week 4 Flashcards
waarom is diaree bij kinderen relevant?
wereldwijd een belnagrijke oorzaak voor morbiditeit en mortalitiet
wat is diarree?
definititeis:
- ESPGHAN: alles wat verandering is in ontlasting: dunner en vaker
- WHO: meer dan 3x (water) dunne ontlasting
welke verwekkers zijn er voor diarree?
- virussen
- bacterien
- parasitair
wat zijn kenmerken van virale verwekkers bij kinderen?
- erg besmettelijk
- rotavirus, norovirus, astrovirus, adenovirus
- alleen goede handhygiene en goed schoonmaken met water en zeep
wat zijn kenmerken van bacteriele verwekkers?
- komt minder vaak voor
- vaak overgedragen via voedsel
- veel in darmen van kinderen
- opzichzelf vaak niet toxisch maar door het uitscheiden van toxinen als clostridium, shigella en vibrio wel
- voorbeelden:
campylobacter, salmonella, shigella, yersinia, escherichia coli - cibrio cholerae en clostridium difficile zijn cholera verwekkers: niet in NL
wat zijn kenmerken van parasitaire verwekkers?
vaak geen rede voor opname en naar spoed: je wordt er minder snel ziek van
wat zijn risico factoren voor infectieuze diaree?
- slechte hygiene
- hoge pH maag
- verminderde motaliteit darm
- veranderede intestinale flora
- deficientie antilichamen
- intrinsieke ziekte van darmepitheel
welke andere oorzaken kan diaree hebben?
- anatomisch: m. hirschprung, short bowel
- allergie: koemelk/ soya
- immunologischL coeliakie
- inflammatie: NEC, IBD, appendicitis
- endocrien: hyperthereoidie
- maligniteit: neuroblastoom
- metabool: cl secretorie diarree en CF
wat zijn berschermende facoren tegen diarree?
- Mijden van risicofactoren
- Borstvoeding bij pasgeborenen
waarmee kan de mate van dehydratie worden ingeschat?
- intresse om te drinken
- gewicht
- bewustzijn
- vitale parameters
- temp perifere extremiteiten
- diurese
- traanproductie
- vohtigheid slijmvlies
- huidturgor
- ingevallen ogen
Hoe berekend je het percentage waarmee je dehydratie in kan schatten>
((recent gewicht - huidig gewicht)/ recent gewicht) x 100
> 10 % = ernsitg
waar kijken we naar bij lab onderzoek?
- Na, K, chloor, glucose, CRP, creat, ureum, bloedgas, osmol
- anion gab
- urin eNA, K, osmol
wanneer geef je welke hydratatie?
- normaal na: isotone dehydratie
- verlaagd Na: hypotone dehydratie
- verhoogd Na: hypertonee dehydratie
wanneer IV dehydreren?
- resuscitatie bij > 10 %
- falen orale
hoe werkt ORS?
- natrium afhankelijke glucose transporten
- ook bij beschadigd epitheel
- natirum naar milieu interieur gepompt
- passief gaat er water mee
wat zijn opname indicaties?
- voitaal bedreigd, bewustzijn stoornis, < 2 maanden, falen ORS, acute buik/ ileus
- sociale indicatie –> kunnen de ouders het
wanneer is antibiotica geindiceerd?
- tyfeys
- salmnelloses met sepsis, onder 3 maanden of immuungecompromiteerd
- shigella dysenterie
- gecompliceerd beloop bij campylobacter jejuni
Wat zijn kenmerken van bovenste luchtweg infecties?
- meest voorkomende ziekte op de kinderleeftijd
- 50% van consultaties bij huisartis 0-2 jaar
- 6-8 episoden met ‘verkoudheid’ per jaar is normaal
- vrijwel altijd self limiting
- 80-90% viraal
- zelden levensbedreigend
wat zijn kenmerken van acute rhinitis?
- meest voorkomende bwi
- snot, niezen, verstopping
- bij zuigelingen: dyspnoe, minder drinken
- verwekkers > 95% viraal
- rhino, corona, HMP, respiratoir syncytieel virus
- behandeling bij neusobstructieL spoelen met na cl of xylomethazolanine (geeft vasoconstrictie)
wat zijn kenmerken van een sinusitus?
- frontalis pas bij > 12 en maxillaris pas bij > 5
- klachten: lokale pijn, kloppend, erger bij bukken, kloppijn, koorts, malaise, nasale spraak
- verwekkers: viraal, secundair bacterieel
- behandeling: neus spoelen en xylomethazoline en antibiotica
wat zijn kenmerken van acute tonsilitis?
- kan met en zonder pharyngitis
- klachten: keelpijn, hoest, malaise, ademhalingsbelemmering, slikpijn, cervicale lymfeklierzwelling
- verwekkers: rhinovirus, adenovirus, esptein- bar, A- streptokokken
- behandeling: geen, penicillinine bij streptokokken