Week 1 Flashcards
6 Spieren van romp naar schouder(blad)
M. trapezius
M. rhomboideus minor et major
M. serratus anterior
M. levator scapulae
M. pectoralis minor
Spieren van romp naar humerus
M. pectoralis major
M. lattisimus dorsi
7 Spieren van schouder naar humerus
M. supraspinatus
M. infraspinatus
M. subscapularis
M. teres minor
M. teres major
M. deltoideus
M. coracobrachialis
Rotator cuff
M. supraspinatus
M. infraspinatus
M. teres minor
M. subscapularis
alleen de m. subscapularis heeft als functie endorotatie (de rest exorotatie) en hecht niet aan de tuberculum majus maar aan de tuberculum minus
Teken de plexus brachialis
(:
Endesmale/intramembraneuze osteogenese
directe botvorming
perichondraal gevormd
appostionele diktegroei
Mesenchymale cellen differentiëren zich tot osteoblasten
Platte botten (2 lagen corticaal bot met spongieus bot ertussen en rood beenmerg)
Enchondrale osteogense
indirecte botvoming
enchondraal gevormd
Interstitiele lengtegroei
Hyaline kraakbeen wordt bot
Pijpbeenderen (corticaal bot met ertussen vette mergholte, aan uiteinden spongieus bot)
waaruit bestaat een synoviaal gewricht
membrana fibrosa
membrana synovialis (maakt synoviaal vocht)
gewrichtsholte met synoviaal vocht
voorbeelden van junctura cartilaginea en junctura fibrosa
junctura cartilaginea tussen ribben en sternum, discus intervertebralis (primaire junctura cartilaginea)
junctura fibrosa bvb membrana interossea van de onderarm
Uncovertebrale gewrichten
Bevinden zich in de cervicale tussenwervelschijven als gevolg van krachten die op de wervels komen te staan als een kind zijn nekspieren gebruikt om het hoofd omhoog te houden. Er is fysiologische degeneratie van tussenwervelschijven met inscheuringen en het ontstaan van kraakbeen met synoviaal vocht.
–> synoviale gewrichten.
5 belangrijke principes om veilig te opereren
- opereer binnen een internervous plane
- voorkom zenuwschade of devascularisatie
- voorkom weefselschade
- minimaal invasief
- kennis van anatomie en anatomische variaties
Voorbeeld van retinaculum
retinaculum patellae die uitloopt op de tibia om kracht maximaal te verdelen
Voorbeeld aponeurose
lacertus fibrosus van de m. biceps brachii die uitwaaiert over de flexoren van de onderarm voor stabiliteit
Meniscus als voorbeeld van aanpassing door beweging
De meniscus ontstaat onder invloed van beweging voor betere krachtverdeling over het relatief platte plateau van de tibia, betere synoviaal vocht verdeling en laterale beweging.
De doorbloeding van de buitenrand van de meniscus is via het kapsel. Het centrale deel van de meniscus is avasculair en wordt gevoedt door synoviaal vocht. In dit deel is er geen genezing mogelijk.
maximale trekkrachten waartegen kapsel en banden bestendig zijn in schouder en heup
schouder 200N
heup 3000N
hoeveel procent van luxaties komt in de schouder voor
40%
hoe vaak komt rotator cuff scheur/impingement voor?
> 50% van mensen boven de 66 jaar
scheur betekent niet gelijk klachten
symptomen van rotator cuff impingement/scheur
pijn
verlies van range of motion
krachtsverlies
DD bij rotatorcuff impingement
- frozen shoulder
- glenohumerale artrose
- glenohumerale instabiliteit
- acromioclaviculaire afwijkingen
- pathologie van de cervicale wervelkolom
- neuropathie suprascapulair
- niet orthopedisch (cardiaal, pulomaal)
Painful arc test: wanneer positief en welke spier wordt getest
rotator cuff wordt getest en is positief voor impingement klachten bij pijn tussen 60 en 120 graden in abductie
internal rotation lag test: wanneer positief en welke spier wordt getest
positief als de hand niet in positie achter de rug gehouden kan worden
duidt op letsel van de m. subscapularis
drop arm test: wanneer positief en welke spier wordt getest
positief als arm niet langzaam en pijnloos van 90 abductie naar 0 stand gebracht kan worden
test de M. supraspinatus
rotator cuff testen
- painful arc test
- internal rotation lag test
- drop arm test
instabiliteitstesten
- apprehesion test
- relocatie test
- anterieure release/suprise test
apprehesion test
positief als er pijn/angst is als druk wordt uitgeoegend aan posterieire kant op humerus bij 90 abductie en externe rotatie
relocatietest
positief als in 90 graden abductie in liggende positie er opluchting is bij druk op de humerus kop naar achteren
anterieure release test/ surprise test
positief als in 90 graden abductie in liggende positie er pijn/angst is bij het loslaten van de druk op dehumerus kop (na relocatietest)
laxiteit
asymptomatische instabiliteit
TUBS
traumatic undirectional bankart en surgery is een posttraumatische luxatie met aangedane glomerulohumerale gewricht en ligamenten.
unidirectioneel is het meest voorkomend en 95% anterieur
AMBRI
atraumatic multidirectional bilateral rehabilitetion en inferior wordt niet veroorzaakt door trauma en er is geen evident structureel letsel. Het kan bilateraal plaatsvinden en is vaak een luxatie naar inferieur
welk type instabiliteit (unidirectioneel of multidirectioneel) komt het vaakst voor
unidirectioneel
recidiefkans van een luxatie is afhankelijk van
leeftijd
risicogedrag
operatieve stabilisatie kan recidiefkans verlagen
3 luxatie repositie manouvres
- chinese tractie: gewicht wordt gehangen aan arm als patiënt in buikligging ligt die de schouder langzaam op zijn plaats trekt
- klassieke manier van hippocrates met voet in okselplooi
- elegante manier van hippocrates met doek in okselplooi
welke laesies kunnen ontstaan tijdens een schouderluxatie
bij 89-100% van anterieure luxaties treedt een bankart laesie op
1. Bankart laesie: beschadiging van het labrum glenoidale doordat het caput humeri er langs schiet
2. Hill Sachs laesie: een corticale depressie in de kop van de humerus doordat het langs de rand van het glenoid schiet
welke prothese kan geplaatst worden bij disfunctie van de rotator cuff
omgekeerde schouderporthese
uit welke vier gewrichten bestaat het schoudergewricht
- glenohumerale gewricht
- sternoclaviculaire gewricht
- acromioclaviculaire gewricht
- scapulothoracaal gewricht
8 oorzaken van stabiliteit in het schoudergewricht
- gewrichtscongruentie
- gewrichtsversie
- glenoid
- labrum
- kapsel met ligamenten
- rotatorcuff
- bicepspees
- negatieve druk
belangrijkste functies van botten
- bescherming
- beweging
- aanhechtingsplaats voor pezen en spieren
- aanmaak van bloedcelen
- ondersteuning
(schockabsorptie, geluidsoverdracht, geluidsisolatie, calciumopslag)
1 overeenkomst en 5 verschillen tussen corticaal en spongieus bot
- compact vs open sponsachtig
- 5-30% poreusheid vs 30-90% poreusheid
- minder rek (breekt bij >2%) vs meer rek (breekt bij >7%)
- kan grote spanningen verdragen vs kan geen grote spanningen verdragen
- breekt eerder vs vervormdbaar
maar
allebij anisotroop
formules voor spanning en rek
spanning = F/A
rek = (L/deltaL)/L
Betekenis van anistropie
de spanning op het bot is afhankelijk van de richting van de trekkrachten
wat gebeurt er bij de vloeigrens en bij het breekpunt op een spanning/rek diagram van een bot
als de vloeigrens is bereikt zal het bot niet meer dezelfde lijn terug volgen naar 0 als de krachten worden opgeheven, de aangedane rek heeft dan een permanent effect
tussen de vloeigrens en het breekpunt hoeft niet veel kracht gezet te worden
wat is de opbouw van revalidatie
proprioceptie en coördinatie zorgen voor lokale stabilitiet
er kan dan kracht en uithoudingsvermogen getrained worden
als deze werkzaam zijn kan functionele training plaatsvinden
waar wordt proprioceptie door verzorgd
mechanoreceptoren in het gewrichtskapsel om signalen aan de hersenen door te geven over de staat van het gewricht
vergelijking van plat en bol gewricht, welke kan beter krachten opvangen
Een plat gewricht kan dwarskrachten en roterende krachten minder goed opvangen dan een bolgewricht
- dwarskrachten: bij bol gewricht is er tegenkracht door de botten zelf
- roterende kracht: bij bolgewricht is de afstand tot het draaipunt kleiner en dus de kracht die uitgeoefend moet worden groter
platgewrichten zijn geschikt voor
compressie en voor grote buigende momenten
bolgewrichten zijn geschikt voor
grote dwarskrachten
verschil tussen CT en DECT
dual energy CT gebruikt twee spectra van fotonen om te onderscheiden tussen stoffen:
contrast vs bloeding, maligne vs benigne, compositie van nierstenen, detectie van chronische jicht
ook is er minder beam hardening door metaal bij DECT
ALARA
as low as reasonably achievable
bestralingsbelasting van een x-thorax en van CT scan
0,1 mSv
10 mSv
bestraling van 1000 mSv zorgt voor
risico van 5% stijging op kanker
waar is MRI wel en niet goed voor
wel:
- weke delen (spieren, pezen, ligamenten, kraakbeen)
- karakterisatie botafwijkingen
- karakterisatie wekedelentumoren
niet:
- beoordeling van (kleine) verkalkingen/botfragmenten
waar is echografie wel en niet geschikt voor
wel:
- oppervlakkige weke delen, spieren, pezen, ligamenten
- echogeleide puncties/injecties
- gewrichtsvocht beoordeling
- dynamisch onderzoek (bvb subacromiale impingement)
niet:
- beoordeling van bot
- lucht
- diep gelegen structuren
wat is arthtrografie en waar wordt het voornamelijk voor gebruikt
röntgenonderzoek met contrastvloeistof om scheuren in een scheur of pees zichtbaar te maken
welk contrast middel wordt bij welk onderzoek gebruikt
jodium houdend contrast bij ct
gadolinium contrast bij mri
complicaties van contrastmiddelgebruik
- extravasatie (kan compartimentsyndroom veroorzaken)
- allergie
- jodiumhoudend contrast is nefrotoxisch
- gadolinium kan bij lage GFR (< 30) nefrogene systemische sclerose veroorzaken
- gadolinium retentie
naar binnen en naar buiten standsafwijking
knie naar binnen, voet naar buiten: valgus
knie naar buiten, voet naar binnen: varus
oorzaak van de gang van duchenne
zwakte van m. gluteus maximus en m. gluteus minimus
