week 4 Flashcards
wat is een sesambot
een sesambot is een bot dat in een pees zit en zich vormt door compressie krachten op weefsels waarop normaal alleen trekkrachten werken
bengrenzing van de fossa politea en inhoud
proximaal mediaal: m. semitendinosus/semimembranosus
proximaal lateraal: m. biceps femoris
distaal mediaal en lateraal: m. gastrocnemius caput medialis en lateralis
de holte is gevuld met vet en:
a. poplitea, v. poplitea, n. tibialis en iets meer lateraal de n. fiburalis
welke meniscus is kwetsbaarder
de mediale meniscus omdat deze vergroeid zit met het kapsel terwijl de laterale meniscus veel losser ligt en daarom bewegelijker is
welke meniscus scheur is het meest gunstig
een laterale meniscusscheur: deze is beter doorbloed
volle naam voor de kruisbanden
lig. cruciatum anterius en posterius
hoe lopen de voorste en achterste kruisband
voorste: loopt van de mediale kant van de laterale condyl van de femur naar de mediale kant op tibiaplateau
achterste: loop van de laterale kant van de mediale condyl van de femur naar de laterale kant op tibiaplateau
op welke kruisbanden staat er spanning tijdens flexie en extensie
flexie: spanning op achterste kruisband
extensie: spanning op voorste kruisband
quadriceps femoris biarticulair of monoarticulair?
alleen de m. rectus femoris is bi-articulair
de m. vastus lateralis, medialis en intermedius zijn allemaal monoarticulair
m. triceps surae
m. gastrocnemius caput mediale en laterale en de m. soleus
chiasma plantare en chaiasma cruris
in het chiasma plantare kruisen zich de m. flextor digitum communis longus en de m. flexor hallucis longus
in het chiasma cruris kruisen zich de m. flexor digitum communis longus en de m. tibialis posterior
compartimenten van het onderbeen
1. compartiment cruris anterius: anticusloge
2. compartiment cruris laterale: peroneusloge
3. compartiment cruris posterior pars profunda
4. comprtatiment cruris posterior pars superficialis
- m. extensor digitorum longus, m. extensor hallucis longus, m. peroneus tertius
n. fibularis profundus
a. en v. tibialis anterior - m. peroneus longus en brevis
n. fibularis superficialis - m. flexor hallucis longus, m. flexor digitorum longus , m. tibialis posterior
n. tibialis
a. en v. tibialis posterior en a. en v. fibularis - m. gastrocnemius medialis en lateralis, m. soleus en m. plantaris
mediale collaterale band letsel
oorzaak, prognose en behandeling
vaak door valgus trauma en exorotatie
goede prognose
behandeling is afhankelijk van de graad van de laesie
graad 1: 0-5 mm functioneel behandelen, kortdurend krukken daarna snel oefenen evt pijnstilling
graad 2: 5-10 mm gedeeltelijke ruptuur, brace behandeling
graad 3: >10 mm volledige ruptuur, brace behandelig
laterale collaterale band letsel oorzaak, prognose een voorbeeld, behandeling
vaak door varus trauma
lagere genezingstendens dan mediale collaterale bandletsel
een voorbeeld van laterale collaterale band letsel is een segondfractuur: avulsiefractuur van de LCL van de tibiaplateau waarbij een stukje tibia mee afbreekt.
in ruim 95% van de gevallen is er hierbij ook letsel van de voorste kruisband.
behandeling: operatie is vaak beter (primaire reconstructie of reparatie)
verschillen tussen mediale en laterale compartiment
vorm, verankering, dike
mediaal:
concaaf, kapsel verankerde meniscus en groot en sterk MCL
lateraal:
convex, mobiele meniscus, smalle, dunne, elastische LCL
segondfractuur
avulsiefractuur van het laterale collaterale fragment van het tibiaplateau waar stukje van tibia mee afbreekt
in ruim 95% van de gevallen is er letsel van de voorste kruisband
achterste kruisbandletsel oorzaak, test, diagnostiek, prognose en behandeling
oorzaak kan trauma (dashboard) of sportletsel zijn
test zijn de achterste schuiflade test of posterior sag test
aanvullend onderzoek kan MRI zijn maar is minder sensitief dan bij voorste kruisband letsel
geisoleerd achterste kruisbandletsel is vrij stabiel door de m. quadriceps
behandleing is conservatief behalve als er knieluxatie, positieve achterste schuifladetest en instabiliteitsklachten zijn
voorste kruisbandletsel test, diagnostiek, prognose en behandeling
test die gedaan worden zijn: lachman test, pivot shift test en voorste kruislade test
diagnostiek: bij positieve test is MRI NIET noodzakelijk voor het stellen van diagnose
prognose: 50% gaat gepaard met laterale meniscus letsel (zorgt voor artrose) voorste kruisband heeft een slechtere genezingstendens
behandeling: eerste instantie conservatief (oefenen, kracht, coordinatie en aanpassen vna activiteit) operatie voorkomt artrose NIET en nut van brace is niet duidelijk
conservatieve vs operatieve behandeling van de voorste kruisband
conservatief geeft in eerste 3 maanden sneller herstel. operatief haalt in 6 maanden de conservatieve in (resultaten zijn niet significant) maar met lange revalidatie.
50% van patienten conservatief behandeld moeten uiteindelijk toch een operatie.
acute/chronic work ratio
risico op overbelasting kan worden ingeschat door piekbelasting te delen door het gemiddelde van de normale belasting
sweetspot met lage kans op blessure: 0,8-1,3
danger zone met verhoogd risico op blessure >1,5
welke blessure komt het meest vaak voor bij voetbal
acute hamstringblessure
5 blessures per team per seizoen
aanspanpijn, rekpijn, drukpijn
gradaties van acute hamstringsblessure
graad 1: verreking
graad 2: partiele ruptuur
graad 3: volledige ruptuur
behandeling van acute hamstringsblessure
graad 1 en 2: rust en revalidatie
meeste mensen zijn na 60 dagen hersteld, mediane duur is 34 dagen
graad 3; vroege herkenning belangrijk, beste uitkomst is operatieve terugplaatsing binnen 4 weken na blessure
wanneer is er sprake van tendinopathie
aanvullend onderzoek
- lokale pijn in relatie tot belasting
- verminderde belastbaarheid
- lokale zwelling
er kan ook drukpijn zijn
op echo kan een verdikte pees te zien zijn en histologisch is er desorientatie van de vezels
behandeling van tendinopathie
farmacologisch
de behandeling van tendinopathie is belasting binnen de pijngrenzen om aangrenzende spieren van geblesseerde pees toenemd te belasten
in tegenstelling tot spierblessure is een peesblessure langdurig: educatie is belangrijk
corticosteroideninjecties kunnen op de korte termijn helpen maar leiden op de lange termijn tot meer klachten en is er een verhoogde ruptuurkans
MTSS
risicofactoren
mediaal tibiaal stress syndroom: botblessure
lokale botoverbelasting waardoor er geleidelijk pijn van het scheenbeen ontstaat
risicofactoren: vrouwelijk geslacht, hyperpronatie, overgewicht, te snelle belasting, verminderde kuitomtrek
continuuum van overbelastingsblessures
milde blessure kan overgaan in een ernstige blessure (bij spierblessure is er al in een vroeg stadium klachten)
blessureprofiel: zwemmen, hardlopen, basketbal
zwemmen: schouder
hardlopen: achillespees
basketbal: knie
quadricepspees tendinopathie verschillende benamingen
- sinding larsen johansson (kinderen)
- osgoodschlatter (kinderen)
- jumpers knieri
risicofactoren voor ontstaan van quadricepspees tendinopathie
- groei (vooral bij kinderen)
- valgusstand
- bekken shift
- platvoeten
lieskanaal gerelateerde klachten: diagnose stellen
er moet worden uitgesloten dat het een hernia inguinalis is
de diangose lieskanaal gerelateerde klachten is waarschijnlijker bij pijn bij vasalva en bij sit-up
femero-acetabulaire impingement
inklemming tussen heup kom en heup bot tijdens beweging
komt veel bij voetballers en karate voor
rol van beeldvormende diagnostiek in sportgeneeskunde
niet heel groot en vaart met name op het uitsluiten van andere diagnoses
indicaties voor preventief sportmedisch onderzoek
- verplicht door sportbond of evenment
- gezondheidscheck
- analyse van onbegrepen aan acitiviteit gerelateerde klachten
- trainingsadviezen
- revalidatie bij chronisch zieken
belang van rust ECG bij PSMO
het is van belang dat er onderscheid kan worden gemaakt tussen fysiologische en pathologische veranderingen van het hart (er zijn ook sportspecifieke veranderingen)
sinds screening met rust ECGs is de incidentie van plotse harddood bij sporter gedaald (wel worden er onnodig veel mensen verwezen naar de cardioloog)
