week 3 Flashcards
koning tijdens kabinetsformatie
treedt persoonlijk en alleen op. neemt beslissingen die neit onder ministeriele verantwoordelijkheid vallen. –> problematische periode. nog geen oplossing voor. in strijd met art 2 Gw.
begin kabinetsformatie
wanneer zittende kabinet ontslag heeft aangeboden. (op dag van TK kamer verkiezingen). = demissionair kabinet.
samenstelling kabinet, benoeming informateur/formateur
koning nodigt ter advies uit; voorzitters EK en TK, vice-president RvS, alle fractievoorzitters uit TK.
oude procedure samenstelling
informateur bekijkt de opties van mogelijk kabinet. formateur stelt het samen. koning geeft hen een taakomschrijving.
nieuwe procedure samenstelling
week na installatie nieuwe TK: plenaire zitting over verkiezingsuitslag. –> wijzen formateur en informateur aan. informateur onderzoekt mogelijkheden voor een te vormen kabinet. formateur vormt het kabinet. ze krijgen een taakomschrijving van de TK (art 139 a RvOTK)
drie verschillen interpellatie en vragenuur
- interpellatie –> bijzonder verlof
- interpellatie –> debat, vragenuur alleen aanvullende vragen
- interpellatie —> moties indienen
motie indienen
doet de TK als ze de beantwoording van een minister niet voldoende vindt. in de motie staat waarom en wat ze wel willen zien. regering kan dit naast zich neerleggen maar dan bestaat er kans op motie van wantrouwen.
recht van onderzoek
- recht van enquête
2. recht van parlementair onderzoek
rijksbegroting
bestaat uit: begrotingsstaat en een toelichting
niet-tijdige begrotingswet
art 23 Comptabiliteitswet. Begrotingswet niet voor 1 jan in werking getreden –> ministers kunnen tot een maximum
Minister van Financiën
comptabiliteitswet
wijziging begroting
suppletoire begrotingswetten
EU en begroting
voor de stabliteit van de euro mogen EU-landen geen te groot tekort hebben.
Hoge Colleges van de Staat
Algemene Rekenkamer en Raad van State.
Raad van State –> college geeft regering advies.
Algemene Rekenkamer –> orgaan oefent financiele controle uit (meer ten dienste van parlement dan voor regering)
doelmatigheidscontrole
Algemene Rekenkamer moet doeltreffendheid en doelmatigheid controleren.
doeltreffendheid –> kan het beoogde resultaat behaald worden met dit beleid?
doelmatigheid –> wordt de juiste hoeveelheid geld ingezet om het doel te bereiken?
initiatiefrecht TK
sinds 1848 in grondwet. (regering en S-G mogen wetsvoorstellen indienen)
totstandkoming van wet
- indienen bij ministerraad. (via reglement van orde voor ministerraad)
- Raad van State brengt advies uit (eerst aan koning machtiging vragen om aanhangig te maken)
- advies RvS naar Koning –> ministerraad. (minister kan MvT maken afh van advies). ministerraad –> koning –> (KB) TK.
- TK –> onderzoek vaste of algemene commissie. –> verslag TK en minister. (minister kan nota van wijziging maken).
- openbare behandeling in plenaire kamer. (amendementen)
- EK. aanvaarden of verwerpen. geen amendementsrecht. (bij verwerpen: - nieuw wetsvoorstel bij TK indienen met wijziging óf novelle)
- bekrachtiging Koning (als aangenomen door EK)
amendementen niet aannemen op grond van:
- onaanvaardbaarheidverklaring
2. ontoelaatbaarheidsverklaring
initiatiefvoorstel
leden van TK kunnen indienen bij de kamer. zij zijn dan verantwoordelijk. mogen niet deelnemen aan onderzoek.
Na bekrachtiging EK –> TK Afdeling Advisering van RvS. TK bekrachtigt –> regering hoort Afdeling Advisering RvS.
bekendmaking
Raad van State
koning is voorzitter (formeel). werkelijke leiding ligt bij vice-president. 2 afdelingen:
- Afdeling advisering
- Afdeling bestuursrechtspraak
beperkte ontslagmogelijkheden
onafhankelijke positie tegenover regering
Grondwet
geen garantie voor stabiliteit: wereld kent nogsteeds revoluties en staatsgrepen. maar toch een factor van regelmatig functioneren. Moet wel te wijzigen zijn want moet mee gaan met levensbeschouwelijke visies en ethische opvattingen. ‘rigid constitution’ –> eis = bijzondere procedure, vb: aanneming met gekwalificeerde meerderheid.
eerste lezing
voorstel aan de grondwetgever. hierna kamerontbinding. als wetsvoorstel tot herziening grondwet is aangenomen en bekendgemaakt –> TK ontbinding. bekendmaking van wet kan wachten, gebeurt vaak tijdens Kamerontbinding.
tweede lezing
regering verplicht het tot in de eerste lezing tot stand gekomen wet in te dienen als wetsvoorstel bij de TK.
uitzonderingen totstandkoming grondwetsherziening
- geen recht van amendement
- de regering mag het wetsvoorstel niet wijzigen
- aanneming gebeurt met ten minste 2/3 van het aantal uitgebrachte stemmen
splitsingsrecht
in eerste en tweede lezing. in tweede lezing 2/3 meerderheid stemmen nodig. zo wordt een deel van wetsvoorstel tot grondwetsherziening gered.
beperkte aanpassing
art 138 GW. beperkte tekstwijzigingen zodat er geen incongruentie optreedt.
wijzigingen van statuut
makkelijker te maken dan wijzigingen van GW
overgangsrecht
art 140 GW.
AMvB
Hoge Raad 1879 Meerenberg-arrest: ‘zelfstandige’ AMvB is onverbindend. –> grondwetsherziening 1887 maakte dit ongedaan. nu art 89 GW
‘bij of krachtens AMvB’
AMvB mag uitwerken maar mag ook subdelegeren aan bijv ministeriele regeling / gemeentelijke verordening.
gedecentraliseerde wetgeving
- algemene decentralisatie = attributie
2. specifieke decentralisatie –> houdt regeling met plaatselijke omstandigheden
attributie / delegatie
delegatie : orgaan draagt eigen bevoegdheid over
attributie : creëert nieuwe bevoegdheid
verantwoordelijkheid mandaat / delegatie / attributie
mandaat: onder naam + verantwoordelijkheid van een ander
delegatie / attributie: eigen gezag + verantwoordelijkheid
vormvoorschrift AMvB
- altijd afdeling advisering RvS gehoord worden
2. AMvB bekendmaking in Staatsblad
art 79 lid 1 onder b wet RO
beleidsregels door jurisprudentie belangrijker geworden.