week 2

Question 1

referendum, burger- en volksinitiatieven

Answer 1

voorkomen dat de kloof tussen kiezers en gekozene te groot wordt. een vorm van directe democratie.

Question 2

kiesrecht

Answer 2

volledig sinds 1922.

1. 1917 vrouwen passief kiesrecht
2. 1919 ‘gewone’ man passief, vrouw actief.
3. 1922 actief vrouw in grondwet

Question 3

kiesstelsels

Answer 3

1. het meerderheidsstelsel

2. het stelsel van evenredige vertegenwoordiging

Question 4

oplossing nadeel meerderheidsstelsel

Answer 4

eisen dat een kandidaat de absolute meerderheid heeft. (tweede ronden tussen top 2) nadeel hiervan; mensen stemmen op ‘next-best’ kandidaat.

Question 5

kiesdeler:

Answer 5

aantal uitgebrachte stemmen : aantal beschikbare plaatsen

Question 6

groepskiesdeler:

Answer 6

het aantal op de lijstengroep uitgebrachte stemmen : het aantal toegekende zetels

Question 7

EK

Answer 7

gekozen door leden PS (sinds 1848)

Question 8

contraseign

Answer 8

koning en minister(s) of staatssecretaris(sen) moet(en) wetten en KB’s ondertekenen. ‘medeondertekening van minister(s)’

Question 9

koning

Answer 9

samen met ministers ‘regering’. heeft een constitutionele en functionele positie.

Question 10

minister zonder portefeuille

Answer 10

hebben geen leiding over een ministerie. geven bijzonder gewicht aan bepaald beleidsterrein van ministerie.

Question 11

minister-president

Answer 11

1. representeert het kabinet tegenover de Koning.
2. lid van europese raad
3. steeds belangrijker in EU
4. Minister van Algemene Zaken

Kan in z’n eentje besluiten een onderwerp op de agenda te zetten. (vroeger niet)

Question 12

staatssecretaris

Answer 12

1. sinds 1948. (kan door KB benoemd worden om een minster te ondersteunen, geen stemrecht)
2. moet aftreden als hij niet meer het vertrouwen heeft van de volksvertegenwoordiging
3. vervangt een tijdelijk afwezige minister.

Question 13

minister ad interim

Answer 13

collega-minister. vervangt minister als hij tijdelijk afwezig is en als de minister niet in staat is om zijn staatssecretaris aanwijzingen te geven waardoor hij de tijdelijke plaatsvervanger is.

Question 14

mandaat

Answer 14

de bevoegdheid om in naam van een bestuursorgaan een besluit te nemen.

Question 15

verhouding staatsorganen

Answer 15

historisch gegroeid van stelsel van absolute alleenheerschappij naar democratisch systeem van ‘checks and balances’

Question 16

king’s prerogative

Answer 16

William Blackstone 1765. goed dat voordelen koning openlijk besproken worden.
Het ‘prerogative’ is in 18e eeuw teruggebracht door het recht erkende koninklijke bevoegdheden.

Question 17

Engelse voorbeeld

Answer 17

Enigen waarbij de monarchale regeringsvorm behouden is gebleven.

1. privileges koning werden minder
2. opkomst ministeriele verantwoordelijkheden. het worden zelfstandige organen. koning alleen adviserende taak.

Question 18

bevoegdheden parlement in 1815

Answer 18

1. medewetgever samen met de koning

2. het recht de begroting goed te keuren

Question 19

grondwetsherziening 1840

Answer 19

• medeondertekening van KB’s door een minister (art 47 GW)

- strafrechtelijke ministeriele verantwoordlijkheid ( uit GW in 1983)

Question 20

grondwet 1848

Answer 20

meer liberale koers in 1848.

politieke ministeriele verantwoordelijkheid in GW. –> koning nog minder macht.

Question 21

verhouding regering parlement

Answer 21

vroeger:

wil van parlement zal prevaleren boven die van regering

nu:

tweedeling tussen regering + regeringsgezinden & oppositie.

Question 22

partijenstelsel

Answer 22

eind 19e eeuw tot ontwikkeling. zorgde voor dualisme. Regering & SG eigen verantwoordelijkheid en gelijkwaardig.

Question 23

parlementair kabinet

Answer 23

bij regeerakkoord.

‘extraparlementair kabinet’ = als er geen regeerakkoord is en binding kabinet / parlementaire meerderheid zwak / niet aanwezig is.