden van ondersteuning, de preventieve en curatieve zorg, woon-zorg voorzieningen en revalidatiezorg)
  • De rechter heeft geen rol bij zaakwaarneming en volmacht. Hooguit als hier conflicten uit voortvloeien
  • Maar wel: bij curatele/beschermingsbewind en mentorschap (BW boek 1), voor de goede orde: we gaan steeds uit van 1 persoon die de taak op zich neemt, maar het kunnen er ook 2 zijn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Curatele (1)

A
  • De persoon (de curandus) is tijdelijk niet in staat zijn belangen waar te nemen of hij kan de veiligheid van zichzelf of een ander in gevaar brengen door:
  • Een lichamelijke* of geestelijke toestand dan wel
  • Gewoonte van drank of drugsmisbruik en een passende of minder verstrekkende maatregel is niet afdoende
    *denk bijvoorbeeld aan (tijdelijke) comateuze toestand of visuele handicap
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Curatele (2)

A
  • De kantonrechter oordeelt, verzoek OM/voogd/partner/familie 1-4e graad
  • Gevolg: handelingsonbekwaam, tenzij de wet anders zegt. De curandus heeft voor de meeste juridische handelingen toestemming van de curator nodig
  • Persoonlijke beslissingen als testament, echtsscheiding en euthanasie kan de curandus in principe nog steeds zelf nemen (dit beslist de curator niet voor hem of haar), wel een rol voor de rechter (om bekwaamheid te bepalen), sterilisatie is een grensgeval (zie boek)
  • Medische handelingen kunnen nog steeds niet tegen de zin van de curandus getroffen worden, als de curator instemt wordt de behandeling niet automatisch ‘vrijwillig’, medisch ingrijpen door arts kan alleen als ernstig nadeel moet worden voorkomen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Beschermingsbewind

A
  • Idem curatele: maar dan zijn de belangen die de persoon niet kan waarnemen of financiële grondslag. Lichamelijke stoornis of handicap kan (ipv of naast geestelijk) een grondslag zijn zoals bij curatele
  • Ipv handelingsonbekwaam is er de betrokkene/rechthebbende ten aanzien van zijn vermogen beheersonbevoegd (voor -grotere- aankopen in beginseltoestemming bewindvoerder nodig die het -vaak negatieve- vermogen beheert)
  • Bij aankopen kan goede trouw een rol spelen bij de tegenpartij, weet deze van de bewindvoering dan kan de ovk vernietigd worden, anders is de ovk rechtsgeldig. Jaarlijks moet de bewindvoerder rekening en verantwoording afleggen bij de rechter
  • Kan ook op enkele goederen rusten
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Mentorschap

A
  • In geval er geen financiële belangen spelen, maar personen niet (alleen) kunnen beslissen ten aanzien van verzorging, verpleging, behandeling etc. (geen zaken van vermogensrechtelijke aard)
  • De mentor neemt de medische beslissingen nadat hij door de rechter is benoemd (maar zie onder). Mentor kan ook rechtspersoon zijn (niet een behandelend rechtspersoon) of 2 natuurlijke personen zijn
  • Ook hier maakt de toestemming van de mentor de behandeling niet plots ‘vrijwillig’, zie ook dat wat onder het kopje curatele 2 staat
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

De arts die de jongen sprak meende dat de jongen voldoende in staat was zijn mening te vormen die de wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst vereist. Wat was de jongen in de ogen van de arts en welke leeftijd speelt hier specifiek een rol in?

A

De jongen is voldoende Wilsbekwaam, tussen 12 en 16 jaar en hij is nu 12

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

De vader is het oneens met de arts en eist dat er toch behandeling moet volgen voor zijn 12 jarige zoon. In welke situatie heeft de vader kans van slagen?

A

De vader maakt geen kans, want de jongen is wilsbekwaam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Als de ouders geen toestemming geven voor een behandeling of operatie, wat kan de arts denk je nog doen?

A

De arts mag beslissen want er is sprake van ernstig nadeel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Noem in elk geval 3 opties die je John aanraadt en die je met je collega’s zou bespreken.

A
  • Curator aanraden (aanvragen bij de rechter)
  • Naar een arts
  • Kijken of jij het voor hem kan regelen (meestal familielid, moet wel handelingsbekwaam zijn)
  • Een mentor (zorg) of bewindvoerder (schulden) want problematiek zit op beid terreinen
20
Q

Beschrijf in eigen woorden wat volgens de Wet Geneeskundige Behandeling ‘wilsonbekwaamheid’ inhoudt en waaruit dit blijkt als er een behandelgesprek plaatsvindt tussen behandelaar en patiënt.

A

….

21
Q

wat is civiel recht

A

Burgerlijk/privaat en hieronder kan worden verdeeld: personen en familierecht, rechtspersonenrecht en vermogensrecht. En onder vermogensrecht is weer goederenrecht en verbintenissenrecht verdeeld

22
Q

wat is verdeeld onder verbintenissenrecht en wat is het

A

onrechtmatige daad, rechtmatige daad en contract

23
Q

wat is rechtmatige daad civiel recht

A
  • zaakwaarneming
  • onverschuldigde betaling
  • ongerechtvaardigdeverrijking
24
Q

wat is zaakwaarneming

A
  • behartigen iemands belang
  • redelijke grond
  • geen rechtsverhouding (vb. contract, curatorschap)
25
Q

wat is contract civiel recht

A
  • wilsovereenstemming beide partijen
  • handelingsbekwaam
  • niet in strijd met goede zeden, openbare orde, dwingende wetsbepaling p.59
  • volmacht: iemand geeft toestemming om in zijn of haar naam rechtshandelingen te verrichten
26
Q

wat is in strijd met 1, 2 en 3?

A
  1. oplichting = vernietigbaar
  2. onder curatele = vernietigbaar
  3. huurmoord = nietig
27
Q

zorgcontract

A
  • patient/client (opdrachtgever) mag behandelingsovereenkomst opzeggen maar andersom niet
  • arts dienst de patient/client te informeren over mogelijk nadelige gevolgen. Eventueel begeleidings- of nazorgplicht
28
Q

wat is WGBO

A

Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst
- regelt de relatie tussen patient en zorgaanbieder
- wanneer een patient de hulp van een zorgverlener inroept ontstaat een geneeskundige behandelingsovereenkomst op grond van de WGBO (verrichten van onderzoek, stellen van een diagnose, verlenen van geneeskundige hulp)
- inspanningsverplichting

29
Q

wat is onder curatele

A

de curator kan rechtshandelingen vernietigen (want: handelingsonbekwaam)

30
Q

wat is onder bewind

A

de bewindvoerder kan rechtshandelingen ontbinden (niet vernietigen) als deze kan aantonen dat de winkelier wist of behoorde te weten dat de client onder bewind stond

31
Q

Overeenstemming zoeken met wettelijk vertegenwoordigers: wils(on)bekwaam

A
  1. vertegenwoordiger door de rechter benoemd (curator, mentor, bewindvoerder)
  2. gematigde
  3. WGBO-vertegenwoordigers (echtgenoot/levensgezel/ouder/kind/broer/zus)
  4. zaakwaarnemer (ander familielid, buurman, etc.)
32
Q

wat is de ‘maar’ bij wilsonbekwaam?

A
  • belang van client staat voorop
  • client zoveel mogelijk betrokken besluit en informatie
  • handelen in de geest van de client
  • respect verzet wilsonbekwame patient
33
Q

(bescherming)bewind

A
  • mensen die hun financiële zaken niet zelf niet kunnen regelen
  • de beschermingsbewindvoerder beheert het geld en de goederen van de betrokkene
  • verkwisting of het hebben van problematische schulden
  • openbare curatele- en bewindregister
  • niet op persoon maar op zijn goederen (persoon is dus nog wel handelingsbekwaam)
  • kantonrechter legt het op
  • belangen niet waar kunnen nemen door geestelijke- of lichamelijke toestand
34
Q

(bescherming)bewind, wie?

A
  1. voorkeur rechthebbende
  2. echtgenote/levensgezel
  3. ouders, kinderen, broer, zus
35
Q

mentorschap

A
  • (tijdelijk) niet goed in staat zijn van eigen belangenbehartiging
  • persoonlijke zaken
  • de verzorging, verpleging, behandeling of begeleiding van de betrokkene
  • belangen van niet-vermogensrechtelijke aard
  • geestelijke of lichamelijke toestand
36
Q

mentorschap, wie?

A
  1. voorkeur rechthebbende
  2. echtgenote/levensgezel (handelingsbekwaam)
  3. ouders, kinderen, broer, zus (handelingsbekwaam
  4. rechtspersoon

dus niet betrokken hulpverlener en instelling want persoon is dus nog wel handelingsbekwaam

37
Q

wat is curatele handelingsonbekwaam

A

een meerderjarige kan door de kantonrechter onder curatele worden gesteld wanneer hij tijdelijk of duurzaam zijn belangen niet behoorlijk waarneemt of zijn veiligheid of die van anderen in gevaar brengt als gevolg van:

  • zijn lichamelijke of geestelijke toestand, dan wel
  • gewoonte van drank of drugsmisbruik

vaak laatste strohalm wanneer mentorschap of bewind niet lukken

38
Q

curatele voor financiële en persoonlijke beslissingen

A
  • beschermingsbewind en/of mentorschap volstaat niet
  • een curator beslist over geld, verzorging, verpleging, behandeling of begeleiding van de betrokkene
39
Q

Wet BIG

A

Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg

  1. bevorderen kwaliteit zorg beroepsbeoefenaren (apotheken, artsen, verpleegkundigen, tandartsen)
  2. bescherming cliënten tegen ondeskundige/onzorgvuldig handelen individuele zorgverleners
  • voorbehouden handelingen (bijv. narcose -> alleen door artsen en tandartsen)
  • verplichte registratie (BIG-register)
  • tuchtrecht
  • wilsonbekwaam verklaren cliënten
40
Q

wat betekent wilsbekwaamheid

A

dat de client in staat is om op basis van voldoende relevante informatie, afgestemd op zijn begripsvermogen een beslissing te nemen over een bepaald onderweg. hij overziet de aard en de gevolgen van de beslissing

41
Q

juridische interventies

A
  1. Rechter (curatele, bewind en mentorschap)
  2. Zonder rechter (volmacht, zaakwaarneming)
42
Q

In 2017 speelde de volgende zaak van een jongen uit Noord Holland die tegen de zin van zijn moeder zou worden behandeld door middel van bestraling. De jongen was toen 11 jaar en de moeder werd beperkt in haar gezag zodat een instelling van jeugdzorg op dit punt beslissingen kon nemen. Eenmaal 12 geworden besloot de jongen verdere behandeling niet meer te willen ondergaan.

De arts die de jongen sprak meende dat de jongen voldoende in staat was zijn mening te vormen die de wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst vereist. Wat was de jongen in de ogen van de arts en welke leeftijd speelt hier specifiek een rol in?

A

Een 12 jarige is volgens de WGBO wilsbekwaam als hij in staat is zijn mening te vormen ten aanzien van de eisen van de ovk (of tot informed consent

43
Q

In 2017 speelde de volgende zaak van een jongen uit Noord Holland die tegen de zin van zijn moeder zou worden behandeld door middel van bestraling. De jongen was toen 11 jaar en de moeder werd beperkt in haar gezag zodat een instelling van jeugdzorg op dit punt beslissingen kon nemen. Eenmaal 12 geworden besloot de jongen verdere behandeling niet meer te willen ondergaan.

De vader is het oneens met de arts en eist dat er toch behandeling moet volgen voor zijn 12 jarige zoon. In welke situatie heeft de vader kans van slagen?

A

Als zijn zoon niet wilsbekwaam blijkt te zijn aantoonbaar bijv. door raadpleging psychiater.

44
Q

Stel dat er sprake is van levensgevaar en dat de jongen zich nimmer heeft uitgesproken over het ondergaan van een behandeling

Als de ouders geen toestemming geven voor een behandeling of operatie, wat kan de arts denk je nog doen?

A

De arts kan op grond van zijn beroepsethiek en de mate van ernst zelf tot handelen overgaan (ontstaan van ernstig nadeel) vorm van zaakwaarneming of desnoods rechterlijke toestemming vragen (maar bij spoed is dat niet zo handig).

45
Q

De 21 jarige John glijdt vanwege zijn drugsverslaving steeds verder af. Hij heeft zijn partner, huis en baan verloren. Hij leeft bij vrienden, soms op straat, heeft schulden en is chronisch ziek. Jij spreekt hem als hij aanklopt voor hulp. Je denkt dat er ook iets aan de hand is met John’s geestelijke vermogens. John heeft hulp nodig en iemand die hem kan vertegenwoordigen.

Noem in elk geval 3 opties die je John aanraadt en die je met je collega’s zou bespreken.

A

John kan een vertegenwoordiger aanwijzen (familielid, vriend) mits hij handelingsbekwaam is, John zou onder curatele gesteld kunnen worden door een verzoek van een familielid of de OvJ bij de rechter of er kan een mentorschap op grond van zijn medische situatie aangevraagd worden. I.p.v. mentorschap: bewindvoering o.g.v. financiële problematiek, deze kan eventueel gecombineerd worden met mentorschap