Week 4 Flashcards
Wanneer wordt iets geclassificeerd als een gehoorstoornis?
Bij gehoorverlies van meer dan 30-40 dB
Wat is geluid?
Trilling van deeltjes die zich voortplanten -> vorm van kinetische energie met een fase en amplitude
Wat geven de fase en frequentie en de amplitude aan?
- Fase en frequentie: toonhoogte
- Amplitude: luidheid
In welke 2 schalen kan de gehoordrempel uitgedrukt worden?
- Sound pressure level (SPL): geluidsdruk in decibel -> absolute geluidsdruk
- Hearing level (HL): relatieve drempel waarbij bepaald wordt in hoeverre gehoor afwijkt van referentiewaarde -> 0 dB is een gezond normaal gehoor
Wat gebeurt er nadat geluid wordt opgevangen door het uitwendige oor?
Geluidsgolf brengt trommelvlies in trilling -> wordt via gehoorbeentjes overgebracht naar de cochlea
Wat gebeurt er met geluid in de cochlea?
Mechanisch signaal (kinetische energie) wordt omgezet in elektrisch signaal -> haarcellen in cochlea activeren zenuwcellen van n. cochlearis
Wat gebeurt er met het zenuwsignaal na de n. cochlearis (afkomstig van n. VIII)?
Gaat via 8e hersenzenuw naar de cochleaire kernen en vervolgens via colliculus inferior en thalamus naar auditieve cortex -> bewustwording van geluid
Uit welke onderdelen bestaat het auris externa (uitwendige oor)?
- Auricula: oorschelp
- Meatus acusticus externus: uitwendige gehoorgang
Wat zijn functies van het uitwendige oor?
- Door vorm van oorschelp en uitwendige gehoorgang -> meest gebruikte frequenties voor spraak worden versterkt
- Speelt rol bij lokaliseren van geluid: geluid van voren wordt versterkt
Wat is kenmerkend voor de gehoorgang?
- Buitenste 1/3: kraakbeen
- Binnenste 2/3: bot
- S-vormig
- Bekleed met haren, zweetklieren en talgklieren
Wat is de functie van talgklieren?
Productie van cerumen: zorgt voor schoonhouden en bescherming van het oor + antibacteriële werking
Waaruit bestaat het middenoor?
- Cavitas tympani: trommelholte
- Malleus: hamer
- Incus: aambeeld
- Stapes: stijgbeugel
Wat is kenmerkend voor het trommelvies (membrana tympani)?
- Vangt trillingen op en vormt barrière tegen infecties
- Schuin opgehangen aan bindweefselring: annulus tympanicus
- Gezond: parelgrijs, glad en glanzend
Wat is de umbo?
Afdruk van het puntje van de hamersteel in het trommelvlies -> diepste punt van trommelvlies
Welke structuren vormen de wanden van het middenoor als dit als een soort kastje wordt gezien?
- Achterwand: toegang tot mastoïd
- Onderwand: v. jugularis interna
- Voorwand: rechter middenoor met oa buis van Eustachius, a. carotis interna en m. tensor tympani
- Laterale wand: trommelvies
- Bovenwand: vlies
- Mediale wand: labyrint en cochlea
Hoe wordt de uitbochting van de cochlea genoemd?
Promotorium
Wat is het ovale venster?
Plek waar de stapes (stijgbeugel) op zit
Wat is de chorda tympani?
Aftakking van n. facialis -> loopt tussen aambeeld en stijgbeugel en innerveert tong en speekselklieren
Wat is impedantie?
Frequentieafhankelijke weerstand van een stof
Welke 3 zaken zijn van belang voor efficiënte geluidsoverdracht?
- Hefboomwerking tussen malleus steel en crus longum van de incus
- Trommelvlies oppervlak 20x groter dan stapes oppervlak
- Selectieve geluidsoverdracht op ovale venster is belangrijk -> alleen geleiding bij verschil in kracht op beide vensters
Welke spieren zijn van belang voor de functie van het oor?
- M. tensor tympani: loopt evenwijdig aan buis van Eustachius en hecht op steel van malleus -> trekt trommelvlies aan
- M. stapedius: hecht aan op stapes -> zorgt voor verstijving van keten van gehoorbeentjes
Waardoor is het mastoïd vatbaar voor infecties?
Er is geen afscheiding tussen het middenoor en het mastoïd
Welke functies heeft het oor?
- Auditief: helpt bij horen en verstaan
- Richtinghoren: voor oriëntatie
- Evenwicht
Uit welke lagen bestaat het trommelvlies?
- Lateraal (buitenste): epitheel
- Middelste: lamina propria (bindweefsel)
- Mediale (binnenste): slijmvlies
Wat zijn 4 voorwaarden voor een functioneel middenoor?
- Vrij bewegend trommelvlies
- Luchthoudend middenoor
- Mobiele gehoorbeentjes
- Intacte gehoorbeentjes en contact met stapesvoetplaat
Wat zijn scala vestibuli?
Kolommen met perilymfe in de cochlea -> in punt van cochlea: scala tympani brengen trilling naar ronde venster
Welke aspecten van het trommelvlies worden beoordeeld?
- Kleur
- Stand
- Structuur
- Glans
- Mobiliteit
Wat is de functie van het orgaan van Corti?
Trillingen die zich voortplanten detecteren en omzetten in een elektrisch signaal -> ligt als epitheellaag over hele lengte van basilair membraan
Wat is het helicotrema?
Plek in de cochlea waar de scala vestibuli en de scala tympani met elkaar verbonden zijn
Wat is de functie van het membraan van Reissner?
Zorgt samen met stria vascularis en basilair membraan voor ontstaan van scala media = ductus cochlearis
Uit welke onderdelen bestaat het benige labyrint?
- Canales semicirculares: onderdeel evenwichtsorgaan
- Cochlea
- Vestibulum
Wat is kenmerkend voor het vliezige labyrint?
Gevuld met endolymfe dat wordt geproduceerd door stria vascularis in de ductus cochlearis -> geresorbeerd in saccus endolymphaticus
Uit welke structuren bestaat het vliezige labyrint?
- Ductus semicirculares
- Sacculus
- Utriculus
- Ductus cochlearis
- Saccus endolymphaticus
Welke soorten haarcellen komen voor in het orgaan van Corti?
- 1 rij binnenste
- 3 rijen buitenste: haartjes op apicale zijde in een soort gelatinemolecuul = membrana tectoria
Hoe werkt de lopende golf theorie van Von Bekesy?
Er is een lopende golf die op een specifieke plaats in de cochlea een maximum amplitude bereikt en daarna snel uitdooft -> deze trillingen kunnen gedetecteerd worden door het orgaan van Corti
Wat is de relatie tussen frequentie en het punt van de maximale amplitude?
- Hoge frequenties: basale windingen worden het meest geprikkeld
- Lage frequenties: dringen het verst door in de cochlea tot in de apex
Wat gebeurt er als het basilaire membraan gaat trillen?
Membrana tectoria schuift een beetje af -> haartjes worden afgebogen
Wat gebeurt er als de haartjes worden afgebogen in de richting van de stria vascularis?
- Tip links trekken een kanaaltje open en K stroomt naar binnen ->
- Cel depolariseert ->
- Ca-kanalen openen - Vesicles fuseren met membraan ->
- Glutamaat komt vrij: actiepotentiaal in afferente zenuw
Wat is de functie van de buitenste haarcellen?
Zorgen na bewegingsdetectie van basilair membraan voor veranderde gevoeligheid voor orgaan van Corti
Wat is de functie van de binnenste haarcellen?
Zorgen voor activatie van n. cochlearis
-> innervatie door veel afferente vezels en ganglion spinale
Wat is de functie van prestine in de buitenste haarcel?
Zorgen dat er een spanningsafhankelijke beweging in lengteas kan optreden -> haarcel wordt korter bij depolarisatie en langer bij hyperpolarisatie
Wat zijn mogelijke oorzaken van aantasting van binnenste en buitenste haarcellen?
- Langdurige overstimulatie
- Muziek
- Ototoxische stoffen
Wat is presbyacusis?
Ouderdomsslechthorendheid: verlies van gevoeligheid van vooral hoge tonen
Wat zijn mogelijke oorzaken van presbyacusis?
- Verlies van (buitenste) haarcellen
- Problemen met binnenoor
- Problemen met stria vascularis
- Problemen met de haarcel innervatie
- Centraal probleem
Wat is een tuning curve?
Meet hoe hard een toon bij verschillende frequenties van auditieve neuronen moet zijn om een verhoging van de vuurfrequentie te krijgen
Hoe wordt de intensiteit van een toon gecodeerd?
- Het aantal haarcellen dat geactiveerd wordt
- De mate van depolarisatie van de haarcel
Volley principe
Wat is phase locking?
Ontstaat doordat er bij lage frequenties duidelijk onderscheid is tussen depolarisatie en hyperpolarisatie -> continu actiepotentialen
Wat is een volley?
Een burst van meerdere synchrone actiepotentialen, verdeeld over meerdere vezels
Wat is het volleyprincipe voor frequentiecodering?
Volley’s die iedere periode gegenereerd worden door bundel van n. vestibulocochlearis gaan bij hogere frequentie te snel
Door welke stations komt een geluidsprikkel achtereenvolgend?
- Nucleus cochlearis
- Superior oliva
- Laterale lemniscus
- Colliculus inferior
- Mediale geniculate nucleus
- Auditieve schors
Wat houdt monoauraal richtingshoren in?
Komt vanuit interactie tussen de geluidsbron en de anatomie van het oor, waarbij geluid direct of gereflecteerd de gehoorgang binnen gaat
Wat is binauraal richtingshoren?
Belangrijk voor lokalisatie in het horizontale vlak -> links en rechts worden vergeleken
Welke 2 systemen zijn er voor binauraal richtingshoren?
- Interaural time difference: systeem wat verschillen in fase van het geluid aan beide oren detecteert (laagfrequente geluiden)
- Interaural level difference (ILD): systeem wat gebruik maakt van verschillen in intensiteit van geluid aan beide oren
(hoogfrequente geluiden)
Hoe verloopt interaural time difference (ITD)?
Gaat via nucleus cochlearis ventralis naar mediale kern van oliva superior (MSO) -> wordt geëxciteerd via beide oren
Hoe verloopt interaural level difference (ILD)?
Signaal loopt via nucleus cochlearis ventralis aan ipsilaterale zijde, maar wordt geremd door geluid van contralaterale zijde
Wat is de functie van de mediale kern van de oliva superior in de hersenstam?
Voor laagfrequente verschillen: fungeert als coïncidentie detector, waarbij gekeken wordt of er gelijktijdig van ipsilateraal en contralateraal exciterende potentialen van beide gehoorkernen komen
Wat is kenmerkend voor de laterale kern van de oliva superior?
- Voor hoogfrequente intensiteitsverschillen
- Hoogfrequente geluiden: grote verschillen in intensiteit -> hyper- en depolarisaties zijn niet meer te onderscheiden
- Cellen worden van contralateraal geremd en van ipsilateraal geëxciteerd
Waar bevindt zich de auditieve schors?
In de windingen van Heschl (gyri temporales transversi)
Wat is de functie van het Broca gebied?
Taalproductie
Wat is de functie van het gebied van Wernicke?
Productie van coherente zinnen
Op welke vlakken vindt anatomische rangschikking plaats?
- Toonhoogte (tonotopie)
- Periodiciteit (amplitude modulaties)
- Frequentie modulaties
- Geluidsrichting
Op welke manieren kan een gesprek gevoerd worden in een rumoerige omgeving?
- Sorteren van geluiden op basis van spectrotemporele overlap (locatie, toonhoogte, intensiteit, frequentie en klankkleur)
- Centrale mechanismen helpen om selectieve aandacht mogelijk te maken voor geluiden die weinig spectrotemporele overlap hebben met achtergrondgeluiden
Wat is kenmerkend voor het middenoorreflex?
- Doel: bescherming tegen harde geluiden
- Contractie van spieren -> geluid wordt minder goed overgebracht
Wanneer treedt de middenoorreflex op?
Bij geluid > 85 dB: cochlea beschermen tegen overstimulatie van laagfrequente geluiden
Wat is kenmerkend voor acute otitis media?
- Vaker bij jonge kinderen en baby’s
- Koorts, ziek, oorpijn
- Otorroe (loopoor)
- Complicaties: mastoïditis, meningitis
Wat is kenmerkend voor chronische otitis media?
- Irreversibele schade aan trommelvlies/middenoor
- Met cholesteatoom
- Zonder cholesteatoom
- Met effusie: geen infectie, maar vocht achter oor -> gehoorverlies
Op welke manieren verandert de structuur van het trommelvlies als gevolg van chronische otitis media?
- Myringosclerose: verkalking trommelvlies
- Atrofie lamina propria: trommelvlies kan naar binnen groeien
- Perforatie trommelvlies
Hoe blijft de druk in het middenoor normaliter gelijk aan de druk buiten het oor?
In het mastoïd en middenoor lopen bloedvaten voor gasuitwisseling -> normaliter is absorptie en afgifte van gas precies gelijk: geen onder- of overdruk
Wat gebeurt er met de drukregulatie vna het middenoor bij een chronische ontsteking?
Er ontstaat vasodilatatie: gasabsorptie neemt toe -> onderdrukt die ontstaat trekt aan het trommelvlies
Wat is het gevolg van onderdruk van het trommelvlies?
- Atelectase: trommelvlies valt naar binnen
- Cholesteatoomvorming
Wat zijn oorzaken van verminderd trillend vermogen van de gehoorbeentjes als gevolg van chronische otitis media?
- Taaie, gezwollen mucosa van middenoor
- Hypoventilatie middenoor
- Tympanosclerose van de gehoorbeentjes
- Perforatie trommelvlies
- Erosie gehoorbeentjes
- Erosie evenwichtsorgaan
- Erosie NVII kanaal
Wat is een cholesteatoom?
Retractie van het trommelvlies met ophoping van huidschilfers en soms ook cerumen
Wat is kenmerkend voor een cholesteatoom?
- Groeisnelheid wordt getriggerd door infectie
- Matrix bestaat uit plaatepitheel
- Gaat altijd gepaard met ontsteking en cytokines
- Boterosie ontstaat wanneer er niet wordt ingegrepen
Op welke 2 manieren kan gehoorverlies ontstaan bij een cholesteatoom?
- Erosie van gehoorbeentjesketen -> conductief gehoorverlies
- Aantasting van binnenoor -> perceptief gehoorverlies
Welke structuren worde geresorbeerd als gevolg van een cholesteatoom?
- Mastoïd
- Gehoorbeentjes
- Benige begrenzing van het horizontale kanaal
- Tegmen tympani
- N. VII kanaal
Wat zijn de doelstellingen van de chirurgische ingreep bij een cholesteatoom?
- Radicale verwijdering
- Voorkomen van nieuwvorming cholesteatoom
- Waterbestendig, droog en zelfreinigend oor
- Creëren van een zo goed mogelijk gehoor
Wat is kenmerkend voor chronische otitis media zonder cholesteatoom?
- Perforatie van het trommelvlies
- Gehoorverlies door perforaties of door erosie van de gehoorketen
Hoe ontstaat een mastoïditis als gevolg van een otitis media acuta?
Middenoor staat in verbinding met het mastoïd door een hol bot met allemaal luchtkamers -> afstaand oor met rode, fluctuerende zwelling van mastoïd
Wat zijn de meest voorkomende verwerkkers van een OMA?
- H. influenzae
- S. pneumoniae
Welke soorten schedelbasisfractuur bestaan er?
- Longitudinaal: horizontaal verloop op CT -> fractuurlijn voor slakkenhuis langs
- Dwarsfractuur: verticaal verloop op CT -> fractuurlijn door het slakkenhuis
Wat zijn klinische tekenen van een schedelbasisfractuur?
- Battle sign: rode verkleuring achter het oor
- Haematotympanum
- Otoliquorroe
- Soms uitval van n.VII of labyrint
Waarom geeft lawaaischade niet direct symptomen?
- Groot aantal haarcellen
- Spraakverstaan frequentieberiek ligt tussen 500-4000 Hz
Welke soorten tinnitus zijn er?
- Subjectief: wordt alleen door persoon zelf gehoord -> niet in omgeving aanwezig
- Objectief: patiënt neemt geluid waar wat daadwerkelijk aanwezig is
Waar bestaat de behandeling van tinnitus uit?
- Uitsluiten van behandelbare afwijkingen
- Informatie geven over suizen: geluid wordt echt waargenomen en niet ingebeeld
- Ruisonderdrukking door achtergrondlawaai, hoortoestel, ruisonderdrukker
- Begeleiding door psycholoog
- Eventueel verzwaring van trommelvlies bij objectieve
Wat zijn mogelijke oorzaken van dubbelzijdig gehoorverlies bij kinderen?
- Meningitis
- Post-infectieus
- Perinatale nood/NICU-verpleging
- Genetisch
- Posttraumatisch
- Enlarged vestibular aquaduct (EVA)
- Onbekend
Wat is een enlarged vestibular aquaduct?
Open verbinding tussen vestibulum en de achterste schedelgroeve, waardoor bij minimaal trauma al schade aan de gehoorzenuw kan optreden
Wat zijn de verwijscriteria voor een cochleair implantaat bij volwassenen?
- Gehoorverlies waarbij de toondrempel bij perceptief gehoorverlies > 70 dB is en/of spraakverstaan > 70 dB
- Postlinguaal doof
- Onvoldoende resultaat met prothetisering
- Snelle progressie van het gehoorverlies
- Vastlopen in werk of privé
Hoe werkt een cochleair implantaat?
Geluid wordt met behulp van een microfoon gedetecteerd en vervolgens door processor omgezet in een code van pulsen -> hoogte van pulsen wordt doorgegeven aan elektrode in de cochlea
Welke factoren spelen een belangrijke rol bij de effectiviteit van het CI?
- Aantal functionele kanalen
- Tijdstip van implanteren/gehoorverlies
- Integriteit van de auditieve zenuw
Wat is een beengeleidingstoestel?
Hoortoestel verankerd in het bot
Wat zijn indicaties voor een beengeleidingstoestel?
- Groot conductief gehoorverlies (slecht werkend middenoor) met goede cochlea
- Doofheid aan 1 oor
Wat is kenmerkend voor doofheid aan 1 oor?
- Beperkingen bij spraakverstaand met veel achtergrondgeluiden en richtinghoren
- Hoofdschaduweffect: wanneer iemand tegen patiënt praat aan aangedane zijde -> draait hoofd
Wat is een contralateral routing of sound (CROS)?
Patiënt krijgt 2 hoortoestellen, 1 met microfoon aan aangedane zijde en 1 met speaker aan gezonde zijde
Wat is een soundbridge?
Magnetisch apparaatje wordt met spoel ingebracht in de gehoorbeentjes -> kunnen harder trillen: versterking van geluid
Wat is de oorzaak van otosclerose?
Spongiotische verandering van het ligamentum annulare -> belangrijk voor positionering van stapes in ovale venster: wordt stug
Wat is de behandeling van otosclerose?
Stapedotomie: operatieve ingreep waarbij de doorgifte van trillingen wordt hersteld via een extra verbinding tussen de incus en stapes
Wat is kenmerkend voor het syndroom van Ramsey-Hunt?
Veroorzaakt door herpes zoster oticus: veroorzaakt blaasjes in gehoorgang waardoor gehoorverlies, duizeligheid en uitval van n. facialis kan optreden
